Tíminn - 27.10.1988, Blaðsíða 5

rrj-rii'T t.
Fimmtudagur 27. október 1988
Tíminn 5
Frumvarp um bann við hvalveiðum lagt fram:
Deilt um vísindaveiðar
í neðri deild Alþingis
Frumvarp til laga um hvalveiði-
bann til ársins 1993 var tekið til
fyrstu umræðu í neðri deild Alþingis
í gær. Þetta frumvarp er lagt fram af
Hreggviði Jónssyni (Rn.) og Aðal-
heiði Bjarnfreðsdóttur (Rvk.) þing-
mönnum Borgaraflokksins og mælti
Hreggviður fyrir því. f umræðunum
komu fram skiptar skoðanir á vís-
indaveiðum íslendinga og er ljóst að
álit manna fer ekki eftir hinum
hefðbundnu flokkspólitísku línum.
í máli Hreggviðs Jónssonar kom
fram að hann taldi þetta frumvarp
tákn breyttra tíma í hvalveiðistefnu
íslendinga og jafnframt staðfestingu
á því ástandi sem skapast hefur á
mörkuðum okkar erlendis vegna
aðgerða Greenpeacemanna og ann-
arra náttúruverndarsamtaka. Hann
dró upp mjög dökka mynd af ástand-
inu og sagði gjaldþrot blasa við
mörgum af stærstu útflutningsat-
vinnuvegum þjóðarinnar ef svo héldi
fram sem horfði. Hreggviður lýsti
þeirri skoðun sinni að við ættum að
taka forystu í umhverfismálum í
heiminum og gekk jafnvel svo langt
að stinga uppá að græningjum yrði
boðið að flytja höfuðstöðvar sínar til
íslands.
Ótrúieg hræsni stórveldanna
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegs-
ráðherra svaraði Hreggviði og sagði
að ekki kæmi til greina að láta undan
þrýstingi grænfriðunga og yrði það
gert myndi þar skapast fordæmi og
létum við undan nú fylgdi trúlega
ýmislegt á eftir. Halldór benti jafn-
framt á þann tvískynnung að stór-
veldi sem drepa vemdaða hvali í
hundraða tali og losa geislavirkan
úrgang í sjó, skyldu leggjast á sveif
með mönnum sem hafa það að
yfirlýstu markmiði að koma í veg
fyrir að íslendingar gætu stundað
vísindalegar rannsóknir á hvölum.
Það væri ótrúleg hræsni og sýndar-
mennska, sem þyrfti að biðjast af-
sökunar á, að þessar þjóðir skyldu á
sama tfma eyða stórfé í björgum
tveggja hvala úr vök í Norðurhöfum.
Þá lægi einnig fyrir að Japanir hygð-
ust drepa 300 hvali í vísindaskyni í
Suður-lshafinu í desember n.k..
Hann lagði áherslu á að farið yrði
eftir og unnið á grundvelli samþykkt-
ar Alþingis frá 1982 þar sem segir að
rannsóknir á hvalastofnum skuli
auknar, þannig að ávalt skyldi til
staðar besta vísindalega þekking
sem skyldi vera grundvöllur um
áfaramhaldandi veiðar eftir 1990,
þegar banni Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins lýkur. Hann minnti á að þá hefði
verið full samstaða um málið á
Alþingi og sú stefna mörkuð að nýta
skyldi sjávarspendýr í hafinu um-
hverfis landið. Halldór benti jafn-
framt á að vísindaveiðar íslendinga
brytu hvorki í bága við stofnskrá né
lög Alþjóðahvalveiðiráðsins og
niðurstöður þeirra væru mikilvægt
framlag í upplýsingasöfnum ráðsins
um stærð hvalastofna í Norðurhöf-
um. Hins vegar vildu grænfriðungar
ekkert vita um stærð né ástand
hvalastofna og kærðu sig þar af
leiðandi ekkert um rannsóknir þar
að lútandi. Halldór kvaðst að lokum
ekki vanmeta ástandið, hér væri um
harðsnúið lið áð ræða sem svifist
einskis. En vildu menn halda áfram
hvalveiðum yrðu þeir að hafa kjark
til að standa að vísindalegum rann-
sóknum, en sleppa þeim að öðrum
kosti.
Umræðum frestað
Fleiri tóku til máls, þar á meðal
Árni Gunnarsson (A.NI.ey.) og var
hann sammála því að hvalveiðar
skyldu stöðvaðar tímabundið, en
samt ekki með frumvarpi sem fjötr-
aði hendur ríkisstjórnarinnar í þessu
viðkvæma máli. Eins og greint var
frá í Tímanum í gær hefur Árni lagt
fram þingsályktunartillögu er felur
stjórninni að stöðva vísindaveiðar
tímabundið. Þingfundum lauk
klukkan sjö í gærkveldi og voru þá
enn eftir a.m.k. tólf á mælendaskrá
í neðri deild og var því umræðum
frestað til næsta fundar.
Þess má geta að lokum að þeir
Guðmundur Eiríksson sendiherra og
Kjartan Júlíusson deildarstjóri í
sjávarútvegsráðuneytinu halda til
Þýskalands í dag til viðræðna við
þarlenda aðila um viðbrögð þýskra
fyrirtækja við aðgerðum grænfrið-
unga. - ág.
Ólafur Ólafsson landlæknir:
Opinberir aðilar eigi
og reki lyfjabúðirnar
Ólafur Ólafsson landlæknir hef-
ur gert það að tillögu sinni að
sveitarfélögum verði veitt heimild
til þess að kaupa lyfjabúðir. Jafn-
framt þessu leggur landlæknir til
að sett verði ákvæði um faglegt
Ni'irlit lyfjafræðinga með allri lyfja-
afgreiðslu, og þar með séð fyrir því
að gæði lyfjaþjónustunnar séu
tryggð.
Landlæknir fjallar um þessa til-
lögu í nýútkomnum Sveitastjómar-
málum og þar rekur hann helstu
rök með þessari breytingu á rekstri
lyfjabúða.
í fyrsta lagi er rekstur lyfjabúða
orðinn mun einfaldari í sniðum en
áður var, því lyfjagerð fer ekki
lengur fram í lyfjabúðum nema í
mjög litlum mæli. Meira en 90%
þeirra lyfja, sem seld em í lyfja-
búðum, em nú keypt frá heildsölu
í stöðluðum formum og umbúðum,
sem ekki má rjúfa.
Landlæknir nefnir ennfremur í
grein sinni að í heilbrigðiskerfinu
hafi þróun kostnaðar orðið sú, að
nær enginn geti greitt þjónustuna
að fullu. Þar af leiðandi greiði ríkið
mestalla þjónustuna, og á sömu
leið sé þessu farið í lyfjamálum.
Landlæknir segir orðrétt í grein-
inni: „Lyfin em orðin það dýr, að
Ólafur Ólafsson landlæknir.
fæstir hafa efni á að greiða að fullu
fyrir lyfjameðferð við smávægileg-
um kvillum, enda greiðir ríkið
langt yfir 90% af lyfjakostnaði
einstaklinga. Með hliðsjón af þess-
ari þróun, þ.e. að ríkið greiðir
meira en 9/io af kostnaðinum, liggur
beinast við, að opinberir aðilar eigi
og reki lyfjabúðimar. Þar eð hagn-
aður af lyfsölu er góður, ýtir það á,
að lyfsalan verði hluti af heilsugæsl-
unni.“
Svipuð tillaga og sú sem land-
læknir hefur nú sett fram hefur
áður litið dagsins ljós. Þá strandaði
framkvæmdin á því að ríkið var
ekki í stakk búið til þess að kaupa
lyfjabúðirnar. Varðandi þetta
bendir landlæknir á að sveitarfélög
eru ekki síður í stakk búin til þess
að standa að fjármögnun og lán-
töku við yfirtöku lyfjabúða en
einstaklingar.
Tíminn hafði samband við Guð-
mund Reykjalín, framkvæmda-
stjóra Apótekarafélags fslands, og
innti hann eftir áliti félagsins á
þessum tillögum landlæknis.
Guðmundur sagði að landlæknir
hefði kynnt þessar tillögur á fundi
hjá Apótekarafélaginu. Ekki hefði
verið samin nein ályktun, en skoð-
un þeirra væri sú að lyfsala ætti að
vera undir faglegri umsjá eins og
segir í þeim lögum sem nú gilda.
Til að tillögur landlæknis nái fram
þurfi því að koma til lagabreyting.
ssh
Borgarráð:
Fyrirspurn vegna
rafmagnsleysisins
Á borgarráðsfundi á þriðjudag
lagði Alfreð Þorsteinsson varaborg-
arfulltrúi Framsóknarflokksins fram
fyrirspurn vegna rafmagnsleysisins í
Reykjavík þann 16. þessa mánaðar,
en við slíkar aðstæður á vararafstöð
Borgarspítalans að fara í gang, en
gerði það ekki.
Alfreð Þorsteinsson sagði að-
spurður að Ijóst væri að töluvert
hættuástand gæti skapast á spítalan-
um, t.d. á gjörgæsludeild þar sem
öndunarvélar eru tengdar rafmagni.
„Þegar svona staða kemur upp þarf
að beita handafli til að halda lffi í
sjúklingum og eins ef skurðaðgerð
væri í gangi þá væru menn svo til
varnarlausir. Það hlýtur að vera
krafa að þarna sé almennileg vara-
rafstöð fyrir hendi og því lagði ég
fram þessa fyrirspurn hvort menn
telji ekki að einhverra úrbóta sé
þörf,“ sagði Alfreð. -ABÓ
Finnur Ingólfsson
tekur sæti á þingi
Fyrsti varaþingmaður Framsókn-
arflokksins í Reykjavikurkjördæmi,
Finnur Ingólfsson, tekur sæti á Al-
þingi í dag í fjarveru Guðmundar G.
Þórarinssonar. Finnur hefur gegnt
ýmsum trúnaðarstörfum fyrir Fram-
sóknarflokkinn, til að mynda var
hann formaður Sambands ungra
framsóknarmanna um margra ára
skeið, var aðstoðarmaður Halldórs
Ásgrímssonar sjávarútvegsráðherra
í tíð ríkisstjórnar Steingríms Her-
mannssonar 1982-1986 og síðan að-
stoðarmaður Guðmundar Bjarna-
sonar heilbrigðismálaráðherra frá
1986 og til dagsins í dag. Þá situr
Finnur sem gjaldkeri í stjórn Fram-
sóknarflokksins. -ág.