Tíminn - 01.05.1992, Blaðsíða 15

Tíminn - 01.05.1992, Blaðsíða 15
Föstudagur 1. maí 1992 Tíminn 15 Sigríður Kristinsdóttir, formaður Starfsmannaféiags ríkisstofnana Launþegar ósamstiga og hafa mjög misjöfn kjör í. Verkalýðshreyfingin er ekki nógu samstiga og mörg ólík sjónarmið uppi innan hennar. f yfirstandandi samn- ingaviðræðum héldu td. sumir því fram að vegna atvinnuleysisins væru ekki skilyrði til að fara í harðar aðgerð- ir. Þá hafa félagar í verkalýðshreyfing- unni mjög mismunandi laun og vitað mál að sumir hafa fjórum til fimm sinnum hærri laun en þeir lægst laun- uðu. Hálaunafólk og láglaunafólk greinir á um aðferðir. Það er td. athyglisvert að til eru verkalýðsfélög sem eru á móti hátekjuskatti þótt vitað sé að innan þeirra sömu félaga séu margir lágt launaðir. Það er mjög nauðsynlegt fyrir verka- lýðshreyfinguna að finna leiðir til að sameinast og tryggja að laun verð mannsæmandi. Þá verður að taka mið af heildinni og ekki setja það fyrir sig þótt þeir hæst launuðu séu ekki ánægðir. Ég vil benda á að innan SFR eru laun mjög lág. Þar getur varla nokkur talist með há laun, en meðal- taxtalaun eru um 70 þúsund kr. Verkalýsðfélögin eru eina tækið sem fólk hefur til að réttur þess sé virtur og auðvitað verða þau að vera vakandi og hvetjandi í baráttunni. En þau eru ekki ein í heiminum og sú hræðslupólitík sem hefur verið rekin nú um hríð er svo megn að dregið hefur úr krafti fólks í bili. En það kemur dagur eftir þennan dag og ég er sannfærð um að fólk mun rísa upp og mótmæla því óréttlæti sem beitt hefur verið varð- andi launamál þess og réttindi. Athuga verður að atvinnuleysisgrýlan vofir yf- ir og ekkert er æskilegra fyrir atvinnu- rekendur en hæfilegt atvinnuleysi. An verkalýðshreyfingarinnar hefðu fá velferðarmál komist í framkvæmd hér Pétur Sigurðsson, formaður Alþýðusambands Vestfjarða Þjóðarsáttarvíxill fram- lengdur án vaxtagreiðslu á landi því hún hefur barist fyrir maigs konar réttindum fólki til handa, auk þess að beijast fyrir bættum launum. Nei, ég er ekki sátt, en þessi samn- ingalota var um margt óvenjuleg því aldrei var í raun fjallað um kröfugerð félaganna og ekki hægt að segja að skipst væri á skoðunum um þau mál. Við f SFR höfum farið á átta samninga- fundi á undanfömum mánuðum og fengum ávallt sömu svörin hjá samn- inganefnd ríkisins á þá leið að það yrðu engar kauphækkanir á þessu ári. Jafn- ffamt var boðað að með breytingum á lögum yrðu ýmis réttindi tínd af okkur sem um er fjallað f lögum um réttíndi og skyldur opinberra starfsmanna, svo sem biðlaunaréttur, veikindaréttur og fæðingarorlof. Þá var stefnt að því að fækka starfsfólki á stofhunum með því að koma á vinnuhvetjandi kerfi. Það má segja að með þessari niðurstöðu sé fengin viðurkenning á að réttindi séu virt Þetta er hrein vöm. 3. 1. Styrkur Alþýðusambands íslands liggur í þeim innbyrðis skilningi sem ríkir innan þess á hverjum tíma. Nú um þessar mundir er ekki vilji hjá þeim sem einhverju hafa náð í sína kjarasamninga umfram aðra að leggjast á sveif með öðrum til að ná því sama. Sáttmála um launahlutfall fólks í Alþýðusambandi íslands bráðvant- ar til þess að hægt sé af heiðarleika og skynsemi að sameinast í mark- vissri baráttu og beita sameigin- legu afli til þess að ná fram leið- réttingum í launamálum. Enn ríkari ástæða er að gera slík- an sáttmála ef beita á stærra sam- floti fyrir vagninn eins og reynt var nú í því langa samningaþófi sem nú er lokið. Þar komu líka fram ólíkar áherslur og titringur vegna varðgæslu um sérmál hvers launa- hóps fyrir sig. Samtök launafólks eru, þrátt fyrir ýmsa veikleika, brjóstvörn þeirra sem höllum fæti standa í þjóðfé- laginu og þörfin fyrir sterk samtök verkafólks er ekki minni í dag en áður, þau eru jafnvel þýðingar- meiri en nokkru sinni því að aðför- in að kjörum launamannsins hefur aldrei verið Iymskulegri en einmitt í dag. 2. Þegar farið var af stað í nýafstaðn- ar kjaraviðræður vissum við að við myndum aldrei ná miklu í þetta sinn. Mín von var samt sú að við gætum náð einhverjum samnings- atriðum til jöfnunar á kjörum. Þar nefndum við t.d. orlofsmálin, líf- eyrismálin og ýmsa þætti sem aðr- ir hópar innan ASÍ hafa inni í sín- um samningum en almennu félög- in; Iðja, Sókn og aðrir slíkir hópar hafa ekki. í þessum efnum náðist enginn árangur. Kostir samningsins nú eru hins vegar þeir að í erfiðu efnahags- ástandi meðal þjóðarinnar höfum við varðveitt stöðugleika. Ég lít svo á að hér séu menn enn einu sinni að framlengja víxilinn sem við skrifuðum upp á með þjóðarsátt- inni og við erum ekki enn búin að fá borgaða vextina af þeim víxli. Þess vegna hljótum við ennþá að eygja þá von að þetta skili okkur árangri enda held ég að það væri enginn tilgangur í því hjá verka- fólki að sætta sig við skertan kaup- mátt áfram öðruvísi en að eiga ein- hverja von. Þess vegna, þegar talað er um verkalýðshreyfinguna sem ónýtt tæki í kjarabaráttunni, verða þeir jafnframt að meta hvernig málin snúa að fólki hverju sinni. Ég gef mér það nú að menn hafi sameinast um þá forsendu að fara varlega og það endurspegla þessir samningar. Sú skoðun heyrist að menn hafi gefist upp á því að beita afli hreyfingarinnar en að mínu viti endurspeglar niðurstaðan ekki það að menn hafi sagt sem svo: — Við viljum fá miklu meira en við gáfumst upp við það vegna þess að fólk vildi ekki standa með okkur. Ég neita í það minnsta að trúa því og tel að miklu fremur hafi verið til staðar ákveðin tilfinning fyrir ástandinu í þjóðfélaginu sem ráðið hafi ferðinni. Ég hins vegar var andsnúinn þeirri aðferð að fá fram miðlunar- tillögu frá sáttasemjara heldur skrifa undir þann samning sem við töldum að við gætum bestum náð og leggja hann síðan undir dóm umbjóðenda okkar og standa síðan eða falla með þeim dómi. Ég álít það vera gríðarlega hættulegt for- dæmi að sáttasemjari komi fram með miðlunartillögu án þess að um átök á vinnumarkaði sé að ræða. Þá er annað sem ég tel varasamt í þessum samningum og öðrum á undan honum en það er að semja um sérstakar láglaunabætur. í fyrsta lagi er töluverð skömm að því að þurfa þess. í öðru lagi erum við með því að stefna að því að koma öllum töxtum Alþýðusam- bandsins undir það að vera lág- launataxtar sem þurfi sérstaka uppbót. Þetta er þróun sem ég vara eindregið við. 3. 1. maí hefur gildi sem baráttudag- ur verkafólks eins og áður. Ef til vill hefur mikilvægi þess að vita af samstöðu fólks um mest allan heim þennan dag fjarlægst eitt- hvað í þeim þjóðfélagsbreytingum sem átt hafa sér stað á síðustu ára- tugum. Samhygðin er þó enn sem betur fer ríkur þáttur í sál og sinni fólks og þessi dagur mun áfram sem hingað til skerpa á þeim þáttum í mannlegum samskiptum sem best- ir eru og þannig færa okkur nær takmarkinu um betra líf frelsis, jafnréttis og bræðralags. Fýrsti maí hefur sögulega þýðingu fyrir verkafólk. Dagurinn eykur á sam- stöðu fólks bæði heima fyrir og milli landa því vinnandi menn eiga í svip- aðri baráttu um allan heim, baráttu fyrir auknum mannréttíndum og bættum kjörum. Á þessum degi hvarflar hugurinn að því hve nauðsyn- legt er fyrir verkafólk að vinna saman. Einmitt á þessum degi hljótum við að finna til samstöðu með því verkafólki sem mest er kúgað í heiminum og mótmæla sérstaklega þeirri bama- þrælkun sem á sér stað víða um heim. BÆNDUR Vorvinnutæki Eigum fyrirliggjandi: • Bögballe, eins og tveggja skífa, áburðardreifara fyrir tilbúinn áburð. • Ávinnsluherfi (slóðadraga), vinnslubreidd 3 m og 3,6 m. • Hankmo hnífaherfi, vinnslubr. 3 m. • Kuhn jarðtætara, vinnslubreidd 1,8 m og 2,05 m. Gerið pantanir strax hjá okkur eða umboðsmönnum. HÖFÐABAKKA 9 ■ 112 REYKJAVIK ■ SIMI 91-670000

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.