Tíminn - 13.04.1986, Blaðsíða 23

Sunnudagur 13. apríl 1986
Tíminn 23
TÖLU-
VERÐAR
UPPLÝS-
INGAR
Hve margir Bandaríkjamenn
drekka Coca Cola í morgunverð?
965.000
Hve mörg tonn af jarðarberjum
eru seid á Wimbledon á hverju
ári?: 15
Prósenta af Bandaríkjamönnum
sem segjast heldur vilja fara til
tannlæknis með holu í tönn en á
bifreiðaverkstæði með bilaðan
bíl: 20
Hve mikið kostar að láta blessa
bifreið í Daishi klaustri búddista
í Kawasaki í Japan?: 440 krónur.
Hve mikið kostar bílahreinsun
hjá Varahlutaverslun Stebba í
New York City?: 6100 kr.
Prósentaafbandarískum körlum
sem sofa naktir: 19
Prósenta af bandarískum konum:
6
Próseenta af svörtum
Bandaríkjamönnum sem lokið
hafa menntaskóla, eru yngri en
25 ára gamlir og eru
atvinnulausir: 26,8
Prósenta af hvítum
Bandaríkjamönnum á sama aldri
en hafa fallið í menntaskóla og
hafa atvinnu: 73,8
Upphæð í dölum sem Suður-
Afríka geldur til menntunar
hverjum hvítum námsmanni á ári
hverju: 1.385
Hverjum þeldökkum
námsmanni: 872
Hverjum svörtum námsmanni:
192
Tala gyðinga senr hlutu leyfi til að
flytja frá Sovétríkjunum 1979:
51.320
1984: 12 9
Á hvaða aldri eignast flestir
Bandaríkjamenn úr í fyrsta
sinn?: 6V5
Prósenta af bandarískum
kvensjúkdómalæknum sem hafa
verið kærðir fyrir nristök í starfi:
67
Tala Bandaríkjamanna sem dáið
hafa í starfi af sökum vélmenna: 1
Tala Bandaríkjamanna sem látið
hafa frysta sig í þeirri von að
verða einhvern tímann
endurvaktir til lífsins: 11
Tala Bandaríkjamanna á biðlista
hjáPan Am fyrir tlug til tunglsins:
90.002
Meðaltala húsa sem bandarískur
húskaupandi lítur á, áður en hann
ákveður sig: 13,6
Meðalupphæð sem hver
Bandaríkjamaðúr notar í
erlendar fjárfestingar: $980.
Kostnaður fvrir Kálgarðsdúkku að
gista á sumardvalarstað í Maine,
Bandaríkjunum: $150.
Kílógrömm af plútoni og úrani sem
hafa týnst frá bandarískum
kjarnorkuverum: 4.800
Kílógrömm af plútoni sem þarf
tii að framleiða
kjarnorkusprengju: IVi
Prósenta af miðum sem fyrirtæki
hafa keypt á Broadwav í New
York og hafa verið færðar sem
kostnaður í bókum
fyrirtækjanna: 20
Betra er að fara
seinna yfir akbraut
en of snemma.
yujjEmwn
FINGUR UR
HEIÐSKÍRU LOFTI
Lögreglan í Vestur-Ber’lín stendur
ráðþrota frammi fyrir dularfullu
máli, sem átti upptök sín þann 7.
mars síðastliðinn.
Tuttugu og sex ára gamall maður
varð þá var við dynk á þaki bifreiðar
sinnar í þann mund, senr hann ætlaði
að aka honum út af bílastæði. Þegar
hann aðgætti nánar sá hann hvar lá
afsagaður fingur á þakinu. Honunr
leist í fyrstu svo á, að vcrið væri að
gera gabb að honum og fleygði hann
þess vegna fingrinum í götuna og
hélt leiðar sinnar. Honum varð þó
síðar aftur hugsað til atburðarins og
lét lögregluna vita, sem fann fingur-
inn á þeim stað sem maðurinn hafði
fleygt honum. Rannsókn leiddi í ljós
að fingurinn var raunverulegur
mannsfingur og fór strax fram leit á
ríkisspítölum í Berlín að eiganda
fingursins.
Ennþá hefur ekkert fundist sent
varpað getur frekara Ijósi á atburð-
inn.
með daglegri mjólkurneyslu*
Á Mtugsaldri hafa beinin náð fullum vexfi og þroska. Engu að sfður þurfa þau kalk til eðlilegs viðhalds
beinanna. Effir miðjan aldur geta beinin byrjað að tapa kalki sínu og þá eru þeir tvímœlalaust betur settir
sem neyttu mjólkurmatar á unglingsárum. Nœgilegt kalk í daglegu fœði œvilangtvinnurgegn beinþynningu
og fylgikvillum hennar: Stökkum og brothœttum beinum sem geta hœglega brotnað við minnstu áföll, og
gróa síðanseint og illa saman. Tvö glös af mjólkurdrykkjum á dag innihalda lágmarksskammt fyrir þennan
aldurshóp. Hér er mœlt með léttmjólk, og undanrennu fremur en fullfeitri mjólk. Munum að 70% af öllu
kalki f fœðu íslendinga kemur úr mjólkurmat.
* Mjólk: Nýmjólk, léttmjólk, eða undanrenna.
Mjólk í hvert mál
Aldurshópur Ráðlagður dagskammtur afkalkiímg Samsvarandi kalk- skammturímjólkur- glösum(2,5dlglös)*
Börn 1-10 ára 800 3
Unglingarll-18ára 1200 4
Ungtfólkogfullorðið 800*** 3
Ófrfskar konur og brjóstmœður 1200""* 4
Lágmarks-
skammturí
mjóikurglösum
(2,5 dl glös)* *
* Hér ©r gert ráð fyrir að allur dagskammturinn af kalki koml úr mjólk.
" Að sjálfsögðu ©r mögulegt að fá alft kalk sem likaminn þarf úr öðrum matvœlum ©n mjólkurmat
©n slíkt krefst nákvœmrar þekkingar á nœringarfrœðl. Hér ©r mlðað við neysluvenjur ©Ins og
þœr tíðkast í dag hér á landi.
*** Margir sérfrœðingar telja nú að kalkþörf kvenna ©fílr tfðahvörf sé mun meiri ©ða 1200-1500
mg á dag.
”** Nýjustu staðlar fyrir RDS í Bandaríkjunum gera ráð fyrlr 1200 til 1600 mg á dag fyrir þennan hóp.
Mjólk inniheldur meira kalk en nœr allar aðrar fœðutegundir og
auk þess B-vItamín, A-vítamín, kalíum, magníum, zink og fleiri efni.
Um 99% af kalkinu notar líkaminn til vaxtar og viðhalds beina
og tanna. Tœplega 1 % er uppleyst I líkamsvökvum, holdvefjum og
frumuhimnum, og er það nauðsynlegt m.a. fyrir blóðstorknun,
vöðvasamdrátt, hjartastarfsemi og taugaboð. Auk þess
er kalkið hluti af ýmsum efnaskiptahvötum.
Til þess að líkaminn geti nýtt kalkið þarf
hann D-vítamln, sem hann fœr m.a. með
sólböðum og úr ýmsum fœðutegundum,
t.d. lýsi. Neysla annarra fœðutegunda
en mjólkurmatar gefur sjaldnast
meira en 300-400 mg ó dag,
en það er langt undir
róðlögðum dagskammti.
Úr mjólkurmat fœst miklu
meira kalk, t.d. 800 mg
úr u.þ.b. þremur glösum
af mjólk.
MJÓLKURDAGSNEFND
Helstu heimildir: Bæklingurinn Kalk og beinþynning eftir dr. Jón Óttar Ragnarsson og N
and Winston, 1984