Tíminn - 16.03.1990, Blaðsíða 3

Föstudagur 16. mars 1990
TIMINN3
Ríkisendurskoðun segir mikilvægt að halda áfram hertum innheimtuaðgerðum á opinberum gjöldum, sem þegar
hefur skilað verulegum upphæðum í ríkissjóð:
Hert innheimta skilaði
400 milljóna tekjuauka
Hertar innheimtuaðgerðir í söluskatti skiluðu um 400 millj-
óna kr. tekjuauka í ríkissjóð á s.l. árí að mati Ríkisendurskoð-
unar. Jafnframt telur hún brýnt að þeim innheimtuaðgerðum
verði haldið áfram og að aðhald fjármálaráðuneytisins sé mikil-
vægt í því sambandi. Og ekki mun af veita, því gjaldfallnar eft-
irstöðvar opinberra gjalda voru taldar um 15 milljarðar króna
um s.l. áramót, sem er nær 50% hækkun frá fyrra árí.
Hætta er talin á að um 15% af þess-
um eftirstöðvum, eða um 2.000
milljónir króna kunni að tapast. M.a.
kemur fram að fyrirtæki sem eru í
gjaldþrotaskiptum eða hafa hætt
störfum skulda um 500 millj.kr.
staðgreiðsluskatt, sem þau hafa inn-
heimt af starfsmönnum sínum. En
alls voru rúmlega 2 milljarðar óinn-
heimtir af staðgreiðsluskatti í árslok.
Ógreiddar eftirstöðvar söluskatts
námu um 2 milljörðum króna um
áramót. Arangur hertra innheimtu-
aðgerða er ráðinn af því að hækkun-
in var „aðeins“ 12% frá árinu á und-
an, borið saman við 64% hækkun
milli 1987-88. Hins vegar er bent á
að söluskattsskil virðist hafa versnað
aftur á síðustu mánuðum ársins. T.d.
hafi innheimtur söluskattur í desem-
ber s.l. (vegna sölu í nóvember) ver-
ið 250 m.kr. lægri en álagning fyrir
sama mánuð.
Önnur útistandandi gjöld skiptast
þannig að 3,7 milljarðar eru þing-
gjöld félaga, hverra innheimta
versnaði á árinu. Aftur á móti batn-
aði innheimta á þinggjöldum ein-
staklinga nokkuð, en af þeim átti
ríkissjóður 2,7 milljarðar útistand-
andi í árslok.
Um þriðjungur af útistandandi
skattaskuldum ríkissjóðs eru dráttar-
vextir, alls um 5.2 milljarðar króna.
Um 2/3 hlutar þeirrar upphæðar eru
vegna vanskila á gjöldum sem lögð
voru á 1987 eða fyrr, hvar af um 2,4
milljarðar voru ennþá ógreiddir um
síðustu áramót. Þar af voru skuldir
einstaklinga um 700 milljónir kr., en
félaga um 1.700 millj.kr., þinggjöld,
söluskattur og launaskattur. - HEI
Frá kynningu á niöurstöðum gerlakönnunar í kjötfarsi. Talið f.v. Þorlákur Helgason stjórnarmaður í Neytendasam-
tökunum, Jóhannes Gunnarsson formaður NS og María E. Ingvadóttir varaformaður NS. Timamynd Pjetur
Gerlainnihald kjötfars rannsakað:
Sex verslanir með
ósöluhæft kjötfars
Aðalfundur Osta- og smjörsölunnar:
Heildarsala
jókst um 17%
[ könnun sem Neytendasamtökin stóðu
fyrir á geriainnihaldi í kjötfarsi kom í Ijós
að af 41 sýni sem tekin voru, reyndust
32 söluhæf eða 78%. Þijú sýni reyndust
gölluð, þ.e. geriaQöldi meiri miðað við
þann staðal sem farið er eftir og sex sýni
reyndust ófúllnægjandi og ósöluhæf þar
sem kólígeriar fúndust í farsinu. I einu
þeirra sex sýna er reyndust ósöluhæf
fundustsaurkólígeriar.
Þessar niðurstöður eru mun betri
en niðurstöður samskonar könnunar
sem gerð var í fyrra af Neytenda-
samtökunum, en þá voru aðeins
53% sýna söluhæf. í fyrra var 25%
af kjötfarsinu ósöluhæft vegna of
mikils Qölda kólígerla og saukól-
ígerlar fimdust þá í átta sýnum. Jó-
hannes Gunnarsson formaður Neyt-
endasamtakanna sagði að samtökin
væru tiltölulega ánægð með niður-
stöður þessara rannsókna, þar sem
þær væru mun betri en könnunin í
fyrra leiddi í ljós. Hann vildi árétta
að niðurstöðurnar gæfu til kynna
ástand vörunnar þann dag sem sýnin
voru keypt í viðkomandi verslun.
Sýnin voru keypt af fulltrúum
Neytendasamtakanna á tímabilinu 6.
til 9. mars 1990. Tveir gerlasérfræð-
ingar hjá Hollustuvernd ríkisins
rannsökuðu kjötfarsið og segir í
greinargerð þeirra að sýnin hafi ver-
ið í góðu ásigkomulagi og vel kæld
við móttöku á rannsóknarstofúnni.
í greinargerðinni kemur fram að
tilvist kólígerla sé talin óæskileg í
flestum matvælum, þar sem þeir gefi
til kynna mengun, sem ýmist er af
sauruppruna eða frá umhverfinu.
Þeir benda einnig til hugsanlegrar
mengunar af völdum sjúkdómsvald-
andi gerla sem tengdir eru saur
manna og dýra.
Samkvæmt heildarniðurstöðum
reyndust sýni tekin úr eftirtöldum
verslunum ósöluhæf. Kjöthöllin
Reykjavik, Sparkaup Reykjavík og
Vörðufell í Kópavogi, Vöruval ísa-
firði, HN búðin ísafirði og Kaupfélag
Héraðsbúa Egilsstöðum. —ABÓ
Heildarsala Osta- og smjörsölunnar
nam tæpum 3 milljörðum króna á ár-
inu 1989 og er það um 425 milljón
króna aukning, eða 16,9% ffá árinu á
undan. Þetta kom fram á aðalfundi
Osta- og smjörsölunnar sem haldinn
var 9. mars sl.
í tilkynningu sem fýrirtækið hefur
sent frá sér kemur fram að rekstur
þess hafi gegnið vel árið 1989 og skil-
aði Osta- og smjörsalan 65 milljón
króna tekjuafgangi aftur til mjólkur-
búanna. Þá gekk innheimta hjá við-
skiptamönnum mun betur á síðasta ári
en árið 1988 og mun minna var um
vanskil og gjaldþrot viðskiptavina.
Útflutningur fyrirtækisins á síðasta
ári var mun minni en árin á undan, ef
ffá eru taldar undanrennuafúrðir. Það
má rekja til þess að mjólkuriðnaður-
inn er ekki lengur aflögufær sökum
minni mjólkurframleiðslu. í fyrra
voru flutt út 390 tonn, sem er 325
tonnum minna en árið 1988. Af þess-
um 390 tonnum vegur undanrennu-
ostur þyngst, en af honum voru flutt
út 290 tonn, sem er 112 tonnum meira
en árið 1988.
I tilkynningunni kemur ffam að inn-
anlandsneysla mjólkur og mjólkuraf-
urða hafi verið heldur meiri en inn-
vegin mjólk til samlaganna árið 1989.
Þetta þýðir að ffamleiðslan var heldur
minni en neyslan og eru mjólkurvöru-
birgðir í algjöru lágmarki. Miðað við
núverandi aðstæður þyrfti mjólkur-
framleiðslan að aukast um 3,2% í ár
til að haustbirgðir dugi á komandi
vetrar- og vormánuðum.
Sala á ostum jókst í fyrra um 2% eða
51 tonn og var meðalneysla á íbúa tíu
og hálft kíló. Söluaukningin var nær
einvörðungu í aukinni neyslu á brauð-
osti og Gouda 26%. Sala á smjöri
minnkaði hins vegar um 7,5% á árinu
1989, en sala á smjörva jókst hins
vegar um 10,5% og sala á Léttu- og
laggóðu jókst um 3,5%. Hlutdeild
Osta og smjörsölunnar á feitmetis-
markaðnum hefúr aukist jafnt og þétt,
úr 30% 1986 í 39% í fyrra. Heildar-
salan á viðbiti nam í fyrra 1639 tonn-
um og jókst um 24 tonn á milli ára.
Verulega gekk á smjörbirgðir í land-
inu á árinu og höfðu þær minnkað um
149 tonn, þar af smjör um 90 tonn og
smjörvi um 54 tonn. Smjörbirgðir eru
nú 222 tonn og birgðir af smjörva eru
56 tonn.
í stjóm OSS voru kjömir Þórarinn E.
Sveinsson, formaður, Birgir Guð-
mundsson, Þórólfur Gíslason, Vífill
Búason og Magnús Ólafsson. Fram-
kvæmdastjóri er Óskar H. Gunnars-
son.
2% gjald á
plöntur ?
Nú liggur fyrir Alþingi stjómar-
frumvarp, þar sem lagt er til að
heimilt verði að innheimta sérstakt
gjald af öllum innfluttum plöntum,
til þess að standa straum af kostnaði
við eftirlit vegna innflutningsins.
Skal gjaldið verða tiltekin krónu-
tala á hverja þyngdareiningu, eða
hlutfall af tollverði vörunnar. Þó má
eftirlitsgjaldið aldrei verða hærra en
sem nemur 2% af tollverði vörann-
ar. Heimild til sérstakrar gjaldtöku
vegna effirlits, hefur hingað til ekki
verið til staðar í lögum um vamir
gegn sjúkdómum og meindýrum á
plöntum.' - AG
—ABÓ
Haukur Þorleífs-
son er látinn
Haukur Þorleifsson, fyirurn aðal-
bókari í Búnaðarbankanum lést á
Landakostsspítala í gærmorgun.
Haukur var fæddur 31. des. 1903
að Hólum 1 Homafírði. Hann nam
hagfræði og stærðfræði í Þýska-
landi á ámnum 1928-32. Hann hóf
störf í Búnaðarbankanum haustið
1932. Hann var aðalbókari í bank-
anum frá 1939 til ársloka 1973.
Haukur Þorleifsson, aðalbókari