Tíminn - 30.06.1990, Blaðsíða 4

4 Thrwn v
FRÉTTAYFIRLIT
CANAVERALHOFÐI - Geim-
ferðastofnun Bandaríkjanna,
NASA, stöðvaði tímabundið
öll ferðalög geimferja sinna
vegna dularfulls eldsneytis-
leka í tveimur af þremur
skutlum sínum. M.a. varferð
Atlantisferjunnar frestað en
ferðin átti að hefjast 15 júlí.
AUSTUR-BERLÍN- Morð-
rannsókn er hafin á hendur
fyrrverandi leiðtoga komm-
únista, Erich Honecker,
vegna fyrirmæla stjórnar
hans um að skjóta og drepa
Austur-Þjóðverja sem
reyndu að flýja yfir landa-
mærin til Vestur- Þýska-
lands.
LUSAKA - Hermenn þrömm-
uðu inn á háskólalóð Zamb-
íu fýrir dögum til að bæla
niður mótmæli gegn Kenn-
eth Kaúnda forseta. Forset-
inn boðaði þjóðaratkvæða-
greiðslu 17. október um
hvort snúið skyldi aftur til fjöl-
flokkakerfis í landinu.
DETROIT- Nelson Mandela,
við lok heimsóknar til átta
borga í Bandaríkjunum,
sagði að heimsókn sín hefði
styrkt Bandaríkjamenn sem
vilja halda áfram viðskipta-
þvingunum við S-Afríku og
þá sem vildu styðja svarta
menn í heimalandi hans
tæknilega og efnahagslega.
WASHINGTON - Georg
Bush Bandaríkjaforseti hét
því að koma á viðræðum
milli ísraelsstjórnar og Pal-
estinumanna og sagði að
þær væru nauðsynlegar til
rjúfa óþolandi drátt á friðar-
umleitunum í Mið-Austur-
löndum.
Laugardagur, 30'..júní 1990 ,:
UTLOND

Frestun sjálfstæðis og upphaf samningaviðræðna:
LITHAUGAR
SAMÞYKKJA
Þing Lithaugalands sam-
þykkti í gær að fresta gild-
istöku sjálfstæðisyfirlýs-
ingar landsins í 100 daga
frá og með upphafi samn-
ingviðræðna við Sovét-
stjóm um sjálfstæði.
Atkvæðagreiðslan kom í
kjölfar sögulegrar stefhu-
breytingar Vytautas
Landsbergis sem lagði til á
fostudag að þingið sam-
þykkti þessa frestun og
lyki með því 15 vikna
löngu þrátefli við Moskvu
um sjálfstæðismál sín.
Þingið samþykkti tillögu
Landsbergis með 69 at-
kvæðum gegn 35.
Landbergis hafði lengi
barist gegn því að sjálf-
stæðisyfirlýsingin frá 11.
mars yrði dregin til baka.
Hann er áhrifamikill með-
al þingmanna og hann er
leiðtogi Sajudis hreyfing-
arinnar sem er í meirihluta
á þingi. Landsbergis sagði
að sjalfstæðisyfirlýsingin
yrði því aðeins dregin
tímabundið til baka að
Sovétstjómin hæfi viðræð-
ur við Lithauga um full-
veldi. Hann sagði að Sov-
étstjómin ætti nú næsta
leik.
Efnahagssamruni Ijúlí:
Merkisdagur í
sögu Þýskalands
Helmut Kohl kanslari sagði að
fyrsta júlí 1990 yrði minnst sem
merkisdegi í sögu Þýskalands en
þann dag mun efnahagssamningur
þýsku ríkjanna taka gildi.
„Sunnudagurinn verður merkur
dagur í sögu þýskrar þjóðar“
sagði kanslari íhaldsmanna í grein
í dagblaðinu Bild sem birtist í
dag, laugardag. Efnahagskerfi
Austur- og Vestur-Þýskalands
renna þá saman og v-þýska mark-
ið verður eini löglegi gjaldmiðill
Þýskalands. „Þetta er ákveðið
skref í átt til einingar foðurlands-
ins“ sagði Kohl. „Við upplifúm nú
einingu í daglegu lífi okkar. Þjóð-
verjar eru á ný órjúfanlega tengd-
ir saman“. Kohl sagði að mikil
vinna væri framundan og að Aust-
ur-Þjóðveijar yrðu að venjast
ýmsu sem væri þeim nýtt og ffam-
andi“.
Einn gjaldmiðill í Benelúxlöndum, Frakklandi og Þýskalandi á undan öðrum EB-löndum:
Belgar vilja gjald-
miðil í Shengenlandi
Belgar og nokkur önnur EB-lönd eiga ef til vill eftir að koma sér
upp sameiginglegum gjaldmiðli innan fimm ára á undan öðrum
EB-löndum. Forsætisráðherra Belga, Wilfied Martens, sagði á
föstudag að vegna þess að Belgar og nokkur önnur lönd í Efna-
hagsbandalagi Evrópu hefðu náð meira samræmi í efnahags-
málum sínum en önnur EB-lönd gætu þessi lönd ákveðið að
færa ákvarðanatöku úr höndum þjóðbanka sinna í hendur sam-
evrópsks banka árið 1995 á undan öðrum EB-löndum.
Belgíska ríkisstjómin varð með
þessu fyrsta rikisstjómin í Evrópu-
bandalaginu til að taka undir skoðanir
v-þýska seðlabankastjórans, Karls
Ottós Poels, sem hefur sagt að Bene-
lúx-löndin, Frakkland og Þýskaland
gætu mynduð samevrópskt bankakerfí
á undan öðrum Evrópulöndum. V-
þýski seðlabankinn hefiír verið í sviðs-
ljósinu að undanfomu en um helgina
mun hann taka við gjaldmiðilsstjóm í
Austur- Þýskalandi.
Skoðanir Poehls hafa hlotið hljóm-
grunn meðal annarra bankamanna, þar
á meðal stjómanda Frakklandsbanka,
Jacques de Larosiere, en Italir, Spán-
veijar, írar og Bretar hafa gagnrýnt
þær og óttast að verða hafðir útundan.
Forsætisráðherra Ira hefúr sagt að hug-
myndin um tveggja þrepa gjaldmiðils-
samruna striði gegn hugsjón EB-rikj-
anna um sameinað Evrópuþjóðfélag.
Belgíski forsætisráðherrann sagði að
Belgar vildu að önnur EB-lönd slægj-
ust sem fyrst í hópinn og sögðust gera
það að skilyrði fýrir tveggja þrepa
gjaldmiðilssamruna að fyrirffam væri
ákveðið að önnur EB- lönd yrðu með.
Sendimenn frá Belgíu, Hollandi,
Lúxemborg, Frakklandi og V- Þýska-
landi samþykktu í lok júni á fúndi í
Shengen í Lúxembúrg að afhema
vegabréfaskoðun á landamæmm sín-
um, að auka samvinnu lögreglu í
löndunum og koma á sameiginlegum
reglum um innflutning fólks frá öðr-
um löndum. Búist er við að þing land-
anna samþykki sáttmálann fýrir 1992.
Samkvæmt honum er A-Þýskaland
innan þess landssvæðis sem kallað
hefúr verið Shengen-land og sem
hugsanlega á eftir að koma sér upp
sameiginlegum gjaldmiðli á undan
öðrum EB-rikjum.

WEST EAST
CæRMAMY^
8ELSIUM
LUXEMB0U8G
FRANCE
ROtdANlA

Shengen-land. Innan þess munu ferðamenn ekki þurfa að sýna vega
bréf og hugsanlega verður óþarfi að skipta peningum.
Helsti andstöðuflokkurinn í Mongólíu:
HUNDSAR
KOSNINGAR
Helstu satntök andkommúnista samir kommúnistar njóti meira
í Mongólíu, „Mongólsi lýðræðis- fylgls en í bæjum og borgurn.
fiokkurinn“, ætiar ekki að taka Mongólia er næst elsta komm-
þátt í frjálsum þingkosningum í únistaríki heims á eftir Sovét-
næsta mánuði. Þetta sögðu emb- ríkjunum. Eftlr ákafar mómæla-
ættismenn flokksins við frétta- aðgerðir lýðræöissinna í mars
mann Reuters á föstudag. Syst- afsöluðu kommúnistar sér völd-
urflokkur Jýðræðisflokksins, um og boðuðu tíl frjálsra fjöl-
„Mongóiska lýðræðisbandalag- flokkakosninga, í apríl voru svo
ið“, mun heldur ekki bjóða fram stofnuð samtök stjórnarand-
29. júlí vegna þess að fram- stöðuflokka sem ætíuðu að bjóða
kvæmd kosninganna er ósann* fram sameiginlega. Helsti flokk-
gjörn að sögn talsmanna flokks- urinn í þessum samtökum hefur
ins. Þeir segja að samkvæmt nú ákveðið að hundsa kosning-
kosningaskipulaginu verði óeðli- arnar en á sunnudaginn ákveða
lega margir fulltrúar kosnir í aðrir flokkar hvað þeir muni
sveitahéruðum þar sem íhalds- gera.
Gagnrýnir harðlínumenn sem ekki vilja
þiggja hjálp frá Bandaríkjunum og írak:
Rafsanjani
þakklátur
Forseti írans, Ali Akbar Hashemi
Rafsanjani, réðist í gær harkalega að
þeim írönum sem hafa gagnrýnt ríkis-
stjóm hans fyrir að þiggja neyðarhjálp
frá óvinum landsins. Rafsanjani hrós-
aði þeim löndum sem sent hafa hjálp-
argögn vegna jarðskjálfta sem drap
40.000 írani, særði um 100.000 og
lagði í eyði heimili 500.000 manna.
Fjöldi flugvéla hefúr lent í Teheran
með lyf, tjöld, teppi og aðra,neyðar-
hjálp handa írönum. Hjálp hefur með-
al annars borist frá Bandaríkjamönn-
um, Saudi-Aröbum og írökum.
„Þetta var mjög fagurt. Ég var djúpt
snortinn", sagði forsetinn við predik-
un að viðstöddum nokkrum þúsund-
um réttrúaðra múslima. Rafsanjani
likti þeim sem gagnrýndu ríkisstjóm-
ina fyrir að þiggja neyðarhjálp frá
óvinaþjóðum við suðandi fiugur sem
ekkert gerðu nema angra fólk og hann
sagði að þeir sem sætu í lofkældum
íbúðum sínum í Teheran hefðu engan
rétt til að segja fyrir hönd nauðstaddra
að þeir vildu ekki hjálp.