Tíminn - 06.03.1983, Blaðsíða 17

SUNNUDAGUR 6. MARS 1983
17
■ Hamingjusamt og snyrtilegt ungt fólk: Við erum sannfærð um að þessi piltur er í hreinum sokkum og að stúlkurnar
toga aldrei niður lífstykkið sitt á opinberum stöðum.
Snyrtimennska a la 1945:
„Klæðið ykkur á
hveijnm morgni eins
og þið mnndnð verða
fyrir slysi í dag”
Gluggað í leiðarvísi um kurteisi
■ Árið 1945 kom út í Reykjavík for-
vitnileg bók um prúðmannlega fram-
komu og góða siði. Höfundur var Rann-
veig Schmidt og bókin bar það látlausa
nafn Kurteisi. Það er gaman að fletta
þessari bók; þar eru kaflar um móttöku
gesta, um hrós, frussara og annað fólk,
feimni, borðsiði, cocktailboð, yndis-
þokka og kvenbúnað, gláp og óþarfa
forvitni, illt orðbragð, símamenningu,
mállýsku o.fl. Við grípum niður í fyrsta
kafla bókarinnar sem fjallar um snyrti-
mennsku.
Það er til fólk, sem líður bókstaflega illa,
ef það er ekki hreint og vef til fara. Svo
eru aðrir, sem hafa „vatnsskrekk" og
finna ekki til neinnar ánægju við áð þvo
sér og verða hreinir... og enn aðrir
kunna best við sig, þegar þeir eru
verulega subbulegir - það eru þeir, sem
eru fæddir sóðar...Þeim stendur á sama,
hvort neglurnar eru svartar af óhreinind-
um, tennur óburstaðar eða klæðnaður
þeirra með blettum. Ég er ekki að tala
um menn, sem eru að vinnu, sem
óhreinkar þá; þeir geta sannarlega ekki
að því gert, að þeir eru óhreinir, meðan
á vinnunni stendur;og ég þekki marga
menn, sem vinna erfiðisvinnu, en þeirra
fyrsta verk, þegar heim kemur, er að
snyrta sig sem bezt þeir geta.
Bandaríkjamenn eiga málshátt, sem
hljóðar þannig: „Hreinlæti gengur næst
guðdóminum“...Þeir meina, að ef mað-
ur er hreinn á líkamanum, þá er hann
það líka á sálunni...Það geta auðvitað
verið skiptarskoðanir á þeim málshætti,
hvort hann er nokkurs verður, en anzi er
ég hrædd um, að honum sé stundum
ekki mikill gaumur gefinn hér á íslandi,
þótta mikil framför hafi átt sér stað í
þessum efnum síðustu árin, og er ég alls
ekki að halda því fram að hér séu ekki
margir, sem eru prýðilega snyrtilegir á
allan hátt, en margt fólk hef ég séð hér,
scm cr bókstaflega óþrifið að útliti til.
Þessu fólki langar mig til að gefa eitt ráð,
eða öllu heldur „sá“ einni hugmynd í
huga þess. Hugsið ykkur, að þið séuð á
gangi og bifreið aki yfir ykkur., Þið eruð
flutt á sjúkrahús og afklædd. Hvernig
líður ykkur við tilhugsunina um. að
læknar og hjúkrunarkonur afklæði ykkur
og komist að því, að þið séuð ekki aðeins
í óhreinum nærfötum, heldur er líka
líkami ykkar og hár óþvegið og fætur
kolsvartir af óhreinindum? Ungur mað-
ur einn, íslenskur var einu sinni að segja
frá öðrum manni: „hendurnar á honum
voru eins óhreinar og fætur,“ sagði
hann...Þess vegna segi ég, og sérstaklega
við það fólk, sem unir sér bezt óþvegið
og illa snyrt: klæðið þið ykkur á hverjum
morgni eins og þið munduð verða fyrir
slysi í dag.
„Það fór hrollur um
hana...“
Bandaríkjamenn kalla fólk, sem vinn-
ur á skrifstofum og í búðum „hvítflibba-
fólk“, en fólk vestra leggur mikið upp úr
hreinlæti og snyrtimennsku. Ungur mað-
ur í Bandaríkjunum getur ekki gert sér
neinar vonir um að fá stöðu, sem hann
sækir um, ef hann sýnir sig fyrir vinnu-
veitanda í óhreinni skyrtu eða yfirleitt
öðruvísi en snyrtilegur.
Einu sinni heyrði ég sögu og hún var
svona:
Norðurlandastúlka ein ætlaði að gifta
sig og var rétt komið að giftingunni.
Stúlkan fór með móður sinni upp í
herbergi unnustans og kom þá auga á
hárbursta hans á þvottaborðinu..Þaðfór
hrollur um hana, burstinn var svo við-
bjóðslegur. Hún skildi eftir bréf í her-
bergi unnustans; „Ég get ekki gifzt
manni, sem er svo óhreinlegur, að hann
hreinsar aldrei hárburstann sinn.“
Eins þekki ég líka sögu, en hún er um
mann, sem sá duftvönd kærustunnar
sinnar svartan af óhreinindum. Maður
þessi sagði ekki stúlkunni úpp, en
ógjarnan hefði ég viljað vera í sporum
stúlkunnar. þegar hann lét í Ijós and-
styggð sína á slíkum sóðaskap. Ekkert
er auðveldara en að eiga nokkra duft-
vendi og þvo þá við og við.
Amerísk kona sagðist einu sinni hafa
hitt nokkra íslenzka pilta. Ég spurði
hana, hvernig henni hefði litizt á þá, og
hún svaraði, að þetta hefðu verið fríðir
piltar og snyrtilegir í klæðaburði. „En
hvers vegna hafa mæður þeirra ekki sagt
þeim í barnæsku, að þeir mcgi ekki bora
í nefið á sér; en þetta gerðu þeir í minni
viðurvist - lengi og eftirminnilega." Þá
skammaðist ég mín fyrir landann... og
mæður'þessara pilta eru, að því er ég
bezt veit, alþekktar hreinlætiskonur.
Nú get ég alveg ímyndað mér, hvernig
kaffisystrunum verður við og hvernig
þær komast í æsingu yfir, að ég er að
segja frá þessu fingra-borunar-standi, en
þótt mér þyki það ákaflega leiðinlegt að
tala um þetta, þá finnst mér tími til
kominn, að minnzt sé á það og það sé
sagt skýrt og skorinort, að slíkt framferði
er óhugsanlegt í öllum siðuðum löndum,
að minnsta kosti er það óhugsanlegt
meðal þeirra, sem vilja teljast með
háttprúðum mönnum.
Biðillinn kom ekki oftar í
kaffi
Einu sinni þekkti ég stúlku, sem þótti
óvenjulega lagleg og geðsleg. Mörgum
ungum mönnum leizt vcl á hana og
sérstaklega var einn þeirra alveg ákveð-
inn í að giftast henni. Einn vetur var
óvanalega kalt, þar sem stúlkan átti
heima, og hún var alltaf klædd í kjóla
með löngum ermum, eins og gerist. Nú
kom biðillinn tilvonandi í heimsókn til
hennar eitt kvöld og móðir stúlkunnar
bauð honum upp á kaffi eins og lög gera
ráð fyrir. Stúlkan fríða stóð fyrir beina
og skenkti kaffið úr kaffikönnunni fyrir
gestinn. Sá þá pilturinn, að önnur ermin
á kjóinum hennar hafði dregizt upp á
handlegginn og var úlnliður stúlkunnar
dökkbrúnn af óhreinindum...Biðillinn-
kom ekki oftar í kaffi.
Það er undarlegur hugsunarháttur, að
það, sem ekki sést af líkamanum, þurfi
ckki að vcra hrcint. I gamla daga var oft
sagt í gamni, að maður ætti að þvo sér
„fyrir niðurringað", þ.c.a.s. þvo sér um
hálsinn eins langt og kvöldkjóllinn næði
- en meiningin var, að allt annað stæði
á sama um!
Stúlkur í óhreinum nær-
fötum
Stúlka, sem ég þekki og vinnur á
hárgreiðslustofu, hefur sagt mér, að það
sé algerlega ótrúlegt, hvernig sumt kven-
fólk hreyfi ekki við hárinu á sér milli
hárgreiðslanna og hár þeirra sé allt í
flækjum - og óhreinindum. Eins fullyrti
hún. aðsuinar stúlkur gengju í óhrcinum
nærfötum og væru óþvegnar, þar sem
ekki sæist, þótt þær utan frá séu snyrti-
legar - hárið allt uppskafið og neglurnar,
auðvitað, sterkrauðar. Hvort þetta er
satt, skal ég ekkert um segja...Ég hef
ekki séð það, en mér finnst það ótrúlegt,
og tilhugsunin um það er framúrskarandi
andstyggileg.
Verið varkár, mín elskanlegu...kann-
ski lendið þið í einhverju slysi á morgun!
Reykjavíkurkona ein sagði mér þessa
sögu:
Hún mætti manni á götu og henni
fannst hún hálft í hvoru kannast við
hann, en hann var miklu snyrtilegri en
hún mundi eftir honum. Hann nam
staðar og heilsaði henni, en þá kom á
daginn, að þetta var einmitt maðurinn,
sem henni hafði dottið í hug. „Hvað
hefur komið fyrir yður?“ spurði hún.
„Ég ætlaði ekki að þekkja yður.“ En
maðurinn svaraði: Ég hef verið eitt ár að
nema sund og hef farið í sundlaugina á
hverjunt morgni í heilt ár.“
Snyrtilegur maður
Hann baðar sig og rakar á hverjum
degi eða þvær líkamann, ef baðherbergi
er ekki til.
Hann burstar tcnnurnar vandlega,
minnst einu sinni á dag.
Hárið cr hreint og burstað og auga-
brúnirnar einnig burstaðar.
Fötin eiga alltaf að vera viðeigandi við
hvcrt tækifæri; þau verða að vera hrein
og burstuð og umfram allt prcssuð.
Neglurnar eru alltaf hreinar
Undirfötin hrein og skyrtan heil og
hrein.
Skórnir gljáandi.
Sokkar heilir og hreinir.
Glcraugun alltaf fáguð.
Hann verður að hrcinsa hárburstann
sinn og greiðuna oft og vandlega.
Hann ætti aldrei að nota ilmvötn -
hann á að lykta af hreinlæti.
Snyrtileg kona
Hún baðar sig á hverjum degi eða
þvær sig um allan líkamann, ef hún hefur
ekki baðherbergi.
Tennurnar ciga að burstast að minnsta
kosti cinu sinni á dag.
Hárið cr hreint - þvegið að minnsta
kosti einu sinni í viku.
Fötin viðeigandi við hvert tækifæri og
alltaf hrein og vel burstuð.
Augabrúnir burstaðar.
Neglur vel hirtar.
Hún jná ekki vera svo máluð í andliti,
að áberandi sé.
Undirfötin verða alltaf að vera tár-
hrein og heil - og öryggisnælur eru ckki
til þess að nota í hlírana á undirkjólnum.
Sokkar heilir og hreinir - og ekki
snúnir um legginn.
Skór gljáandi.
Gleraugu fáguð.
Hún má ekki láta undirkjólinn sjást
eða hlíra.
Hún verður alltaf að gæta þess, að föt
hennar séu í lagi.
Duftvöndurinn hennar, hárbursti og
grciða verða alltaf að vera hrein.
Hún má ekki nota mikið af ilmvatni.
Hún ætti alltaf að lykta af hreinlæti.
Hvorki konur né karlar ættu að greiða
sér á mannamótum.
Við snyrtum okkur til áður en við
förum að heiman.
Snyrtilegur maður kastar ckki vindla-
ösku á gólfið.
Kona má aldrei toga niður lífstykkið
sitt á opinberum stöðum.
Snyrtileg fólk er aldrei „puntað" í
ferðalögum.
Föt mega vera bætt, ef þau eru vel
bætt.
Sokkar stoppaðir, cf þeir cru vel
stoppaðir.
Það er sveitalegt að bcra frakkan sinn
eða kápuna nákvæmlega samanbrotið á
handleggnum, og berum þetta kæru-
lcysislega - það cr stórborgarbragurinn.
Eins leggur ungi maðurinn ekki vasa-
klútinn sinn nákvæmlega saman og sting-
ur honum svo í vasann; hann hristir
vasaklútinn úr fellingunum og stingur
honum svo kæruleysislega í vasann.