Tíminn - 30.06.1990, Blaðsíða 2

iirr.p
2 Tími'nh’
V * •* ■> ** M V 'i Vi.M'4 á'i'AA « A A i á i « á A i A A « i i il A i 4 4 i i 4 t C 4 * t ft I « ft t i % % I t » t t t « I

Laugardágur SO.júnTTððÖ’
ttttttttttt ttt.it t.t t.t.t. t. t.t
Kókflaskan hækkað um 64% á einu ári:
Kóla frá 41 kr. til
289 kr. hver lítri
Samanburður á nýrrí og
fýrri verðkönnunum Verð-
lagsstofnunar leiðir í Ijós að
verð á Coca Cola í gler-
flöskum hefur verðbólgnað
óskaplega á undanfömum
árum. Þannig kostaði 30 cl
kókflaska að meðaltali 24
kr. í matvöruverslunum í
október 1987, sem mundi
svara til 40 kr. nú miðað við
hækkun framfærsluvísitölu.
Hins vegar reynist meðal-
verðið nú 62 kr. sem þýðir
55% hækkun umfram verð-
bólgu á tímabilinu.
Þó svo að verð á sykri hafi hækkað
verulega á þessum tíma getur það eitt
varla skýrt 22ja króna umframhækk-
un á kókflösku sem inniheldur i
kringum 35 gr. af sykri. Samanburð-
ur á verði 19 cl kókflösku sýnir að
meðalverð hefur hækkað úr 33 kr. í
54 kr. á sléttu ári eða um 64% í 15%
verðbólgu.
Þeim (mörgu) sem þykir kók í gler-
flöskum betra en annað kók þurfa nú
að greiða allt að að 289 krónur fyrir
hvem lítra þess samkvæmt nýrri
könnun Verðlagsstofnunar á verði
kóladrykkja í matvöruverslunum.
Ódýrasti kóladrykkur á markaðnum
er aftur á móti ískóla í 1,5 lítra flösk-
um sem Verðlagsstofnun fann á allt
niður í 41 kr. hvem lítra.
Mikill verðmunur er á RC- og
Iskóla annarsvegar og Pepsi- og
Coka Cola hins vegar hvort sem er í
stóram umbúðum eða litlum. Dósir
af fyrrtöldu tegundunum kosta að
meðaltali 50 og 55 kr. en af þeim síð-
amefndu 65 og 66 krónur.
Nokkra athygli vekur að kók í dós
hefúr aðeins hækkað um 12% á einu
ári á sama tíma og kók í flösku hækk-
aði um 64% sem áður segir. Felst
skýringin kannski í því að kókdósin
hafði áður hækkað um 49-63% á
tæpum 10 mánuðum, þ.e. frá ágúst
1988 til júní 1989? Á því tímabili
hækkaði framfærsluvísitalan um
15%.
Af þessum samanburði nýrri og
eldri kannana Verðlagsstofnunar
verður ekki annað ráðið heldur en að
verð gosdrykkja hafi hækkað vera-
lega umfram almennar verðlags-
hækkanir á síðustu áram þótt hækk-
anir hafi verið á misjöfnum tíma cftir
tegund umbúða.
Algengasti munur á hæsta og lægsta
verði kóladrykkja á milli þeirra 40
veslana sem könnunin náði til var á
bilinu 25-40%.
Svipaður verðmunur var algengast-
ur á hæsta og lægsta verði hinna
ýmsu tegunda af morgunkomi sem
Verðlagsstofnun kannaði í sömu
verslunum. Þó fundust dæmi um
miklu meiri mun eða allt upp í 147%
á Ota Guld Komi. Af því kostaði 325
gr. pakki allt frá 117 kr. og upp í 289
krónur (Úr 360 kr.upp í 890 kr. ef
miðað er við kíló).
Reiknað yfir í kílóverð kostar morg-
unkom að meðaltali frá 410 kr. kílóið
(t.d. líkt og „lambakjöt á lágmarks-
verði“) og upp í 660 krónur kílóið.
Komflögumar era að jafnaði ódýr-
asta tegund morgunkoms. - HEI
Alþýðuflokkurinn:
Bætavið
nafniö
Flokksstjóm Alþýðuflokksins hefúr
samþykkt að fela laganefnd ffarn-
kvæmdastjómar að undirbúa tillögu
fýrir næsta flokksþing þess efnis að
við formlegt heiti flokksins verði
bætt orðunum: Jafhaðarmannaflokk-
ur Islands.
Segir í fréttatilkynningu að þetta sé
gert í samræmi við 70 ára hefð og
sögu flokksins sem málsvara jafuað-
arstefhu á íslandi. Er þessu til stuðn-
ings m.a. vísað í flokkslög sem segja
hlutverk Alþýðuflokksins vera að
vinna að útbreiðslu og viðurkenningu
ájafhaðarstefnunni. jkb
Álviðræðumar:
Ríkisstjórn
ákveöur ekki
staðsetningu
Ríkisstjómin ræddi um álviðræð-
umar á ríkisstjómarfúndi sl. fimmtu-
dag. Staðsetning nýs álvers kom hins
vegar ekki til tals. Aðilar i álviðræð-
unum hafa staðfest að aðeins þrír
staðir komi nú til greina; Eyjafjörður,
Reyðarfjörður og Keilisnes á Vatns-
leysuströnd.
Steingrímur Hermannson forsætis-
ráðherra sagði í samtali við Tímann
að alllangt væri síðan að ákveðið var
að bíða eftir mati hinna erlendu aðila
um staðsetninguna. Steingrimur
sagði að sú ákvörðun að útiloka
Straumsvík væri algjörlega frá þeim
kominn.
Aðspurður hvort ríkisstjómin hefði
vald til þess að ákveða staðsetningu
nýs álvers sagði Steingrímur að ríkis-
stjómin hefði kosið að gera það ekki.
Hann sagði að iðnaðarráðherra hefði
kosið að láta þá velja staðinn svo að
ríkisstjómin hefði ekki haft afskipti
af því.
Lundin léttist
hjá lambasölum
Grímseyingar önnum kafnir
Byggingaframkvæmdir
og fleiri ferðamenn
Síðan leitin að léttustu lundinni hófst,
samstarfsverkefni Spaugstofunnar og
Samstarfshóps um sölu á lambakjöti,
seldi afurðasala Sambandsins í Reykja-
vík jafhmikið af lambakjöti íyrstu
fimmtán dagana i júní og allan maímán-
uð og er því ástæða til bjartsýni vegna
þessa söluátaks að sögn Þórhalls Ara-
sonar starfsmanns samstarfshópsins.
Þórhallur sagði að leitin að léttustu
lundinni hafi verið mjög jákvætt fram-
tak til að vekja athygli á lambakjötinu
þvi að grill tengdist sól, sumri og
spaugi, og það ætti að vera (jör við
grillið. Hann sagði Spaugstofúkallana
vera alveg upplagða í þetta.
Alþýðubandalagið:
Miðstjórn
þingar
Fundur miðstjómar Alþýðu-
bandalagsins hófst í gær á Egils-
stöðum og stendur fram á
sunnudag. Meðal þess sem tekið
verður til umræðu era störf rík-
isstjómarinnar, úrslit sveita-
stjómarkosninga og staða
flokksins. Þá verður rætt um
undirbúning Alþingiskosninga
og hvenær halda eigi landsfund
flokksins. Búist er við átaka-
fundi. GS.
„Neysluhættir breytast með sólinni,
allir bíða eftir því að geta farið að grilla
og veðrið hefúr leikið við okkur, að
minnsta kosti einhversstaðar á landinu
hveiju sinni, og það hefur áhrif,“ sagði
Þórhallur.
Þórhallur, sem verið hefúr á ferð um
landið til þess að kynna lambakjöt á
lágmarksverði, sagði söluna ganga
ljómandi vel og að söluátakið kæmi til
með að skila þeim árangri sem ætlast
var til.
„Þessi sölueining er að styrkjast í
sessi og fólk er að gera sér grein fýrir
því að þetta era hagstæðustu kaupin,"
sagði Þórhallur. —só
Mikið magn klórefnis hefúr mælst í
háloflunum yfir Norðurskautssvæð-
inu og getur það leitt til alvarlegri
eyðingar á ósonlaginu á norðurslóð-
um en áður var talið. Þetta kom fram
í ræðu Júlíusar Sólnes, umhverfisráð-
herra, sem nú situr ráðstefnu Samein-
uðu þjóðanna um vemdun ósonlags-
ins.
Umhverfisráðherra vakti athygli á
niðurstöðum sérstakrar rannsóknar-
nefhdar um ósonlagið í háloftunum
þar sem vikið er sérstaklega að Norð-
urskautssvæðinu og lét hann í ljós
Þessa dagana er töluvert um að vera
í Grímsey þrátt fýrir leiðindaveður.
Bæði er þar um að ræða bygginga-
framkvæmdir og aukna möguleika á
flutningi ferðamanna til eyjarinnar.
Tfminn hafði samband við fféttaritara
sinn á staðnum, Hafliða Guðmunds-
son, og eyjarskeggjar hafa að hans
sögn í nógu að snúast.
Heilmiklar framkvæmdir standa nú
yfir við svokallaða innri höfn. Þar er
verið að byggja tvær sjötfu metra
áhyggjur sinar yfir þvf aukna magni
klórefnis sem mælst hefúr þar yfir
vetrartímann þar sem þetta svæði er
hluti af umhverfi okkar íslendinga.
Þá tók umhverfisráðherra það fram
að Islendingar hefðu gerst aðilar að
Montreal samningnum í maf 1989,
sem fjallar um aðgerðir til þess að
draga úr notkun ósoneyðandi efna,
og að þeir tækju jaftiframt þátt í um-
hverfismálaáætlun Norðurlanda þar
sem samþykkt var að draga mun
hraðar úr notkun slíkra efna en
Montreal samningurinn segir til um.
langar trébryggjur og eina flotbryggju
um 30 til 40 metra langa. „Þessi
bygging smábátahafhar er mikil bylt-
ing fýrir eyjarskeggja. Bæði viðvíkj-
andi því að stækka flotann og auka
öryggi hans þannig að ekki þurfi að
treysta á góðæri" sagði Hafliði. Fyrir-
tækið ístak sér um framkvæmdina
eftir að tilboði þess upp á 41,2 millj-
ónir var tekið. Gert er ráð fýrir að firá-
gangi verði lokið í október.
Sömuleiðis stendur til að í sumar
Fulltrúar og umhverfisráðherrar yfir
100 þjóða sækja þessa ráðstefnu sem
nú stendur yfir í Lundúnum. Aðalmál
ráðstefnunnar er samkomulag um að
stofna sérstakan ósonsjóð til að
hjálpa þróunarlöndum til að hætta
notkun ósoneyðandi efha. Þá er einn-
ig gert ráð fýrir að nýjum efnum
verði bætt á bannlista Montrealsamn-
ingsins en þau efni sem aðgerðir
beinast helst að eru einkum freo-
nefni, sem notuð era í úðabrúsum og
kælikerfum, og halonefni sem- notuð
era í slökkvikerfum. —só
verði hafist handa við lagningu slit-
lags á þrjú til fjögur hundrað metra
kafla sem bætt var við flugbrautina í
fýrrasumar.
Þessa dagana er verið að breyta feij-
unni Sæfara sem tekin var i notkun í
apríl síðastliðnum. Fetjan gengur
venjulega tvisvar í viku milli Hríseyj-
ar, Dalvíkur og Grímseyjar. En ferðin
frá Dalvík til eyjarinnar tekur tæpa
þijá og hálfan tíma. Sæfari hefúr
hingað til aðeins getað ferjað sjö til
átta farþega f hverri ferð. Eftir breyt-
ingu mun aftur á móti verða hægt að
flytja allt að níutíu manns í hvert sinn.
„Það hefúr komið töluvert af ferða-
mönnum með henni en ég býst við að
straumurinn komi til með að stórauk-
ast eftir breytinguna“ sagði Hafliði.
Ferðaþjónusta bænda býður upp á
gistiaðstöðu fýrir svo sem eina fjöl-
skyldu en að öðra leyti er ekki um
gistirými að ræða í Grímsey. „Fólk
hefur haft tjöld með sér og ef til vill
verður hægt að fá inni í félagsheimil-
inu“ sagði Hafliði. Ekki er um neina
veitingasölu að ræða í Grímsey en
Hafliði taldi fulla þörf vera á að eyjar-
skeggjar huguðu að þeim málum.
„Menn þurfa að hugsa málið og það
hratt. Þetta má ekki fara ffam hjá
garði án þess að skilja eitthvað eftir"
sagði Hafliði. jkb
Klór skemmir ósonlagið