Tíminn - 05.02.1984, Blaðsíða 23

SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 1984
ftnmm
23
■ „Dreifing Tímans á Reykjavíkursvæðinu hefur tekið miklum breytingum
til hins betra, sérstaklega á árinu 1983.“ Sigurður Brynjólfsson dreifingar-
stjóri að störfum. « Ljósm. Árni Sæberg
■ „Undarlegust og fjærst öllum sanni er grein sú, sem einn af blaða-
mönnum Tímans reit í sitt eigið blað þann 28. janúar síðastliðinn og er þar
vegið að ýmsum, heldur ómaklega." Agnes Bragadóttir sækir fyrirsögnina
að ritsmíð sinni í frægt kvæði eftir Grim Thomsen, en betur hefði átt við að
kalla hana „í góðsemi RÆGIR þar hver annan".
þeirri fyrri, og skyldi hún standa frá
október 1983 fram í maí 1984, en þá yrði
dreginn út aðalvinningur, bifreið.
En vegna endurskoðunar á efni blaðs-
ins ákvað ég að fresta þessari herferð um
sinn.
Auk þessara áforma hafði ég lagt drög
að því, að gengið yrði í öll hús á
Akureyri nú með vorinu til þess að afla
nýrra áskrifta.
V. Dreifing
Af ýmsum ástæðum liggja dreifingar-
mál dagblaða undir stöðugri gagnrýni og
þó svo að þau séu í þokkalegu standi má
jafnan heyra gagnrýnisraddir.
Dreifing Tímans á Reykjavíkursvæð-
inu hefur tekið miklum breytingum til
hins betra, sérstaklega á árinu 1983.
Ástæðan fyrir þessari bættu dreifingu
var fyrst og fremst sú, að aðilar í
Blaðaprenti höfðu loks náð eðlilegri
vinnslugetu í prentdeildum sínum. í>að
hafði gengið misjafnlega - sérstaklega
hafði einum aðila gengið treglega að
koma ástandinu hjá sér í eðlilegt horf.
Hafði þetta áhrif á alla vinnsiu í Blaða-
prenti og á samstarf um útkeyrslu á
blöðunum.
En eftir að tókst að ráða bót á
tæknivinnslu í prentdeildum blaðanna
hafa dreifingarmál batnað til muna.
Frekari framfarir í þeim efnum tel ég
byggjast á því að gengið verði frá þeim
kaupum á pökkunarvélum, sem ég var
búinn að fá aðila í Blaðaprenti til að
sameinast um. Þá er æskilegt að Tíminn
komi sér upp tölvubúnaði fyrir áskriftir
blaðsins. Með þessum breytingum ynnist
ýmislegt. Útkeyrsla gæti hafist fyrr á
næturnar og blaðið þar af Ieiðandi borist
fyrr til lesenda. Allt eftirlit með kvörtun-
um, breytingum og dreifingu ásamt upp-
lagi blaðsins á hverjum tíma yrði mun
auðveldara.
Tel ég að fjárfesting í þessa veru
myndi skila ser á mjög skömmum tíma.
Þá má nefna að erfitt hefur verið á
stundum að hafa eftirlit með umboðsað-
ilum blaðsins úti á landi, en þau mál
standa til bóta; ákveðin endurskoðun
hefur verið í gangi og skipt um nokkra
umboðsaðila, en þessu starfi þarf að
halda vakandi áfram.
VI. Efni blaðsins
Þegar Dagblaðið hóf göngu sína árið
1975 hófst einnig sú óhagstæða þróun og
skuldasöfnun Tímans sem þetta blað átti
við að stríða sleitulaust til ársins 1981.
í ársbyrjun 1981 var ákveðið að sporna
gegn þessari þróun og í því tilefni var
Elías Snæland Jónsson ráðinn ritstjóri.
Kom hann ásamt mörgum góðum
mönnum af Vísi til starfa viðTímann um
þetta leyti.
Fyrsta skrefið var að stækka blaðið og
endurskoða útlit þess. Það gerðist í
maí-byrjun 1981.
Þegar ég tók við framkvæmdastjórn í
ársbyrjun 1982 hafði þessi fyrsta breyting
átt sérstað en hvorki skilað inn aukningu
áskrifta né auglýsinga enn sem komið
var.
Við Elías ræddum þessi mál mjög
ítarlega og vorum sammála um að til
þess að auka sölu blaðsins yrðum við að
stórbæta fréttaflutning, bæði innlendan
og erlendan. En þar sem fjárráð voru af
skornum skammti ákváðum við að snúa
okkur fyrst að innlendum fréttum og var
þá fyrsta skrefið að taka íþróttirnar fyrir.
Jafnframt leituðum við í auknum mæli
eftir Ijósmyndum og efni utan af landi,
jukum við blaðamanni í fréttum og
keyptum fleiri greinar frá þekktum
greinahöfundum og íslendingum erlend-
is.
Ekki treystum við okkur til þess að
ráðast í erlendar fréttir fyrr en fjárhagur
blaðsins hefði verið bættur, en það atriði
ásamt endurskipulagningu á innsíðum
blaðsins var það verkefni, sem við töld-
um að næst yrði að takast á við til þess
að auka vinsældir blaðsins; en jafnframt
þessum breytingum yrði reynt að draga
úr pólitík í blaðinu, því að markmiðið
væri fyrst og fremst að framleiða sölu-
hæfa vöru.
VII. Vinnsla blaðsins
Þegar ég kom til starfa sem fram-
kvæmdastjóri var búið að panta tæki til
setningar frá Linotype. Á þessum tækj-
um annast setjarar setninguna í stað
blaðamanna eins og nú er farið að
tíðkast víðast hvar.
Ég tjáði mig strax mótfallinn þessu
vali á tækjum og taldi að óhagstæðasti
kosturinn hefði verið valinn áf þrem sem
til greina kæmu.
Einn kosturinn var sá, að keypt yrðu
tæki í samráði við aðra aðila í Blaða-
prenti og aðalbúnaðurinn staðsettur þar,
en tengt með línum út á blöðin, þannig
að blaðamenn settu um leið og þeir
skrifuðu.
Annar kostur var sá, að Tíminn keypti
sjálfur hliðstæðan búnað og setti upp í
sínum eigin húsakynnum.
Ég hef ekki skipt um skoðun í þessu
máli og tel að Tíminn standi enn frammi
fyrir þeirri ákvörðun að selja þau tæki
sem keypt voru - enda auðveld í sölu -
og kaupa þvínæst önnur ný samkvæmt
öðrum hvorum þeirra kosta, sem getið
er áður.
En þó að ég væri andvígur tækjaval-
inu, lýsti ég mig að sjálfsögðu reiðubúinn
að hrinda þessari ákvörðun í framkvæmd
og vinna hana á jafn hagstæðan hátt og
unnt væri. Tel ég að miðað við allar
forsendur hafi mjög vel tekist til við
þessa framkvæmd. Tækin voru tekin í
notkun um mitt ár 1982 og hafa út af fyrir
sig reynst ágætlega.
Einnig tel ég að mjög vel hafi tekist til
við mannval til starfa í prentdeildinni -
það er athyglisvert hve miklu betur
hefur tekist til við starfrækslu hénnar en
sambærilegrar deildar hjá öðrum aðila
Blaðaprents, sem þurfti að leysa sams-
konar verkefni um svipað leyti.
Framleiðslugeta tæknideildar er nú
orðin slík, að tiltölulega auðvelt er að
taka að sér utanaðkomandi verkefni til
þess að lækka rekstrakostnað.
Þó höfðu þær forsendur sem lagðar
voru fyrir blaðstjórn áður en þessi tækja-
kaup voru ákeðin ekki reynst vera
nægilega nákvæmar og rangt mat lagt á
starfsmannaþörf í deildinni.
VIII. Blaðaprent, 1
Þegar ég kom á Tímann hafði öllu
starfsfólki verið sagt upp í Blaðaprenti.
Fólk var í óvissu um framtíðina og
starfsandi mjög lélegur.
Aðdragandi málsins var sá, að þrátt
fyrir yfirlýsingar aðila undanfarin ár um
endurnýjun tækjabúnaðar hafði ýmis-
konar ósætti og ágreiningur jafnan orðið
til þess að ekkert varð úr framkvæmdum.
Til dæmis má nefna, að Vísir hafði
óskað eftir því að prentun blaðsins yrði
flýtt fyrir hádegi, vegna þess að Dagblað-
ið kom fyrr á blaðsölustaði og náði í
ferðir út á land, sem Vísir missti af.
Þessari ósk var hafnað og tel ég að
þannig hafi aðilar Blaðaprents átt stóran
þátt í sameiningu Vísis og Dagblaðsins.
Við sameininguna hvarf Vísir úr
Blaðaprenti og var þá gripið til þeirrar
fljótræðisákvörðunar að segja upp öllu
starfsfólki Blaðaprents, áður en kannað-
ur væri nánar grundvöllur frekari sam-
starfs þeirra blaða sem eftir voru. Starfs-
fólkið var ekki iátið vita um endur-
ráðningar fyrr en á síðasta degi uppsagn-
artímabilsins.
Þetta hafði í för með sér að starfsfólkið
neitaði að vinna áfram fyrir Blaðaprent
nema það fengi auknar yfirgreiðslur.
Það hafði verið víðtekin regla um
uppgjör blaðanna í Blaðaprenti, að
gengið var frá skuldum þeirra við fyrir-
tækið frá fyrra ári með útgáfu skulda-
bréfa. Reykjaprent hét því að ganga frá
sínum málum eins og venja var, þrátt
fyrir brotthvarf Vísis úr Blaðaprenti, en
þegar á reyndi var ekki staðið við þetta
heit og jók það verulega á fjárhags-
vandamál Blaðaprents og þar með hinna
blaðanna.
IX. Blaðaprent, 2
Mjög hefur verið rætt um það, hvort
sameina skuli aftur setningu og umbrot
aðila í Blaðaprenti.
Það átti örugglega fullan rétt á sér
fram á árið 1982, en ég tel að vegna örra
tækniframfara séu aðrir kostir nú álit-
legri.
Endurskipulagning Blaðaprents hefur
lengi verið til umræðu og hefur hún að
sumu leyti leitt til rekstrarhagræðingar
og ýmsar umbætur eru í undirbúningi.
Vissar eignahlutabreytingar í Blaða-
prenti eru fyrirsjáanlegar, bæði vegna
brottfarar Vísis og eins vegna tiltölulega
of hárra gjalda Alþýðublaðsins.
Árið 1983 var byrjað að endurnýja
slitfleti pressunnar í Blaðaprenti og
hefur það kostað allmikil fjárútlát. Einn-
ig var keypt ný plötugerðarvél.
Það sem nú þarf að gera er að festa
kaup á nýrri pökkunarvél og auka sam-
starf um útkeyrslu og dreifingu blað-
anna. Einnig á eftir að gera ýmiskonar
aðra hagræðingu í rekstri og liggja fyrir
um þau efni tillögur frá mér og fram-
kvæmdastjóra Þjóðviljans, Guðrúnu
Guðmundsdóttur.
Það ástand sem ríkt hefur í Blaða-
prenti undanfarin tvö ár hefur einkennst
af mikilli óvissu um framtíðina og tog-
streitu aðilanna. En þrátt fyrir allt hefur
mikið áunnist og vil ég þakka jafnt
fulltrúa Tímans, Geir Magnússyni, sem
ásamt mér situr í stjórn Blaðaprents,
fulltrúum hinna aðilanna og fram-
kvæmdastjóranum, Óðni Rögnvaldssyni
fyrir mjög gott og ánægjulegt samstarf.
X. Innheimta skulda
Innheimta skulda hefur stundum
gengið nokkuð treglega og hefur í því
efni verið reynt að leita nýrra leiða. Hef
ég komið á ákveðnu innheimtukerfi,
þannig að ógreiddar skuldir fara, eftir
tilteknar aðvaranir sjálfkrafa til lögfræð-
ings.
Þessi nýbreytni hefur gefið góða raun
og innheimtur vanskilaskulda stórbatn-
að en umbætur á bókhaldsaðferðum
fyrirtækisins myndu þó skila enn frekari
árangri. Bókhaldsaðferðirnar eru reynd-
ar löngu orðnar úreltar og hef ég verið
þess hvetjandi að á þeim yrðu gerðar
gagngerðar breytingar - en slíkar að-
gerðir eru fjárfrekar og var því ljóst að
þær yrðu að bíða þangað til búið væri að
framkvæma fyrirhugaðar breytingar á
rekstrarskipulagi.
XI. Samskiptavandamál
Blaðstjórn Tímans hefur verið kosin
af miðstjórn Framsóknarflokksins og
hafa samskipti blaðstjórnar og yfir-
manna blaðsins iðulega verið alltof laus
í reipunum. *
Erfitt var að ná aðilum saman og
halda reglulega fundi, vegna þess hversu
fjölmenn stjórnin var. Ákvarðanatökur
um málefni blaðsins hafa því löngum
verið þungar í vöfum og oft tekið
óhæfilega langan tíma.
Eins og fyrr er greint frá í þessari grein
varð mér snemma ljóst að gera þyrfti
grundvallarbreytingar á rekstri Tímans
ef komast ætti út úr þeim langvarandi
örðugleikum sem blaðið hafði átt við að
stríða. Ég kynnti þessar hugmyndir á
þeim vettvangi sem ég átti völ á og þegar
stjindir liðu fór svo að þær hlutu stuðning
meðal forvígismanna flokksins.
Á miðstjórnarfundi Framsóknar-
flokksins í júní 1983 fékk framkvæmda-
stjórn flokksins umboð til þess að gera
þær ráðstafanir um rekstur sem hún teldi
nauðsynlegar. I framhaldi af þessu ákvað
hún að fylgja þeim hugmyndum að
skipulagsbreytingum sem ég hafði unnið
að.
Blaðstjórn var síðan falið að k]ósa
nefnd, sem vinna skyldi að framgangi
málsins. í þessa nefnd völdust Haukur
Ingibergsson, Þorsteinn Ólafsson og Ei-
ríkur Tómasson. Formaður næstu blað-
stjórnar var kosinn Hákon Sigurgríms-
son og tók hann einnig sæti í nefndinni.
Nefnd þessi hefur starfað frá miðju
sumri 1983 að stofnun Nútímans og frá
þeim tíma hafa raunverulegir blaðstjórn-
arfundir ekki verið haldnir. Öll sam-
skipti mín við flokkinn hafa verið í
gegnum þessa aðila. Þrátt fyrir ítrekaðar
óskir um að framkvæmdastjóri og rit-
stjóri sætu á fundum nefndarinnar hefur
ekki komið til þess. Endurskipulagning
blaðsins hefur því raunverulega verið
algerlega úr tengslum við starfsmenn
þess og er það vitaskuld í hæsta máta
óeðlilegt.
Samskiptin hafa farið fram á pappírs-
miðum og hefur nefndin aldrei sýnt
neinn áhuga á samstarfi. Sem dæmi má
nefna, að sérstakt uppgjör fyrir fyrstu 9
mánuði ársins 1983, sem unnið var
vegna fyrirhugaðra breytinga, hefur
aldrei verið rætt innan blaðstjórnar
Tímans, né heldur hef ég fengið tækifæri
til þess að fjalla um það á fundi með
nefndinni.
XII. Lokaord
Stórfellar breytingar á skipulagi Tím-
ans ganga nú senn í gildi. Undirbúningur
þeirra hefur ekki gengið allskostar sárs-
aukalaust fyrir sig og raunar alls ekki á
þann hátt sem ég hafði gert mér í
hugarlund, þegar ég vakti fyrst máls á
þessum nauðsynlegu breytingum fyrir
nærri tveim árum.
En samt sem áður, - þrátt fyrir
margvíslega örðugleika hefur hagur
Tímans þróast þannig, að síðasta árs-
fjórðung 1983 var reksturinn orðinn
hallalaus og nú þegar Nútíminn h/f tekur
við rekstri blaðsins eru rekstrarhorfum-
ar á þá lund, að miðað við þann
ákskrifendaljölda og auglýsingamagn
sem blaðið hafði 1983, em nú líkur á
hallalausum rekstri og jafnvel töluverð-
um hagnaði í fyrsta sinn í nærfellt hálfan
annan áratug. Þeir sem nú taka við
stjórn Tímans veita viðtöku besta búi,
sem nokkur framkvæmdastjóri blaðsins
hefur gert um langan aldur.
Ég óska Tímanum velfarnaðar og
kveð með þakklæti alla þá sem ég hef átt
samleið með þetta tímabil.
Gísli H. Sigurðsson
framkvæmdastjóri'