Tíminn - 11.04.1991, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Fimmtudagur 11. apríl 1991
Tímirm
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin i Reykjavík
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Aðstoðamtstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Oddur Ólafsson
Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrímsson
Steingrímur Gíslason
SkrifstofurLyngháls 9,110 Reykjavik. Sími: 686300.
Auglýsingasíml: 680001. Kvöldsímar Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð í lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
EB í sviðsljósi
Mælska Jóns Baldvins Hannibalssonar kemur
skýrt fram í forystugrein Alþýðublaðsins í gær. Er
engu líkara en greinin sé samin við skrifborð utan-
ríkisráðherra eða lesin á segulband úr síma ráðu-
neytisins.
En þótt af stílnum megi manninn þekkja, sem síst
er sagt Jóni Baldvini til ávirðingar, heldur til hróss,
skiptir meira máli hvert sé efnið og inntakið í Al-
þýðublaðsleiðaranum í gær. Þar er það gert að út-
leggingarefni að Steingrímur Hermannsson hefur
lýst því mjög skorinort í ræðu og riti að kosningarn-
ar 20. þ.m. snúist um afstöðu íslendinga til Evrópu-
bandalagsins. í máli sínu leggur forsætisráðherra
höfuðáherslu á að koma á framfæri þeirri stefnu
sinni og Framsóknarflokksins, að óhugsandi sé að
nokkru sinni komi til þess að Islendingar geti geng-
ið í Evrópubandalagið vegna ákvæða Rómarsáttmál-
ans um yfirþjóðlegt vald innan bandalagsins og
stjórnskipulagsins sem þar ríkir í þeim anda.
í Alþýðublaðsleiðaranum er gengið út frá því að
andstaða Steingríms gegn Evrópubandalaginu sé
óþörf vegna þess að innganga í það sé ekki á döfinni,
heldur standi yfir samningar milli EFTA-ríkjanna og
EB um stofnun „evrópsks efnahagssvæðis". Það
kemur réttilega fram hjá Alþýðublaðinu að forsætis-
ráðherra hefur að sjálfsögðu fylgst með hlut utan-
ríkisráðuneytisins í þeim viðræðum. Það var sam-
mæli í ríkisstjórninni að íslendingar tækju þátt í
EFTA-EB-viðræðunum, sem reyndar hafa gengið
stirðlega og alls óvíst hvað út úr þeim kemur. A þess-
an stundu veit enginn, hvorki einn né neinn, hvort
þess háttar evrópskt efnahagssvæði verður stofnað
sem íslendingum sé hagstætt eða vogandi af stjórn-
arfarslegum ástæðum að taka þátt í. Það sést ekki
fyrr en samningaviðræðunum er lokið hverjar líkur
séu fyrir framtíð slíkra samtaka yfirleitt.
En hvað tæki við ef hugmyndin um evrópska efna-
hagssvæðið endaði með vonbrigðum eða þróaðist á
annan veg en ætlast er til? Það gæti endað með því
að þau öfl í Alþýðuflokki og Sjálfstæðisflokki sem
undirbúið hafa þjóðina undir nauðsyn þess að ganga
í Evrópubandalagið, fái hljómgrunn íyrir áróður
sinn. Þess munu þau mjög freista.
Ef Jóni Baldvini Hannibalssyni misheppnast að
sigla fram hjá Evrópubandalaginu með hinni já-
kvæðu merkingu sem lögð er í evrópska efnahags-
svæðið, — ef það misheppnast, þá mun skapast
tómarúm í Evrópuumræðunni, sem róttækir Evr-
ópusinnar í Alþýðuflokki og Sjálfstæðisflokki munu
af auknu afli reyna að fylla með áróðri um að ísland
skuli sækja um aðild að Evrópubandalaginu og laga
sig að stjórnskipulegum og efnahagslegum kröfum
þess. Hjá þessum mönnum er innganga í Evrópu-
bandalagið alltaf á döfinni. Því er nauðsynlegt í þess-
ari kosningabaráttu að vara þjóðina við Evrópu-
bandalaginu og hinum róttæku Evrópusinnum. Jón
Baldvin ætti að ganga til liðs við Steingrím að kveða
boðskap þeirra niður. Þá myndi margur þekkja utan-
ríkisráðherrann sem sinn mann.
GARRI
Vitlaust gefið?
Eftir aö búið er að hamra á því í
nokkurn tíma, að málefnafátækt
Sjálfstæðisflokksins sé ekki ein-
leikln, greip Morgunblaðið síðbú-
ið tækifæri og birti í Reykjavíkur-
bréfl, aö óviðunandi með öllu væri
að frambjóðendur skytu sér und-
an þeirri skyldu að reifa stærstu
mál þjóðárinnar fyrir kosningar af
ótta við kíósendur. Flokkar jþeir
sem nú eiga aðild að rikisstjóm
geta ekki telrið þetta til sfn, enda
ríkir nú friður og jafnvægi í flest-
uro málaflokkum. Efnahags-
ástand hefur lengi verið helsta
umræðuefni fyrir kosningar. í
þetta sinn er ekki mikið um þau
að segja. Dr. Jóhannes Nordal vík-
ur að vísu að efnahagsmáluro í
ræðu á aðalfundi Seðiabankans,
og Ifldr ástandinu nú við ástand
mála á tímum Viðreisnarstjómar-
innar. Það þýðir eínfaldlega að
sjálfstæðismönnum þykir þjóðfé-
lagsástandið harla gott. Kann það
að vera skýringin á því að forysta
flokksins meinar Mogganum að-
gang að kosningabombum, og tel-
ur heppiiegra fyrir fylgi flokksins
að ganga til kosnínga meö tung-
una í hafti.
Hafa þeit spil á
hendt?
Ðavíð Oddsson liggur einkum
undir ámæli Morgunblaðsins fyrir
að hafa ekki fóðrað það á kosn-
ingabombum. Haukar flokksins
heimta líka bombur, en Davíð þeg-
ir og lætur ekki hrebja sig úr
þeirri þægllegu stöðu, að boða að-
eins að flokkurihn muni taka til
hendinni eftlr kosningar, án þess
að gefa kjósendum færi á að vita
hverjar þær aðgerðir muni vera,
Morgunblaðið unir þessu illa, og
hefur f staðinn fyrir kosninga-
bombur tekið til við að birta áróð-
ursgreinar frarobjóðenda annarra
flokka. Aiþýðuflokkurinn, með
Jón Baldvin í broddi fylkingar, vill
þó reyna, og hefur gert tilraun til
að skora á Davíð í kappræöur.
Davíð ansar því heldur ekki. Jón
Baldvin, sem er hinn vaskasti
maður, heimtar spilin á borðið, af
því hann grunar að Davíö hafi
engin spil. Sjálfur hefur Jón Bald-
vin ekki athugað, að spilin sem
hann hefur kunna að vera lítið
annað en hundar. Hann treystir
því að géta staðið Upp frá spila-
borðinu, fari hann halloka, roeð
því að taka sér orð Steins Steinarr
í munn og lýsa yfir að það hafl
verið vitlaust geflð.
Þannig eru líkur á því að kosn-
ingabaráttan breytist ekkert við
áskorun Jóns Baidvins. Moggan-
uro tekst ekki að kría kosninga-
bombu út úr Davfð, og ríkis-
stjómarflokkarair ganga til fríð-
samlegra kosninga eftir ágætt
starf og frið í þjóðfélaginu. Sjón-
varpið fer um hémð og spyr kjós-
endur hvað þeirvilji að þingmenn
þeirra geri. „Skrifaðu flugvöll,
Nonni," sagði frambjóðandi eitt
sinn og varð frægur fyrir, þó hann
fengi ekki nema sjÖ atkvæöi í
kosningunum, eða færri en með-
mælendur vom. Farið er í kjör-
dæmin og gerðar kannanlr á óska-
listum kjósenda. Þessir óskalistar
em flölbreyftir, eða allt frá göng-
um undir Qöll til héraðakvóta.
Þesslr þættir, þar sem talað er vlð
frambjóðendur eftír útlistun á
óskalistum, em alveg eins og upp-
boð. Vesturiand og Vestfírðir hafa
þegarlent í þessum uppboðum.
Þögnin er kosninga-
bomba
Þótt allt þetta hafi heldur dauf-
legan svip og meira sé um bræðra-
lag roeðal frambjóðenda en rifr-
iidi, er samt nokkur áhugi á kosn-
ingunum og frambjóðendum.
Þögn Sjáifstæðisflokksins um
heistu máiefni þjóðféiagsins eyk-
ur ekki fjölbreytni umræðuefna.
Það er því von að Morgunblaðið
brýnl Davíð á því að hann óttist
kjósendur og þess vegna fái blaðið
engar kosningabombur. Jón Bald-
vin reynir líka að ýta undir Davíð
og koma honum af stað. Gaflinn
er bara $á að Jón Baldvin hefur
ekki iitiö á eigin spil og veit því
ekki hvað hann er að bjóðast tii að
ieggja á borðið. Aftur á móti hefur
ríkisstjómin undir foiystu Stein-
gríms Hermannssonar nóg spii á
hendi, Þau spil er smám saman
verið að sýna þessa dagana. Miðað
við ástand mála er eðlilegt að Dav-
íð Oddsson treysti sér ekki til að
etja kappi við trompin, sem þar er
úr að spiia. Dr. Jóhannes Nordai
hefur iíka skotíð fram þeim aðvör-
unarorðum til haukanna í Sjáif-
stæðisflokknum, að ástandið nú
sé eins og það var á Viðreisnarár-
unum.
—
i VÍTT OG BREITT :
Fyrirmyndirnar miklu
Verður Evrópubandalagið ein stór
kókaíndolla? spyr Tíminn í gær, og
hefur m.a. fyrir sér mikla samantekt
fréttaritsins Time um að kókaínsal-
ar séu að vinna sér stóra markaði
fyrir varning sinn í Evrópu. Þegar
landamæri hverfa og tolleftirlit
sömuleiðis verður enn auðveldara
um vik að markaðssetja eitrið en nú
er. Með nánari viðskiptum og æ
meiri samvinnu íslendinga við EB
verður auðveldara að koma fíkni-
efnum á markað hérlendis ,og eru
yfirvöld vel meðvituð um hættuna
sem yfir vofir.
í samantekt Time er bent á að
fíkniefni séu langt frá því óþekkt í
Evrópu, þótt útbreiðslan sé enn
stórfelldari í Norður-Ameríku og
vandamálin hrikalegri.
í Evrópulöndum er hass, heróín og
amfetamín þau efni sem hvað mest
eru notuð, en kókaín tiltölulega lít-
ið enn sem komið er. En framleið-
endur og sölumenn kókaíns eru
vongóðir um að auðvelt sé að koma
Evrópumönnum upp á að nota vöru
þeirra og verður kókaínið því viðbót
á þá eiturefnaneyslu sem þegar leið-
ir hörmungar yfir allan þann mikla
skara sem ánetjast.
Hverjum að kenna
íslendingar reyna að verða ekki eft-
irbátar annarra á sviði eiturefna-
neyslu og er forvarnastarf svipað og
í nágrannalöndunum og miðast
nær eingöngu að því að hefta smygl
og dreifingu.
í allri þeirri miklu umfjöllun um
fíkniefnanotkun á Vesturlöndum er
undantekning að öðrum sé kennt
um viðbjóðinn en smyglurum og
sölumönnum. Þó kemur fyrir að
bent er á hvert sé hið raunverulega
vandamál. Það eru neytendumir
sem halda allri framleiðslu og dreif-
ingu gangandi með fíkn sinni og
það eru þeir sem borga og standa
ein stór kókaíndolla?
*'»**«<' t«obWí vdao'ttthit Ttnw Iwmur trm tó ÍMibéobtrów fri
hui<t Ur (ott W (lOtrtnnw þtu* buti nurfeáur Kw
?uhuit>U(iini uptttr t n*tU áii of UmUnurrtn IttU. Wir ttfjt tð
0 *t MMtaAw ir«<a>PtwtnMr. fwUAunun í W
*mt «b BiMbnW <* Qirhntkt* *ÍUtk þt r Wtor mtl
* t HtwiirtkJwnuH. OH K GnáhíwUton MowaNtitftMwnt tt&i l
tmutt vti Ttounui (fttr »A \mit (trbu tti WUUgt *r»t* fytit þtw-
1 fjii lnmdtlt(tt««t wg tMtiroiiirkifafnv NufAnritfNtt twfttu ttl,
*Ut«« fimét* om þtiii mtl •( MMr tli tð WtfiUtl vt» Krí
btnf) * kAKtóil ilt (««W h*tw \>í frmf*nJ*Air ötöflkufttr I Wt-
wrbUtti»t®u«H flmifi *r\»n. nwfjrtOoJu
»> «(tM«n tt tfl unxh tii Snm tflitorfflrui nv ttrmU
undir ríkidæmi eiturefnaframleið-
enda og þeirra sem markaðssetja.
Ef ekki væri síaukinn fjöldi eitur-
efnaneytenda sem er tilbúinn að
greiða fyrir hassið, kókaínið, her-
óínið og allt það, mundi framleiðsla,
smygl og dreifing stöðvast sjálf-
krafa.
Á meðan fólk á Vesturlöndum er
tilbúið að greiða hundruö milljarða
fyrir fíkniefni og skapa með því arð-
saman markað verður þeim mark-
aði fullnægt.
Þá er spumingin um hvað kemur
skólagengnu og þar með upplýstu
fólki til að byrja á eiturefnaneyslu.
Þótt svarið blasi við og bókstailega
grenji framan í okkur þykist enginn
vita neitt og forða sér á bak við sefj-
unina, að smyglarar og sölumenn
séu orsök eiturefnavandans.
Þeir sem prísa og lofa eiturefna-
notkun á einn hátt eða annan eru
dáðir og dýrkaðir og auglýstir upp af
fjölmiðlaskríl sem er fyrirmunað að
tengja orsök og afleiðingu og halda
sífellt á lofti falskenningunni að
smyglarar eiturefna séu einir sekir
um að eyöileggja líf heilla kynslóða
veiklundaðra fíkniefnaneytenda.
Stórfenglegir fíklar
Þegar Maradona verður uppvís að
kókaínneyslu er honum vorkennt
fyrir að vera settur í leikbann og í
hvert sinn sem fréttir eru sagðar af
neyslu eiturætunnar fylgir með
hver stórfenglegur og afbragð ann-
arra íþróttamanna hann er.
Gegnsósa eiturlyfjaneytendur, sem
fallnir eru í valinn löngu fyrir aldur
fram, eru dásamaðir sem mestu
listamenn allra tíma þegar hvert
dagskrárgerðarfíflið af öðru kynnir
verk þeirra, sem samin em, sungin
eða stunið upp í rafmagnstæki í eit-
urvímu.
Auglýsingalist og svokölluð hljóm-
listarmyndbönd em gerð með það
fyrir augum að það komi áhorfend-
um í vímuástand að sjá og heyra.
Blöðin reyna allt hvað þau geta til
að lyfta eiturlyfjaneytendum á stall
og gefa þeim glæsieinkunnir fyrir
framlag sitt til lista. 27. mars s.l.
birtir t.d. DV eftirmæli um tvo
hljómlistarmenn sem auðguðu
menningarlífið og em kallaðir með-
al hinna stóm. „... var ekki þekktur
fyrir að sækja bingó hjá templurum,
hann misnotaði áfengi og aðra
vímugjafa." Um hinn: „Fregnir
herma að Clark hafi tekið inn
óheppilega blöndu af áfengi og öðr-
um fíkniefnum."
Svona er tuðað lon og don og sagð-
ar endalausar sögur af eiturefna-
neyslu fræga og ríka fólksins. Og
aldrei er því legið á hálsi fyrir að
örva hassreykingar og aðra eitur-
efnaneyslu, heldur aðeins hvað það
er stórfenglegt, flott og flínkt og
hvflíkur akkur ungu fólki er að því
að eiga það að fyrirmyndum.
Svo er því einhliða haldið fram að
einhverjir vesælir og siðlausir Kól-
umbíumenn og gráðug smyglara-
grey eigi sök á að heilu kynslóðimar
á Vesturlödnum leggja allt í sölum-
ar til að innbyrða eiturefni þeirra.
OÓ