Tíminn - 09.03.1989, Blaðsíða 20

AUGLÝSINGASÍMAR I 0 0 0 co (0 ■ ■ 686300
..
=5y „LÍFSBJÖRG í OtB'LASro
NORÐURHÖRJNT
\í RÍKISSKIP VT> VERBBRtHWIflSKIPn Útvegsbankinn Seltj. Giró-1990 ÞRDSTUR 685060
NÚTÍMA FLUTNINGAR Hatnorhúsinu v/TrYggvogölu. S 28822 SAMVINNUBANKANS SUÐURLANDSBRAUT 18. SlMI: 688S68 Gegn náttúruvernd á villigötum VANIRIVIENN
FIMMTUDAGUR 9. MARS 1989

Ólöglegri afritun hugbúnaðar eru nánast engin takmörk sett á íslandi
Forritum líka stolið
innan Stjórnarráðsins
Samkvæmt heimildum Tímans er hugbúnaður afritað-
ur með ólöglegum hætti innan Stjórnarráðsins og einnig
innan stofnana sem gæta eiga réttlætis og laga í
þjóðfélaginu. Er þetta ólöglega athæfi einnig stundað
innan Hæstaréttar íslands, Sakadóms Rcykjavíkur og
víðar í réttarkerfinu. Málefni þetta var til umræðu á
félagsfundi Skýrslutæknifélags íslands í síðustu viku eins
og Tíminn greindi þá frá.
A fundi þessum kom fram aö
þeir menn í hópi sölu- og þjón-
ustuaðila á sviði tölvumála, sem
rætt hafa þessi mál af hrcinskilni,
hafa orðið fyrir áberandi við-
skiptalegum skaða og minni sölu.
Einnig kom fratn í umræðum að
þótt ríkissjóður myndi njóta góðs
af aukinni innheimtu söluskatts,
ef þessi mál kæmust í lag, yrðu
útgjöldin meiri þar sem fjöldi
ríkisstofnana stundar þessa ólög-
legu iðju, auk þess sem hún er
stunduð af starfsmönnum flestra
ráðuneyta.
í viðtölum Tímans við nokkra
lykilmenn á sviði tölvu- og hug-
búnaðarþjónustu kont fram að
ólögleg afritun hugbúnaðar væri
stunduð á flestunt sviðum þjóðlífs-
ins og virtist sama eiga við um
einstaklinga, fyrirtæki og stofnan-
ir. Enginn einn aðili vill þó gerst
lögregla í þessu máli og allra síst
opinberir úrskurðaraðilar um
hvað sé lög og hvað lögleysa í
þessu þjóðfélagi. Að sögn nokk-
urra viðmælenda Tímans gæti
skýringanna verið að leita í þeirri
staðreynd að ólögleg afritun á sér
ekki síður stað í stofnunum eins
og Lögreglunni í Reykjavík, Sak-
adómi Reykjavíkur og Hæstarétti
íslands. Þá hefur Tíminn einnig
heimildir fyrir því að ólögleg afrit-
un hugbúnaðar fer fram mcðal
starfsmanna ráðuneyta, bæði til
einkanota og einnig fyrir stofnan-
irnar sjálfar.
Aðeins eru taldar til fácinar
undantekningar frá þessari reglu,
en þeirra gætir t.d. varðandi
Landsbankann og nokkrar slíkar
stofnanir, en einnig hefur þess
verið getið að dagblaðið Tíminn
skeri sig úr varðandi heiðarlega.
umgengni við höfundarrétt hug-
búnaðar.
Ólöglegri afritun hugbúnaðar
virðast fá takmörk sett og virðist
hún jafnvel vera stunduð af sjálf-
um starfsmönnum þjónustuaðila
á tölvusviðinu. Viðskiptavinir
óska kinnroðalaust eftir því við
sölumenn að þeir aðstoði sig við
að afrita hugbúnað á ólöglegan
hátt og óska sumir hverjir þess að
sölumennirnir útvegi einnig forrit
til afritunar.
A fundi Skýrslutæknifélags fs-
lands var ekki komist að neinni
sameiginlegri niðurstöðu um hvað
verða má til lausnar á þessu vanda-
máli. Vandinn er einkum sá að
mjög auðvelt er að afrita hugbún-
að og stela honum með því móti.
Fjöldi framleiðenda hefur horfið
frá því að verja forritin með
sérstökum læsingum þar sent á
markaðnum eru til forrit til að lesa
í gegnum læsingarnar, eða m.ö.o.
að brjóta þær upp. Það mun t.d.
vera mun flóknara verk að afrita
tónlist af geisladisk þannig að hún
haldi gæðum sínum, en afrita
forrit þrátt fyrir læsingavörn.
Meðal þess sem fram kom var
að líklegt er að framleiðendur sjái
sig tilncydda til að koma sér
saman unt sjálfvirka afritavörn
sem ekki verður auðvelt að kom-
ast í gegnum. Einn frummælenda
á áðurnefndum félagsfundi,
Haukur Nikulásson, sagði að ekki
væri nein trygging fyrir því að
lægra verð þýddi minni ólöglega
afritun. Ódýr forrit eru einnig
afrituð að sögn Hauks. Sagði hann
að hugbúnaðarframleiðsla til sölu
á almennum markaði væri ung
atvinnugrein og ætti einfaldlega
eftir að þróast betur. Með aukinni
reynslu kæmi fram aukið öryggi,
betri afritunarvörn og breytt við-
horf til greinarinnar. Að sögn
annars frummælanda, Lúðvíks
Friðrikssonar, bjuggust menn
ekki við því fyrir fundinn að
félagsmenn í SÍ kæmust að sam-
eiginlegri niðurstöðu um lausn á
þessum málum. Hins vegar hefðu
skapast gagnlegar umræður þar
sem málin voru rædd og ýmsar
hugmyndir komu fram sem síðar
verður byggt á að mati Lúðvíks.
Formaður SÍ, Halldór Krist-
jánsson, sagðist meta það svo eftir
fundinn í síðustu viku að flestir
aðilar á þessu sviði væru mótfallnir
því að fara fram með harkalegar
aðgerðir. Sagði Halldór að menn
væru almennt trúaðir á þá leið að
auka fræðslu um hvað sé löglegt
og hvað ekki má í þessum efnum.
KB
Er búiö aö skoða bílinn?
Klippa af
óskoðuðum
bifreiðum
Lögrcglan í Kópavogi hefur
undanfarna dag þurft að hafa af-
skipti af óskoðuðum bílum og hafa
númerin verið klippt af fjölda bíla
undanfarið. Þá hefur einnig borið
á því að bfléigcndur hafi ekki greitt
tryggingaiðgjöldin og hefur lög-
reglan fengið í hendur skrá frá
tryggingafélögunum yfir bifreiðar
sem trassað hefur verið að borga
tryggingamar af.
Sem kunnugt er þá er skoðun-
armánuður bifreiöar í samræmi við
síðasta stafinn í bílnúmerinu. Þeir
sem eru með bílnúmer sem enda á
I og 2 ciga nú að vera búnir aö láta
skoða bíla sína og þeir sern hafa 3
scm síðasta stafinn í númerinu,
ættu að drífa sig og láta skoða
bflinn í marsmánuði til að komast
hjá óþægindum.
-ABÓ
Fiskeldisstöð brennur:
Eldur í Eiðsvík
Um hádegisbilið í gær kom upp
eldur í húsnæði íslcnska flskeldisfé-
lagsins við Eiðsvík í Gufunesi. Tjón-
ið hefur enn ekki vcrið metið en Ijóst
er að það er verulegt.
Þegar starfsmenn stöðvarinnar
komu úr matarhléi rétt fyrir klukkan
citt sáu þeir að cldur var laus í þeim
enda hússins þar sem fóðurblöndun
fer frani en þar var einnig verkstæði.
Þegar slökkviliðið kom á staðinn var
helmingur hússins alelda og hluti af
því fallinn niður. Slökkvistarfið gekk
vel og fljótlega tókst að ráða niður-
lögum eldsins og hindra að eldur
kæmist í skrifstofur fyrirtækisins sent
eru í hinum helmingi hússins, þar
urðu þó miklar skemmdir vegna
reyks og hita.
I þeint helmingi sem brann til
grunna var mikill eldsmatur að sögn
varðstjóra hjá slökkviliðinu, þar á
meðal trésmíðavélar einnig laxanæt-
ur og fóður.
Eldsupptök eru ókunn en rann-
sóknarlögreglan vinnur að rannsókn
málsins.
SSH
Mikið tjón varð í gær er cldur kviknaði ■ flskeldisstöð við Eiðsvík.
Tímamynd Pjetur