Tíminn - 09.01.1987, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 8. janúar 1987 Tíminn 15
lllllillllllllll MINNING ...... ................. ............. .................. ' ... ':l
Steingrímur
Jóhannesson
Grímsstöðum í Mývatnssveit
Þann 23. desember síðastliðinn
andaðist að heimili sínu Grímsstöð-
um í Mývatnssveit, bernskuvinur
okkar og félagi Steingrímur Jóhann-
esson.
Hann lést nær fyrirvaralaust og
um aldur fram. Steingrímur fæddist
að Grímsstöðum 23. febrúar 1921 og
ól þar allan sinn aldur að undanskild-
um tímabundnum frávikum. - For-
eldrar hans voru Elín Kristjánsdóttir
og Jóhannes Sigfinnsson bóndi þar.
Elín var skyld foreldrum okkar báð-
um og ræktuð frændsemi og vinátta
þeirra á milli. Þar við bættist að
móðir Elínar, Arnfríður Björnsdótt-
ir, var heimilisföst á Gautlöndum í
mörg ár og einnig þrjú börn hennar,
sum aðeins um stundarsakir en önn-
ur lengur. Arnfríður var dálæti
heimamanna ekki sfst okkar barn-
anna svo að okkur fannst jafnan við
eiga hluta í henni með barnabörnum
hennar. Þannig mynduðust einskon-
ar fjölskyldutengsl við Grímsstaði,
og þá fyrst og fremst Elínu og
Steingrím með tilheyrandi frænd-
rækni.
Ógleymanlegar verða okkur
heimsóknir í Grímsstaði. Framand-
legt lífríki þessarar landareignar,
framandleg störf við vatn og veiði,
Elín með sína smitandi gleði í augum
og hlátri, er sá svo um að við nutum
lífsins til grunns og svo Stjana á
Grímsstöðum með fiðluna sína -
ekki gleymist hún heldur. Með árun-
um lögðust niður þessar heimsóknir
og sundur dró með okkur frændsyst-
kinunum þar til við fórum að starfa
saman í ungmennafélaginu Mývetn-
ingur.
Núna á dögum harðvítugrar auðs-
og einkahyggju, er vissulega tíma-
bært að rifja upp og skilgreina eðli
og kjarna ungmennafélaganna, áhrif
þeirra á einstaklingana og þá jafn-
framt á þjóðfélagið allt. Um leið og
við gengum í ungmennafélagið, á
hverjum stað, skynjuðum við og
námum smám saman þá sameignar-
og samvinnukennd sem var, og er
væntanlega enn, einkunn þessa fé-
lagsskapar, þar sem allir unnu með
öllum og fyrir allt til þess að félagið
þeirra mætti leysa sem flest og stærst
verkefni til velfarnaðar fyrir það
sjálft og þjóðfélagið.
Að sjálfsögðu höfðu, og hafa ekki
allir jafnnæman félagsanda. En
Steingrímur á Grímsstöðum var
dæmigerður ungmennafélagi og vék
aldrei af þeim vegi í hverjum þeim
félagsskap, er hann gerðist þátttak-
andi. Ávallt reiðubúinn til starfa án
annars ágóðahlutar en þess að vinna
vel að góðu málefni. Þannig munum
við vinir hans og félagar jafnan
minnast hans - með hönd í hönd.
Eflaust munu einnig margir minn-
ast Steingríms sem afreksmanns á
leiksviði. í>ar undi hann sér sem
fiskur í vatni og leysti hlutverk sín
með ágætum. Að öðrum ólöstuðum
munu þó þrjú hlutverk bera hæst á
leikaraferli hans. Hjálmar tuddi í
Maður og kona, Candy í Mýs og
menn og Skrifta-Hans í Ævintýri á
gönguför. Svo ólík sem þau eru
einkenndust þau öll af næmi fyrir
gerð persónunnar og hófstillingu í
meðferð hennar. Skynjun hans á
harmi og skopi skáldlistarinnar var
honum slíkur vegvísir við val á
upplestrar- og skemmtiefni, sem
hann oft var krafinn um, að undrun
sætti. Steingrímur lagði mikla stund
á íþróttir svo sem skíðagöngu og tók
þátt í mörgum skíðamótum. Á með-
an leikfimifélag Mývetninga starfaði
var hann þar stöðugur þátttakandi.
Á glímuvelli var hann góður liðs-
maður bæði sem leikmaður og dóm-
ari. Síðast en ekki síst hefur hann
ástundað knattspyrnu allt frá ung-
lingsárunum og fram að hinstu
stund, og nú síðustu árin með sonum
sínum.
Steingrímur kvæntist Þorgerði Eg-
ilsdóttur Jónssonar frá Húsavík. Þau
eignuðust átta börn sem öll eru á lífi
og ennfremur stóran hóp barna-
barna.
Hann lét af búskap fyrir allmörg-
um árum og hefur síðan unnið við
Kísiliðjuna í Mývatnssveit. En sértil
upplyftingar og yndisauka átti hann
jafnan nokkrar kindur er tengdu
hann við jörð og gróanda.
Steingrímur á Grímsstöðum lagði
ekki fyrir sig langa skólagöngu eða
heimsreisur. En sem náttúrubarn,
því það var hann reyndar, safnaðist
honum ýmis fróðleikur, sem hvorki
verður kenndur né numinn nema í
tengdum við lifandi náttúru um-
hverfisins.
Hann lifði og dó á bökkum Mý-
vatns þar sem móðir náttúra er gædd
meiri grósku og auðugra lífi en
annars staðar gerist og fegurðin
gengur aldrei til viðar. Og nú, er við
kveðjum okkar gamla góða vin fögn-
um við því hlutskipti hans.
Ásgerður og Böðvar á Gautlöndum.
IIIIIIIIIIIIIHIIIIII FISKIRÆKT llllllliilllBl.i!1 :.l1!llllllllll!|.i;: ''Mlllllllllllll:^ :.HIIIIIM:|i'.- ..................................................................................................................................................
Kvíaeldi í örum
vexti í Danmörku
Danir eru þekktir fyrir dugnað og
útsjónarsemi í sambandi við búskap
ýmiskonar. Danska fiskeldið er stór-
atvinnugrein, en grundvöllur þess
var lagður nokkru fyrir aldamótin
seinustu þegar menn hófust handa
og grófu jarðtjarnir og tóku að ala
silung. Þessi búskapur varð með
tímanum að öruggum atvinnuvegi
sem fyrr segir. Og dönskum silungs-
eldismönnum tókst með áratuga
starfi að byggja upp góða markaði
fyrir silunginn. Einn mikilvægasti
þeirra er í Þýskalandi, svo að segja
við bæjardyrnar, en þangað fara um
2/3 framleiðslunnar. Heildarútflutn-
ingsverðmæti á ári frá silungseldinu
er um 500 milljónir danskra króna
eða um 2,7 milljarðar íslenskra
króna.
Talið er að eldisrými í Danmörku
á landi, þ.e. í fersku vatni, sé þegar
fullnýtt, enda hafa kröfur í sambandi
við mengun og umhverfisvernd auk-
ist mjög á seinni árum. Sjóeldi hefur
óðum verið að ryðja sér til rúms á
seinni tímum, eins og kunnugt er, og
Danir hafa þar góða undirstöðu þar
sem er áratuga reynsla þeirra af
silungseldi í fersku vatni.
3.200 lestir úr sjókvíum
Framleiðsla á regnbogasilungi í
sjóeldi í Danmörku hefur verið í
örum vexti, en eldisstöðvarnar eru
40 talsins og er gert ráð fyrir að
heildarframleiðslan verði 3.200 lestir
á þessu ári, samkvæmt því sem
Norsk Fiskeoppdrett greinir frá.
Það þarf sérstakt leyfi til að koma
á fót eldisstöð í Danmörku eins og í
Noregi, og eins og í síðarnefnda
landinu eru eldismenn óánægðir
með hversu flókið kerfið er. Það er
Fiskveiðiráðuneytið í Danmörku
sem hefur með kvíaeldið að gera þar
í landi, en umhverfisráð amtanna í
Danmörku spila stórt hlutverk í
sambandi við leyfisveitingar, svo
sem stærð stöðvanna sem er miðað
við fóðurnotkun og því tengt meng-
unarmálum. Einnig vilja þau sum
ráða því hvar kvíarnar séu settar
niður í sjónum.
Danska þjóðþingið ákvað
snemma á þessu ári, að taka upp þá
meginreglu að eldiskvíum mætti
ekki koma fyrir í fjörðum. Þá hafa
yfirvöld komist að þeirri niðurstöðu
að hentugt sé að miða við svonefndar
fjölskyldukvíar með hámarksfram-
leiðslu bundna við 100 lestir. Fari
menn lengra frá landi, megi hafa
stöðvarnar stærri, allt að 400 lestir
hverja stöð. Þá hefur komið fram
krafa til yfirvalda um að sjómenn og
aðrir fái að reka kvíaeldi með um
25-40 lesta ársframleiðslu sem hlið-
arbúgrein.
„Fyllstu gæöi úr
tjöm á borð“
Eins og fyrr greinir eru árlegar
tekjur Dana af silungseldi sem svarar
til um 2,7 milljarða íslenskra króna.
Danskir eldismenn gera sér grein
fyrir því, að þeir þurfa að leggja
töluvert af mörkum til þess að mæta
aukinni samkeppni á mörkuðum,
bæta framleiðsluna og ná til nýrra
viðskiptavina. Undanfarin ár hefur
aukin umræða og auknar kröfur
verið gerðar til mengunarvarna, sem
fyrr segir, bæði hvað varðar fiskinn
og umhverfi hans. Það getur auðvit-
að skipt máli gagnvart þeim, sem
neyta afurðanna frá silungseldinu,
að varan sé fyrsta flokks að öllu
leyti. Kunnáttumenn telja, að verja
þurfi verulegum fjármunum í eins-
konar þróunarstarf, hvað snertir
þessi atriði; atvinnugreinina, um-
hverfið og útflutninginn og fleira.
Menn hafa orðað kjörorðið þannig:
„Fyllstu gæði úr tjörn á borð“.
Danir hafa verið áhugasamir við
að reykja lax til að selja erlendis.
Þannig áttu Danir um 40% af inn-
flutningi á þessum varningi til Ítalíu
á árinu 1985, en hann var alls um 960
lestir af reyktum laxi. En brandarinn
er, að stærstur hluti þessa reykta lax,
er af norskum uppruna, úr sjókví-
um. Þetta minnir á, að Danir hafa
verið iðnir við að fullvinna vöru,
enda þótt þeir búi ekki vel sem
hráefnisland. Þeir hafa sýnilega bætt
sér þetta upp með nýtni og útsjónar-
semi og þykja hörku duglegir í
viðskiptalífinu. eh.
I|l Auglýsing um
fasteignagjöld
Lokiö er álagningu fasteignagjalda í Reykjavík
1987 og verða álagningarseðlar sendir út næstu
daga ásamt gíróseðlum vegna fyrstu greiðslu
gjaldanna.
Gjalddagarfasteignagjaldaeru 15. janúar, 1. mars
og 15. apríl.
Gjöldin eru innheimt af Gjaldheimtunni í Reykjavík,
en einnig er hægt að greiða gíróseðla í næsta
banka, sparisjóði eða pósthúsi.
Fasteignagjaldadeild Reykjavíkurborgar, Skúla-
túni 2, veitir upplýsingar um álagningu gjaldanna,
símar 18000 og 10190.
Tekjulágir elli- og örorkulífeyrisþegar munu fá
lækkun á fasteignaskatti samkvæmt reglum sem
borgarstjórn setur og framtalsnefnd úrskurðar
eftir, sbr. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 73/1980 um
tekjustofna sveitarfélaga. Verður viðkomandi til-
kynnt um lækkunina þegar framtöl hafa verið
yfirfarin, sem vænta má að verði í mars- eða
aprílmánuði.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
6. janúar 1987.
Frá Fjölbrautaskóla
Suðurlands
á Selfossi
Nýbygging Fjölbrautaskóla Suðurlands verður
vígð og skólinn settur laugardaginn 10. janúar n.k.
og hefst athöfnin kl. 14.00. Nemendur mæta kl.
12.30 við Selið.
Allir eru velkomnir til hátíðarinnar, sérlega er
skírskotað til eldri nemenda skólans. Húsið verður
til sýnis þennan sama laugardag til kl. 21.00.
Stundatöflur verða afhentar fimmtudaginn 15.
janúar kl. 14.00, þar í húsinu, gegn greiðslu
innritunargjalds kr. 1.500.- Kennsla hefst skv.
stundaskrá föstudaginn 16. janúar. í öldungadeild
hefst kennsla fimmtudaginn 15. janúar. Innritunar-
gjald, kr. 3.600.-, greiðist í fyrstu kennsluviku.
Enn er hægt að taka við nemendum í dagskóla og
öldungadeild. Innritun fer fram á skrifstofu skólans
sími 99-2111.
Skólameistari
*|| Heilsuverndarstöð
ijf Reykjavíkur
og heilbrigðiseftirlit
Reykjavíkursvæðis
verða lokuð föstudaginn 9. janúar 1987 frá kl.
13.00, vegnajarðarfararDr. Med. JónsSigurðsson-
ar, fyrrverandi borgarlæknis.
Heilbrigðisráð Reykjavíkur
Námsvist í Sovétríkjunum
Sovésk stjórnvöld munu væntanlega veita einum Islendingi skólavist
og styrk til háskólanáms í Sovétríkjunum háskólaáriö 1987-88.
Umsóknum skal komið til menntamálaráöuneytisins, Hverfisgötu 6,
150 Reykjavík, fyrir 6. febrúar n.k. og fylgi staðfest afrit prófskírteina
ásamt meömælum. - Umsóknareyðublöð fást I ráðuneytinu.
Menntamálaráðuneytið,
6. janúar 1987.
FRAMTÆKNIs/f Skemmuveg 34 N
Vélsmiðja 200 Kópavogur
Járnsmíði- Viðgerðir lceland Tel. 91-641055
Vélaviðgerðir - Nýsmíði