Tíminn - 01.05.1983, Qupperneq 21

Góð
útkoma
■ Dreka-afbrigðið á sér erfitt upp-
dráttar þessa stundina. Ástæðan er
afbrigðið með löngu hrókeringunni,
án Be4, og hvítur fær þar góða
útkomu í skákum meistaranna.
Guðmundur Sigurjónsson-Watson,
Brighton 1982.
Sikileyjarvörn.
1. e4 c5 2. Rf3 dó 3. d4 cxd4 4. Rxd4
Rf6 5. Rc3 g6 6. Be3 Bg7
(Hvern dag eru nýir skákmeistar-
ar í heiminn bornir. Þeir sem reynsl-
una hafa, vita að 6. ... Rg4? strandar
á 7. Bb5t.) 7. f3 0-0 8. Dd2 Rc6 9.
0-0-0 (Gamla aðalleiðin, og pendúll-
inn sveiflast til baka. Karpov hefur
ieikið hér 9. g4 nokkrum sinnum.
Miles og Mestel fá jafnan gott skor
með 9. Bc4 Bd7 10. 0-0-0 Re5 11.
Bb3 Hc8 12. h4 h5.) 9. ... d5 (Fái
menn leiða á þessu afbrigði, er hægt
að skipta yfir í 9. ... Rxd4 10. Bxd4
Be6 11. Kbl Dc7 12. h4 Hf-c8.
Tilfærsla með Re5-c4 gengur ekki,
því er svarað með Bxc4 og hvítur
hefur unnið leik.) 10. exd5 Rxd5 11.
Rxc6 bxc612. Bd4(!) (12. Rxd5 cxd5
13. Dxd5 sést sjaldan. Að mati
meistaranna fær svartur full mikið
færi.) 12. ... e5 13. Bc5 Be614. Re4!
(Það er ekki vinsælt að hirða
hrókinn.) 14. ... He8 15. h4 Hb8 16.
Bc4 h6 17. g4 He7 (Nokkuð óvænt,
en annað fann maðurinn ekki. Nú
hirðir hvítur skiptamuninn. Hrók-
urinn kostaði svartan tíma.) 18. Bxe7
Dxe719. Bb3 f5 20. gxf5 gxf5 21. Rg3
Kh7 22. Kbl Dc5 23. Hh-gl a5 24.
Rh5 Bh8 25. Hg3.
(Endalokin. Svartan skortir einn
leik, því a4 er svarað með 26. Hd-gl
sem hótar Hg7f.) 25. ... De7 26.
Hd-gl Hg8 27. Hxg8 Bxg8 28. Dxa5
Bf7 29. Rg3 e4 30. fxe4 f4 31. exd5
fxg3 32. dxc6 Df6 33. Dc3 Df4 34.
Dxg3. Svartur gafst upp. Falleg enda-
lok hefðu orðið með 34. ... Dd4 35.
Dg8|!
Pott-
þétt
• k « | i I • k
Hverju leikur hvítur?
f kosningabaráttu fyrir nokkrum
árum fengu stjórnmálamennirnir
ofurást á orðinu „pottþétt". Allt átti
að vera pottþétt, og fyrir mestu var
að endurtaka þetta blessaða orð
nógu oft í sjónvarpinu. Þetta orð
kemur einnig töluvert fyrir í skrifum
sovéska skákskólans. Upphafið var
hjá Tchigorin sem gagnrýndi
þrjóskufullar kennisetningar Stein-
itz, og kaus fremur að rannsaka
hverjua einstaka taflstöðu fyrir sig.
Lítið nú á stöðumyndina. Svarti
riddarinn á dóstöðvar hvíta frípeðið.
Bb3 ýtir einungis í hnakkann á sínu
eigin peði. Hæglega mætti álíta svart-
an standa vel að vígi. En tökum nú
höndum saman, og vinnum skákina
á hvítt! Það leynist nefnilega pottþétt
sóknarleið að hinni annars svo ágætu
stöðu svarts. Sem sagt lcikflétta.
Lukacs-Hresc,
Ungverjaland 1982.
Hálfklassiskt drottningarbragð.
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Rc3 Rf6 4. Rf3 c5
5. cxd5 Rxd5 6. e4 Rxc3 7. bxc3
cxd4 8. cxd4 Rc6 9. Bc4 Bb4t (9. ...
b5 er leikið öðru hverju, t.d. í einni
einvígisskák þeirra Spasskys og
Fischers 1973.) 10. Bd2 Bxd2t 11.
Dxd2 0-0 12. 0-0 b6 (Hér er einnig
leikið Dd6. í skákinni Browne-Helgi
Ólafsson, Reykjavík 1980, vann hvít-
ur fljótt og vel eftir 13. Ha-dl Hd8
14. Hf-el Bd7 15. d5 exd5 16: exd5
Re7 17. Rg5! Ba4? 18. Rxf7! Kxf7
19. Hé6 Dc7 20. Hcl b5 21. Bb3 Db8
22. d6.) 13. Ha-dl Bb7 14. Hf-el
Re7 (Hugmynd frá Kortsnoj, en í
einvíginu 1977 vann Petrosjan eftir
15. d5 exd516. exd5 Rf5 17. Re5 Rd6
18. Rc6 Bxc6, og hér verður svartur
að reyna 18. ... Df6.) 15. Bb3 Hc8
16. d5 exd5 17. exd5 Rf5 18. Rg5
Rd6? (Þannig kom stöðumyndin
upp.) 19. Re6! fxe6 20. dxe6 De7 21.
Dxd6 Hf-e8 22. De5 Hc5 23. De3
Bc6 (Kannski t þcirri von að hindra
Hd7.) 24. Hd7! Dg5 25. Dxg5 Hxg5
26. e7t Kh8 27. Hd8. Gefið. Ein af
pottþéttu vinningsleiðunum er 27. ...
Hf5 28. Be6 Hf6 29. Hxe8t Bxe8 30.
Bd7.
Bent Larsen stórmeistari
skrifar um skák
14. ... Hxc3! 15. Bxf6 Bxf316. Bxf3 Ha3
17. Bxg7 Kxg7 (Orrahríðinni hefur linnt,
og svartur er kominn með betra tafl.) 18.
hal Da8 19. Hxa3 Dxa3 20. Be2 Db2!
21. Hdl (E.t.v. var betra að leika 21.
Bxb5 Hb8 22. Bd3, þó staða hvíts sé án
alls mótspils.)
21. ... f5 22. exf5 Rxf5 (Riddarinn er
biskupnum sterkari, og svartur kemur til
með að ráða einu opnu línunni, a-lín-
unni. Þetta ræður úrslitum.) 23. c3 Dxd2
24. Hxd2 Ha8 25. Bxb5 ha3 26. Hc2
Re7! 27. f4 (Ef 27. Bc4 Rxd5 og
MIÐI ER MÖGULEIKI
Sala og endurnýjun
stendur yfir
dae
HAPPDRÆ.TTI 83-84
Frá skákþingi Sovétríkjanna:
Karpov tapar
■ Sovéska meistaramótið þykir jafnan
meiri háttar viðburður. í ár er sérstak-
lega til þess vandað, því það er nú haldið
í 50. sinn. Allir fremstu skákmeistarar
Sovétríkjanna eru með í leiknum, nema
þeir sem uppteknir eru í undanrásum
meistarakeppninnar, Kasparov og
Smyslov. Heimsmeistarinn Karpov
brýnir þarna vopnin fyrir væntanlegan
áskoranda, og við botninn eru fyrrver-
andi heimsmeistarar, Tal og Petrosian.
Framan af mótinu var Pashis í efsta sæti,
eða allt til 9. umferðar, er hann tapaði
fyrir Polugaevsky. Karpov hefur og
fengið að bergja bikar ósigursins, hann
tapaði í 5. umferð fyrir tiltölulega lítt
þekktum skákmanni, Azmajparasvili,
sem teflir í fyrsta sinn í efsta flokki á
Skákþingi Sovétríkjanna. Hann vakti
reyndar töluverða athygli á Spörtuleik-
unum fyrir nokkrum árum, þegar hann
sigraði þar marga af þekktari stórmeist-
urum Sovétríkjanna. I skák sinni við
Karpov, naút Azmajparasvili dyggilegr-
ar hjálpar þjálfara síns, sem fundið hafði
mágnaðan leik á svart, í einu uppáhalds-
afbrigði heimsmeistarans gegn Pirc-
vörn. Þessi leikur hafði síðan legið
óhreyfður í nokkur ár, og beðið eftir
verðugu fórnarlambi. Og nú var tækifær-
ið, sjálfur heimsmeistarinn.
Hvítur: Karpov
Svartur: Azmajparasvili
Pirc vörn.
l. e4 d6 2. d4 g6 3. RI3 Rf6 4. Rc3 Bg7
5. Be2 (Karpov velur jafnan þessa
rólegu uppbyggingu á hvítt, þannig að
svartur hefur gengið að fyrstu leikjunum
vísum.) 5. ... 0-0 6. 0-0 Bg4 7. Be3
(Hvítur hagnast ekkert á 7. e5 Rf-d7 8.
h3 Bxf3 með jöfnu tafli.) 7. ... Rc6 8.
Dd2 e5 9. d5 (Ekki er talið hagkvæmt að
leika 9. dxe5 dxe5 10. Ha-dl Dc8! 11.
Dcl Hd8 12. Hxd8 Dxd8 13. Hdl Df8
og staðan er í jafnvægi, Timman-Matul-
ovic, Wiik-an-Zee, 1974.)9. ...Re710..
Ha-dl (Þessa stöðu þekkir Karpov út og
inn, og hcfur oft fengið hana Upp áður,
m. a. gegn Timman í Amsterdam 1976.
þar lék Timman 10. ... Bd7 11, h3 b512.
b4 a5. Einnig hefur Karpov mætt 10. ...
Kh8, en nú kemur leikur þjálfarans.)
10. ... b5! (Þessi leikur hlýtur að hafa
komið heimsmeistaranum gjörsamlega
á óvart. 11. Bxb5 Bxf3 12. gxf3 Rh5,
ásamt f5 gefur svörtum sóknarfæri, og
þetta vill Karpov forðast.) 11. a3 a5 12.
b4 (Peðið á e4 er Akkilesarhæll hvítu
stöðunnar, og því er þetta nánast eini
leikurinn.) 12. ... axb4 13. axb4 Ha3!
(Nú er 14. ... Hxc3 orðinn möguleiki
sem reikna verður með, og hvítur kemur
varla í veg fyrir það nema með 14. Bd3
sem vissulega hefur st'na galla.) 14. Bg5.
Stnaxí
fyrsta flol<l<i
Pann 4. maí verða dregn-
ir út vinningar að verð-
mæti 2.921.000 krónur.
1 vinningur til íbúðarkaupa á 400
þús. kr.
10 bifreiðavinningar á 75 þús. kr. hver.
25 ferðavinningar á 25 þús. kr. hver.
50 húsbúnaðarvinningar á 7.500 kr.
hver og 514 húsbúnaðarvinningar
á 1.500 kr. hver.
riddarinn er friðhelgur vegna mátsins í
borði.) 27. ... cxf4 28. Bc6 Rf5 29. Kf2
Re3 30. Hcl Kf6 31. g3 Ke5 32. KI3 g5
33. gxf4t gxf4 34. h4 Rxd5 35. Bxd5
Kxd5 36. Kxf4 Kc4 37. hel Hxc3 38. He7
Kxb4 39. Hxh7 d5 40. Ke5 c6 41. Kd4.
Hér fór skákin íbið.en Karpovgaf hana
síðan án þess að tefla frekar.
Jóhann Öm Sigurjónsson
skrifar um skák