Tíminn - 04.08.1988, Page 3

Fimmtudagur 4. ágúst 1988
Tíminn 3
Kvennavígi fallið - Karlar komnir í borðvinnu við hlið kvenna:
Strákar gefa stelpum
ekki efftir í bónusnum
íslenskir karlmenn og erlendir eru nú í stórum stíl farnir
að vinna við snyrtingu og pökkun á físki í frystihúsum á
Vestfjörðum og gefa ,,bónusdrottningunumu sem þeir
vinna með ekkert eftir í afköstum. Karlmenn hafa þar með
fellt eitt höfuðvígi kvenna, en borðvinna í frystihúsum
hefur áratugum saman verið sérstakt kvennastarf.
Allir jafnt
Að sögn Emils Guðjónssonar
verkstjóra í Hraðfrystihúsi.Táikna-
fjarðar ieiddu breytingar á bónus-
kerfinu sömuleiðis til framan-
greindra breytinga í verkaskipt-
ingu í frystihúsunum.
í gamla kerfinu var bónus
greiddur einstaklingum eftir af-
köstum þeirra, svo sumir fengu
mikinn bónus, aðrir sæmilegan eða
lítinn og nokkrir alls engan. í nýja
kerfinu er bónusinn reiknaður eftir
heildarafköstum. Ölium starfs-
mönnum frystihússins er greiddur
sami bóns á unninn tíma, svo allir
hagnast/tapa jafnt á góðum eða
slæmum afköstum í húsinu.
Hver stund notuð
Að sögn Emils varð breytingin
til þess að hver sá sem hefur meira
en undan í‘ einhverju verki fer
beint í eitthvað annað á milli. Ef
t.d. strákarnir á flökunarvélum
hafa meira en undan boröunum þá
dreifa þeir sér niður í snyrtingu og
pökkun á borðunum á milli. Auk
þannig íhlaupavinnu sagði Emil 6
stráka vinna stöðugt við snyrtingu
og pökkun á borðum. Afköst
þeirra sagði hann misjöfn eins og
gcngur og gerist en gegnumsneitt
ekkert minni heldur en hjá stúlkun-
um.
Að sögn Emils þótti karl-
mönnunuum, í byrjun, ómögulcgt
að fara að vinna á borðum og
konurnar höfðu heldur ekki of
mikla trú á þeim til þeirra starfa.
En nú sé þetta ekkert mál lengur.
Stress stórum minna
Emil sagði að nýja bónuskerfið
hefði verkað svolítið þvingandi
fyrst, en starfsfólkinu líki nú betur
og betur við þessa tilhögun og
hann heyri ekki að það vilji breyta
aftir. Bónus lækkaði svolítið í byrj-
un hjá konunum sem hæstan bónus
' höfðu í gamla kerfinu, en þær fóru
síðan að ýta á slæpingjana til
vinnu. Emil sagði stress hafa
minnkað og skriffinnsku nú ekki
nema brot af því sem var í gamla
einstaklingsbónuskerfinu. Breyt-
ingin er þvf ekki síður til hins bctra
fyrir verkstjórann. Að sögn Emils
var bónusinn um 170 kr. á tímann
í stðustu viku, scm þýðir um 80%
ofan á tímakaupið í dagvinnu.
Svíaránægðir
með lægri skatta hér
Yfir þriðjungur af 50-60 starfs-
mönnum Hraðfrystihúss Tálkna-
fjarðar er útiendingar, lang flest
ungt fólk frá Svíþjóð, sem margt
hvert hefur unnið þar frá því um
síðustu áramót. Emil sagði Svía
duglegt fólk, sem kvarti ekkert yfir
50-55 stunda vinnuviku, sé ánægt
með launin og hrósi happi yfir mun
lægri sköttum heldur en í Svíþjóð.
Flest þetta unga fólk sagði Emil
vera að safna sér peningum sem
það síðan ætlar að nota til að
fcrðast um heiminn. Emil sagi
miklu auðveldara að ráða Norður-
landabúa í vinnu heldur en lengra
að komna. Þeir þurfa ekki atvinnu-
leyfi, heldur banka gjarnan upp á
og biðja um starf. Af þessu leiðir
að Ástralir og Nýsjálendingar eru
nú færri á Tálknafirði en oft áður.
- HEI
Nýr lás sem hlotið hefur heitið Snari, pg festir troll við bobbinga,
settur á markað á íslandi:
má snara af
10 mínútum
Islensku konurnar á Nordisk Forum:
Ráðstefnan
gengið vel
Snara
á 5 til
Fyrsta sendingin af „Snara“; lás
sem festir troll við bobbinga, kom til
landsins á mánudag. Að sögn Ragn-
ars Bóassonar uppfinningamanns
sparast mikill tími og mannskapur
við að losa troll frá bobbingum, með
þessari nýju tegund lása.
Ragnar sagði að hann væru búinn
að vera með Snara í þróun frá árinu
1983. Á hugvitssýningu sem iðnaðar-
ráðuneytið stóð fyrir árið 1986 voru
veittar tvær viðurkenningar og hlaut
Snari aðra viðurkenninguna, sem
besta hugmyndin á sýningunni.
„Þessi viðurkenning kom frá Hug-
verkstofnun Sameinuðu þjóðanna,"
sagði Ragnar.
Snari er framleiddur hjá Rud
fyrirtækinu sem hefur aðsetur
skammt frá Stuttgart í Þýskalandi og
sérhæfir sig í framleiðslu lása og
keðja. Aðspurður sagði Ragnar að
hann hefði athugað með framleiðslu
á Snara hér á Iandi. „f ljós kom að
lásinn yrði ekki nógu sterkur, auk
þess sem ekki væri hægt að bræða
efnið við nógu hátt hitastig og steypa
í mót, ef hann væri framleiddur hér
á landi,“ sagði Ragnar.
Á eitt troll þarf um 35-40 Snara og
sagði Ragnar að þegar losa þyrfti
troll frá bobbingum við núverandi
aðstæður tæki það fimm menn allt
að 30 til 45 mínútur að losa troll og
koma öðru fyrir, en þar sem Snari
væri notaður tæki þetta mun
skemmri tíma, eða um 5-10 mínútur
og einn maður gæti framkvæmt
verkið. „Spurningin er aðeins hversu
lengi verið er að hífa og snúa
trollinu, þegar verið er að skipta
um.“
Nú stendur yfir vfðtækt markaðs-
átak bæði hér á landi, sem og víða í
Evrópu og hefur lásinn hlotið mikla
athygli. Hann hefur verið sýndur á
sýningum í Hollandi, Glasgow og
Grænlandi, og er förinni heitið til
Þrándheims í Noregi á næstu dögum,
þar sem hann verður til sýnis, en
búist er við að allt að 25 þúsund
manns komi á þá sýningu. „Það vita
margir um þennan lás og telja þetta
mjög góða lausn, enda hafa menn
flykkst að þar sem hann er til sýnis,“
sagði Ragnar.
Fyrirtækið Snartak er í eigu fjög-
urra hluthafa. Auk Ragnars, eru
Þorsteinn Guðnason, Sigurður
Sveinsson og Ólafur Sigurðsson hlut-
hafar í fyrirtækinu. -ABÓ
Ragnar Bóasson með „Snara“.
„Þetta hefur gengið mjög vel og
við erum allar mjög ánægðar með
ráðstefnuna til þessa,“ sagði Unnur
Stefánsdóttir formaður Lands-
sambands framsóknarkvenna í
samtali við Tímann í gær.
Unnur er stödd á Nordisk Forum
í Noregi, ásamt áttatíu öðrum
framsóknarkonum og í það heila
átta hundruð íslenskum konum.
Unnur og stöllur hennar fluttu
fjögurra tíma dagskrá í gærmorg-
un, og var hún lofuð mjög af
áhorfendum. Fjölmörg atriði, sem
allar LFK-konur tóku þátt í, þóttu
hin ágætustu. Megin þema dag-
skrárinnar var „Konan og dreifbýl-
ið“.
Dagskrá LFK-kvennanna lauk
með veislu sem hópurinn bauð til.
Þar var á boðstólum hnossgæti frá
flestum héruðum fslands. Úrvals
harðfiskur frá Vestfjörðum, söl af
Suðurlandi, mjólkurvörur víðsveg-
ar að og flatkökur voru bakaðar að
íslenskum sið.
Unnur sagði ótrúlega fjölbreytta
dagskrá vera í boði. Nefndi hún
sem dæmi að um miðjan daginn í
gær voru 34 fyrirlestrar af ýmsum
Sjálfstæðiskonur eru óánægðar
með stöðu sína innan flokksins og
hyggjast framkvæma skoðana-
kannanir um stuðning við kvenfólk
í hverju kjördæmi landsins í haust.
Að sögn Ásdísar Rafnar, formanns
Landssambands sjálfstæðiskvenna
og formanns Jafnréttisráðs, er
stefnt að því að koma konum sem
hljóta stuðning í könnununum ofar
á framboðslista flokksins, bæði í
toga á boðstólum í hinum fjöl-
mörgu ráðstefnusölum.
Nokkuð hefur það háð íslensku
konunum, sem ekki allar skilja
Norðurlandamál, að fyrirlestrarnir
eru ekki þýddir á íslensku. Sagði
Unnur telja þetta galla á annars
mjög góðu skipulagi á Nordisk
Forum.
í dag verður Steingrímur Her-
mannsson utanríkisráðherra með
móttöku fyrir allar íslensku kon-
urnar.
„Við höfum upplifað að konur á
Norðurlöndum leggja mjög mikið
til þjóðfélagsins í hverju landi. Því
hefur hinsvegar verið gerð lítil skil
í fjölmiðlum og á opinberum vett-
vangi. Við vonumst m.a. til þess að
þessi ráðstefna verði til þess að
meira tillit verði tekið til kvenna og
skoðanna þeirra þegar teknar
verða ákvarðanir í framtíðinni.
Við vonumst eftir því að konum
verði veitt meiri athygli í sambandi
við breytingar í þjóðfélaginu, bæði
stórar og smáar,“ sagði Unnur
þegar hún var spurð hvað hún
vonaðist til að áynnist með ráð-
stefnunni.
alþingis- og sveitarstjórnakosning-
um. Beri það ekki árangur hafa
heyrst raddir um sérframboð sjálf-
stæðiskvenna.
Hugmyndum um kvóta á kynin
á framboðslistum hafa konumar
hafnað en Ásdís Rafnar hefur sagt
það hugsanlega leið að koma upp
sérstökum kvenna- og karlalistum
í prófkjörum flokksins. JIH
Sjálfstæðiskonur
hóta sérframboði