Tíminn - 11.07.1987, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Laugardagur 11. júlí 1987
FRETTAYFIRLIT
SYDNEY — Bob Hawke
forsætisráðherra Ástralíu og
Verkamannaflokkur hans
fengu ekki góðar fréttir í gær
þegar síðustu skoðanakann-
anir fyrir kosningarnar í dag
sýndu að hin íhaldssama
stjórnarandstaða var farin að
draga verulega á Hawke og
hans menn í vinsældum.
SEOUL — Búist er við mikl-
um breytingum í forystu stjórn-
arflokksins, Lýðræðislega rétt-
lætisflokksins, í Suður-Kóreu í
næstu viku eftir að Chun Doo
Hwan forseti tilkynnti í gær að
hann ætlaði aé hætta sem
leiðtogi flokksins til að flýta fyrir
lýðræoislegum endurbótum í
landinu.
GENF — Símon Peres utan-
ríkisráðherra ísraels hélt frá
Genf í gær og sagði viðræður
sínar þar við Hosni Mubarak
forseta Egyptalands hafa verið
árangursríkar. Ráðamennirnir
tveir ræddu saman i tvær
klukkustundir á fimmtudag um
möguleikana á að halda al-
þjóolega ráðstefnu um leiðir til
friéar I Mið-Austurlöndum.
MOSKVA — Háttsettur sov-
éskur embættismaður sagði
að hugmyndin um heimsbylt-
ingu kommúnista væri orðin
úrelt og ætti ekki við utanríkis-
stefnu nútímans. Yevgeny
Primakov, náinn samstarfs-
maður Mikhail Gorbatsjovs
Sovétleiðtoga, sagði í grein í
Prövdu að nauðsynlegt væri
að draga úr fjármagni til her-
mála svo hægt væri að minnka
efnahagslegan mismun milli
Sovétríkjanna og Bandaríkj-
anna.
ALGEIRSBORG — Skær-
uliðar Polisario, sem berjst
gegn stjórnarhernum í Mar-
okkó og fyrir sjálfstæðu ríki I
vesturhluta Sahara eyðimerk-
urinnar, sögðust hafa fellt 275
hermenn úr Marokkóher og
tekið 73 til fanga í mikilli sókn
á miðvikudag, þegar yfir stóðu
viðræður milli þessara tveggja
aðila í Genf.
DAKAR — Frjálslyndir hvítir
Suður-Afríkubúar, sem eiga
fund með fulltrúum hins útlæga
Afríska þjóðarráðs í Senegal
þessa dagana, sögðust ekki
ætla að láta neina gagnrýni
stöðva sig í að ræða við f ulltrúa
þessarar helstu bönnuðu
blökkumannahreyfingar í S-
Afríku.
LUNDÚNIR — Stjórnvöld í
íran sögðu að hersveitir sínar
myndu hætta öllum árásum á
olíuflutningaskip á siglinau í
Persaflóanum um leið og Frak-
ar hættu að skjóta á írönsk
skip. Þau sögðust hins vegar
munu hefna fyrir hverja árás
Iraka með því að skjóta á
bandarísk, sovésk eða skip
annara rlkja.
ÚTLÖND
Hinn nýi Rambó lætur móðann mása vestur í Washington:
North fangar hugi
sjónvarpsáhorfenda
Margir telja hann verðugan forsetaframbjóðanda - Var tilgangur
sölunnar að fá lausa gísla fyrir vopn?
Washington - Reuter
Oliver North undirofursti, fyrrum
starfsmaður bandaríska þjóðarör-
yggisráðsins, hefur aðeins verið í
vitnastúkunni og svarað spurningum
í tengslum við vopnasöluna til Irans
í nokkra daga en þegar eru uppi
raddir um að hann væri verðugur
forsetaframbjóðandi ellegar kvik-
myndastjarna, frægur fyrirlesari og
milljónamæringur.
Ástæðan fyrir framgangi North
felst fyrst og fremst í sjónvarpsúts-
endingunum frá yfirheyrslunum.
Hinn 43 ára gamli undirofursti er
strákslegur og myndarlegur og hefur
„einstakan hæfileika til að tjá sig í
gegnum sjónvarp," eins og Howard
Rosenberg, sjónvarpsgagnrýnandi
The Los Angeles Times, sagði í
samtali við Reuters fréttastofuna í
gær.
Sumir leiðtogar íhaldsmanna í
Bandaríkjunum hafa lýst yfir mikilli
ánægju með frammistöðu Norths og
tvö þekkt nöfn úr þeirra hópi hafa
gengið svo langt að fullyrða að
undirofurstinn væri verðugt forset-
aefni.
North gerði þó lítið úr þessum
orðum í gær þegar hann var enn einu
sinni í sviðsljósinu í þingsalnum þar
sem vitnaleiðslurnar standa yfir: „Ég
hef nákvæmlega engan pólitískan
metnað," sagði kappinn og bætti við
að hann myndi hvorki hlaupa eftir
neinu né frá neinu.
Já, vitnaleiðslunum yfir þessum
mikilvæga cinstaklingi í hneykslis-
málinu er tengist vopnasölu Banda-
ríkjastjórnar til írans og færslu á
gróða af henni til stuðnings Contra
skæruliðunum í Nicaragua, var hald-
ið áfram í gær. Þingnefndirnar sem
rannsaka málið héldu áfram að
spyrja North í þaula og talið var að
um fimmtíu milljónir sjónvarps-
áhorfenda hefðu fylgst með beinum
útsendingum stóru sjónvarpsstöðv-
anna frá yfirheyrslunum.
Um 10% fleirisjónvarpsáhorfend-
ur hafa fylgst með yfirheyrslunum
yfir North en venjulega sjá vinsæl-
ustu spurningaþættina og sápuóper-
urnar þar vestra.
1 gær sagði North að hin leynilega
vopnasala Reaganstjórnarinnar til
írans hefði upphaflega verið tilraun
til að kaupa frelsi fyrir gíslana sem
haldið var í Líbanon af hópum
hlynntum stjórninni í Teheran.
North sagði þingnefndunum að
Reagan forseti hefði frá upphafi gert
öllum ljóst að hann vildi fá gíslana
heim eins fljótt og auðið var.
Þegar fyrst upplýstist um vopna-
söluna í fyrrahaust neitaði Reagan
að hafa verið að versla með vopn
fyrir gísla en nokkrum mánuðum
síðar dró hann í land og viðurkenndi
að aðgerðin hefði farið út í þessi
viðskipti.
„Ég get fullvissað ykkur... um að
umhyggja forsetans fyrir gíslunum
var mikilvægari en öll pólitísk mál-
efni og metnaður," sagði North til
varnar forseta sínum.
UTLOND
UMSJÓN:
Heimir
Bergsson
BLAÐAMAÐUR;
Oliver North: Þykir hafa „einstakan hæfíleika
sjónvarp“.
sig í gegnum
Bandaríkin:
Los Angeles - Reuter
Til ieigu: Fangelsisklefi fyrir átta-
tíu dollara á dag.
Fyrir þann pening má líka fá þrjár
máltíðir daglega og fanginn getur
horft á sjónvarp eins og honum líkar
og lokað sjálfur hurðinni á eftir sér.
Leikarinn Sean Penn verður bráð-
lega einn af þeim sem notfærir sér
þessa þjónustu yfirvalda í Los Ange-
íes sem er til þess gerð að draga úr
þrönginni í hinum venj ulegu fangels-
um.
Penn, eiginmaður söngkonunnar
frægu Madonnu, var nýlega dæmdur
í sextíu daga fangelsisvist fyrir að
berja aðstoðarmann í kvikmynd-
averi og keyra ógætilega.
Það eru ekki allir, sem gerst hafa
brotlegir við lögin, sem sótt geta um
að komast í þessa fangelsisklefa,
illræmdu glæpamennirnir eru ennþá
geymdir í hefðbundnum fangelsum
en þeir sem aðeins hafa lítillega
brotið lögin og eiga dollara geta sótt
um lúxusinn.
Klefar þessir virðast njóta veru-
lega vinsælda t.d. hjá þeim sem
teknir hafa verið drukknir undir
stýri. { einni nágrannabyggð Los
Angelesborgar eru klefarnir til að
mynda bókaðir fjóra mánuði fram í
tímann.
Tilgangurinn með þessu boði er
að græða peninga og sums staðar
hefur þegar orðið gróði af leigunni.
Svíþjóö:
Smokka-
þurrð að
sumarlagi
Stokkhólmur - Reutcr
Sænsk yfirvöld reyna nú að
koma til móts við mikla eftirspurn
eftir smokkum sem kemur til
vegna hræðslu við hinn illræmda
sjúkdóm eyðni og á þeim tíma
þegar sumarhitinn vekur upp
kynhvötina í auknum mæli.
„Ástandið er alvarlegt," sagði
Gustav Mellström framkvæmda-
stjóri ríkisfyrirtækis sem sér um
markaðssetningu allra smokka í
Svíaríki og selur suma til annarra
Norðurlanda. Gustav átti við að
framleiðslan annaði varla eftir-
spurninni og virtist sem Svíar
væru sérlega ástsjúkir á þessu
sumri.
Gustav og hans menn fara með
smokka til fjórtán þúsund sölu-
staða vfðs vegar í Svíþjóð svo
hinar átta milljónir landsntanna
geti notið góðs af.
„Öll heimsbyggðin kallar á
fleiri smokka og smokkafyrirtæki
eiga í vandræðum með að fram-
leiða nóg. Við höfum hreinlega
ekki verið undirbúnir þessu“,
sagði Gustav sér og sínu fyrirtæki
til afsökunar.
Salan á gúmmíverjunum hefur
tvöfaldast á síðustu tólf mánuð-
um og Svíar kaupa nú um eina
milljón smokka á viku hverri.
Lúxusfangar leigja
Bandaríkin:
Mjallhvít
lá á þingi
Washington - Reuter
Mjallhvít tapaði á þingi í Banda-
ríkjunum í vikunni þegar nefnd
innan öldungadeildarinnar komst að
þeirri niðurstöðu að það bæri of
mikinn keim af auglýsingaáróðri að
nefna eina viku ársins eftir þessari
ævintýrahetju.
Nefndin var að fjalla um tillögu
þess efnis að 13. júlí og vikan í kring
yrði nefnd Mjallhvítarvikan.
Á þessu ári eru liðin fimmtíu ár
frá því að teiknimynd Walt Disneys
um Mjallhvíti var sýnd, fyrsta teikni-
myndin í fullri lengd. Myndin verður
sýnd að nýju í næstu viku til að
minnast þessa atburðar.
Tillagan um Mjallhvítarvikuna
naut mikils stuðnings í öldungadeild-
inni en þar sem hún var talin ganga
þvert á reglur um bann við augllýs-
ingaáróðri í þessu sambandi var
henni að lokum hafnað.
Lesendabréf í sovéska Sannleikanum:
Kvartað yfir breytingum
Moskva - Reuter
Yfirmaður verksmiðjudeildar í
sovésku iðnaðarborginni Sver-
dlovsk skrifaði í Prövdu (Sannleik)
í gær og kvartaði yfir áhrifum
hinna efnahagslegu breytinga sem
Mikhail Gorbatsjov leiðtogi lands-
ins stendur fyrir.
M. Sergeyev skrifaði lesenda-
bréf undir fyrirsögninni „Af hverju
að vera aé vinna?“. Þar sagðist
yfirmaðurinn hafa eytt allri starfs-
ævi sinni í stjórnunarstörf en ný-
lega hefðu eftirlitsmenn komið og
sektað hann vegna þess að verka-
menn hans höfðu látið gæði vör-
unnar liggja á milli hluta.
Vestrænir stjórnarerindrekar
sögðu að bréfið í gær væri athygl-
isvert sökum þess hversu beina
gagnrýni væri þar að finna á hina
nýju efnahagsstefnu Kremlherr-
anna.
Sergeyev karlinn var greinilega
þreyttur og bitur og sagðist vera að
íhuga að fá sér starf sem verkamað-
ur því þannig gæti hann unnið
aukavinnu með starfinu og fengið
fleiri rúblur en hann ynni sér inn
sem framkvæmdastjóri.
Búast má við að Sergeyev verði
svarað fullum hálsi í bréfum í
Prövdu á næstunni þar sem hann
verður sjálfsagt skammaður fyrir
að ná ekki að breyta framleiðslu-
einingu sinni til samræmis við ríkj-
andi stefnu.
Verkamenn Sergeyevs þjást
greinilega af því sem kallað hefur
verið „prósentumanía" þar eystra,
það er að segja að hugsa meira um
að framleiða það magn sem ríkis-
valdið gerir kröfu til en láta gæði
vörunnar alveg eiga sig.