Tíminn - 21.02.1987, Qupperneq 14

SAMVINNU
TRYGGINGAR
ARMOLA 3 108 REYKJAVIK SIMI (91)881411
Útboð
Tilboð óskast í eftirtaldar bifreiðir sem skemmst
hafa í umferðaróhöppum.
Vörubifreið MAN 16-240 árgerð 1984
Vörubifreið MAN 192-81 FA árgerð 1982
Bifreiðirnar verða sýndar að Skemmuvegi 26,
Kópavogi, mánudaginn 23. febrúar 1987, kl.
12-16.
Á sama tíma:
Á Reyðarfirði
ToyotaTercel árgerð 1980
Á Siglufirði
Range Rover árgerð 1975
VW Jetta árgerð 1982
Á Selfossi
Nissan Sunny sedan GL árgerð 1984
Toyota Cressida árgerð 1978
Tilboðum sé skilað til Samvinnutrygginga g.t.,
Ármúla 3, Reykjavík eða umboðsmanna fyrir kl.
12, þriðjudaginn 24. febrúar 1987.
Félag
járniðnað-
armanna
Aðalfundur 1987
verður haldinn fimmtudaginn 26. febrúar 1987 kl.
8.00 e.h. í Suðurlandsbraut 30 4. hæð.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf
2. Önnur mái
ATH. Reikningar félagsins liggja frammi á skrifstof-
unni mánudaginn 24. febrúar og þriðjudaginn 25.
febrúar kl. 16.00-18.30.
Mætið stundvíslega
Stjórnin.
VEGAGERÐIN
Útboð
Vegagerð ríkisins óskar eftir tilboðum í verkið:
Ólafsvíkurvegur, Hítará-Kaldá, 1987.
(Lengd 7,8 km, fylling og burðarlag 39.000 rúm-
metrar, skering 6.000 rúmmetrar).
Verki skal lokið 1. júlí 1987.
Útboðsgögn verða afhent hjá Vegagerð ríkisins í
Borgarnesi og Reykjavík (aðalgjaldkera) frá og
með 24. febrúar n.k.
Skila skal tilboðum á sömu stöðum fyrir kl. 14.00
þann 9. mars.
Vegamálastjóri
ffl Frá Borgarskipulagi
\|/ Kynning á deiliskipulagi
Tillögur að deiliskipulagi reitssem afmarkast af Grótinni,
Vesturgötu, Norðurstíg og Tryggvagötu (staðgr.r.
1.132.1) verða til kynningar í Byggingarþjónustunni að
Hallveigarstíg 1, frá mánudeginum 23. febrúar til
mánudagsins 16. mars n.k.
Athugasemdum eða ábendingum sé komið til Borgar-
skipulags, Borgartúni 3, 105 Reykjavík, innan sömu
tímamarka.
Einnig er minnt á kynningu áður auglýstra reita í
Þingholtum og á skipulagi Kvosarinnar á sama stað.
14 Tíminn
lllllllllllllllllllllllllll MINNING
Laugardagur 21. febrúar 1987
Hallfríður Pálsdóttir
Fædd 25. mars 1907
Dáin 15. janúar 1987
Föstudaginn 23. janúar var til
moldar borin Hallfríður Pálsdóttir.
Hallfríður var dóttir hjónanna
Ingveldar Hallgrímsdóttur og Páls
Arngrímssonar, sem jafnan eru
kennd við Hvamm í Fljótum. Ing-
veldur og Páll áttu 10 börn sem upp
komust og eru 5 þeirra enn á lífi.
Hallfríður var innan við fermingu
er hún fluttist frá foreldrum sínum í
Hvammi að Stóra-Holti í sömu sveit
til hjónanna Svanfríðar og Guð-
mundar Ólafssonar er þar bjuggu.
Par dvaldist hún unglingsárin, eða
fram til tvítugsaldurs er hún fluttist
til Siglufjarðar og réði sig í vist sem
kallað var, til Þórunnar og Ottós
Jörgensen sem þá var símstöðvarstjóri
á Siglufirði. A þessum tímum var
ekki um fjölbreytt störf að velja fyrir
ungt fólk sem hleypir heimdraganum
og þó síst fyrir stúlkur. Helst var um
að ræða aðstoð við heimilisstörf hjá
efnuðu fólki í kaupstað. Pá var
mikils virði að vera heppinn með
húsráðendur, því ef svo var, var í
þessu starfi unnt að finna gagnlegan
undirbúning undir það ævistarf sem
flestra bíður og tengist uppeldi barna
og almennum störfum húsmæðra.
Hallfríður var hjá þessum hjónum
í nokkur ár og þegar rifjaðar voru
upp minningar frá liðnum tímum þá
minntist hún þeirra með hlýhug og
raunar má sama segja um æskudvöl
hennar í Stóra-Holti.
Ég man fyrst eftir Hallfríði (eða
Höllu eins og nánustu vinir og ætt-
ingjar í sveitinni kölluðu hana) þegar
ég var smástrákur og hún kom í
heimsókn til vina og vandamanna í
Fljótum.
Það sem mér er minnisstætt er
hvað hún Halla var í fínum fötum og
yfirbragð heimsborgaralegt eins og
ég skynjaði það hugtak þá. Þetta
vakti forvitni og löngun til að fá
taíkifæri til að skyggnast um bak við
fjöllin blá.
Frá Siglufirði lá leið suður, fyrst
til Reykjavíkur og síðan að Laugar-
vatni þar sem hún starfaði um tíma
hjá frænku sinni og æskuvinkonu
Dagbjörtu Jónsdóttur sem þá veitti
forstöðu húsmæðraskólanum á
staðnum.
Á Laugarvatni kynntist Hallfríður
verðandi eiginmanni sínum Hösk-
uldi Björnssyni listmálara sem þar
dvaldi sér til heilsubótar eftir erfið
veikindi. Þau giftu sig 22. júlí 1935
og fluttust að heimili foreldra Hösk-
uldar Dilksnesi í Hornafirði sem var
æskuheimili Höskuldar. Ári síðar
fluttust þau að Höfn í Hornafirði og
bjuggu þar næstu tíu árin. Um vorið
1946 fluttu þau síðan til Hveragerðis
þar sem þau reistu sitt framtíðar-
heimili.
Og tilveran hélt áfram eftir þeim
farvegi sem hverjum er búin. Ég var
fluttur til Reykjavíkur og var við
nám í húsamálun. Þá gerðist það á
sólbjörtum vordegi árið 1948 að ég
lagði leið mína austur fyrir fjall og
kom við á heimili þeirra hjóna sem
nýlega höfðu reist hús að Bláskógum
2 í Hveragerði og í byggingu var
vinnustofa listamannsins. Éflaust
hafa þau hjónin komið í heimsókn í
Fljótin þann tíma sem þau voru
búsett á Höfn í Hornafirði þótt ég
muni ekki eftir því. Hitt er víst að
þetta var í fyrsta sinn sem við
Höskuldur áttum tal saman og mér
varð strax ljóst, að þessi yfirlætis-
lausi og hægláti maður bjó yfir
gáfum og næmum listrænum hæfi-
leikum, sem frekari kynni áttu eftir
að staðfesta. Þessi fyrsta heimsókn í
Bláskóga 2 er mér sérlega minnis-
stæð.
Á þessum tímum ar dýrt fyrir
efnalitlar fjölskyldur að reisa þak
yfir höfuð sér, ekki síður en nú en
þar við bættist skortur á góðu bygg-
ingarefni. Þetta hús var ekki háreist
né ríkmannlegt að ytri eða innri gerð
samkvæmt mælistiku efnishyggju
nútímans, en þar ríkti heilnæmt og
ferskt andrúmsloft sem erfitt er að
finna orð til að lýsa.
Á þessum árum voru búsettir í
Hveragerði margir þekktir lista-
menn og má telja að Hveragerði hafi
um tfma veri miðstöð menningar og
lista sunnan heiða. Þessir menn áttu
margt sameiginlegt og höfðu sam-
band hvor við annan. Margir úr
þeirra hópi voru tíðir gestir á heimili
þeirra hjóna. Tveir af þeim eru mér
minnisstæðastir, en það eru skáldin
Jóhannes úr Kötlum og Kristján frá
Djúpalæk.
Höskuldur var náttúrubarn, þang-
að sækir hann gjarnan fyrirmyndir í
verk sín. En myndir hans voru ekki
afmarkaðar við þröng hugtök, því
lífið sem fram fer umhverfis okkur
tengist athöfnum vinnandi fólks,
þess fólks sem skóp þá sögu er
þjóðleg menning byggir á.
í dagblaðinu Tímanum 8. desem-
ber 1960 skrifa tveir þekktir lista-
menn þeir Ríkharður Jónsson og
Guðmundur Einarsson frá Miðdal
grein um verk Höskuldar sem ber
yfirskriftina „Fegurð perlunnar fer
ekki eftir stærðinni". Þessi grein er
myndskreytt með verkum Höskuld-
ar og verður að teljast gott innlegg
til að halda uppi minningu um þenn-
an sérstæða listamann.
Höskuldur átti við veikindi að
stríða alla ævi sína og lést 2. nóvem-
ber 1963. Við fráfall hans hlaut að
skapast tómarúm í tilveruna og þó
helst hjá þeim sem næst stóðu. Nú
komu að góðu gagni eðliskostir í fari
Hallfríðar dugnaður og kjarkur til
að takast á við lífið.
Hún bjó áfram í Bláskógum 2
ásamt elsta barnabami sínu Hallfríði
sem jafnframt var fósturdóttir afa og
ömmu frá fyrstu tíð. Það tókst
giftusamlega að viðhalda þeim
andblæ og reisn sem frá upphafi
hafði einkennt þetta heimili. Nú
þjónaði vinnustofa málarans marg-
þættara hlutverki en hún hafði áður
gert. Jafnframt því að vera áfram
sýningarsalur á myndverkum var
þar nú komin kaffistofa sem varð
einkar vinsæll viðkomustaður þeirra
sem leið áttu um Hveragerði. Þá er
ótalinn félagslegi þátturinn, ýmis
félög sem staðsett voru í Hveragerði
og nágrenni héldu þarna fundi jafn-
vel félög sem höfðu aðsetur í
Reykjavík.
Hallfríður var glæsileg kona glað-
vær og frjálsleg í framkomu. Hún
hafði fastmótaða skapgerð sem hún
hlaut sem arf frá ættmennum sínum.
Hún var hreinskilin í samskiptum og
órög að setja fram skoðanir og fylgja
þeim eftir hver sem í hlut átti, en
hún virti einnig skoðanir annarra og
átti því auðvelt með að umgangast
fólk. Hún var góðum gáfum gædd
þótt ekki nyti hún skólamenntunar,
en orðið menntun hefur afstæða
merkingu því menntun er einnig
fólgin í þeim störfum sem vel eru af
hendi leyst og Iífsreynslu og fróðleik
er hægt að öðlast með ýmsum hætti.
Að eðlisfari voru þau hjónin ólík,
en það kom ekki að sök í sambúð
þeirra því þau sýndu hvort öðru
gagnkvæmt traust og virðingu og
jafnvel þessi ólíka persónugerð átti
sinn þátt í að skapa það heilæma
andrúmsloft er ríkti á þeirra heimili
og kímnigáfuna áttu þau sameigin-
lega þótt þau beittu henni hvort með
sínum hætti. Hallfríður var eigin-
manni sínum skjöldur og skjól í
veikindum og lagði sig fram um að
halda uppi virðingu og reisn hans
sem listamanns lífs og liðnum. Að
hennar frumkvæði var haldin yfirlits-
sýning á verkum hans síðla vetrar
1967.
Sigurjón Jónsson frá Þorgeirsstöð-
um skrifar ágæta grein um Höskuld
og verk hans í tengslum við þessa
sýningu sem birtist í sunnudagsblaði
Tímans 9. apríl 1967.
Börn þeirra Hallfríðar og Hösk-
uldar eru tvö, Halldór fæddur 1936
giftur og búsettur í Reykjavík en
hann reisti sér hús á lóðinni í Blá-
skógum 2 árið 1973. Ingveldur gift
og búsett í Reykjavík.
Ævikvöld þessarar dugmiklu konu
var henni erfitt. Hún varð fyrir áföll-
um heilsufarslega, sem orsakaði að
henni var um megn að sinna þeim
störfum sem tengdust rekstri kaffi-
stofunnar. Þar með þurfti hún jafn-
framt að yfirgefa þann starfsvettvang
sem hún af elju og dugnaði hafði
skapað sér og sínum. Að vera sjálf-
bjarga og þá um leið fremur veitandi
en þiggjandi, það var hennar lífs-
stefna.
Húseignin í Hveragerði var seld
og keypt lítil íbúð í Reykjavík, en
þar var dvölin stutt vegna jeikinda
Hallfríðar og þá tók við vist á sjúkra-
húsum og dvalarheimilum fyrir aldr-
aðra fyrst í Hveragerði og síðan í
Reykjavík.
Þetta er sú vegferð sem allra bíður,
aðeins mismunandi hvað lokaáfang-
inn er erfiður. Þótt lífshlaup Hall-
fríðar sýni að henni var tamara að
vera í sókn en vörn, þá var henni
gefið raunsæi og styrkur til að mæta
mótlæti. Það sýndu viðbrögð hennar
síðustu æviárin í þeim erfiðu veik-
indum er hún átti við að stríða.
Þótt fráfall Hallfríðar hafi verið
tilefni þess að ég tók mér penna í
hönd var mér ljóst að minningin um
þessi hjón er svo samofin í vitund
minni að hún verður ekki aðskilin.
Eitt af því sem gefur lífi hvers
manns gildi er að eignast trausta
vini. Kynni mín ogminnarfjölskyldu
af þeim merkishjónum Hallfríði og
Höskuldi hafa á ýmsan hátt mótað
viðhorf mín. Myndirnar hans Hösk-
uldar sem prýða veggi á okkar
heimili vekja athygli á þeirri fegurð
sem felst í því smæsta sem við
augum blasir úti í náttúrunni og
mörgum sést yfir í erli dagsins.
Að lokum sendi ég Halldóri, Ingu,
Höllu og þeirra fjölskyldum hugheil-
ar kveðjur og vænti þess að við
eigum eftir að fá tækifæri til að
hittast og rifja upp sameiginlegar
minningar.
VEGAGERÐIN
Útboð
Vegagerð ríkisins óskar eftir tilboðum í verkið:
Tunguvegur í Svarfaðardal.
(Lengd 2,6 km, fylling 18.000 rúmmetrar,
burðarlag 6.000 rúmmetrar).
Verki skal lokið eigi síðar en 1. október 1987.
Útboðsgögn verða afhent hjá Vegagerð ríkis-
ins á Akureyri og í Reykjavík (aðalgjaldkera)
frá og með 23. febrúar n.k.
Skila skal tilboðum á sömu stöðum fyrir kl.
14:00 þann 9. mars 1987.
Vegamálastjóri
Hjálmar Jónsson.