Tíminn - 02.12.1986, Side 9

Tíminn 9
Þriðjudagur 2. desember 1986
VETTVANGUR
iiil
llllllllilll

Guðmundur Jónas Kristjánsson Flateyri:
Framtíðarafl
Nítjánda flokksþing Framsókn-
arflokksins var haldið daganna 7.-
9. nóvember s.l. Var þetta eitt hið
fjölmennasta flokksþing Fram-
sóknarflokksins sem haldið hefur
verið frá upphafi. Alls sóttu þingið
574 fulltrúar.
Á flokksþinginu voru margar
ályktanir gerðar, sem sýnir, að
flokksþingið hefur verið mjög
starfsamt. Helstu málaflokkar sem
þingið skilaði ítarlegum ályktunum
og tillögum um voru atvinnumál,
félagsmál, mennta- og menning-
armál og umhverfismál.
Fyrir þinginu lágu drög að nýrri
stefnuskrá fyrir Framsóknarflokk-
inn, svo og breytingartillögur
endurskoðunarnefndar um lög
flokksins. Vonast var til, að þetta
fjölmenna flokksþing sem jafn-
framt minntist 70 ára sögu Fram-
sóknarflokksins, myndi samþykkja
þessa nýju stefnuskrá. Því miður
varð niðurstaðan hinsvegar sú, að
ákvörðun var tekin um að skoða
þetta mikilvæga mál nánar, og
fresta afgreiðslu þess enn um sinn.
Aftur á móti samþykkti þingið
mikilvægar breytingar á flokks-
lögunum, sem tvímælalaust horfa
til bóta. Þar mánefnaþá breytingu,
að nú kýs flokksþingið flokksfor-
ystuna, en það gerði miðstjórn
áður. Þá var samþykkt sú breyting-
artillaga, að eftirleiðis skal flokks-
þing haldið annað hvert ár, en ekki
fjórða hvert ár eins og verið hefur
til þessa.
Staða
Framsóknarflokksins
Eftir jafn fjölsótt flokksþing og
sem hér hefur verið gert að umtals-
efni, er ekki nema eðlilegt, að
menn hugleiði stöðu Framsóknar-
flokksins í íslenskum stjórnmálum
í dag. Ef við lítum á þær ályktanir
sem samþykktar voru, og skoðum
hina efnismiklu stjórnmálaálykt-
un, sem samþykkt var einróma á
flokksþinginu, verður ekki annað
sagt, en að málefnaleg staða Fram-
sóknarflokksins sé býsna sterk um
þessar mundir. Hugsjónaleg staða
flokksins er skýr og afdráttarlaus,
en einmitt hugsjónir skapa stjórn-
málaöfl á hverjum tíma.
Menn verða hins vegar að hafa
það ætíð í huga, að hugsjónir og
stefnur eru til lítils, ef fyrir þeim sé
ekki barist. Það sé með stjórnmála-
flokka eins og með einstaklinga í
lífinu. Styrkur þeirra felst ekki
síður í því, að þeir standi fast á
sinni sannfæringu, og að þeir fylgi
ætíð lífshugsjón sinni eftir í orði og
verki.
Staða Framsóknarflokksins í
framtíðinni verður þess vegna mik-
ið undir því kornið, hvort hann
verður stefnu sinni og hugsjón trúr
eða ekki. Framtíð hans mun því
m.ö.o. ráðast af því, hvort hann
verður reiðubúinn til að fórna
einhverjum stundarhagsmunum
fyrir mikilvæga framtíðarhags-
muni. Að hann verði í raun og
sannleika hugsjónaflokkur fyrst
Staða Framsóknar-
flokksins í framtíðinni
verður þess vegna
mikið undir því komin,
hvort hann verður
stefnu sinni og hugsjón
trúr eða ekki. Framtíð
hans mun því m.ö.o.
ráðast af því, hvort
hann er reiðubúinn til
að fórna einhverjum
stundarhagsmunum
fyrir mikilvæga fram-
tíðarhagsmuni.
og síðast, sannkallað framtíðarafl í
íslenskum stjórnmálum, en ekki
einhver lítillátur kerfisflokkur rú-
inn allri hugsjón og trausti.
Hin flokkslega ímynd
Þegar við hugleiðum nú stöðu og
hugsjónastefnu Framsóknar-
flokksins, er vert að gefa orðum
Ingvars Gíslasonar fyrrv. mennta-
málaráðherra gaum, er hann við-
hafði á kjördæmisþingi á Húsavík
31. okt. s.l. og sem Tíminn birti
fyrir skömmu. Þar fjallaði Ingvar
um Framsóknarflokkinn og tæki-
færi hans á næstu árum og áratug-
um. Færi betur ef fleiri forystu-
menn Framsóknarflokksins hug-
uðu meir í ræðu og riti að uppruna
framsóknarstefnunnar og hugsjón-
um hennar, um leið og þeir skoða
og fjalla um atburði líðandi
stundar. Slíkar skírskotanir for-
ystumanna í hugsjónastefnu Fram-
sóknarflokksins myndi tvímæla-
laust styrkja mjög hina flokkslegu
ímynd. sem sérhverjum stjórn-
málaflokki er svo nauðsynlegt að
skapa sér, bæði meðal kjósenda og
þjóðarinnar allrar.
En í hverju á þá hin flokkslega
ímynd okkar að vera fólgin?
Imynd, sem við Framsóknarmenn
verðum ætíð að rækta og standa
vörð um. Þegar stjórnmálaályktun
19. flokksþings Framsóknarflokks-
ins er höfð í huga, geta einmitt orð
Ingvars Gíslasonar á áðurnefndu
kjördæmisþingi þar vel átt við. Því
einmitt í þeim orðum koma franr
þær hugmyndafræðilegu þrenning-
ar, þ.e. félagshyggja, þjóðrækni
og landsbyggðastefna, sem hin
flokkslega ímynd okkar hlýtur
öðru fremur að byggjast á. Gefum
Ingvari orðið:
„Umbótastefna Framsóknar-
flokksins miðar að því að létta
almenningi lífsbaráttuna og jafna
lífskjörin sem verða má., Sú þjóð-
félagsímynd sem framsóknarmenn
sjá fyrir sér er lýðræðislegt jafnrétt-
isþjóðfélag, mótað af þjóðrækni
og félagshyggju. Þetta er í aðal-
atriðum hugsjónagrundvöllur
Framsóknarflokksins, inntakfram-
sóknarstefnunnar".
Og ennfremur:
„Þá nefni ég að lokum það
atriði, senr ávallt hefur verið ein-
kennistákn Framsóknarflokksins
og skapað honum sérstaka ímynd
- flokkslega ímynd - en það er sú
staðreynd að Framsóknarflokkur-
inn stefnir að „framför landsins
alls" eins og það var orðað í fyrstu
stefnuskrá hans, en síðar var farið
að nefna landsbyggðastefnu og er
einfaldlega í því fólgin að öllu
Svo framarlega sem
Framsóknarmönnum
auðnast að forðast inn-
byrðis átök, og að til
framboðs veljist menn,
fullir baráttuvilja og
hugsjónamóði, ersigur
vís.
byggilegu landi sé haldið í byggð,
og spornað sé gegn stórfelldri
byggðaröskun og fólksflótta af
landsbyggðinni".
Að síðustu er vert að gefa þeim
orðum Ingvars gaum, þegar hann
skilgreinir hvernig stjórnmálaafl
Framsóknarflokkurinn var í önd-
verðu, en það hlutskipti hljótum
við að ætla honum áfram í dag og
í framtíðinni, meðan á íslandi lifir
frjáls þjóð og sjálfstætt íslenskt
þjóðríki. Ingvar segir:
„Ég er ekki í neinum vafa um
það fyrir mína parta að Framsókn-
arflokkurinn var stofnaður í önd-
verðu til þess að vera þjóðlegur
umbótaflokkukr og andstöðu-
flokkur erlendra yflrráða og auð-
hyggjustefnu".
Undir allar þessar tilvitnanir í
orð Ingvars Gíslasonar hljótum
við að taka, því í þeim er hug-
myndafræðin fólgin, sjálf fram-
sóknarstefnan, og þar með hin
flokkslega ímynd.
Sókn til sigurs
Óðum styttist tíminn til alþing-
iskosninga. Stjórnmálaflokkarnir
undirbúa sig nú undir harða kosn-
ingabaráttu. Fast verður sótt að
Framsóknarflokknum ef að líkum
lætur. Framsóknarflokkurinn þarf
þó ekkert að óttast, því málefnaleg
staða hans er sterk eins og áður
sagði, og hugmyndafræðin skýr.
Svo framarlega sem framsókn-
armönnum auðnast að forðast inn-
byrðis átök, og að til framboðs
veljast menn, fullir baráttuvilja og
hugsjónamóði, er sigur vís. Þess
vegna er það nú svo mikilvægt, að
menn sýni félagsþroska í verki, og
snúi bökum saman. Hefji sókn til
sigurs. Sýni festu og áræðni, og
geri þannig Framsóknarflokkinn
að því framtíðarafli í íslenskum
stjórnmálum sem hann verðskuld-
ar....
Flateyri 26. nóv. 1986
Guömundur Jónas Kristjánsson
Finnbogi G. Lárusson:
Látum ekki f Ijóta sof-
andi að feigðarósi
Hvert stefnir í landbúnaðarmál-
um? Það er spurning sem margir
velta fyrir sér nú, og víst er erfitt
að svara. Hér sýnist, ef svo heldur
áfram sem horfir, að ferðinni sé
heitið að feigðarósi. Ég held að
breyta verði stefnunni ef bjarga á
þjóðarskútunni.
Nú undanfarnar vikur og mánuði
hefur verið mikið ritað og rætt um
landbúnað, og þá sérstaklega um
þá skerðingu sem bændur verða
fyrir í sambandi við fullvirðisrétt-
inn, og sýnist mörgum að skerðing-
in komi ekki réttlátlega niður á
einstökum bændum og byggðarlög-
um. Það tek ég undir. Það tél ég að
verði að endurskoða alvarlega, og
lagfæra eftir því sem mögulegt er,
ef ekki á að leggja sveitirnar í eyði.
Smærri búin má ekkert skerða,
því bændur með lítil bú eiga að
hafa sama rétt til sæmilegrar lífsaf-
komu og þeir stærri.
Bændur, sem hafa lítil bú eða
undir meðallagi, eiga í flestum
tilfellum erfiðara með að fara út í
nýjar búgreinar, og þeir bændur,
sem það ekki geta, verða að flýja
Nú er ekki svo að
þessi holskefla brotni
bara á bændum og
búaliði, nei, hún brotn-
ar á allri þjóðinni
út í myrkrið, því enginn kaupir af
þeim jarðirnar. Það er mín skoðun
að framleiðsluskerðingin eigi að
koma á stærstu búin, ogfjáreigend-
ur í kaupstöðum. Það hefur verið
viðurkennt af forráðamönnum
landbúnaðarins, að bú sem væru
fyrir ofan grundvallarbú, bæru sig
verr í rekstri en smærri búin.
Það er alveg víst að, ef hlynnt
væri að smærri búunum svo að
viðunandi mætti teljast, væri ekki
eins mikil hætta á grisjun í byggð
sveitanna, eða eyðingu þeirra. Það
eru stór sár, sem bændur eru
særðir, sem búnir eru að rækta stór
og falleg tún, og byggja upp á
jörðum sínum, og sumir haft það
að ævistarfi, að nú verða þeir allt í
einu að horfast í augu við það, að
allt þeirra mikla og göfuga ævistarf
hefur verið unnið fyrir gýg, og
enginn má nýta það.
Þetta eru djúp sár, sem seint eða
aldrei verða grædd, og því verður
að grípa til fyrirbyggjandi aðgerða
og það er að mínu viti hægt ef vilji
og vit er fyrir hendi, en það held ég
að hljóti að vera.
Nú er ekki svo að þessi holskefla
brotni bara á bændum og búaliði,
nei hún brotnar á allri þjóðinni.
Það eru margar hliðar á þessu
landbúnaðarvandamáli, sem mér
finnst að ekki hafi verið nógu
mikill gaumur gefinn.
Hvað verður um þá byggðar-
kjarna víðs vegar á landinu, sem
byggst hafa upp af landbúnaði og
standa og falla með honum? Og þá
allt það fólk sem vinnur við land-
búnaðarafurðir, kjöt, mjólk, ull og
gærur svo nokkuð sé nefnt? Ég hef
ekki svör við því. Þeim mönnum
sem hafa haft í frammi mestan
áróður gegn landbúnaðinum og
vilj að hann dauðan, dettur kannski
í hug að flytja fólkið sem vinnur
við landbúnað út, og flytja inn
mengaðar landbúnaðafurðir í
staðinn.
Sá gífurlegi áróður sem hafður
hefur verið í frammi gegn íslensk-
um landbúnaði hefur ekki haft við
nein rök að styðjast, en þó valdið
tjóni.
Ég tel ekki raunhæft að miða
fullvirðisréttinn við árin 1984-85,
Sá gífurlegi áróöur
sem hafur hefur verið í
frammi gegn íslensk-
um landbúnaöi hefur
ekki haft við nein rök að
styðjast, en þó valdið
tjóni
það gefur ekki rétta mynd. Það er
fleira sem þarf að skoða, t.d.
frumbýlingar sem hafa verið að
byggja og koma sér upp bústofni
og þurfa að standa straum af háum
lánum, svo nokkuð sé nefnt, en
ýmsar aðrar aðstæður þarf að at-
huga.
Það verður að líta á þessi mál frá
sanngjörnu sjónarmiði með mann-
réttindi og réttlæti í huga.
Stjórnvöld verða aðsetjast niður
og gefa sér tíma til að gera eitthvað
jákvætt í þeim vanda sem nú blasir
við í landbúnaðarmálum ef hugur
fylgir máli, að haida landinu í
byggð, og þar duga engin vettlinga-
tök né dráttur, það er of seint að
byrgja brunninn þegar barnið er
dottið ofan f. Fljótum ekki sofandi
að feigðarósi.
Vonandi tekst að leysa vandann.
Mikið má ef vill.
Látum ekki land vort eyðast
landbúnaðinn styðjum vel.
Úr vandamdlum megi greiðast,
ég fósturlandið Guði fel.
Finnbogi G. Lárusson
Laugarbrekku