Tíminn - 20.12.1991, Síða 5

JÓLABLAÐ 1991
Tfminn 5
hans bilaði út við Fossá á Þelamörk og
hann þurfti að sækja hjálp í bæinn. Og
þetta skildist íslendingar voru fljótir
að læra fáein orð í ensku og það mátti
komast langt með einföldu yes og nó,
handapati og einörðum vilja. Litlar
vasaorðabækur voru viða til, en stund-
um gat það vafist fyrir mönnum að
finna orðin sem Bretamir sögðu á
einn veg en virtust skrifa á allt annan.
Á Dalvík bjó Elías Halldórsson, úr-
smiður í Víkurhóli. Hinum megin göt-
unnar og sjávarmegin, í húsinu Va-
lenciu, hafði setuliðið í þorpinu aðset-
ur. Einhverju sinni sem oftar var skipt
um setulið í bænum, en ekki tókst bet-
ur til en svo að það gleymdist að segja
nýkomnu hermönnunum hvar konan
bjó sem þvoði af þeim. í vandræðum
sínum komu Bretamir ungu yfír göt-
una til Elíasar í Víkurhóli og báðu
hann ásjár. Elías átti það sameiginlegt
með fjölmörgum löndum sínum að
vera lítill kunnáttumaður í enskri
tungu. Hann þóttist þó heyra að her-
mennimir ungu voru að spyrja eftir
einhverri „Iaddf'. Muldrandi fyrir
munni sér „laddí, laddf', greip Elías
orðabókina, blaðaði ótt og títt en fann
hvergi þetta framandi orð. Þegar her-
mennimir bentu honum loks á rétta
staðinn sá Elías að orðið var skrifeð
með allt öðmm hætti en gestir hans
höfðu borið það fram. Þama stóð svart
á hvítu „Iady“ og var þýtt sem hefðar-
mær. Mjög hugsandi á svip, jafhvel
svolítið ráðvilltur, leit úrsmiðurinn
upp og sagði: „Hver getur það nú verið
hér á Dalvík?“
Þrátt fyrir að yfirmönnum setuliðsins
væri það mikið kappsmál að koma í
veg fyrir árekstra milli landsmanna og
hersins, þá gerðu þeir næsta lítið til að
hafe ofan af fyrir liðsmönnum sínum
þegar þeir áttu fri frá skyldustörfúm.
Vafalítið mátti rekja þetta að einhverju
leyti til rótgróinnar stéttaskiptingar á
Bretlandseyjum, sem endurspeglaðist
í hemum með slíkum hætti að gekk
ffam af íslendingum. Sinnuleysi
breskra foringja, sem vom nánast allir
hástéttarmenn heima á Englandi, í
garð undirmanna var af þessum toga
spunnið. Guðir blönduðu ekki geði við
dýr merkurinnar. Að vissu leyti má
segja að yfirmennimir hafi verið fastir
í gildru fomrar menningar og hefða.
Þeir urðu að halda hinum óbreyttu ffá
sér til að stéttaskiptingin riðlaðist
ekki. Fyrsta hemámssumarið keyrðu
leigubílstjórar á B.S.O. breskan her-
lækni og þjón daglega á milli herbúð-
anna í Hörgárdal og við Akureyri. Allar
samræður við lækninn urðu að fara
fram með tilstilli undirsátans; ef lækn-
irinn vildi segja eitthvað við ökumann-
inn talaði hann til þjónsins sem end-
urtók orðin og át síðan upp svar bíl-
stjórans. Kæmi það hins vegar fyrir að
þjónninn væri fjarstaddur gat Iæknir-
inn breski átt það til að verða hinn
kumpánlegasti við leigubflstjórann.
Tómlæti ensku foringjanna í garð
undirmanna sinna og þjóna gat komið
ffam á ákaflega ógeðfelldan hátt og
snapvísir Akureyringar vom ekkert að
liggja á hneykslunarsögunum. Eitt
sinn hafði hinn rúmlega hálffertugi
verslunarmaður Gunnar Thorarensen
boðið breskum foringja á skauta út á
Pollinn. ísinn var ótraustur upp við
landið og þegar þeir vom að feta sig út
á hann, fór þjónn Englendingsins nið-
ur í gegn og stóð votum fótum upp
undir hné í sjónum. Foringinn hélt
áffam eins og ekkert hefði í skorist og
þjónninn klöngraðist upp úr vökinni.
Þegar þeir þrír vom komnir út á
traustari ís, aðstoðaði þjónninn yfir-
mann sinn við að komast í skautana og
fékk síðan skipun um að bíða á ísnum
þar til skautaferðinni lyki. Það var ekki
fyrr en Gunnar hótaði að fara heim að
þjónninn fékk að fara í land og úr
blautum fötunum. í annað skipti hafði
Jón Geirsson læknir boðið nokkrum
Mjólkurbú Floamanna
óskar starfsfólki og viðskiptavinum
svo og landsmönnum öllum
gleðilegra jóla
og farsæls nýárs
Þakkar gott samstarf og viðskipti á liðnum árum