Tíminn - 03.05.1986, Qupperneq 6

Tíminn
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinnog
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjóri:
Aöstoöarritstjóri:
Fréttastjóri:
Aöstoöarf réttastjórí:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
NíelsÁrni Lund
OddurÓlafsson
Guömundur Hermannsson
Eggert Skúlason
Steingrí mur G íslason
Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavík. Simi: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686392 og
686495, tæknideild 686538. Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaöaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 45.- kr. og 50.- kr. um helgar. Áskrift 450.-
Traustfylgi
Framsóknarflokksins
í skoðanakönnun DV sem birtist í gær um fylgi
stjórnmálaflokkanna kemur í ljós að fylgi Framsóknar-
flokksins hefur aukist verulega frá síðustu könnun
blaðsins. Pví ber að fagna.
Þess ber þó að gæta að skoðanakannanir sem þessar
hafa marga galla og ber engan veginn að líta á þær sem
heilagan sannleika, en þó gefa þær vísbendingu uni fylgi
flokkanna.
Þá þarf að hafa það í huga að það hefur löngum sýnt
sig að Framsóknarflokkurinn hefur ávallt komið verr út
úr skoðanakönnunum en í kosningum. Ástæður fyrir því
eru m.a. þær að framsóknarfólk er lítið fyrir að gefa upp
hug sinn ekki síst þegar skoðanakannanirnar eru fram-
kvæmdar af pólitískum andstæðingum þess. Má þvt
hiklaust ætla að fylgi flokksins sé niun meira-en kemur
fram í skoðanakönnun DV.
Fað kemur landsmönnum ekkert á óvart þótt stuðning-
ur við Framsóknarflokkinn sé mikill og vaxandi. Flokkur-
inn hefur farið með forystu í núverandi ríkisstjórn og sýnt
í verkum sínum ábyrgð og festu sem landsmenn kunna að
meta. Aðrir pólitískir flokkar telja sig geta komist upp
með handahófskennd vinnubrögð sem oft og tíðum
samrýmast engan veginn stefnu þeirra og markmiðum.
Kjósendur sjá í gegn um slíkan vef og missa fljótt traust
á þeim stjórnmálaöflum sem þannig vinna.
Mikilsvert er fyrir Framsóknarflokkinn að hlutur hans
verði stór í komandi sveitarstjónarkosningum.
Framsóknarflokkurinn hefur haft veruleg áhrif á sveitar-
stjórnarmál, bæði innan Alþingis sem og hjá sveitarfélög-
um sem allt land. Senn líður að kosningum og nauðsynlegt
að fylgismenn flokksins leggist á eitt um að styrkja stöðu
hans.
Aðrir flokkar kappkosta nú sem áður að berja á
Framsóknarflokknum. Hann er annar stærsti flokkur
landsins og því beinir íhaldið spjótum sínum gegn honum.
Þrátt fyrir samvinnu þessara flokka í ríkisstjórn er
reginmunur á stefnu Framsóknarflokks og Sjálfstæðis-
flokks. Annars vegar er óheft frjálshyggja og dýrkun á
peningavaldi en hins vegar er sú stefna Framsóknarflokks-
ins að manngildið beri að meta ofar auðgildi
Framsóknarflokkurinn er frjálslyndur, umbótasinnaður
félagshyggjuflokkur. Hann er fyrst og fremst íslenskur
stjórnmálaflokkur sem vaxið hefur upp úr íslensku
þjóðlífi. Þrátt fyrir það að fylgi hans dali um tíma hefur
það sýnt sig að undirstaðan er traust og stendur djúpum
rótum.
Það veldur framsóknarmönnum nokkrum áhyggjum
hversu lítill hlutur Framsóknarflokksins virðist vera í
Reykjavík. Ekki eru mörg ár síðan flokkurinn hafði á að
skipa þremur fulltrúum í borgarstjórn og hafði hann þar
veruleg áhrif. Sjálfstæðisflokkurinn reynir nú að koma í
veg fyrir áhrif annarra flokka á stjórn borgarinnar. Með
það að markmiði samþykktu fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
að borgarfulltrúum skyldi fækkað úr 21 í 15. Sú ákvörðun
er bæði ólýðræðisleg og lýsir best afturhaldssjónarmiðum
sem innan Sjálfstæðisflokksins fá að þróast. Benda má á
að borgarfulltrúar voru 15 árið 1908 og telja því
sjálfstæðismenn að sáfjöldi geti staðið óbreyttur enn í dag.
Mikilsvert er að kjósendur geri sér þetta ljóst, og þá
hættu sem í því felst að einn flokkur ráði alfarið
höfuðborginni. Varast ber öfgar hvort heldur þær eru til
vinstri eða hægri. Öflugur flokkur sem dregur úr öfgum
er nauðsynlegur.
Framsóknarflokkurinn hefur sýnt það að hann einn
getur haft hemil á þeim, hvort heldur er í landsmálum eða
sveitarstjórnarmálum. Þetta veit fólkið í landinu og því
stendur Framsóknarflokkurinn traustum fótum.
6 Tíminn
Laugardagur 3. maí 1986
GARRI
Skyndiástir á
Siglufirði l.maí
Það var mikiö haft viö þá Sigl-
fírðinga þann 1. maí. Þar töluðu
tveir ræðumenn á sainkomu verka-
lýðsfélaganna á staðnum og þeir
ekki af lakari endanum. Þetta voru
þeir Svavar Gestsson, formaður
Alþýðubandalagsins og Jón Baldv-
in Hannibalsson, formaður Al-
þýðuflokksins. Talaði hvor um sig
í hálfa klukkustund. Bjuggust
menn að sjálfsögðu við snörpum
kappræðum um þau ágreiningsefni
í verkalýðs- og kjaramálum, þjóð-
arsáttina, stefnu í efnahagsmálum
og fl., sem aðskilur þessa flokka nú
með skarpari skilum en oft áður.
Eru þar meðal annars höfð i huga
ágreiningsefnin, sem fram koniu á
nýliðnu þingi, auk umniæla Jóns
um efnahagsstefnu Alþýðubanda-
lagsins allt frá þeim tíma er Jón
skrifaði leiðara Alþýðublaðsins, en
þá og síðar hel'ur hann kallað
stefnu Alþýðubandalagsins hrein-
an barnaskap og þjóðhættulega
glötunarstefnu.
En ræðumennirnir koniu heldur
betur á óvart. Þeir voru ekki
aðeins kurteisari hvor í annars
garð en menn eiga að venjast. Þeir
voru beinlínis mcð'fleðulæti hvor
við annan, ef ekki hrein pólitísk
ástaratlot. Þeir kváðust reiðubúnir
að gleyma gömliim væringum og
taka upp nytsainlegt samstarf í
staðinn!
Sameining í
biðilshlutverkinu
Auðvitað vöfðust þcssi skyndi-
legu sinnaskipti flokksleiðtoganna
nokkuð fyrir Siglfírðinguin. En
hafa verður það í huga, að báðir
eru þeir Jón og Svavar opinbcrir
llillllll VÍTTOG
Svavar og Jón Baldvin fallast í
faðma.
vonbiðlar íhaldsins, þótt einkuin
Svavar telji þeð hinn niesta glæp,
að Eramsókn skyldi leyfa sér að
mynda stjórn með Sjálfstæðis-
flokknum, þegar þrautreynt var að
önnur lciö var ekki fær til að lcysa
þann vanda, sem Svavar Gestsson
átti einna stærstan þátt í að skapa.
Annars veröur gaman að fylgjast
með því, hvernig Svavari tekst að
tileinka sér stefnu Jóns Baldvins í
efuahagsmálum og hvcrnig Jóni
tekst að fella sig við stefnu Al-
þýðubandalagsins í öryggis- og
utanríkismálum
Ekki má rasa um ráð fram
Vcrð á frystum sjávarafurðuni
liefur hækkað verulcga á útflutn-
ingsmörkuðum íslcndinga á þessu
ári og licfur átt ásamt ohuverö-
lækkuninni inestan þátt í þeirri
bjartsýni um bættan hag þjóðar-
innar með hlutfallslega minni
greiðslubyrði af crlcndum
skuldum, hraðminnkun verðbólgu
og lækkun vaxta.
Útflutningur á ísfíski í gámum
hcfur nær fímnifaldast á rúmuin
tveimur 'árum, en það sem mcstu
skiptir er að þessi gániafískur hefur
selst á miklu hærra verði en frystur,

og á sumum físktegundum á marg-
földu verði miðaö við það verð,
sem frystihúsin greiða, og þar við
bætist að kostnaður við sölu gáma-
físksins er miklu lægri en við frysta
fískinn og þar með miklu meiri
afrakstur þjóðarbúsins af sölu hans
en þcim frysta.
Þessi þróun hefur haft það í för
með sér, að hráefni til frystihús-
anna, sem cru burðarás atvinnulífs
í ijölmörgum sjávarplássum
landsins, hefúr sums staöar verið af
skornum skammti með tilheyrandi
kjararýrnun fyrir það fólk, sem í
frystihúsunum vinnur, en það er í
hópi hinna lægst launuðu á vinnu-
markaðinuni.
Þessi snögga breyting og háa
verð á gámafíski stafar af því að á
þessu ári hefur afli víða brugðist og
eftirspurn hcfu því aukist stórlega
með samsvarandi verðhækkun.
Þetta gefur breyst og í því sam-
bandi má nefna að fyrir aðeins
þremur áruni var verð á gámafíski
aöeins 67% af fob-verðmæti
freðfisks.
Við höfum með dugnaði og ærnu
fé og fyrirhöfn tryggt okkur meö
góða og trausta markaði fyrir fryst-
ar sjávarafurðir einkum í Banda-
ríkjunum, þar sem íslenskur fískur
selst hæsta verði. Það yrði óbætan-
legt tjón, ef viö drægjum svo úr
framboði á físki til þessa markaðar
að við gætum ekki fullnægt traust-
uin viðskiptasamböndum okkar
þar og aðrir, t.d. Kanadamenn,
yfírtækju þennan mikilvæga mark-
að okkar. Þess vegna verður að
fara hér að með fyllstu gát með
langtimahagsmuni byggðarlaga og
þjóðarbús að leiðarljósi. Hér þarf
að fínnast það jafnvægi, sem trygg-
ir góða afkomu okkar og öryggi
markaöa okkar í franitíðinni.
- Garri.
„BJARGRAÐASJODUR
BYGGINGARMANNA“
F.kki verður betur séð en að
verkamannabústaðastjórnir ým-
issa bæjarfélaga séu komnar í
harða samkeppni við þær stéttir
háskólamanna sem (af rætnum
tungum) eru sagðar hvað iðnastar
við að skapa vandamál í stað þess
að leysa þau.
Frægt er dæmið um nokkur 5-6
milljón króna ósejjanleg raðhús
sem bæjarstjórn Sauðárkróks situr
nú uppi með vegna þess að lægst
launuðu barnafjölskyldurnar þar
hafa - af eðlilegum ástæðum - ekki
handbæra nær hálfa aðra milljón til
að snara í útborgun auk þess að
taka að sér afborganir af nær 4
millj. eftirstöðvalánum.
Embættismenn á Sauðárkróki
segjast í þessum efnum eiga sér
„vandamálabræður" í fjölmörgum
bæjarfélögum á landinu. Vegna
sín og þeirra hafa þeir nýlega
samið ákalls- og bænabréf til
stjórnvalda um að þau geri „sér-
stakar ráðstafanir" til að koma
þeim úr klandrinu.
Skyldi nú einhver ætla að þessi
raunasaga hafi orðið öðrum verka-
mannabústaðastjórnum, bæjar-
stjórnum og Húsnæðisstofnun víti
til varnaðar. Sú virðist þó aldeilis
ekki raunin á.
Dugandi byggingarmeistari í
einu okkar grónari sjávarplássa
ákvað í fyrra að skapa sér og
öðrum byggingarmönnum á staðn-
um atvinnu með því að byggja 4
glæsileg parhús með öllum þægind-
um og innbyggðum bílskúrum.
Þótt fólki fari fækkandi þar á
staðnum eins og víðar á lands-
byggðinni taldi hann víst að geta
freistað einhverra til að kaupa.
Nær heilu ári síðar hafði honum
hins vegar ekki tékist að selja eitt
einasta þessara húsa - ekki vegna
þess að þau væru ekki nógu stór og
glæsileg - nei fólki þótti of dýrt að
kaupaþaufyriráó. milljón króna.
Enda hægt að kaupa á staðnum
jafnvel ágætis einbýlishús fyrir 2-3
millj. af þeim sem eru að flytjast
brott í allsnægtafaðm Davíðsborg-
ar.
En yfirvöld á staðnum dóu ekki
ráðalaus. Úr því skipstjórar,
bankastjórar eða læknirinn höfðu
ekki ráð á „villunum" (eða töldu
aðra kosti sér hagstæðari) var
heillaráðið að láta Byggingarsjóð
verkamanna fjármagna þær fyrir
fátæklingana á staðnum. Húsnæð-
isstofnun hefur nú nýlega lagt
blessun sína yfir hugmyndina.
Svo brá nú við, um hús þessi sem
enginn hafði viljað kaupa á frjáls-
um markaði á nær heilu ári, að hátt
í 30 umsóknir bárust á örfáum
dögum þegar þau voru auglýst sem
væntanlegar „verkamannahallir".
Ekki verður betur séð en að
þarna hafi enn einn ganginn verið
ákveðið að nota Byggingarsjóð
verkamanna sem „Bjargráðasjóð
byggingarmanna". Skyldi sú ekki
einnig hafa verið raunin á varðandi
240 fermetra raðhúsin á Króknum
1983 og í ýmsum fleiri tilvikum?
Koma þar m.a. upp í hugann orð
Eyþórs Þórðarsonar á fundi Lands-
sambands lífeyrissjóða nýlega,
hvar hann sagði að í bréfum Hús-
næðisstofnunar til sjóðanna þar
sem falast var eftir meira fjármagni
frá þeim hafi það gjarnan verið
notað sem hvati, að aukið lánsfé
kæmi m.a. til góða við að halda
uppi og auka atvinnu byggingar-
manna í landinu.
Svipað kom fram þegar félags-
málaráðherra var nýlega spurður
um ástæður þess að stjórnir verka-
mannabústaða hafi nær ekkert not-
fært sér heimildir til kaupa á notuð-
um íbúðum inn í kerfið, þó þær
fáist víða á um helmingi byggingar-
kostnaðarverðs. Jú, vandaBtíúið
var það, að bæjaryfirvöld vilji
fremur byggja (sem stærst og
dýrast) til að fá fjármagnið að
sunnan og skaffa byggingarmönn-
um atvinnu á staðnum.
Þegar hagsmunir „Bjargráða-
sjóðs byggingarmanna“ krefjast,
má stinga undir stól lagafyrirmæl-
um um að íbúðir í verkamannabú-
stöðum skuli vera einfaldar að allri
gerð og hóflegar að stærð og verði
haldið niðri m.a. með samkeppnis-
útboðum.
Eiga þá láglaunafjölskyldur ekki
rétt á að búa í mannsæmandi
íbúðum eins og aðrir? - spyr sjálf-
sagt einhver, Jú vissulega - helst
allar. Það sýnist á hinn bóginn
ofrausn - og ekki leið að því marki
- að sjóður (með takmarkað
fjármagn) sem ætlað er að fjár-
magna félagslegar íbúðir, sé í stór-
um stíl notaður til þess að byggja
yfir lítinn hluta láglaunafólksins
stærri og dýrari lúxusíbúðir en
meirihluti launþega í landinu hefur
nokkur efni á að byggja yfir sjálfan
sig.
Með lúxusíbúðum er hér ekki
aðeins átt við sérbýlishús. Nægir
að minna á að fermetraverð í
verkamannaíbúðum í Kópavogi í
fyrra var allt að 25% hærra en í
fjölbýlishúsum sem tvö byggingar-
samvinnufélög byggðu þar á sama
tíma. Skýringin sem fékkst á þess-
um mikia verðmun var sú að miklu
meira væri í verkamannabústaða-
íbúðirnar borið í búnaði og frá-
gangi öllum. Verð 4ra herbergja
íbúða í þessari verkamannablokk
er nú rúmlega 4,5 millj. króna
framreiknað - og um 800 þús.
krónum hærra en á jafn stórum
íbúðum í Byggungblokk við hlið-
ina. Verðmunurinn á 2-3 slíkum
íbúðum dygði til að leysa húsnæð-
isvanda einhverrar einstæðu móð-
urinnar í Kópavogi. -HEI