Tíminn - 22.11.1990, Blaðsíða 6
6 Timiriri'
Fimmtudagur 22. rióverhber'1 ð90'
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin f Reykjavlk
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrlmsson
Auglýsingastjóri: Steingrímur Glslason
Skrifstofur.Lyngháls 9,110 Reykjavlk. Sími: 686300.
Auglýsingasfmi: 680001. Kvöldsímar. Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð i lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Gmnnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Jóhanna gagnrýnd
Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra hlaut
mikla gagnrýni fyrir aðgerðir sínar í húsnæðismálum
á nýloknu flokksþingi Framsóknarflokksins.
Gagnrýnin beindist ekki síst að því vanhugsaða
breytingahringli á húsnæðiskerfmu sem núverandi
félagsmálaráðherra hefur staðið fyrir. Þing fram-
sóknarmanna benti réttilega á að þessar sífelldu
breytingar á kerfmu leiða til öryggisleysis um stöðu
húsbyggjenda, þeir vita aldrei hvar þeir standa um
rétt sinn til aðstoðar húsnæðiskerfisins.
Krafa flokksþings stærsta stjómarflokksins er því
sú að þessu hringli í húsnæðislöggjöf linni, að bund-
inn verði endi á óvjssu um rétt og stöðu almennings
í húsnæðismálum. I flokksþingsályktun framsóknar-
manna er bent á, að löggjöf sú, sem sett var með sér-
stöku samkomulagi við aðila vinnumarkaðarins og
miklum stuðningi launþegasamtaka árið 1986, hafi
ekki fengið tækifæri til eðlilegrar þróunar. Þvert á
móti hafi nýrri kollsteypu í húsnæðismálum verið
hleypt af stað með húsbréfalöggjöfrnni og íjársvelti
Byggingarsjóðs ríkisins.
Þessi ályktun flokksþings Framsóknarflokksins er í
samræmi við þá gagnrýni sem Tíminn hefur viðhaft
gagnvart aðgerðum núverandi félagsmálaráðherra í
húsnæðismálum. Alkunna er að Jóhanna Sigurðar-
dóttir, sem var í stjómarandstöðu þegar nýja og end-
urbætta húsnæðislöggjöfin var sett 1986, snerist frá
upphafi harkalega gegn henni og sór þess eið að
koma henni fyrir kattamef, sem henni gafst færi á að
reyna eftir að hún varð félagsmálaráðherra sumarið
1987.
Þrátt fyrir einbeittan vilja félagsmálaráðherra til
þess að ganga af húsnæðislöggjöf þjóðarsáttarinnar
frá 1986 dauðri, hefur sú aðför ekki tekist, þótt kerf-
ið hafi að vísu verið eins og lamað í höndum ráðherr-
ans. Það sem heldur lífinu í kerfinu frá 1986 er sú
staðreynd að húsbréfahugmyndir félagsmálaráð-
herra hafa reynst mjög gallaðar. Miklir erfiðleikar
hafa komið í ljós við ffamkvæmd húsbréfakerfisins.
Offramboð þeirra hefur leitt til hárra vaxta og mikilla
affalla.
Það er af þessum ástæðum að þing Framsóknar-
flokksins varar alvarlega við því að ætla að æða út út
í ófæm með húsbréfin. Þingið telur að keríið frá
1986 eigi að gilda fyrir þá sem em að eignast sína
fyrstu íbúð, en húsbréfakerfið fyrir þá, sem eiga íbúð
til að selja, auk þess sem húsbréfin henti þegar ráðist
er í viðbyggingar við hús eða endurbætur á húsum
eigi sér stað.
Þess er að vænta að félagsmálaráðherra gefi orðum
flokksþings samstarfsflokks síns fullar gætur í þessu
efni. Hægt er að virða Jóhönnu Sigurðardóttur fyrir
óþreytandi áhuga og skyldurækni í ráðuneyti sínu,
en stjómlist felst ekki í því að ætla að ná sínu ffarn
með öfgum. Þrátt fyrir allt verða bardagamenn að
gæta þess að byssumar fari ekki að skjóta sjálfar.
tfl máls á leiðtogafundí þrjátíu og
samvimiu í Evrópu. í rasöu sinni
hélt hatrn frarn sjónarmiöum 250
sem
ia manna. Forsæt-
ist vel og drengi-
lega þegar hann harmaöi að fulltnj-
ar Eystrasaltsrílda sfcyMu eldd vera
viðstaddir leiðtogafundinn. Þeim
vegna andstöðu Gorfaatsjovs. Þótt
staöur og stund væri áfajósanleg til
að vclga athygli á baráttu Eystra-
saltsríkja fyrir cndurheimt sjálf*
Jrrek voru leiðtogamir ekki aimennt
reiöubúnir tii aö sýna. Það hlýtur
þannig er haldiö a málum fyrir okk-
Evrópu og Norður-Ameríku eins og
um og menga stór hafsvæöi á
Noröur-Atlantshafi. en nokkrir kaf-
ráöherra okkar og starfsbræður
lönd að Norðurfiafinu. Fyrir hand-
tók af skarið og afþakkaöi inngöngu
i EB, svo iikur eru til að miðin veröi
varín enn um sinn fyrír utanaó*
dýröar fólki, sem
veijast fieiru en ásæknum erlend-
um fiskveiöifiotum. Forsætisráð-
Eystrasalt sem þurfa aö gjaida fyrir
yfirrað voldugs nágranna í austri.
Mengun bíður
í djúpunum
þann vanda, sem okkur er búinn af
notkun kjamavopna á höfunum.
Ljóst er aö mikið er í húfi, að einu
ómenguöu miöin í Norður-Atlants-
hafi verói ekki meira og minna
eyðilögð í kjamorímslysum í fram-
tíöinni- VÍð háðum harða baráttii til
aö ná einhliöa yfirráðum yfir fiski-
miðunum í kringum landið. Þetta
er dýrmætur réttur og eftirsóttur,
eíns og sýnir slg í eftirsókn EB-
mengunarhættu í höfunum, enda
ast iangt um fyrr en haidið hefur
Fiskilaust vegna
mengunar
Til vamar höfunum
gegn notkun kjamorku í hemaöar-
skyni á höfunum. Forsætisrað-
herra okkur hefur hvað eftir annað
vakiö máls á hættunni þessu sam-
saman mun honum takast aö sann-
þörf. Hann hefur bent á, aö þótt f s-
ei fariö með valdi gegn annarri þjóö
hikuöu þeir ekki við að undirrita
sáttmáia gegn heitingu vopna. Þaö
gerðu þeir til aö staðfesta þá trú, að
vandamái sem upp koma í álfunni
skuli leysa með samningum, er
aldrei meö valdi. Þá er Ijóst aö meí
um við slífca hættu i framtiðinni,
heMur ríkir sínnuleysi um bann viö
notkun frekari kjamorkuvopna á
sjó. Forsætisráöhem benfi á að
fyrr eöa síðar myndi eitriö frá þeim
kaíbátum, sem þegar liggja á sjáv-
arbotni berast meö sjávarstraum-
okkar þyngra um fríöun hafanna
fyrir kjamorituvopnum en ef við
stæðum utan garðs, AÖ öllu sara-
anlögöu er Uóst að Steingrímur
Hermannsson hefur með ræðu
sinni vaidið ákveðnum þáttaskilum
í samstarfi okkar við Evrópuþjóðir.
Fuiltrúi smáþjóðar hefur talað
að eftfrertekiö. Fulltrúi vopnlausr-
ar þjóðarhefur gerst málsvati Jffs-
a. Gam
VÍTT OG BREITT ' ' ' - , ’ . - : - . - '7-j
Flótti og sleggjudómar
Byggðaröskun og fólksflótti í höf-
uðborgarþéttbýlið er mörgum
áhyggjuefni og þykir mikið við
liggja að snúa þeim straumi við.
Yfir hinu kvarta færri landflóttinn
færist mjög í aukana og vara sum-
ir hinna bestu manna við óhófieg-
um atgervisflótta sem farið er að
bera á. En yfirleitt er þetta ekki tal-
ið vandamál.
Ef rétt reynist sem giskað hefur
verið á að 20 fiölskyldur hafi flutt
af landi brott á viku hverri lung-
ann af yfirstandandi ári, er um ai-
varlegra mál að ræða en þótt ein-
hverjir búferlaflutningar séu inn-
aniands.
Tíminn benti á það í gær, að í
fyrra hafi íslendingum í Svíþjóð
fjölgað um fjórðung. Er á það bent
að þetta svari til að allir íbúar ÓI-
afsfjaðrar eða Ólafsvíkur hafi flutt
til þessa eina lands á árinu. Hins
ber að gæta að þeir 1200 manns
sem fluttu til þessa eina lands eru
aðeins hluti þeirra íslendinga sem
flytjast búferlum til útlanda.
Einstæðir foreldrar og börn
þeirra eru um helmingur allra ís-
lendinga sem flytja til Svíþjóðar og
svo stór hópur sem sex af hundraði
einstæðra íslenskra foreldra býr í
velferðarsæiu Svíþjóðar.
Það er umhugsunarefni hvernig á
því stendur hve illa gengur fyrir
eina fyrirvinnu að sjá íslensku
heimili farborða og að fólk sem
þannig stendur á fyrir flýr í út-
lenda velferð.
Kannski er ráð að þeir sem fara
með völd og vit fari að líta á t.d.
húsnæðismálin frá sjónarhóli for-
eldris og Iaunþega en ekki ávalit
með augum víxlarans?
Vill enginn vita?
Mikið kapp er iagt á að mennta
fólk og létta námsfólki lífsbarátt-
una á meðan það býr sig undir
ævistarfið. Enda er fjöidinn mikill
sem hlýtur háar prófgráður að
launum fyrir erfiðið. En það eru
jafnvel einu almennilegu launin
sem í boði eru fyrir þá skóla-
gengnu, enda má ekkert samhengi
vera milli framboðs og eftirspurn-
ar á menntun á vinnumarkaði. Það
þykja gróf mannréttindabrot að
beina menntuninni á þau svið sem
helst er þörf fyrir hana í atvinnulíf-
inu.
Þetta er ef til vill ein af ástæðun-
um fyrir landflótta sem hvergi sér
fyrir endann á og enginn veit með
neinni vissu hve mikill er í raun og
veru. Þó bendir margt til að bú-
ferlaflutningar frá íslandi séu mun
meiri en menn kæra sig um að
kanna af einhverri alvöru.
Sýknt og heilagt er verið að gera
alls kyns samanburð á lífskjörum á
íslandi og erlendis. Borið er saman
kaupgjald, verðlag á nauðsynjum,
skattar, sjúkrakostnaður og and-
rúmsloft svo eitthvað sé nefnt.
Allur verður þessi samanburður
eitthvað á ská og skjön því eitt at-
riði er borið saman við sams konar
fyrirbæri í þessu landinu og annað
atriði fær samanburð við allt ann-
að þjóðríki og marktæk heildarsýn
um samanburð lífskjara fæst því
aldrei.
En nokkur atriði eru það sem
aldrei er gerður samanburður á.
Þar eru til að mynda húsnæðismál
og iífeyrissjóðir og starfræksla
þeirra.
Þankagangur víxlarans veit allt
um hve miklu er varið til húsnæð-
ismála á fjárlögum, hve miklu var-
ið er úr sjóðunum og hverjir vext-
ir, niðurgreiðslur og verðbætur
eru og hve miklu munar á verð-
lagningu húsbréfa fyrir og eftir há-
degi.
En í hugsanaferli víxlarans er
hvergi rás fyrir neina hugmynd
um hvernig líf þess fólks er sem
borgar 40 þús. kr. í húsaleigu af 60
til 100 þús. kr. mánaðarlaunum,
eða 70 þús. kr. í afborganir og vexti
af sömu iaunum vegna strangrar
hugmyndafræði um einkaeigna-
stefnu byggingajöfra.
í öllum þeim félagsfræðiiegu
rannsóknum sem sífellt er verið að
gera bólar hvergi á neinni athugun
á hvers vegna fólk flytur í stríðum
straumum á höfuðborgarsvæðið
og enn síður hvers vegna ungt fólk
og tápmikið flytur með börn sín úr
landi eins og á harðindaárum Am-
eríkufaranna.
Um þessi atriði eru sleggjudómar
látnir duga.
OÓ