Tíminn - 06.10.1988, Blaðsíða 19

Fimmtudagur 6. október 1988
Tíminn 19
SPEGILL
llililfliiillllllllllllllllllll
„ Bamsandlit"
vekja vellíðan
1‘essi andlit eiga aö vekja
með okkur verndarhvöt,
eruö þiö samniála?
Að hafa barnslegt andlit er lykill-
inn að vinsældum. Stór uppglennt
augu og hátt enni höfðar mest til
annars fólks. Þetta eru niðurstöður
rannsókna þekkts sálfræðings og
hafa þær nýlega verið gefnar út í
bók.
í bókinni segir Ray Bull, yfir-
maður sálfræðideildar Glasgow-
háskóla, að hann hafi hannað
margskonar próf og reynt þau á
hundruðum fólks og niðurstaðan
sé alltaf sú sama. Barnslegu andlit-
in höfða mest til fólks.
Hann útskýrir að þetta megi
rekja til meðfæddrar hlýju mann-
eskjunnar, okkur langi til að vera
góð við börn og vernda þau og slíkt
veki með okkur vellíðan. Þegarvið
sjáum síðan myndir af fólki með
stór augu og hátt enni, gjarnan
brosandi, vakni í okkurgóðu hvat-
irnar og ósjálfrátt geðjist okkur vel
að þessu fólki.
Bull bætir við að barnslegt andlit
sé lykillinn að velgengni margra
stórstjarna nú á dögum og nefnir
sem dæmi það fólk sem myndirnar
hér eru af og að auki Susan Dey í
Lagakrókum. Raunar verður ekki
séð að Bruce Willis og Don John-
son séu nteð sérstaklega stór augu,
en í þeim er kannski einhver sér-
stakur glampi, sem cr svona heill-
andi.
Sé maður svo óheppinn að hafa
ekki svona barnsandlit, segir Bull
að óþarfi sé að örvænta yfir að
engum muni nokkurn tíma líka vel
við mann. Það sé nú einu sinni svo,
að jákvæður persónuleiki hafi mun
meira að segja.
Sá gamli sannleikur er enn í
gildi, að því betursem fólki gcðjast
að manni, þeim mun fallegra finnst
því á ntanni andlitið, hvernig svo
scm það kann að líta út.
Að þessari niðurstöðu fenginni
gctur maður varla annað cn velt
fyrir sér, til hvcrs þekktur sálf-
ræðingur er að eyða tíma og eflaust
fjármunum í að gera tilraunir sem
staðfcsta einungis það scm allir
vissu fyrir.
SOPHIA LOREN
UM STRÆTI OG TORG
IIIKristinn Snæland:
Vetrarakstur er hafinn, þungfært
um götur ísafjarðar en heiðarnar
frá Isafirði til Bolungavíkur og
Súðavíkur færar en Breiðadals-
heiði ófær, eins og DV sagði frá á
dögunum, hvernig sem þeir á DV
fóru nú að því að finna heiðarvegi
til Bolungavíkur og Súðavíkur.
Bílar útaf vegna hálku í Húna-
vatnssýslum og á Reykjanesbraut.
Til varnar
Hvað má til varnar vera gegn
slíkum óhöppum erekki eitt atriði,
heldur mörg, en fyrst og fremst að
ökumaður hagi akstri sínum miðað
við aðstæður. Þá er bara að hann
kunni að meta aðstæður. Sú gull-
væga meginregla ökumanna, að
haga akstri eftir aðstæðum hverju
sinni, er því miður oft brotin
sjálfrátt og ósjálfrátt. Vegna hættu
á hálku að vetrarlagi er áríðandi að
ökumaður geri sér ávallt grein fyrir
veðurfari og búnaði bíls til að
mæta hálku. Áður en lagt er upp í
ferð er rétt að kynna sér hitastig
við brottför og líklegt hitastig á
fyrirhugaðri leið. Við okkar ís-
lensku aðstæður væri afar skyn-
samlegt að hafa útihitamæli við
hvert hús. Einnig má hafa hitamæli
í bílnum (á útispegli) og loks er
hægt að nýta sér almennings-hita-
mæla sem víða má sjá. Rétt sem
dæmi get ég nefnt að nýlega er ég
átti leið til Keflavíkur snemma
morguns og óttaðist hálku á leið-
inni, þá ók ég smá krók til þess að
sjá á hitamæli við Reykjavíkurveg
í Hafnarfirði. Mælirinn sýndi
tveggja stiga hita. Tveggja stiga
hiti á mæli í eins til tveggja metra
hæð er glögg aðvörun um að hálka
sé komin eða sé að myndast. Þetta
mikilvæga atriði að gera sér grein
fyrir hitastigi í væntanlegri ökuferð
VETRARAKSTUR
fer því miður framhjá mörgum
sem þá aka ekki miðað við aðstæð-
ur og óhöpp verða. Hálkuslysin
gætu orðið miklu færri ef ökumenn
gerðu sér grein fyrir hitastigi h verj u
sinni.
Hið ágæta framtak lögreglunnar
að taka upp samræmingu forvarn-
arstarfs, m.a. í umferðarmálum,
leiðir hugann að því, sem oft hefur
verið nefnt, eða því að komið sé
upp aðvörunarkerfi vegna hálku á
Reykjanesbraut. Mér þætti koma
til greina að Ómar Smári Ármanns-
son aðalvarðstjóri, sem á að sjá um
þetta forvarnarstarf, gengi á fund
ráðamanna til þess að fá þá til þess
að setja upp hitamæla við Reykja-
nesbraut og víðar þar sem mikil
umferð er. Ökumenn gætu þá lesið
á mælinn þegar ekið er hjá og
hugsanlega mætti kvikna á honum
rautt Ijós þegar hiti er orðinn
hættulega lágur.
Þarna er dæmi um forvarnarstarf
sem gæti borið gifturíkan árangur.
Lokaðir bílar
Fyrir nokkrum árum var nokkur
niðurfelling tolla á sendiferðabíl-
um sem fluttir voru inn án hliðar-
glugga á vörurýminu. Nú er reynd-
um ökumönnum Ijóst að slíkir
bílar eru mun hættulegri í umferð-
inni en þeir sem vel eru opnir með
glugga í allar áttir. Að stuðla að
innflutningi slíkra bíla var því afar
umdeilanlegt og sem betur fer mun
því nú hætt. Þrátt fyrir þetta er
ekki óalgengt að sjá lokaða bíla í
umferðinni, að sumri vegna aurs á
rúðum og að vetri vegna þess að
héla eða snjór byrgir sýn. Allir
ökumenn vita að þcim ber að
hreinsa rúður bifreiða sinna fyrir
akstur. Góðir bílstjórar, sem koma
inn í þéttbýli að sumri á aurugum
bíl, láta fyrsta þvottaplan ekki
framhjá sér fara en aka þar inn og
þvo a.m.k. rúður, Ijóskerogskrán-
ingarnúmer bifreiðarinnar. Snyrti-
mennin þvo að sjálfsögðu allan
bílinn strax á fyrsta plani. Góðir
bílstjórar hreinsa líka hélu og snjó
af öllum rúðum, Ijóskerum og
skráningarnúmerum þegar þess er
þörf. Ög vitanlega gleyma þeir
heldur ckki útispeglunum hvort
sem er sumar eða vetur. Hinir
bílstjórarnir aka hinsvcgar um
þéttbýli með nánast allt útsýni
lokað, Ijós drullug eða uppfcnnt
svo og spcglana og númcrslausir að
framan cða númcrin lokuð af skít
eða snjó. Og enn er ég kominn að
forvarnarstarfinu. Ég tel að lög-
reglan eigi stöku sinnum að setja
upp hrcinsivakt. Hreinsivaktin
stilli upp tveimur bílum með góðu
millibili við fjölfarnar aðallciðir,
síðari bíllinn sé þar sem auðvelt er
að taka bíla út fyrirakbraut. Þegar
bíll lokaður af snjó eða aur ekur
hjá fyrri lögreglubílnum, tilkynnir
hann hinum um sóðann sem síðari
bíllinn tekur þá út fyrir veg og
lætur sóðann þrífa rúður, spegla,
ljósker og númer. Ég hef tröllatrú
á því að ef þetta væri gert nokkrum
sinnum á vetri, þá fækkaði þeim
ökumönnum fljótt sem láta sig
hafa það að aka um á lokuðum
bílum, sjálfum sér og öðrum til
stórhættu í umferðinni og þá hefði
forvarnarstarf skilað góðum ár-
angri. Þetta mættu Ómar Smári og
hans ágætu menn athuga.
Slysaskiltin
Enn hefur gatnamálastjóri eða
menn hans ekki kynnst plastinu.
Enn setja jteir alræmd slysaskilti á
járnrör og enn virðist sem þeir geri
sér ekki grein fyrir því að flangs
umferðarskiltis á að standa sem
allra minnst upp úr yfirborði. Með
því að notast við plaströr og lágan
flangs yrði tjón þeirra óheppnu
ökumanna sem á þeim lenda miklu
minna og tjón borgarinnar líka,
þar sem vinna yrði auðveldari og
fljótlegri við lagfæringu. Auk þess
er plaströrið trúlega ódýrara en
járnrörið. Það er sárt að fást við
þverhausa í svona einföldu öryggis-
máli.