Tíminn - 13.06.1989, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 13. júní 1989
Tíminn 5
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráöherra um ársfund Alþjóðahvalveiðiráðsins í San Diego:
Lognið á undan storminum
Ársfundur Alþjóða Hval-
veiðiráðsins var settur í San
Diego í Bandaríkjunum í gær-
kvöldi.
Halldór Ásgrímsson, sjávar-
útvegsráðherra er í forsvari fyrir
sendinefnd íslands á fundinum.
Hann sagði í samtali við Tímann
í gær að fundurinn í San Diego
yrði sennilega lognið á undan
storminum. Með þessu átti Hall-
dór við að miklir átakafundir
yrðu í ráðinu á næstu tveimur
árum, þar sem hann telur að
örlög Alþjóðahvalveiðiráðsins
ráðist. Á fundinum á næsta ári
verður afráðið hvort hvalveiðar
hefjast á nýjan leik í atvinnu-
skyni, eða hvort veiðistöðvun
verður framlengd.
Þegar eru Ijósir tilburðir hval-
veiðiþjóða um að knýja fram veiðar
í atvinnuskyni og hafa Japanir leitað
eftir stuðningi meðal þjóða í ráðinu
fyrir takmörkuðum hrefnuveiðum
strax í sumar. Slíkt virðist ekki fá
hljómgrunn og ljóst að róðurinn
verður erfiður hjá hvalveiðiþjóðum
á næstu árum.
Enn svífur andi hvalafriðunar yfir
ráðinu og virðist sem vinna við mat
á stofnstærð hinna ýmsu hvalateg-
unda hafi skilað litlum árangri. En
það eru einmitt upplýsingar um
stofnstærð sem munu vega þungt á
næsta ári þegar rætt verður um lok
eða framhald veiðistöðvunar. Sjáv-
arútvegsráðherra telur að fari sem
horfir, muni ráðið velta fyrir sér
lengri hvalveiðistöðvun, á næsta ári,
til að viða að sér frekari upplýsingum
varðandi hvalategundir. Skýrt var
kveðið á um þegar hvalveiðistöðvun
var ákveðin 1986 að nýta bæri þann
tíma til rannsókna á hvalastofnun-
um.
Mikill fjöldi fulltrúa umhverf-

Við munum Ijúka vísindaáætlun okkar í sumar.
isverndunaráinna, sem vilja stöðva
hvalveiðar, eru viðloðandi fundinn
og sagði sjávarútvegsráðherra að
þeir sæjust iðulega á tali við fulltrúa
sem sæti eiga í ráðinu.
Það versta fyrir framhald vísinda-
veiða okkar Islendinga væri að fram
kæmi ályktunartillaga á þær veiðar.
Halldór Ásgrímsson var bjartsýnn í
gærkvöldi á að slíkar tillögur kæmu
ekki fram í ráðinu, en benti jafn-
framt á að í því efni væri engu að
treysta.
Halldór ítrekaði að í sumar yrði
lokaþáttur vísindaveiðaáætlunar ís-
lensku ríkisstjórnarinnar fram-
kvæmdur og að á næsta ári yrði ekki
um veiðar að ræða.
Áður en ársfundur ráðsins hófst
átti íslenska sendinefndin viðræður
við fulltrúa Bandaríkjastjórnar
varðandi tvíhliða samning um vís-
indaveiðar okkar í sumar. Meðal
þess sem rætt var, var svokölluð
staðfestingarkæra á hendur íslend-
ingum en Halldór metur stöðuna
sem svo að slík kæra muni ekki líta
dagsins ljós í sumar. Að vísu hefur
ekki fengist loforð þar að lútandi frá
Bandaríkjamönnum, en allt bendir
til þess að þeir muni haida að sér
höndum.
Athygli hefur vakið meðal fulltrúa
þjóða sem sæti eiga í Alþjóðahval-
veiðiráðinu, það gríðarmikla magn
gagna sem íslenskir vísindamenn
hafa skilað af sér í tengslum við
rannsóknir þær er framkvæmdar
hafa verið við vísindaáætlun íslend-
inga. -ES
Um kynningarmyndir Háskóla íslands:
Eiga heima í
fræðsluvarpi?
Tímanum hefur borist eftirfarandi athugasemd frá Sveini
Einarssyni, dagskrárstjóra innlendrar dagskrárdeildar Sjón-
varpsins:
„Það er ekki rétt, sem haldið
hefur verið fram í blöðum og nú
síðast í Tímanum, að Ríkisútvarpið
j Útlit fyrir minnkandi atvinnu við fiskvinnslu á Norðurlandi með haustinu:
UA lokar í þrjár vikur
Atvinnuhorfur í fiskvinnslu á Norðurlandi það sem eftir
er ársins eru í dekkra lagi, ef tekið er mið af ummælum
forsvarsmanna veiða og vinnslu á þessu svæði. Nokkur
fyrirtækjanna hyggjast loka í einhverja daga eða vikur, á
meðan sumarleyfistíminn stendur sem hæst og óvissa var í
nokkrum tilfellum hvort tækist að halda uppi fullri vinnslu
fram til ársloka.
Vilhelm Þorsteinsson fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags Ak-
ureyringa hf. sagði í samtali við
Tímann að eðlileg atvinna hefði
verið hjá þeim það sem af er árinu,
en þeir sæju fram á verulega
minnkandi vinnu þegar liði fram á
árið. Ástæðuna sagði hann vera
lítill kvóti. „Við erum með sama
skipaflota og á síðasta ári, en
skertar veiðiheimildir," sagði
Vilhelm. Hann sagði að í heild
væru þeir búnir með um 10.000
tonn af um 18.000 tonna heimild.
Öll skip ÚA, sex að tölu landa
aflanum til vinnslu í landi og ekkert
flutt út óunnið.
Aðspurður um aðgerðir sagði
Vilhelm að ákveðið hefði verið að
loka í þrjár vikur á meðan sumarfrí
væru, en það hefur ekki gerst áður
hjá fyrirtækinu. Hann sagðist ekki
gera sér vonir um að þeir gætu
haldið fullri vinnslu út árið og sagði
að koma yrði í ljós hvort þeir
þyrftu að loka aftur síðar á árinu.
„Útlitið er ekkert svart í augna-
blikinu,“ sagði Bjarki Tryggvason
framkvæmdastóri Meleyri hf. á
Hvammstanga. „Við höfum nóg
hráefni eins og er, en það er nú
með framtíðina t-.is og fortíðina
að menn sjá þetta ekki samtímis,"
sagði Bjarki aðspurður með fram-
haldið. Hann taldi víst að þeir
hefðu næg verkefni út árið, en það
byggðist á því hvort gjöfult yrði
eða ekki. Að jafnaði vinna um 70
manns hjá fyrirtækinu, en Meleyri
gerir út tvö stór frystiskip á rækju,
auk þess sem rækja er keypt af
ýmsum aðilum.
Jóhann Jónsson framkvæmda-
stjóri Hraðfrystistöðvar Þórshafn-
ar hf. sagði að það sem af væri árs
hefði verið fremur rólegt, þar sem
þeir væru ekki með ákveðinn tog-
ara í gangi. „Bátamir fóru á veiðar
sfðast í mars og veiddu ágætlega í
apríl og fram eftir maí, en síðan
hefði verið fremur rólegt,“ sagði
Jóhann og ekki von á neinum
krafti þegar kæmi fram á haustið.
„Það verður eitthvert smávegis
dund, eftir því hvemig fiskast,"
sagði Jóhann. Hann sagði að þeir
hefðu engan togara sem kjölfestu í
atvinnulífinu og þyrftu lausn á því
máli. „Við höfðum hér Stakfellið
sem var keypt á sínum tíma til
þessara hluta. Síðan náði kaupfé-
lagið meirihluta í útgerðinni og
ákvað að setja skipið á fullvinnslu.
Þá var keyptur annar togari frá
Siglufirði, sem sfðan var seldur til
Hrísey,“ sagði Jóhann. Hann sagði
að þeir þyrftu að ná Stakfellinu á
ný og nýta það í atvinnukerfi
staðarins allavega að hluta til, þó
svo það frysti eitthvað með. „Menn
þurfa ekkert atvinnuleysi í þessu
landi ef einhver stjóm væri á
sjávarútveginum. Við höfum
ákveðna auðlind sem við getum
nýtt til fslenskrar atvinnustefnu,
vinna fiskinn eins og menn í verð-
mætar pakkningar og flytja út vinn-
una sem peninga en ekki að vera
að flytja út óunnið hráefni til
vinnslu annars staðar," sagði
Jóhann.
Tryggvi Finnsson framkvæmda-
stjóri Fiskiðjusamlags Húsavíkur
hf. sagði að veturinn hefði verið
erfiður framanaf vegna gæftaleysis,
en frá því um miðjan mars hefði
þetta verið þokkalegt. „Ég veit
ekki hvað maður á að segja með
framhaldið,“ sagði Tryggvi. Fisk-
iðjusamlagið gerir út tvo togara,
annan á rækju og hinn á botnfisk
sem að auki nýtir vemlegan hluta
af botnfiskkvóta rækjutogarans.
Tryggvi taldi víst að þeim tækist að
láta botnfiskkvótann duga út árið.
Bátaflotinn er hinn hluti af hráefn-
isöflun Fiskiðjusamlagsins og sagði
Tryggvi að þeirra kvóti væri langt
kominn. Hann sagði að lfklega
yrði húsinu lokað f 8 til 10 daga í
kring um verslunarmannahelgina,
eins og þeir hefðu gert undanfarin
ár, en síðan bjóst hann við að
eitthvað yrði að fækka fólki þegar
fram á haustið kæmi.
Hraðfrystihús Ólafsfjarðar hf.
hóf vinnslu að nýju í lok mars eftir
nokkra mánaða lokun. Finnbogi
Baldvinsson framkvæmdastjóri
sagði að mikil vinna hefði verið hjá
þeim síðan opnað var á ný. „Það
er ljóst að við emm eins settir og
aðrir varðandi minnkandi kvóta
sem hefði áhrif á vinnu fólks. Ég er
sæmilega bjartsýnn á að það sé
hægt að halda hér fullri vinnu út
árið. Það kostar náttúmlega skipu-
lagningu á veiðum og vinnslu,“
sagði Finnbogi. Hann sagði að
togarinn þeirra, Ólafur Bekkur,
væri búinn með um helming
kvótans.
„Eins og fólk þekkir þá höfum
við átt í miklum erfiðleikum og við
emm ekkert komnir í gegn um þá.
Þannig að það er óvissuástand
hér,“ sagði Finnbogi. Hann sagði
að þar sem Landsbankinn hafi
samþykkt sinn hluta í fjárhagslegri
endurskipulagningu fyrirtækisins,
þá gæfi það þeim auknar vonir, þó
svo að því væri ekki lokið. Finn-
bogi sagði að þar sem bær eins og
Ólafsfjörður byggði allt sitt á af-
komu í sjávarútvegi, þá væri tónn-
inn í mönnum í takt við sveiflumar
í sjávarútveginum. „Það er búið að
vera óvissuástand hér og því er
ekkert lokið. Án þess að vera með
nokkra alhæfingu, þá er aðeins
léttara í mönnum í dag en hefur
verið,“ sagði Finnbogi. -ABÓ
hafi alfarið hafnað að sýna kynning-
armyndir um einstakar deildir Há-
skóla íslands. Þær þrjár myndir sem
Sjónvarpinu voru boðnar, voru ein-
hliða kynningar þriggja deilda, af
því fræðslutagi, sem henta best í
fræðsluvarpi; þetta efni hefur mesta
skírskotun til nýstúdenta, sem eru
að velja sér námsefni; þetta er
raunveruleg námskynning. Háskól-
inn hafnaði hins vegar þeirri tillögu
okkar að bjóða þetta í fræðsluvarpi.
Sjónvarpinu bjóðast margarheim-
ildarmyndir til sýninga og auðvitað
miklu fleiri en nokkru sinni eru
sýndar, því þær eru misvel gerðar og
henta misvel sem almennt dagskrár-
efni. Fræðslumyndir af því tagi sem
hér um ræddi, hentaði einmitt best í
fræðsluvarpi; til þess var fræðslu-
varpið stofnað.
Háskólinn bauð um leið heimild-
armyndir um háskólakennara, og
hefur ein þeirra, um prófessor Jón
Steffenssen þegar verið sýnd. Rétt
er og að vekja athygli á því að
Sjónvarpið hefur margsinnis sinnt
málefnum Háskólans með gerð þátta
og heimildarmynda og muna að
sjálfsögðu halda því áfram.“
Ekki náðist í Pál Sigurðsson,
formann kynningarnefndar Háskól-
ans, en Jónas Fr. Jónsson, fulltrúi í
kynningarnefndinni sagði að hann
væri mjög ánægður með þær viðtök-
ur sem þættimir hafa fengið. Það
væri ljóst að fjölmargir hafa horft á
þá og almenningur vilji vita hvað fer
fram í Háskólanum. Hins vegar
sagðist Jónas einnig verða var við,
að fólk furðaði sig á því að Sjónvarp-
ið hefði ekki tekið þættina til sýninga
og hefðu fjölmiðlagagnrýnendur til
að mynda fjallað um málið. „Þáttun-
um var ætlað að ná til almennings og
þeim hjá Sjónvarpinu var fullljóst
þegar þeir buðu okkur sýningartíma
í fræðsluvarpinu, að það fullnægði
engan vegin tilgangi myndanna. Mér
finnst þessi viðbrögð Sjónvarps-
manna bera vott um að þeir sjái eftir
þessu dagskrárefni og vilji sýna fram
á að þeir hafi ekki úthýst Háskólan-
um. í þessu máli virðist Stöð tvö
hafa gert sér betur grein fyrir því
hverju almenningur hefur áhuga á,“
sagði Jónas. LDH-