Tíminn - 17.11.1982, Blaðsíða 3
MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1982
3
fréttirl
Milljónatjón á norðurlandi f gær þegar sjór gekk á land í óveðrinu:
METERSDJUPT
VAR A
— og menn fóru ferða sinna á árabátum þar sem sjórinn var mestur f Hrfsey
Óvenju ,,svört
skýrsla” frá
Hafrannsókn-
arstofnun:
Sam-
dráttur
lagður til
Reykvíkingar fóru ekki varhluta af óveðrinu í gær.
Tímamynd Ella
„Viðlagasjóður
okkar eina von“
■ -Okkar eina von er sú að Viðlaga-
sjóður komi inn í myndina og bæti tjónið,
því að þetta eru auðvitað ekkert annað
en hreinar náttúruhamfarir, sagði
Björgvin Pálsson, byggingameistari í
Hrísey í samtali við Tímann í gærkvöldi,
en fyrirtæki hans, Björk hf. varð einna
verst úti í ofsaveðrinu sem geisaði í
Hrísey.
-Þetta gerðist á örskömmum tíma,
sagði Björgvin er hann var beðinn um
að lýsa atburðum dagsins. Sagði Björg-
vifn að ofsarok hefði skollið á snemma
um morguninn og um klukkan tt'u hefði
tekið að flæða sjór inn á svæðið við
höfnina. Á rúmum hálftíma hafði flætt
það mikið að kjallarar húsa hefðu fyllst
og um 25 sentimetra hátt vatn hefði
verið á því svæði sem næst liggur
höfninni. Sjór flæddi inn í tvö íbúðarhús
og komst auk þess í kjallara samkomu-
hússins. Á einum stað sem Björgvin
hefur viðgerðaraðstöðu fyrir bíla, náði
sjórinn upp á miðjar hliðar á Volkswag-
en bifreið sem í húsinu var og á
bifreiðastæðum fyrir utan Björk hf. var
metersdjúpt vatn á bílastæðum.
-Við byrjuðum strax á því að reyna
að forða vélunum hér á verkstæðinu, en
við bara höfðum ekki undan svo hratt
féll sjórinn inn í húsið, sagði Björgvin
Pálsson.
Strax eftir að sjór gekk á land í Hrísey
hófst fólk í eynni handa við björgunar-
starfið og tóku fjölmargir eyjaskeggja
þátt í því. í kring um fyrirtækin við
höfnina varð fólk að fara ferða sinna á
klofstígvélum og eins reru menn á
árabátum þar sem mestur sjórinn var.
Auk skemmdanna á Björk hf., varð
saltfiskunarstöð Birgis Sigurjónssonar
mjög illa úti, þar sem sjór komst í mikið
magn af saltfiski. Þá komst sjór í
skreiðarbirgðir hjá Kaupfélaginu og er
ljóst að gífurlega vinnu þarf til að bjarga
þessum verðmætum undan skemmdum.
Eða eins og Björgvin Pálsson sagði: -
Við erum rétt að byrja. Eftir er gífurleg
vinna.
„Sjórinn æddi yfir eyrina“
á Sauðárkróki
■ „Við höfum athugað þetta eins og
hægt hefur verið í dag og tjónið virðist
geysilegt alveg,“ sagði Marteinn Friðr-
iksson, framkvæmdastjóri Fiskiðjunnar
á Sauðárkróki í samtali við Tímann í gær.
„Það alvarlegasta sem snýr að okkur
hjá Fiskiðjunni er að það komst talsverð-
ur sjór inn í frystihúsið. Hann fór inn í
frystiklefa en þó held ég að afurðir hafi
ekki skemmst að ráði. Hins vegar er
engin leið að segja hvað gerst hefur
undir gólfum, en þar má búast við að
talsverðar skemmdir hafi orðið.
Hjallar nyrst á eyrinni eru eiginlega
alveg í rúst. Þeir hafa staðið þar síðan
ég kom í bæinn 1955 og sennilega miklu
lengur og ég veit ekki til að sjó hafi
gengið upp að þeim fyrr, en nú æddi
hann þarna yfir og raunar yfir alla
eyrina,“ sagði Marteinn:
Marteinn sagði að mjög mikið land
hefði gersamlega horfið af völdum
norðan brimsins sem gekk yfir í gær. Þá
sagði hann að stórfelldar skemmdir
hefðu orðið á hafnarmannvirkjum.
í gærmorgun sukku þrír trillubátar við
bryggju á Sauðárkróki, og þar að auki
urðu talsverðar skemmdir á dekkbát
sem bundinn var við bryggju.
„Hreyfingin í höfninni var geysileg.
Hún hélt alls ekki þessu rosalega brimi.
En sem betur fer var enginn togari inni
því það hefði örugglega ekki verið hægt
að ráða við stærra skip í höfninni í
þessum láturn," sagði Marteinn.
-Sjó.
„Ekki farandi um
á vaðstígvélum“
á Siglufirði
■ „Þetta voru heilmikil flóö. Á sumum
götum var svo mikill sjór aö ekki var
farandi um á venjulegum vaðstígvélum,
jafnvel ekki núna síðdegis þegar heilmik-
ið hefur sjatnað,“ sagði Jóhannes Þórð-
arson, yfirlögregluþjónn á Siglufirði í
samtali við Tímann í gær.
„Sjórinn gekk yfir flóðgarðinn nyrst á
eyrinni, suður Túngötuna, suður Rán-
argötu og Þormóðsgötu. Þar fór hann
niður Eyrargötu og Lækjargötu og
aðeins inn á Grundargötuna. Svo gekk
sjórinn aftur að austanverðu upp Aðal-
götuna og Gránugötuna og þvergötur
þar á milli. Han kom einnig að sunnan-
verðu yfir eyrina svo það má segja að
hann hafi komið úr öllum áttum,“ sagði
Jóhannes.
Einnig sagði Jóhannes að talsvert
hafði flætt inn á Snorragötu og Hólag-
ötu, sem báðar eru fyrir sunnan eyrina.
Sunnu lóðin öll fór á bólakaf og einhverj-
ar skemmdir urðu á fiski sem þar var
geymdur í húsi. Þá flæddi talsvert inn að
gamla íshúsinu á Bakka nyrst í Siglufirði.
-Varð ekki mikið tjón af völdum
flóðanna?
„Það tel ég alveg víst að hafi verið
mikið,“ sagði Jóhannes. „Mér er kunn-
ugt um að tvo skúra í eigu OLÍS sem
voru yst á Oldubrjótnum tók út. Þeir eru
nú á floti inni í kverkinni við Öldubrjót-
inn. Þá brotnuðu olíuleiðslur á Öldu-
brjótnum.
Skemmdir urðu víðar í bænum. Til
dæmis brotnaði steinveggur sem liggur
að sjó yst úti á Bakka, rétt við norður
endann á gamla íshúsinu. Sjór hefur
farið inn í nokkur hús hérna niðri á
eyrinni en þó held ég að hvergi hafi orðir
mjög alvarlegar skemmdir á íbúðarhús-
um. Hins vegar er mér kunnugt um að
talsverðar skemmdir urðu í nokkrum
fiskvinnslum í bænum; við Sunnu, hjá
ísafold og Degi jafnvel víðar,“ sagði
Jóhannes.
Jóhannes sagði að erfiðlega hefði
gengið að veita sjónum út af eyrinni eftir
að hætti að flæða yfir. Krap hefði sest í
niðurföll og margvíslegir erfiðleikar
aðrir orðið starfsmönnum bæjarins til
trafala. Þó var óðum að grynnka á
götunum þegar líða tók á daginn í gær.
-Er þetta flóð einsdæmi á Siglufirði?
„Mig minnir að það hafi verið árið
1934 að svo mikill sjór gekk yfir eyrina
að hægt var að fara á bátum um
Lækjargötuna. Þá beljaði sjórinn suður
Lækjargötuna og alveg yfir eyrina,“
sagði Jóhannes.
-Sjó.
Óttast um hafnar-
mannvirki á Húsavík
■ Nokkrar skcmmdir urðu á hafnar-
mannvirkjum á Húsavík í ofsaveðrinu.
Ekki lá þó fyrir í gærkvöld hvað þessar
skemmdir höfðu orðið miklar, þar sem
men höfðu ekki komist út á sjóvamar-
garðana sökum verðurofsans.
Hjá lögreglunni fengust þær upplýs-
ingar að ekki væri vitð um skemmdir á
bátum, en menn óttuðust að ystu
hafnargarðarnir hefðu skemmst í veðr-
inu. Eins voru menn uggandi um
bryggjurnar, en ekki var þó talið að
verulegt tjón hefði orðið á þeim.
Á Raufarhöfn og Kópaskeri höfðu
heldur ekki orðið verulegar skemmdir,
en á þessum stöðum höfðu menn helstar
áhyggjur af því að veðrið virtist helst
færast í aukana þegar líða tók á daginn.
-ESE
í þorsk-
veiðum
■ Hufrannsóknastofnunin leggur til
að leyfilegur hámarksafli á þorski fari
ekki fram úr 350 þúsund tonnum á
næsta ári. Er þetta 50 þúsund tonnum
minna en Fiskiþing hefur lagt til að
heimiiað verði að veiða og um 25
þúsund lestum minna en líklegt er að
veiðist í ár. Alls veiddust um 460
þúsund tonn af þorski í fyrra.
í skýrslu Hafrannsóknastofnunar-
innar um ástand þorskstofnsins segir
að stofninn fari nú minnkandi og
virðist svo sem að ein aðalskýringin sé
að allir árgangar eftir 1977 virðist
undir meðallagi og hinn góði 1973 -
árgangur sé að hverfa úr veiðinni. Eins
geti ein skýringin verið sú að stærð
1976 stofnsins, sem almennt var talinn
góður, sem ntun minni en áður hefur
verið gert ráð fyrir.
Samkvæmt upplýsingum Hafrann-
sóknastofnunarinnar eru þorskstofn-
inn nú 1420-1570 þúsund tonn, allt
eftir því hve stór 76 árgangurinn er.
Virðist stofninn samkvæmt þessum
niðurstöðum um 10 - 20% minni en
ætlað var á síðasta ári. í skýrslu
stofnunarinnar segir ennfremur að
seiðatalningar undan farinna ára og
aðrar niðurstöður sýni að hvort sem 76
árgangurinn hefur verið talinn of stór
eða ekki, þá muni þorststofninn
minnka talsvert ef veidd verða 400
þúsund tonn á ári, eða úr 1420 þúsund
tonnum 1983 í 1310 þúsund tonn 1984
og svo loks í 1200 þúsund tonn 1985.
Ef leyft verður að veiða 350 þúsund
tonn minnkar stofninn í 1370 þúsund
tonn 1984 og í 1320 þúsund tonn 1985.
Ef hins vegar veidd yrðu 300 þúsund
tonn þá myndi stofninn stækka á nýjan
leik, að öllum forsendum óbreyttum.
Hrygningarstofninn, þ.e. þorskur 7
ára og eldri minnkar þó stöðugt miðað
við framangreindar sóknartölur og
yrði miðað við 400 þúsund tonna afla
kominn úr 560 þúsund tonnum á næsta
ári í 330 þúsund tonn 1985.
I skýrslu Hafrannsóknarstofnunar-
innar er ekki dregin upp björt mynd
varðandi framtíðina og bent á að ekki
gefi seiðatalning í ár ástæðu til aukinn-
ar bjartsýni. 1982 árgangurinn sé
líklega óvenju lélegur og fatlega má
búast við því að léleg þorskár fari í
hönd, þar sem að allir undirmálsárgan-
garnir verða „uppistaða" veiðanna á
næstu árum.
-ESE
Ævintýraheimurínn
Erum með: VHS - og 2000 með ogántexta
VIDEOSPORT
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60 S 33460.
Opiðalla daga
kl. 13.00-23.00