Tíminn - 05.04.1989, Qupperneq 12

12Tíminni
Miðvikudagur 5. apríl 1989
HAVANA - Einn helsti bar-l
áttumaöur mannréttinda á
Kúbu var handtekinn fyrir mót-
mælaköll hans þegar Mikjáll
Gorbatsjov leiötogi Sovétríkj-;
anna var að undirbúa ræöui
sína í þinginu á Kúbu.
NEW YORK - Yitzhak
Shamir forsætisráðherra ísra-
els kom til Bandaríkjanna og
sagði hann að israelar munii
berjast gegn þrýstingi Banda-f
ríkjamanna um að haldin verði'
frioarráðstefna í Miðaustur-
löndum. Hins vegar fór ekki iila
á með Shamír og Bush forseta,
en þeir fóru saman á horna-
boltaleik.
WASHINGTON - Olíu
mengunin við olíuhöfnina í Al-
aska á dögunum mun hafa
áhrif á náttúruna um áratuga-
skeið. Þetta er niðurstaða vís-
indamanna og mengunarvarn-
armanna sem reynt hafa að
hefta olíumengunina sem varð
þegar stórt oliuskip frá Exxon
olíufélaginu strandaði. Skip-
stjórinn var drukkinn.
HÖFÐABORG - Klerkur-
inn Allan Boesak sem í haldi er
í Suður-Afríku hefur hótað að
fasta þar til hann deyr oa sagði
hann að stjórnvöld hefðu ekki
staðið við samkomulag sitt
sem aert var við hundruð fast-
andi fanga ( síðasta mánuði.
KABÚL - Afgönsk stjórn-
völd eru að velta því fyrir sér
> að sjónvarpa frá réttarhöldum
yfir tveimur Pakistönum sem
sakaðir eru um njósnir í Afgan-
istan. Með því hyggjast þeir
færa sönnur á að Pakistanar
taki beinan þátt í borgarastyrj-
öldinni í Afganistan.
GENF - Samninganefndir
Bandaríkjanna og Evrópu-
bandalagsins virðast vera að
ná samkomulagi um það
hvernig hægt sé að halda
áfram viðræðum um frjálsa
verslun í heiminum. Þessi
stóru efnahagsveldi hafa stað-
ið í viðskiptastríði frá áramót-
um og hefur það tafið alþjóð-
legar viðræður þessa efnis.
ÚTLÖND
Tímamót í Kólumbíu:
Forsetinn og skæru-
liðar ræða um frið
Virgiliu Barco forseti Kólumbíu
hóf friðarviðræður við fulltrúa M-19
skæruliðahreyfingarinnar og FARC
skærliða um að hreyfmgarnar leggi
niður vopn sín gegn því að hinir
þjóðernissinnuðu liðsmenn hennar
fái hlutdeild í stjórnmálalífi landsins.
Sagði Barco að stjórnin væri að
undirbúa aðgerðir til að leysa upp
vopnaðar sveitir í landinu sem hafa
leitt til óaldar í Kólumbíu í tengslum
við eiturlyfjahringa sem gegnsýra
þjóðfélagið.
Forsenda þessa fundar var vopna-
hlé sem skæruliðahreyfingarnar í
Kólumbíu lýstu einhliða yfir fyrir
einum mánuði til að freista þess að
koma á friði í landinu.
-Aðgerðir þessar beinast gegn
hryðjuverkum og sérstaklega gegn
vopnuðum sveitum sem ekki tilheyra
stjórnarhernum, sagði Barco á fundi
hundrað fulltrúa skæruliða, ríkis-
stjórnarinnar og stjórnarandstöðu-
flokkanna í forsetahöllinni í Bógota.
-Vera ykkar hér er mikilvægur
þáttur í viðleitni okkar til að ná því,
marki sem við allir erum sammála
um að ná, sagði forsetinn.
Fundurinn í forsetahöllinni er tal-
inn geta gert skæruliðum kleift að
leggja niður vopn án eftirmála og á
móti tryggi ríkisstjórnin efnahags-
legar og stjórnmálalegar umbætur í
landinu. Vinnuhóp á vegum forset-
ans er ætlað að setja fram fullmótað
friðartilboð 20.júlí þegar þing lands-
ins tekur til starfa.
Ætlunin er að friðarþróun sam-
! kvæmt nýju friðarsamkomulagi
I verði lokið áður en baráttan fyrir
Skæruliðar M-19 ■ rólegheitum í höfuðstöðvum sínum. Það gæti farið svo að þeir legðu niður vopn og tækju þátt í
almennu stjórnmálalífi landsins sem er sundurtætt af ofbeldi og eiturlyfjum.
forsetakosningarnar í Kólumbíu
hefst, en kosningarnar verða í mars-
mánuði á næsta ári. Barco minntist
ekkert á hvaða tilboð ríkistjórnin
ætlaði nákvæmlega að leggja á borð
þjóðernissinnanna í M-19 og vinstri-
sinnanna í FARC skæruliðasam-
tökunum.
Leiðtogi M-19 Carlos Pizarro
sagði í ávarpi til Barco og fundar-
manna í forsetahöllinni, að hann
væri reiðubúinn til beinna viðræðna
við ríkisstjórnina, leiðtoga vopnaðra
sérsveita og eiturlyfjabaróna lands-
ins til að binda endi á gegndarlaust
ofbeldi í landinu. Ávarp hans var
tekið upp á myndband.
í Kólumbíu eru framin hlutfalls-
lega langflest morð í heiminum.
Könnun Sameinuðu þjóðanna í Me-
dellin, næst stærstu borg landsins og
höfuðvígi eiturlyfjabarónanna,
sýndi fram á að maður er myrtur á
þriggja tíma fresti að meðaltali.
Blóðugir bar-
dagar ógna
sjálfstæðinu
Blóðugir bardagar halda áfram í
runnunum í Namibíu við landamær-
in að Angóla, en þar hafa hátt í
tvöhundruð manns fallið frá því
skæruliðum Swapo og sveitum Suð-
ur-Afrikumanna lenti þar saman á
Iaugardaginn, skömmu eftir að sam-
komulag um sjálfstæði Namibíu tók
gildi.
Það sárgrætilegasta er sú stað-
reynd að átökin hafa að öllum líkind-
um brotist út af klaufaskap og að
óþörfu. Það mátti alltjent lesa á milli
línanna í skýrslu Javiers Peresar de
Cuellar aðalframkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna. Samkvæmt
heimildum friðargæsluliða samtak-
anna höfðu þúsund liðsmenn Swapo
sem 'téldu yfir landamærin frá Ang-
óla til Namibíu ekki bardaga fTnTga,
heldur vildu þeir fagna sjálfstæðinu.
Þeim lenti hins vegar saman við
lögreglusveitir undir stjórn Suður-
Afríkumanna. Ekki kemur fram í
skýrslunni hvor aðilinn hóf bardag-
ana.
Margaret Thatcher forsætisráð-
herra Bretlands sem var þó viss í
sinni sök og fordæmdi Swapo fyrir
að hefja átök og stofna sjálfstæðis-
áætluninni í hættu.
Yfirmaður friðagæsluliðs Samein-
uðu þjóðanna reynir nú að bera
klæði á vopnin. Ef það tekst ekki
gæti farið svo að sjálfstæðisáætlunin
fari út um þúfur og styrjöldin í
Namibfu blossi upp að nýju.
Sovétmenn og Bandaríkjamenn
hlið við hlið í Afganistan?:
Viljatínaupp
jarðsprengjur
Sovétmenn buðust í gær til þess
að taka þátt í því að hreinsa
jarðsprengjur og annan slíkan
ófögnuð úr jörðu í Afganistan. Því
gætu Bandaríkjamenn og Sovét-
menn ferðast vítt og breitt um
landið og grafið upp sprengjur, því
Bandaríkjamenn hafa einnig boðið
krafta sína til þessara starfa.
Jarðsprengjur hafa að undan-
fömu sært og drepið saklausa Afg-
ana víðs vegar um landið.
Sadruddin Aga Khan prins, sem
er yfirmaður hjálparstarfs Samein-
uðu þjóðanna í Áfganistan skýrði
frá þessu í gær, en Sameinuðu
þjóðimar höfðu farið fram á hjálp
Sovétmanna í þessu skyni, enda
engir betur til þess fallnir þar sem
sovéska herliðið kom megninu af
sprengjunum fyrir.
Aga Khan skýrði einnig frá því
að Sameinuðu þjóðimar hefðu
fengið loforð um framlög til upp-
byggingar í Afganistan eftir styrj-
öldina að jafnvirði eins milljarðs
Bandarfkjadala. Markmiöið er að
hjálpin nemi tveimur milljörðum.
Framlag Sovétmanna er mest,
en þeir hafa heitið ýmiss konar
búnaði og matvælum að verðmæti
650 milljóna bandaríkjadala. Er
það í fyrsta sinn sem Sovétríkin
leggja fram svo víðfeðma aðstoð í
gegnum Sameinuðu þjóðirnar.
Japanar hafa lofað 125 milljónum
dollara til að byggja upp landið.
Enn er barist í Beirút
Enn er barist í Beirút. Stórskota-
liðsárásir hafa verið gerðar nær lát-
laust á borgina og hefur engu skipt
hvort um hefur verið að ræða at-
hafnahverfi eða íbúðahverfi, svæði
múslíma eða svæði kristinna manna.
í gær hélt sendinefnd Arababanda-
lagsins á fund Aouns leiðtoga krist-
inna manna í Líbanon og leitaði eftir
að hann opnaði leiðir að flotahöfn-
inni í Beirút, en átökin brutust út
fyrir alvöru þegar Aoun lokaði höfn-
inni fyrir þremur vikum.
í vopnahléstilboði sendinefndar-
innar er gert ráð fyrir að Sýrlending-
ar og líbanskir múslímar hætti um-
sátri sínu og stórskotaliðsárásum á
hverfi kristinna manna í stað þess að
kristnir menn opni höfnina að nýju.
Viðleitni Arababandalagsins nú
kom eftir að ljóst var að enn væri
harkan í hildarleiknum að aukast og
að Beirút myndi jafnast við jörðu ef
fram færi sem horfir. Bardagar
undanfarna daga eru þeir hörðustu
sem orðið hafa í borgarstyrjöldinni
þessi 14 ár sem-hún hefur staðið.
Beirút mun brátt verða myrkvuð
verði ekkert að gert þar sem elds-
neyti í raforkuverum borgarinnar er
á þrotum.
Að minnsta kosti 123 hafa fallið í
bardögunum undanfarna daga og
473 særst alvarlega. Stórskotaliðs-
árásinar hafa verið gerðar á 100
ferkílómetra svæði og engu hefur
skipt þó skólar og sjúkrahús hafi
orðið fyrir sprengjum. Þá mun mest
allt eldsneyti landsmanna vera
brunnið upp til agna eftir stórskota-
liðsárásimar.