Tíminn - 14.02.1990, Blaðsíða 2
2 Tíminn
Miðvikudagur 14. febrúar 1990
Þingsályktunartillaga Guöna Ágústssonar, um breyt-
ingar á lífeyrissjóöakerfinu, til nefndar á Alþingi:
Bylting á nú-
verandi kerfi
Nú er til umfjöllunar í félags-
málanefnd Alþingis, tillaga til
þingsályktunar frá Guöna Ág-
ústssyni, þingmanni Suðurlands,
þar sem lagðar eru til mjög
róttækar breytingar á núverandi
lífeyrissjóðakerfi. Þar er gert
ráð fyrir að þegar einstaklingur-
inn komi út á vinnumarkaðinn,
stofni hann eigin eftirlaunasjóð,
er varðveitist í bankakerfinu.
Samkvæmt tillögum Guöna, yrði
lífeyrissjóðakerfið lagt niður í nú-
verandi mynd og því annaðhvort
breytt í hagsmunasamtök er störf-
uðu í hverju kjördæmi, eða heildar-
samtök sjóðfclaganum til sóknar og
varnar í réttindabaráttu og varð-
veislu á því fjármagni sem Itann
legði til hliðar á eigin lífeyrissjóðs-
reikningi. Inn á sína eftirlaunasjóðs-
bók myndi hver einstaklingur greiða
núverandi framlag, 10% af launum,
og væru allar greiðslur bundnar á
henni, þar til eftirlaunaaldri væri
náð. Endurgreiðslur hæfust síðan á
aldursbilinu 65 til 70 ára og reiknað
með að þeim lyki á tuttugu árum,
eða við 90 ára mörkin. Aö þeim tíma
loknum tæki við tekjutrygging ríkis-
ins, en í dag eru 916 einstaklingar
eldri en níutíu ára.
Hlutverk Iffeyrissjóðanna er ann-
ars vegar tekjutrygging í ellinni og
liins vegar að þjóna sem tryggingar-
sjóður ef andlát eða áföll bera að
höndum. Samkvæmt þingsályktun-
artillögunni er gert ráð fyrir að
stofnaður verði sérstakur gegnum-
streymissjóður við Tryggingarstofn-
un ríkisins, ersjái um örorkugreiðsl-
ur og skyldar lífeyrisgreiðslur. Gjald
til þessa sjóðs yrði innheimt með
sköttum og endurgreitt beint til
bótaþeganna. Guðni hefur varpað
fram þeirri hugmynd að gjaldið verði
1-2% af öllum launum, ogdragist frá
þeim 10% sem renna í eftirlauna-
sjóðinn. - ÁG
Gauksmýri í V-Húnavatnssýslu:
Sambýli fatla
opnað á næstun
Nú eru miklar líkur á að starfsemi
á vegum svæðisstjórnar fatlaðra á
Norðurlandi-vestra hefjist á Gauks-
mýri í Vestur-Hún. á þessu ári.
Eins og kunnugt er fcstu Þroska-
hjálparfélögin í Skagafirði og Húna-
vatnssýslum kaup á jörðinni Gauks-
mýri á síðasta ári. Nú hefur fengist
heimild hjá því opinbera til að ráða
starfsfólk og bendir allt til að starf-
semi geti hafist síðari hluta þessa
árs, þar sem heimild til að reka
staðinn liggur nú fyrir.
Að sögn Alians Morthcns fram-
kvæmdastjóra Svæðisstjórnar á
Norðurlandi-vestra hefur stjórnin
lengi haft áhuga á að koma upp
sambýli fyrir fatlaða í sveit. Ástæður
þess eru einkum þær að á Norður-
landi-vestra eru nokkrir fatlaðir ein-
staklingar sem vilja gjarnan búa í
sveit og því hefði Svæðisstjórn talið
rétt að koma upp þeim möguleika og
til þess hentaði Gauksmýri að flestu
leyti ákaflega vel. Bæði væri húsa-
kostur ágætur og jörðin vel í sveit
sett. Allan bjóst við að íbúar á
Gauksmýri yrðu 5 og fjöldi starfs-
manna svipaður. Ljóst er að starfs-
fólk verður í fyrsta lagi ráðið um
mitt næsta ár og því munu væntan-
legir íbúar vart flytja inn fyrr en
næsta haust. Allan sagði að með
tilkomu sambýlis á Gauksmýri til
viðbótar þeim sem fyrir eru á Siglu-
firði og Sauðárkróki ykist verulega
þjónusta við fatlaða á þessu svæði
þannig að hún gæti talist í viðun tdi
horfi.
Eessu til við bótar má geta þess á i
nú er verið að teikna hús sem ætki
er mikið fötluðu fólki. Það verður
byggt á Sauðárkróki og standa vonir 'i
til að það verði tilbúið eftir tvö ár.
Allan sagði að með tilkomu þess
húss mætti segja að þörfinni fyrir
sambýli á þessu svæði yrði að miklu
leyti fullnægt. O.Þ. Fljótum
IMikil skipaumferð hefur verið um Rifshöfn undanfarið. Á myndinni sjást Hofsjökull og Selfoss samtímis í
höfninni sl. föstudag. Tímamynd Ægir
Óvenju margir landlegudagar hjá Rifsbátum:
Ótíð hamlar veiðum
Ægir Þórðarson, Hellissandi
Mikil ótíð hefur verið við
Breiðafjörð það sem af er þessu ári
oghafalandlegudagar veriðóvcnju
margir. T.d. hafa þeir bátar, sem
falla undir sameiginlega kvótann
og voru í stoppi frá fyrri hluta
desembermánaðar til 15. janúar,
aðeins getað farið í örfáa róðra á
þcssu ári vegna veðurs og stóru
bátarnir Itafa misst úr allt upp í átta
róðra frá áramótum sem er óvenju-
lega mikið á ekki lengri tíma.
En þessi ótíð hefur samt ekki
náð að lama atvinnulífið á Hellis-
sandi og Rifi, því stærri bátarnir
hafa fiskað vel þegar gefið hefur.
\ Mikil skipaumferð hefur verið
um Rifshöfn í síðustu viku. Hvíta-
nes lestaði hér saltfisk á miðviku-
dag og á föstudaginn voru Hofsjök-
ull og Selfoss í Rifshöfn á sama
tíma. Hofsjökull lestaði freðfisk
en Selfoss kom með salt og eru
húsin að losa birgðir og birgja sig
upp af salti, enda stutt í að vetrar-
vertíðin hefjist af fullum krafti.
Það er ekki á hverjum degi sem
tvö af stærstu farskipum íslendinga
eru samtímis í Rifshöfn, en þegar
það skeður er eins gott að meiri
hluti bátaflotans sé á sjó, því þau
taka mest allt hafnarstæðið undir
sig, eins og raun bar vitni sl.
föstudag.
Það var mikið um að vera þenn-
an dag, vörubílar að koma og fara
og fólk að forvitnast; kranar að
hífa og viktarmaðurinn leit varla
upp. Myndaðist við þetta hin besta
stemmning. Góð byrjun fyrir
Neshrepp, en höfnin fór undir
hans stjórn sl. áramót.
Allir bátarnir frá Rifi eru enn á
línu, en vanalega skipta þeir ckki
yfir á netin fyrr en um mánaðamót-
in febrúar-mars.
Aflahæstir Rifsbáta frá áramót-
um eru:
Rifsnes
Tjaldur
Hamrasvanur
Hamar
Saxhamar
195 tonn
174 -
169 -
161 -
147 -
Ný hljóðflutningslín
tekin
frá Egilsstöðum til Hafnar í Hornafirði
gagnið á næstu vikum:
TENGIR HOFN VID
SVÆDISÚTVARPID
Ný hljódflutningslína Pósts og
símamálastofnunar, frá Egils-
stöðum til Hafnar í Hornafíröi,
verður tengd nú á næstu vikum.
Þetta gerir að verkum að unnt
verður að tengja suðursvæði
Austurlandskjördæmis dreifí-
kerfí Svæðisút varpsins á Austur-
landi, en fyrirhugað er að Ríkis-
útvarpið leigi línuna fyrir rúm-
lega eina milljón á ári.
Þetta kom fram í svari Svavars
Gestssonar menntamálaráðherra við
fyrirspurn Jóns Kristjánssonar þing-
manns Austurlands, um útbreiðslu
svæðisútvarps í fjórðungnum.
Ennþá vantar fjóra senda í dreifi-
kerfi Rásar 2 á Austurlandi, svo að
það nái til sama svæðis og FM-dreifi-
kerfi Rásar 1. Um er að ræða senda
í Álftafirði, Lóni, Almannaskarði
og Borgarhöfn. Uppsetning þessara
senda hefur enn ekki verið tímasett,
en áætlaður kostnaður hennar er 5,6
milljónir.
Að sögn menntamálaráðherra
mun hann, í framhaldi af fyrirspurn
Jón Kristjánsson alþingismaður.
Jóns Kristjánssonar, óska eftir því
við Ríkisútvarpið að fá tímasetta
áætlun um framkvæmd þeirra þátta
sem enn er eftir að tímasetja varð-
andi útbreiðslu svæðisútvarps á
Austurlandi. -ÁG
VERÐBÓLGAN 18,2%
SÍÐUSTU 3 MÁNUÐI
Síðastliðna tólf mánuði hefur
vísitala framfærslukostnaðar
hækkað um 23,9%. Undanfarna
þrjá mánuði hefur vísitalan hækk-
að um 4,3% og jafngildir sú hækk-
un um 18,2% verðbólgu á heilu
ári.
Kauplagsnefnd hefur reiknað
vísitölu framfærslukostnaður mið-
að við verðlag í byrjun febrúar-
mánaðar. Vísitalan í febrúar
reyndist vera 141,4 stig (maí
1988=100) eða 1,6 hærri en í
janúar. Samsvarandi vísitala sam-
kvæmt eldra grunni (febrúar
1984=100) er 347,1 stig.
Þessar upplýsingar koma fram í
fréttatilkynningu frá Hagstofu
íslands. Þar segir einnig að af
einstökum verðhækkunum megi
nefna að 11,4% hækkun viðhalds-
kostnaðar húsnæðis í kjölfar upp-
töku virðisaukaskatts hafði í för
með sér um 0,5% vísitöluhækkun,
6% hækkun á orlofsferðum til
útlanda olli um 0,2% hækkun og
hækkun á mat- og drykkjarvöru
hafði í för með sér um 0,2%
hækkun á vísitölunni. Verðhækk-
un ýmissa annarra vöru- og þjón-
ustuliða olli alls um 0,7% hækkun
vísitölu framfærslukostnaðar.
SSH
Vilja fá embætti
umboðsmanns barna
Foreldrasamtökin í Reykjavík
hafa sent öllum þingmönnum bréf
þar sem kvatt er til stofnunar em-
bættis umboðsmanns barna. Þetta
mál hefur tvisvar sinnum farið fyrir
Alþingi, annars vegar í formi þings-
ályktunartillögu og hins vegar í
formi frumvarps. I hvorugt skiptið
fengu hugmyndirnar fullnægjandi af-
greiðslu.
Tilgangurinn með stofnun em-
bættis umboðsmanns barna er að
tryggja réttindi barna í samfélaginu
og að tillit sé tekið til hagsmuna
þeirra við löggjöf og aðrar stjórn-
valdsákvarðanir.
I fréttatilkynningu frá samtökun-
um segir að til séu margar „hryllings-
sögur“ um slæma meðferð á ungum
einstaklingum í ýmsum opinberum
ranghölum, sem beint eða óbeint
megi rekja til óheppilegrar ákvarð-
anatöku stjórnvalda. - EÓ