Tíminn - 19.12.1990, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 19. desember 1990
Tíminn 9
Vælandi Hermann
vinnur verðlaun
Stuttmyndin „Hör auf zu heulen, Hermann“ eða
„Hættu nú þessu voli, Hermann minn“, sem sýnd var
fyrir stuttu í sjónvarpinu, vann nýverið til verðlauna á al-
þjóðlegri trúarhátíð í Friedberg í Þýskalandi.
1 umsögn um myndina sagði séra
Ennulat, forsvarsmaður kvik-
myndahátíðarinnar, að myndin
væri sérstaklega vel fallin fyrir
leitandi, þjáða unglinga, sem
námsgagn í kynlffsfræðslu og
kristnifræði fyrir gagnfræða-
skólastig sem og fyrir fólk sem
væri of háð kirkjunni. Umræðu-
efni tengd myndinni væru t.d. „Er
kynlíf synd? Trú og kynlíf.
Hræðsla við ástina. Trúarmark-
mið: teoría og praksfs. Lygar sið-
ferðispredikara."
Að sögn Margrétar Rúnar, höf-
undar og leikstjóra myndarinnar,
Ásgeir Hannes vill banna
þingmönnum að ávísa á
ríkissjóð án rökstuðnings:
W
a
i
:
„Ef i lagafrumvarpl er gert ráð
fyrir útgjöldum úr ríkissjóöi má
ekki taka þaft til meðferftar
nema einnig sé f frumvarpinu
ákvæfti um samsvarandi tekjur
fyrir rítóssjóft.'* Svona hljóftar
frumvarp um breytíngu á lög-
um um þlngsköp Alþingis sem
Ásgeir Hannes Eiríksson al-
þingismaftur hefur lagt fram á
Alþingi.
I sfðustu viku gagnrýndi Sig-
hvatur Björgvinsson, formaftur
fjárveitinganefndar, alþingis-
menn fyrir aft samþykkja frum-
vörp sem fælu í sér útgjöld fyr-
ir ríldssjóft án þess aft huga aft
því hvemig eigi aft fjármagna
útgjöldin. Asgeir Hannes er því
ekki einn um aft telja aft þing-
menn verði að leggja sig fram
um aft finna leiftir til að afla
tekna fyrir þau ágætu mál sem
þeir samþykkja.
Ásgeir Hannes segir í greinar-
gerft meft frumvarpinu aft þaft
hyóti aft vera markmift Aiþingis
aft fjárlög hvers árs verfti í jafn-
vægi. Afla verði tekna, ef ektó á
aft afgreiða fjárlög meft halla.
Ásgeir Hannes segir aft nái
frumvarp sitt fram að ganga
muni öll fjárlagagerft verfta
bæði ábyrg og raunhæf. Tími
íjárlagahalla verfti allur og eftir-
sóttur jöfnuftur muni ríkja í
þjóftfélaginu. ^
bjóst hún alls ekki við því, að
myndin yrði sýnd á hátíðinni.
Hún sendi myndina í forvalið
frekar til að stríða forsvarsmönn-
um hátíðarinnar en hitt. „Það
kemur vel á vondan. Ég er auðvit-
að mjög ánægð, þótt ég sé nú ekki
alveg viss um hvernig ég á að taka
þessu. Ég gat alls ekki ímyndað
mér, að strangtrúað fólk yrði hrif-
ið af myndinni. Ég bjóst frekar við
því, að verða úthrópuð sem viður-
styggilegur kvikmyndagerðar-
maður og að beðið yrði gegn mér,
eins og gert var þegar Martin
Scorsese gerði mynd sína um Jesú
Krist, eða þegar hinir og þessir
ætluðu að gera kvikmynd um
kynlíf Krists. Það er örugglega
ekki þægilegt fyrir strangtrúað
fólk, að hugsa til þess, að bræður
þeirra og systur í trúnni hafi
kannski slíka kynlífsóra og brenni
rassinn sinn af sektartilfinningu.
En viti menn, myndin er tekin til
sýningar og vinnur til verðlaunal
Og ég sem hélt ég væri óþekk og
stríðin. Ég held ég verði bara að
sætta mig við, að ég sé fyrirmynd-
arbarn í hvívetna."
„Hættu nú þessu voli, Hermann
minn" verður að auki sýnd sem
jólamynd í kvikmyndahúsinu
„Moviemento-Kino" í pönkara-
hluta (Vestur-)Berlínar núna um
jólin.
Á myndinni má sjá aðalleikarana í Söngvaseið á æfingu 30. nóvember.
Þjóðleikhúsið:
Æfingar í fullum gangi
Að undanförnu hafa staðið yfir
æfingar á söngleiknum Söngva-
seiður hjá Þjóðleikhúsinu.
Söngvaseiður er sem kunnugt er
byggður á ævisögu söngelsku
nunnunnar Maríu, sem réð sig
sem barnfóstra til Trappfjölskyld-
unnar í Austurríki árið 1938. Fyr-
irhugað er að frumsýna verkið í
lok mars á næsta ári.
í aðalhlutverkum eru Margrét
Pétursdóttir sem leikur Maríu, Jó-
hann Sigurðarson sem leikur von
Trapp kaftein, Steinunn Ólína Þor-
steinsdóttir sem leikur elstu dótt-
urina. Sex systkini hennar Ieika
Halldór Vésteinn Sveinsson, Sig-
ríður Ósk Kristjánsdóttir, Gizur
Páll Gizurarson, Álfrún Örnólfs-
dóttir, Heiða Dögg Arsenauth og
Signý Leifsdóttir. Leikstjóri er
BenediktÁrnason, þýðandi er Flosi
Ólafsson og dansahöfundur er
Ingibjörg Jónsdóttir.
Tvo önnur stór verk eru í æfingu
og verða þau, líkt og Söngvaseiður,
frumsýnd í mars, en þá er fyrir-
hugað að opna Þjóðleikhúsið aftur
eftir breytingar. Þetta eru verkin
Pétur Gautur eftir Henrik Ibsen
með tónlist eftir Hjálmar H. Ragn-
arsson í leikstjórn Þórhildar Þor-
leifsdóttur og Búkolla eftir Svein
Einarsson með tónlist eftir Jón Ás-
geirsson í leikstjórn Þórunnar Sig-
urðardóttur. —SE
Slippstöðin á Akureyri gerir tilboð í stórviðhaldsverkefni. Sigurður Ringsted forstjóri:
Eitt stærsta verkefni
stöðvarinnar til þessa
„Þetta er liður í verkefnaleit okkar, en aðdragandinn er sá að við
vorum á sýningu í Leningrad í ágúst sl. Þar kom að máli við okkur
maður sem bað okkur að gera tilboð í viðgerð á stóru verksmiðju-
skipi. Við höfum síðan skoðað þetta skip og gert kostnaðaráætlun
sem við höfum lagt fyrir útgerð þess,“ sagði Sigurður Ringsted,
Dagblaðið Dagur á Akureyri greindi
frá þessu máli í frétt í gær, en að
sögn Sigurðar Ringsted er hér um
að ræða litháískt skip og sagði hann
að útgerð þess hefði óskað eftir
verktilboði frá Slippstöðinni eftir að
hafa séð kostnaðaráætlunina.
Sigurður sagði að ef af yrði, væri
um að ræða eitt af stærri einstökum
verkefnum sem stöðin hefði tekist á
hendur. Sjálft verkefnið væri tví-
þætt: Annarsvegar ætti að setja nýja
vinnslulínu í skipið, sem er verk-
smiðjuskip sem frystir aflann en er
auk þess með mjölverksmiðju sem
vinnur úr úrgangi. Allan þann bún-
að eigi að endurnýja. Hins vegar
væri um að ræða almennt viðhald á
skipinu sem er mjög umfangsmikið.
Sigurður sagði að útgerð skipsins
væri mjög stór og ræki um 150 fiski-
skip, þar af milli tíu og fimmtán
sömu gerðar og það sem Slippstöðin
hugsanlega fær til viðgerðar. Ætlun-
in væri að taka flest þeirra rækilega í
gegn og fengi Slippstöðin viðhald
eins, mætti búast við að fleiri fylgdu
á eftir.
Hins vegar væru margar skipa-
smíðastöðvar víða um heim sem
sæktust eftir verkinu. Þær nytu
flestar opinberra styrkja í heima-
löndum sínum, sem íslenskar stöðv-
ar gerðu ekki. Þá væri gjaldeyris-
skortur í Litháen, svo að óvíst væri á
hvern hátt verkið fengist greitt. í
ljósi þess væri inni í myndinni að
hluti verkefnisins fengist greiddur
með einhvers konar vöruskiptum,
t.d. með aflahlutdeild.
Sigurður sagði að Slippstöðin
myndi skila tilboði í verkið eftir um
tvær vikur og vænta mætti svara frá
Litháum upp úr áramótum. —sá
Fyrsta skáldsaga Tryggva Emilssonar:
LEIKIÐ A STRENGI NATTURU-
LÝSINGA OG TILFINNINGA
Tryggvi Emilsson sendir frá sér sína fyrstu skáldsögu fyrir þessi jól,
en hún heitir Blá augu og biksvört hempa. Bókaútgáfan Stofn gef-
ur bókina út en bókaforlagið Vaka- Helgafell sér um dreifínguna.
Forsvarsmaður útgáfunnar er Þórarinn Fríðjónsson, útgáfustjóri
hjá Vöku- Helgafelli, en hann er jafnframt dóttursonur Tryggva.
Tryggvi er þekktur á bókmennta-
sviðinu fyrir æviminningar sínar
sem hann gaf út á síðasta áratug.
Fyrsta bókin var Fátækt fólk og var
hún ásamt annarri bókinni tilnefnd
til bókmenntaverðlauna Norður-
landaráðs. Þórarinn Friðjónsson
sagði að bókin Blá augu og biksvört
hempa ætti sér langan aðdraganda.
Tryggvi byrjaði á henni þegar hann
lauk æviminningum sínum og hefði
unnið að henni með hléum síðan.
Þórarinn sagði að bókin fjallaði í
stórum dráttum um líf íslenskrar al-
þýðu og þá þjóðfélagsþróun sem
varð á fyrri hluta aldarinnar og fram
að seinni heimsstyrjöld. „Bókin ger-
ist á sama tíma og æviminningamar,
en nú er hann ekki að segja sína
sögu heldur sögu annarra. Sjálfur
held ég nú að allar þær persónur
sem koma fram í bókinni eigi sér fyr-
irmyndir í fólki sem hann hefur
þekkt," sagði Þórarinn.
Stíll TVyggva þykir um margt sér-
stakur. Þórarinn sagði að hann noti
óbrotið alþýðumál í bókum sínum,
en samt væri það ótrúlega fjölbreytt
og í bókum hans mætti finna mörg
orð sem aldrei hefðu komist inn í
orðabækur. „Hann hefur einstaklega
gott lag á að lýsa náttúrunni og
menn hafa dáðst sérstaklega að því. í
nýju bókinni koma þessar næmu lýs-
ingar fram, en hann slær einnig á
nýja strengi með því að lýsa meira
tilfinningum fólks, örlögum þeirra
og ástríðum.
Sagan byrjar á fyrri hluta aldarinn-
ar. Ungur prestur, sem er nýkominn
úr skóla, giftist sýslumannsdóttur á
ótilgreindum stað. Presturinn er
aldrei sáttur, hvorki við sjálfan sig né
konuna, og verður ástfanginn af
ungri vinnukonu á bænum. Eftir að
þau eignast saman bam missir prest-
urinn hempuna og sækist hann ekki
eftir hempunni aftur, heldur flytur
til Reykjavíkur og lifir óbreyttu al-
þýðumannslífi. Heiti bókarinnar, Blá
augu og biksvört hempa, vísar til að-
alpersóna bókarinnar og segja má að
stúlkan með bláu augun losi prest-
inn undan hempunni. Bókin fylgir
síðan prestinum í gegnum líf hans.
Þórarinn sagði að bókin ætti erindi
við alla, bæði yngra fólk og eldra.
Yngra fólkið gæti þar kynnst lífi
fólks fyrr á öldinni og þeir eldri rifjað
upp minningar. —SE
Jóla-
akstur
strætó
Akstur Strætisvagna Reykja-
víkur verftur þannig háttaft yf-
ir jólin: Á Þorláksmessu verft-
ur etóft eftir tímaáætlun
helgidaga. Á aðfangadag og
gamiársdag verftur ekift eins
og á helgidögum til um kl.
17:00, en þá Iýkur akshi
strætisvagna. Á jóladag er ek-
ift samkvæmt tímaáætlun
helgidaga, aft þvf undanskildu
aö akstur hefst um kl. 14:00.
Á annan í jólum verftur ekift
eins og á heigidegi.
Ókeypis verftur í vagnana
22. og 24.-26. desember aft
báðum dögum meðtöidum.