Tíminn - 04.04.1991, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 4. apríl 1991
Tínnnn 7
Bragi Michaelsson, framkvæmdastjóri Byggung:
„Sannleikurinn er sagna bestur“
hafðu vaðið
fyrir
heðah þig
Paö gengur ekki aö rjúka
fyrirvaralítiö í íbuöarkaup.
TH þess hefuröu allt of miktu
aö tapa. Geröu hlutina i rettri
röð: Fáöu fyrst skriflegt
lánsloforö, gakktu siöan fra
kaupsamningnum.
Haföu hugfast að jpú 9®"r fott
um lán og fengið sknflegt
lánsloforð, án þess að' höfei est
kaup á akveönu husnæoi.
D^aHúsnæðisstofnun
D ríkisins
Athugasemdir framkvæmda-
stjóra Byggung í Kópavogi vegna
skrifa Dagblaðsins Tímans 27.
mars sl.:
1. Við Hlíðarhjalla í Kópavogi hef-
ur Byggung, Kópavogi, bvggt 41
íbúð og þegar afhent þaer. 1 desem-
ber sl. var lokið við lokauppgjör
vegna 23 íbúða í Hlíðarhjaila 62,
64 og 66, en uppgjör vegna Hlíðar-
hjalla 74-76 verður lokið á þessu
ári. Þegar þessi grein er rituð er
vitað um 8 sölur á eignum sem fé-
lagið byggði. Vissulega eru margar
ástæður fyrir því þegar aðilar
ákveða að selja sínar eignir og ekk-
ert einsdæmi að það sé gert. Sú
fullyrðing stenst hins vegar ekki að
þessar sölur séu til komnar vegna
„bakreikninga frá Byggung, Kópa-
vogi“. Öllum byggjendum var gerð
grein fyrr þeim skilmálum sem
giltu um byggingu þessara íbúða
og í kynningarriti, sem félagið gaf
út, voru þessir skilmálar prentaðir.
Jafnframt var á baksíðu þessa rits
prentuð aðvörun frá Húsnæðis-
stofnun ríkisins vegna láns til
bygginga, eins og sýnt er hér á
meðfylgjandi mynd.
2. Ummæli þau er höfð eru eftir
mér um Húsnæðisstofnun eru tek-
in úr samhengi og verða því vill-
andi og meining þeirra röng. Þeg-
ar lög um Húsnæðisstofnun frá
1987 tóku gildi var í þeim ákvæði
um að lánsloforð yrði gefið út inn-
an tveggja mánaða frá því að um-
sókn bærist. Þetta ákvæði var ekki
staðið við og urðu byggjendur hjá
Byggung, Kópavogi, leiksoppar
þeirrar ákvörðunar. Húsnæðis-
stofnun hefur alla tíð staðið við
gefin loforð og greitt út lán eftir að
lánsloforð voru gefin út. Um
greiðslumat er það að segja að það
fer eftir stöðu hvers og eins og er
því hending hvort viðkomandi má
kaupa fyrir 6, 7 eða 8 milljónir
króna. Þetta hefur því valdið mikl-
um vandræðum á nýbyggingar-
markaði og er hætt við að margir
lendi í erfiðleikum þegar þeir
kaupa eldra húsnæði og þurfa svo
að standa í miklu viðhaldi á þeim
eignum.
3. í upplýsingabréfi, sem öllum
var afhent þegar þeir sóttu um
íbúðir hjá félaginu, segir: „Bygg-
ingaframkvæmdir skiptast í fimm
áfanga eins og hér greinir:
1. Gröftur og frágangur á grunni
(botnplata).
2. Uppsteypa á húsinu og frágang-
ur utanhúss.
3. Frágangur á lögnum innanhúss
og múrverk.
4. Frágangur innanhúss og máln-
ing.
5. Frágangur lóðar og bílastæða.“
Síðar í sama upplýsingabréfi seg-
ir:
„Hér er um að ræða grunnáætlun
byggða á verðlagi í þeim mánuði
sem hún er gerð. Verðbreytingar
meðan á framkvæmdum stendur,
ásamt hugsanlegum eftirstöðvum
sem til koma þá vegna einhverra
viðbóta hjá byggjendum eða breyt-
inga sem gerðar eru á byggingar-
tímanum eru síðar innheimtar
samkvæmt ákvörðun stjórnar fé-
lagsins."
Einnig segir: „Öllum tilfallandi
lántökukostnaði, vöxtum og verð-
tryggingu á lánum sem félagið þarf
að taka á byggingartímabilinu, er
skipt milli byggjenda um hver ára-
mót. Byggjendum ber að greiða
þennan kostnað eftir nánari
ákvörðun stjórnarinnar."
Hvað em
bakreikningar?
Við upphaf framkvæmda við Hlíð-
arhjalla 62-66 var gerð ítarleg
kostnaðaráætlun og var hún end-
urskoðuð þegar hönnun hússins
lauk. Samkvæmt því var áætlað að
hver fermetri kostaði 34.000 á
verðlagi í febrúar 1987, sem er
framreiknað til desember 1990 kr.
62.105.
Við uppgjör kom í ljós að meðal-
verð á fermetra er 46.223 en með
fjármagnskostnaði 60.981. Innifal-
inn í lokakostnaði er þá 2-3 millj-
óna króna aukakostnaður sem
byggjendur sjálfir vildu kosta til
viðbótar þeim samningi sem félag-
ið gerði í upphafi. Að auki var
ákveðið að ýmis frágangur, t.d. lóð,
yrði með öðrum hætti en áætlun
gerði ráð fyrir og er sá viðbótar-
kostnaður um 3-5 m.kr. Hvað
varðar fjármagnskostnað er það að
segja að í upphafi var gert ráð fyrir
að lán Húsnæðisstofnunar kæmu
á eðlilegum tíma en þau bárust
sem hér segir:
7 lán 1988, bæði fyrri og síðari
hluti.
1 lán 1988, fyrri hluti.
1 lán 1989, síðari hluti
9 lán 1989, fyrri og síðari hluti
5 lán 1989, fýrri hluti
5 lán 1990, síðari hluti
1 lán 1990, fyrri hluti
1 lán 1991, síðari hluti
í heild sinni námu þessi lán 73,9
milljónum króna og sjá væntan-
lega allir að þegar framkvæmdum
er lokið löngu áður en lánin eru
greidd út að því fýlgir mikill lán-
töku- og fjármagnskostnaður.
Upphafleg áætlun gerði ráð fýrir að
kostnaður yrði um 92 m.kr. á verð-
lagi febrúar 1987 en lokauppgjör
er 127 m.kr. eða um 38% verð-
breytingar á meðan vísitala hækk-
aði um 60% frá upphafi til þess
tíma sem framkvæmdum lauk að
mestu, í árslok 1989.
Lokaorð
Það er ekki ætlun mín að fara að
standa í blaðaskrifum við byggj-
endur eða aðra um þessi mál. Þar
sem hins vegar er vegið nokkuð að
minni persónu í þessum blaða-
skrifum vil ég upplýsa að á bygg-
ingartíma þessa húss hélt ég Í1
fundi með þessum byggjendum til
þess að gefa þeim upplýsingar, 3
byggjendur fóru yfir öll fylgiskjöl
ásamt löggiltum endurskoðanda.
Stjórn félagsins hefur haldið 1-2
fundi í mánuði nær allan þennan
tíma og samþykkt alla byggingar-
samninga, samninga við verktaka
og tilboð. Það eru því órökstuddar
dylgjur að um óstjórn hafi verið að
ræða hjá Byggung, Kópavogi, enda
félagið leitast við að standa við all-
ar sínar skuldbindingar hvort
heldur er við byggjendur, verktaka,
viðskiptaaðila eða bankastofnanir.
Um bakreikninga af hálfu félagsins
hefur ekki verið að ræða. Þegar
viðmiðun var sett um kaup á inn-
réttingum voru aðeins 2 af 23 aðil-
um innan þeirra marka. Margir
byggjendur óskuðu eftir að félagið
gerði meira í frágangi íbúðanna en
ráð var fyrir gert. Þennan kostnað
verða byggjendur sjálfir að bera og
getur hann ekki talist bakreikn-
ingar.
Á verðbólgutímum þar sem fjár-
magnskostnaður breytist nær
mánaðarlega er hins vegar ekki
óeðlilegt að mismunur verði á
upprunalegum áætlunum og erfitt
fyrir stjórnendur félagasamtaka
eins og Byggung, Kópavogi, að út-
skýra jafntíðar verðlagsbreytingar
og verið hafa á sama tíma og laun
standa í stað og kaupmáttur rýrn-
ar.
Það er von mín að þessar upplýs-
ingar skýri málið fýrir lesendum
Tímans og skýri það sem ekki kom
fram í umræddri blaðagrein.
Guðmundur P. Valgeirsson:
Á Glæsivöllum
Glanssýningu Sjónvarpsins á
„hugsjónaþingi" Sjálfstæðisflokks-
ins er lokið.
Aldrei hefur jafn mikið verið lagt
í að sýna frá landsfundum annarra
flokka og nú var gert þegar Sjálf-
stæðisflokkurinn hélt landsfund
sinn. Enginn skyldi fara varhluta
af að sjá og heyra hver glæsisam-
koma það var að mannfjölda og
„hugsjónum", sem mikið var talað
um. Um mátt og dýrð flokksins
skvldi enginn efast.
Á engri annarri samskonar sam-
komu hafa hin frægu orð Gríms
Thomsen um hirðlífið á Glæsivöll-
um átt betur við: „í góðsemi þar
vegur hver annan."
Það kom fram hjá fundarmönn-
um, sem teknir voru tali, að lítið
hefði verið um ræðuhöld. Ræðu-
stóllinn oftast staðið auður. —
Líklega því meira lagt í rökræna
innhverfa „hugsjón". — En dram-
inn í lokasenunni var mikill. —
Davíð Oddsson, nýkjörinn formað-
ur flokksins, átti ekki nógu sterk
orð til að lýsa vináttu sinni og virð-
ingu fýrir Þorsteini Pálssyni, for-
manni flokksins, fram á síðustu
stundu þessa landsfundar. Af
hreinni vináttu hafði hann farið í
framboð móti Þorsteini. Það sama
var með aðra sem teknir voru tali,
þeir áttu ekki orð til að lýsa því
hver vinátta og virðing ríkti milli
manna og átakahópa.
Inn í þetta „himneska" friðartal
var ósjaldan vísað til „hugsjóna“
flokksins án þess að nokkrir til-
burðir væru hafðir í frammi til að
sýna dæmi um í hverju þær „hug-
sjónir" væru fólgnar, enda ekki
mikið spurt út í það. Slíkt ætti öll-
um að vera kunnugt. — Þó mátti
kenna spurnarsvips á ýmsum við
þessa sjálfslýsingu talsmanna
flokksfundarins.
Svo mikill friður ríkti yfir þessari
„Glæsivallasamkomu" að sjálfur
Flateyrarkappinn Einar Óddur
Kristjánsson, sem fýrir samkom-
una hafði haft stór orð um hvert
skaðræðisverk Davíð Oddsson og
hans fýlgismenn væru að gera, var
nú hrærður í kristilegri auðmýkt
og hafði á orði hver friðar- og hug-
sjónasamkoma þetta hefði verið.
Svo mikill friður ríkti yf-
ir þessari „Glæsivalla-
samkomu" að sjálfur
Flateyrarkappinn Einar
Oddur Kristjánsson,
sem fyrir samkomuna
hafði haft stór orð um
hvert skaðræðisverk
Davíð Oddsson og
hans fylgismenn væru
að gera, var nú hrærð-
ur í kristilegri auðmýkt
og hafði á orði hver
friðar- og hugsjóna-
samkoma þetta hefði
verið.
Hann hafði líka fengið föðurlega
áminningu frá sjálfum hofgoðan-
um Davíð Oddssyni, að lítt væri
mark takandi á orðum hans,
manns vestan af fjörðum.
Eitt er víst að Einar Oddur ætti að
vera óljúgfróðast vitni um „hug-
sjónir" Sjálfstæðisflokksins í
reynd. Þær fékk hann að sann-
reyna þegar hann var skipaður for-
maður stjórnskipaðrar nefndar af
Þorsteini Pálssyni, þáverandi for-
sætisráðherra, til að rétta við at-
vinnulíf landsmanna, sem mátti
heita hrunið. — Hugsjónir Sjálf-
stæðisflokksins féllu þá illa að at-
vinnulífi landsmanna og tillögum
Einars Odds. Og í annan stað sann-
reyndi sami maður (E.O.) hug-
sjónir Sjálfstæðisflokksins þegar
flokksforingjarnir knúðu þing-
menn síns flokks til að ganga af
„þjóðarsáttinni" svokölluðu
dauðri, ef hægt væri, með því að
láta þá gangast undir merki þorsk-
höfuðsins. En hún er öðrum
framar kennd við og eignuð sjálf-
stæðismanninum Einari Oddi. —
Hvað skyldum við þurfa annarra
vitna við en Einars Odds um hug-
sjónir Sjálfstæðisflokksins?
Ekki skal það lastað að menn
haldi frið hver við annan og þá
ekki síður þegar jafn stór hópur og
þarna var samankominn, sýnir það
umburðarlyndi og bróðurhug sem
þessi Glæsivallasamkoma ein-
kenndist af, og þeir sem hana sátu
áttu ekki nógu sterk orð til að lýsa.
— Þar var aldrei með ýtum fátt, /
allt er kátt og dátt — og „í góðsemi
vegur þar hver annan“*
Og ennfremur:
„Horn skella á nösum, / og hnút-
ur fljúga um borð, / hógvær fýlgja
orð, ... brosir þá Goðmundur
kóngur."
Bæ, 11. mars 1991,
Guðmundur P. Valgeirsson
*) Ef til vill hefði mátt skjóta inní
eftirfarandi hendingu: „og feikn-
stafir svigna í brosi".