Tíminn - 20.03.1986, Síða 10

10 Tíminn
laðbera
vantar
/ eftirtalin hverfi.
Tjarnargötu,
Skerjafjörð,
Ármúla, Haga.
Óskum einnig að ráða pilt eða
stúlku til sendiferða með bíl-
stjóra kl. 9-12.
Tímimi
SÍÐUMÚLA 15
S686300
Verkakvennafélagið Framsókn
Allsherjar-
atkvæðagreiðsla
Ákveðið hefur verið að viðhafa allsherjaratkvæða-
greiðslu við kjör stjórnar og í önnur trúnaðarstörf í
félaginu fyrir árið 1986 er hér með auglýst eftir til-
lögum um félagsmenn í þau störf. Fresturtil að skila
listum er til kl. 12.00 á hádegi miðvikudaginn 26.
mars 1986. Hverjum lista þarf að fylgja meðmæli 100
fullgildra félagsmanna. Listum ber að skila á skrif-
stofu félagsins að Skipholti 50a.
Stjórnin.
FRAMTÆKNIs/f
Vélsmiðja
Járnsmiði - Viðgerðir
Vélaviðgerðir - Nýsmiði
Skemmuveg 34 N
200 Kópavogur
lceland
Tel. 91-641055
BÍLASALAN BLIK s/f
Við vorum að fá AKTIV CRIZZLY 2ja
belta snjósleða, henta sérstaklega á
skíðalöndum og fyrir bændur.
Verð kr. 240.000.- góð greiðslukjör ef
samið er strax. Til sýnis og sölu á
Bílasölunni Blik,
Skeifunni 8, sími 686477.
MINNING

Fimmtudagur 20. mars 1986
GunnlaugurJónsson
bóndi á Sunnuhvoli í Bárðardal
Það má scgja með nokkrum rétti,
að sú kynslóð, sem borið hefur barr
sitt mest eftir þeirri, sem gefin hefur
verið mestur Ijóminn og kölluð altla-
mótamenn, hafi þó sér til ágætis
nokkuð, og hafi þar í vissum skiln-
ingi, lifað allar aldir íslandssögunn-
ar. Mcð svo snöggum hætti hefur sú
þjóðlífsbyIting orðið sem við blasir,
oft reynslulitlu fólki að laga sig að í
dag. Og það fer ekki hjá því að cftir-
líkingar hennar beri ekki nokkurn
svip þess sléttlendis, sem eftir stcnd-
ur þegar þungar aflvélar hafa farið
um land og afmáð einkenni. þóþarsé
góðrar uppskéru að vænta á eftir.
Einn þessarar allra alda kynslóðar
- var kvaddur i Akureyrarkirkju
laugardaginn 8. febrúar s.l. En það
var Gunnlaugur Jónsson frá Sunnu-
hvoli í Bárðardal fæddur á Sigurðar-
stöðum I9. apríl árið 1900 sem lést á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri
1. febr. s.l.
Það bar viö vorið 1926, þegar vcr-
ið var að reisa nýbýliö Hlíðskóga í
Stóruvallalandi, jrar sem ekki hafði
staðið bær. að menn halda frá því
Svarti dauði lagði af byggð þar um
1402. að verkamenn voru að byggja
lítið íbúðarhús úr steinsteypu, og
höfðu hesta sína til milliferða þar á
fljótsbakkanum hjá. Snjó leysti ótt í
fjöllum því sunnan hlákuvindur fór
þar um og Skjálfandafljót í foráttu-
vexti. kalt og korgað þennan dag. En
hvað senr kom til, nema veriö Irafi
vitneskjan um hinn sígræna sand-
töðuhaga á Vallnacy en hestarþeirra
félaga leggja sig á hrokasund yfir
fljótskvíslina. Hér var ckki margt til
ráða og raunar hafði enginn voði
skcð, en cinn þeirra félaga hefur hér
engar vöflur á en stingur sér klæðlaus
í krapsvalt fljótið á eftir hestunum.
Hann rétt náði að komst á bak þeim
aftasta, þegar þeir sentust aftur vestur
yfir og þannig á spretti fram á Stóru-
velli.
Þetta er ein mín fyrsta minning um
Gunnlaug á Sigurðarstöðum og er
ögn áminnandi þegar löngu áður
Sturla á Jarlsstööum óð fljótið þar í
klakaböndum ellegar Hermann Jón-
asson hljóp árnar í jakaruðningi, og
fór þá lítið fyrir sundi okkar hinna,
þegar fljótið lá í værð og logni.
Sturla varð frægur af hættuför um
Sprengisand, Hermann frægur af
Búnaðarritinu, en Gunnlaugur gekk
í liö tæknialdar, reisti bæi, byggði
rafstöðvar.
Þó sú sundferð Gunnlaugs Jóns-
sonar, og krapavaðall á stundum en
miklu sólskinsbaði margsinnis, sé
senn lokið svo fylgst veröi með, get
ég ekki hugsað mér hann, nema á
sínu áfram ferðalagi, hvernig sem
það annars er. Og ætla jafnvel að
dvelja um stund við það sem var mér
veruleiki og líka honum. Hvort sem
þar veröuraö nægja orðfæri um, sem
við stundum gripum til og sögðum;
„Ekki gott, en nógu gott“ - ellegar-
„það verður þá að hafa það" - og þá
oft tekin mið af efnisbirgðum til
húsagerðar og engan veginn alltaf tími
til nostursverka heldur.
Gunnlaugur var fæddur árið 1900,
svo hann hefir sannarlega átt samleið
með öldinni. Forcldrar Irans voru
þ;iu Jónína Sölvadóttir og Jón
Jónsson, sem bjuggu á Sigurðarstöð-
um frá 1902-1934, en áttu sex börn,
fjóra bræður og tvær systur, cn nú
aðeins cftir lifandi Baldur Jónsson,
lengi bóndi á Stóruvöllum cn dvelur
nú á Hvammi á Húsavík.
Það var kunnugum vitanlegt að
mikill ráðdeildarbúskapur var ætíð
rekinn á Sigurðarstöðum af því fólki
og bærinn jafnvel byggður af fram-
sýni strax 1904, þó mikið hafi þar
vcrið byggt síðan, enda jörðin jafnan
vcrið sveitarprýði og ekki síður
hversu hún hefur verið hagnýtt.
Gunnlaugur gekk í bændaskólann
og stefndi til búskapar eins og allur
þorri ungra manna í sveitum á þeirri
tíð og ekki til nýgreina í svcitum,
sem henta þykir svo vel að honum
hurtfluttum, en vafalítið hefðu hæfi-
leikar hans getað borið fleiri kosti.
en einyrkjabúskapinn einsamlan, ef
horft hefði verið til þess.
Og ef til vill hefur svo líka verið,
þegar hann og Þorstcinn frændi hans
á Bjarnastöðum unnu saman að
smíði íbúðarhússins að Kaupangi hjá
Sveinbirni Jónssyni, meistara, en
fyrir Bergstein bónda og Ingibjörgu
Sölvadóttur, móðursystur Gunn-
laugs, en hvað sem um það er þá varð
Gunnlaugi þarna það óhapp, sem
elti hann lcngst, þegar stigi brotnaði
svo hann féll og slasaðist á nrjöðm
ellegar þar um bil svo aldrei greri um
hcilt síðan.
En ekki þarf að orðlengja um það
enda gerði hann það ekki, og hann
giftist árið 1932 Árdísi Sigurðardótt-
ur, Tómassonar frá Stafni, sem var
fædd 14. júní 1910, en móðir hennar
Herdís Tryggvadóttir frá Arndísar-
stöðum, um skeið ljósmóðir, en Sig-
urður dó frá þeim þegar Árdís var
aðeins smátelpukorn. Áður hér var
komið, hafði Gunnlaugur og þeir
Sigurðarstaðafeðgar byggt íbúðar-
hús úr steinsteypu þar heima. En
1935 flytja þau Árdís og Gunnlaugur
í Sunnuhvoli, sitt nýja ból þar við tún-
fótinn skammt frá veginum á fljóts-
bakkanunt, og hafði þar verið bær í
byggingu, sent ýmsum fannst bera
hallaryfirbragð og sjá má þar enn.
Margt var um þennan bæ scm var
með öðrum hætti en annars staðar,
sem ekki var ólíklegt, þar bjó fólk og
fénaður í miklu nábýli og sýndi hver
öðrum nærgætni, og jafnvel var yfir-
byggð skonsa þar l'yrir grjótfangið af
votheyinu svo ekki væri til ama.
En 1957 erenn flutt í nýtt íbúðar-
hús að kalla rétt hjá hinni áður-
byggðu súlnahöll og þar búa svo enn
þau: Jón fæddur 20. júní 1936 sonur
Árdísar og Gunnlaugs og kona hans
SigríðurOlafsdóttirfrá Efra-Skarði í
Borgarfirði. Segja má að Jón hafi
þrisvar flutt milli bæja í Sigurðar-
staða- og Sunnuhvolstúni, en systur
hans sem eru tvær eru hér víðsfjarri.
Sigrún í Reykjavík, kennslukona og
tveggja barna móðir og Herdís
bankafulltrúi á Akureyri gift Friörik
Ágústssyni og á þeirra sonur Gunn-
laugur að fermast í vor, annað kann
ég ekki um það að segja þó sagðursé
viðkvæmur cr frændur ciga í hlut.
Vissulega eru þau Árdís og Gunn-
laugur athyglisverð á margan hátt,
og hvort á sinn hátt. Hann með þessu
hægláta einkennandi fasi, glettnis-
glampa í augum hnyttni í málfari,
einþykkni og ábyrgðarkennd, sem
rasarekki um ráð fram, skáldmæltur
en þó með nokkurri leynd. Minnis-
stæður úrræðamaður að standa með
að verki, og jafnvel hcilir bæir, sem
hann byggði nokkra. bera viss ein-
kertni með sér. Um Árdísi stóð jafn-
an meiri stormur. var fljót að snúa
sér í spori og lá hátt rómur eins og
mörgum hennar frændum. Prestur-
inn sagði í kirkjunni í sinni notalegu
lllllliilllililTÓNLISX
Nemendasýningar og nemenda-
tónleikar eru stundum með því
skcmmtilegra sem sést og heyrist -
leikhúsmenn segja að Nemenda-
leikhúsið beri af í leikhúslífinu; Sin-
fóníuhljómsveit æskunnar þótti af-
bragð í flutningi sínum á Mahler; og
iðulega eru útskriftartónleikar tón-
listarskólanna mjög skemmtilegir.
Þar má skyggnast inn í framfiðina,
sjá og heyra sunta þá sem eiga eftir
aðgera garðinn frægan í framtíðinni,
en einnig þá sem munu snúa sér að
öðru þegar á reynir.
Um þessar mundir eru nemcndur
Söngskólans í Reykjavík með upp-
færslu á óperunni Ástardrykknum
cftir Donizetti, og voru haldnar tvær
frumsýningar, hvor með sínu
„gengi". Undirritaðurfór að sjá fyrri
sýninguna, og þótti vcl takast til. Fé-
lagar úr Sinfóníuhljómsveit íslands
léku en Garðar Cortes stjórnaði.
Vísir menn segja, að ekki sæmi að
„gagnrýna" nemendasýningar -
kennararnir muni segja nemendum
sínum hvernig tókst, hvað vel og
hvað megi bæta. Aö vísu liefi ég
lengi grunað söngkennara um
græsku í þeim efum, að þeir eigi til
að teyma hæfileikalitla nemendur á
asnaeyrum gegnum margra ára söng-
nám í stað þess að segja þeim þegar í
stað að þetta þýði ekki. Og ýmsir
hafa víst stigið sín fyrstu og einu spor
einmitt á sviðinu í Gamla bíói, eftir
margra ára söngnám í útlöndum, og
síðan verið „drepnir af gagnrýnend-
um".
í Ástardrykknum eru fimm ein-
söngshlutverk auk kórsins. Aðal-
hlutverkin, piltinn Nemorino og
stúlkuna Adinu, sungu þau Þorgeir
J. Andrésson (tenór) og Ingibjörg
Martcinsdóttir, (sópran), en hinir
einsöngvararnir voru Guðrún Jóns-
dóttir (Gianetta, sópran), Jón Krist-
inn Cortes (Belcorc liðþjálfi, baryt-
on) og Stefán Arngrímsson (Dulc-
amara skottulæknir. bassi). Þorgeir
hafði ég heyrt syngja einu sinni áður,
í óratoríu í Langholtskirkju. og þótti
mikið til raddfegurðar hans koma.
Þorgeir er lengst kominn í námi
þessa unga fólks og bæði söng og lék
ágætlega, þótt sumir mundu segja að
hann „klemmi röddina" of mikið,
sem mörgum tcnórum hættir til.
Einu „frægu" aríu óperunnar, „Una
furtiva lacryma,, söng Þorgeir svo
fagurlega að hún var klöppuð upp,
og söng hann hana þá hálfu betur.
Ingibjörg Marteinsdóttir getur
líka heilmikið, söng og lék vel og af
rniklu öryggi. Hinna þriggja verður
ekki getið hér, af ofangreindum
ástæðum, en sunt þeirra a.m.k. eru
líkleg til að „koma til" annaðhvort í
söng eða leik, nema hvort tveggja
verði.
Kór Söngskólans, sem að ein-
hverju leyti er mannaður sama fólki
og kór íslensku óperunnar, er auð-
vitað mjög góður, því allt er þetta
fólk í söngnámi. Tilþrif voru sýnd í
dansi, sem Halla Margrét Árnadóttir
hafði samið eða stjórnað, og lofaði sá
dans því að söngvarar komandi kyn-
slóða verði engir eftirbátar þeirra
gömlu á þessu sviði - mér er jafnan
minnisstæðastur ballett þeirra Guð-
mundar Jónssonar og Más Magnús-
sonar fyrir fáum árum. Leikstjóri var
Kristín S. Kristjánsdóttir og varekki
annað að sjá en að henni tækist bæri-
lega. Leiktjöld höfðu nemendur
Myndlistarskólans að einhverju leyti
unnið, líklega landslagsmálverkið á
baktjaldinu, en aðrir leikmunir voru
fengnir að láni hjá íslensku óper-
unni.
Þessi sýning var semsagt yfirleitt
mjög skemmtileg og ánægjuleg og
sýndi það, sem marga grunar, að líf-
ið heldur áfram og það er gróska í
söngmenntum vorum. Margir telja
óperuna vera hápunkt tónlistar, og
sumir ganga svo langt að álíta það
vera eina helstu ástæðu þjóðar til að
stritast og púla og verða ein af rík-
ustu þjóðum heims, að hún geti farið
í óperu annað veifið. Sig. St.