Tíminn - 08.08.1992, Blaðsíða 2

Tíminn - 08.08.1992, Blaðsíða 2
2 Tíminn Laugardagur 8. ágúst 1992 Framköllun á helgarfilmunni frá 998 kr. til 1.659 kr. fyrir 36 myndir: Ódýrasta framköllunin lækkað um 11% á 1 ári Martial Nardeau flautuleikari og Einar Kristján Einarsson gítarleik- ari. Spilaö saman á flautu og gítar Mismunur á verði fyrir framköllun og stækkun er nú allt að 66%, sem er töluvert meira en fyrir ári. Ijós- myndabúðin í Ingólfsstræti er enn- þá langódýrust, tekur Ld. 998 kr. fyrir 36 mynda filmu (10x15 sm). Verðið hefur m.a.s. lækkað þar um 11% frá samsvarandi könnun fyrir rúmu ári. Verð þessarar verslunar er alveg í sérflokki því næstlægsta verðið er 1.444 kr. fyrir sömu þjón- ustu. Hæsta verðið er á hinn bóginn hjá Hans Petersen, 1.659 krónur fyrir 36 mynda filmu. Þar er um 5% verðhækkun að ræða frá sfðasta ári. Kristján sagöi að grasvöxtur heföi verið minni í sumar en í fyrra, en þá óx gras einstaklega vel. Hann sagði að nánast ekkert hefði verið um kal í sumar og því gætu flestir bændur vel unað við uppskeru af túnum sínum. Kristján sagðist telja að í það heila tekið heföi hey verkast vel, en stór hluti þess er verkaður í rúllur. Með til- komu þeirra skiptir veðurfar ekki eins miklu máli við heyverkun og áður. Eins og Tíminn greindi frá í vor reyndu allmargir bændur á Suður- landi komrækt í sumar. Kristján sagði Verðlagsstofnun tekur fram að Hans Petersen veiti 50% afslátt af framköllun og stækkun 5. hverrar filmu, eins og þessi verslun gerði líka í fyrrasumar. Meðalverðið fyrir framköllun og stækkun á fimm filmum getur þannig lækkað í 1.493 kr. á hverja filmu, sem samt er um 50% hærra en í Ingólfsstrætinu. Einnig er rétt að taka fram að marg- ar verslanir láta filmu fylgja fram- köllun. Miðað við 10x15 sm myndir kostar framköllun og stækkun í Ingólfsst- ræðinu 437 kr. fyrir 12 mynda filmu, að útlit væri fyrir misjafna uppskeru hjá þeim í hausL Sums staðar væri út- lit fynr að hún yrði góð, en annars staðar Iítil. Hann sagði að veðurfar hefði ekki verið kominu hliðhollt og það sama mætti raunar segja um fóð- urkál og gras sem sáð var í vor. Krist- ján sagði að komrækt væri nákvæmn- isvinna og mjög yrði að vanda til hennar ef vel ætti til að takast. Hann taldi ömggt að flestir bændanna myndu halda áfram komrækt þrátt fyrir að uppskera hjá ýmsum yrði ekki eins og vonast var eftir. -EÓ en á bilinu 650-723 kr. hjá öllum öðrum. Fyrir 24 mynda filmu þarf að borga 718 kr. í Ingólfsstræti en á bilinu 1.036-1.191 kr. hjá öllum hinum. Að sögn Verðlagsstofnunar hefur verð á framköllun og stækkun að meðaltali hækkað um 1-4% frá því könnun sem þessi var síðast gerð í júní í fyrra. Einstaka fyrirtæki hafi hækkað verðið á þessari þjónustu um 3-11%, hjá sumum sé það óbreytt en nokkrir hafi lækkað verð um 3-8% síðan í fyrrasumar. Verð á 13x18 sm stórri eftirtöku er einnig langlægst, 120 kr., í Ljós- myndabúðinni í Ingólfsstræti 6. Hæsta verðið, 195 kr. (62% hærra), er hér einnig hjá Hans Petersen og sömuleiðis Hugföngum á Eiðistorgi, Sælgætis- og vídeóhöllinni í Garða- bæ og Tónborg í Hamraborg í Kópa- vogi. Þrjár síðasttöldu búðirnar taka hins vegar minnst fyrir stærstu eft- irtökuna, eða 490 kr. fyrir 20x30 sm eftirtöku. Hjá öðmm, og þar á með- al bæði í Ingólfsstrætinu og hjá Hans Petersen, þarf að borga 620 kr. fyrir slíka mynd. Verð á filmum hefur verið nánast óbreytt frá síðasta ári. Og athygli vekur að verðmunur á filmum er nær enginn milli verslana á Reykja- víkursvæðinu. Tvær verslanir, á Eg- ilsstöðum og Akureyri, seldu film- urnar aftur á móti á nokkm lægra verði en búðir í Reykjavík. - HEI Martiel Nardeau flautaleikari og Einar Kristján Einarsson gítarleik- ari halda tónleika í Listasafni Sigur- jóns á þriðjudaginn kl. 20:30. Nardeau er franskur en flutti til ís- lands árið 1982. Hann hefur starfað með íslensku hljómsveitinni, hljómsveit ísiensku ópemnnar og einnig leikið einleik með Sinfóníu- hljómsveit íslands. Einar er frá Akureyri og stundaði framhaldsnám í Englandi. Hann lauk einleikara- og kennaraprófi frá Guildhall School of Music í London árið 1987. Nardeau og Einar hafa Ieikið saman um nokkurt skeið en tónleikarnir í Sigurjónssafni eru fyrstu opinbem tónleikar þeirra sem dúó. —GKG. Horfur á að komuppskera á Suðurlandi verði víöa þokkaleg en misjöfn: Heyfengur í meðallagi Flest bendir til að heyfengur verði í meðallagi á þessu sumri að mati Krist- jáns Jónssonar, ráðunautar hjá Búnaðarfélagi Suðurlands. Bændur á Suð- urlandi eru þessa dagana að Ijúka fyrri slætti, en margir hafa þó þegar lok- ið heyskap. Sighvatur Björgvinsson segir ekkert mark takandi á Hafrannsóknastofnun. Hún viti ekkert um ástand fiskistofna og sé margsaga. Hafró svarar fyrir sig: Markmið ráðgjafar Hafró um ýsuveiðar hafa náðst að fullu í viðtali í vikublaðinu Pressunni sl. fímmtudag ræðst Sig- hvatur Björgvinsson harkalega á Hafrannsóknastofnun og segir lítið mark á fræðum hennar takandi. Um langt skeið hafí algerlega verið farið að tillögum stofnunarinnar varðandi ýsuveiðar, magn veiðanna, veiðiaðferðir, möskvastærðir og þar fram eftir götunum en ekki verði séð að það hafí hið minnsta skilað sér í stærri eða sterkari og afkastameiri ýsu- stofni. Þá segir Sighvatur að stofnunin hafi nú söðlað um frá þeirri ráðgjöf varðandi þorskveiðar sem hún gaf í fyrra og segir síðan orðrétt: „Núna segjast þeir til dæmis hafa gert ráð fyrir Grænlandsgöngu í fyrra sem þeir neituðu aðspurðir þá. Nú segja þeir að það sé samhengi á milli stærðar hrygningarstofns og nýliðunar sem þeir sögðu ekki vera í fyrra. í fyrra lögðu þeir til jafn- stöðuafla. Nú gera þeir það ekki. Núna eru þeir búnir að breyta ýms- um atriðum í þeim upplýsingum sem þeir gáfu okkur í fyrra. Sumum atriðum, sem þeir breyttu, skýrðu þeir okkur ekki frá fyrir fram. Við fundum þau af eigin rannleik með samanburði á skýrslum." Þessum ásökunum hefur Hafrann- sóknastofnun nú svarað og fer svar- ið hér á eftir: Leiðrétting frá Haf- rannsóknastofnuninni í framhaldi af viðtali við heilbrigð- isráðherra, Sighvat Björgvinsson, í Pressunni 6.8.1992 og upplestri úr greininni í Auðlindinni vill Haf- rannsóknastofnunin leiðrétta ýms- an misskilning sem gætir í fram- setningu. Minnst er á ýsustofninn í viðtalinu og fullyrt að ekki hafi tekist að byggja ýsustofninn upp. Hið rétta er að ýsustofninn er í góðu ástandi, góð nýliðun er á leið inn í stofninn. Þannig hafa markmið að baki ráð- gjöfinni því að fullu staðist, þ.e. að halda stofninum í góðu ástandi og geta leyft veiðar úr stofninum í samræmi við afrakstursgetu hans. Fullyrt er að ekkert sé vitað um náttúrulega dánartölu þorsks og að þar sé notast við ágiskaða tölu. Hið rétta er að náttúruleg dánartala var fyrst metin af Jóni Jónssyni, fyrrv. forstjóra stofnunarinnar, og voru þær niðurstöður birtar í tímariti Verkfræðingafélagsins árið 1967. Síðan hefur margsinnis verið farið yfir þá út.reikninga, meðal annars í tengsium við síðustu ráðgjöf stofn- unarinnar. Kom í Ijós að í fyrsta Iagi var ekki ástæða til að breyta mati á dánarstuðlinum og í öðru lagi eru öll helstu atriði ráðgjafar- innar óháð því hvert gildið er ná- kvæmlega. Þetta stafar af því að sóknin í þorskstofninn er langt ráðgjafar- innar óháð því hvert gildið er ná- kvæmlega. Þetta stafar af því að sóknin í þorskstofninn er langt yfir kjörsókn. Þótt hnikað sé til helstu forsendum ráðgjafarinnar breytir það engu um þá niðurstöðu að draga beri úr sókn í þorkstofninn til að gera veiðar hagkvæmari og minnka sveiflur í stofni og afla. Þannig er rangt að allar niður- stöður gerbreytist þótt gert sé ráð fyrir öðrum náttúrulegum dánar- stuðli. Ekki er heldur rétt að ekki sé tek- ið tillit til annarra tegunda eða ástands sjávar. Stærð loðnustofns- ins er notuð til að spá fyrir um meðalþyngd þorska eftir aldri, en loðnan er mikilvægasta fæða þorsksins. Einnig er tekið tillit til stærðar þorskstofnsins við mat á veiðiþoli úthafsrækjunnar. Þannig hefur verið tekið tillit til mikil- vægra þátta sem varða samspil tegundanna. Þessi atriði koma skýrt fram í skýrslum stofnunar- innar. Gefið er í skyn að ekki sé hægt að geyma fisk í sjó og því sé ekki hægt að byggja upp stofninn. Er rétt að benda á að í báðum heimsstyrjöld- unum fékk þorskstofninn mikla friðun og árangurinn lét ekki á sér standa í miklu meiri afla á sóknar- einingu. Einnig ber að benda á að mjög gott samræmi er á milli mæl- inga á tveggja og þriggja ára fiski. Þannig er ljóst að stór árgangur tveggja ára verður einnig stór þriggja ára og slíkur árgangur kemur síðan sterkt inn í veiðar sem fjögurra ára og eldri fiskur. Fullyrt er að öll atriði ráðgjafar- innar hafi breyst milli ára. Hið rétta er að þótt stofnmat hafi breyst hef- ur orðið sáralítil breyting á afla- spám nema hvað varðar breytingu vegna þess að nú er Ijóst að Græn- landsganga kom ekki að neinu marki á árinu 1991. Þannig hefur til dæmis ekki orðið breyting á þeirri grundvallarniðurstöðu að komandi árgangar munu ekki geta gefið af sér nema um 220 þúsund tonn, en þetta kemur fram í skýrsl- um stofnunarinnar bæði í ár og í fyrra. Varðandi þá fullyrðingu ráð- herrans að ekki hafi verið gert ráð fyrir Grænlandsgöngu í fyrri úttekt er rétt að benda á skýrslu stofnun- arinnar frá í fyrra, en þar kemur skýrt fram að reiknað var með Grænlandsgöngu bæði 1990 og 1991, en ekki árin þar á undan. Ráðgjöf stofnunarinnar í fyrra miðaðist við að halda veiðistofnin- um í jafnvægi. Þetta var í samræmi við það markmið að nýta sterka ár- ganga til að styrkja stofninn en halda í horfinu þess á milli. Þá voru ekki taldar nægilegar sterkar vís- bendingar milli stærðar hrygingar- stofns og nýliðunar til að réttlæta að reyna að byggja upp hrygningar- stofninn með þeirri lélegu nýliðun sem nú er að koma inn í veiöistofn- inn. Mjög erfitt er að finna samband milli stærðar hrygningarstofns þorsks og nýliðunar. { mörgum fyrri skýrslum Hafrannsóknastofn- unar hefur verið bent á að ekki sé vert að reyna að finna þetta sam- band því það finnist því aðeins að stofninum sé stefnt í tvísýnu. Sú breyting hefur orðiö á sfðan í fyrra að 1985 árgangurinn er nú metinn talsvert undir meðallagi og nýr lé- legur árgangur (1991) hefur bæst í hóp þeirra lélegu árganga sem nú eru að vaxa upp. í ljósi þessa virðist nú að stofninn sé farinn að nálgast líffræðileg hættumörk. Nauðsyn- legt er að taka tillit til þessa við ráð- gjöfina á þessu ári. Því var ekki miðað við jafnstöðu stofnsins held- ur uppbyggingu. Jafnstöðuráðgjöf hefði verið um 220 þúsund tonna afli, en hún var um 250 þúsund tonn í fyrra og skýrist munurinn að miklu leyti með því að ekki kom Grænlands- ganga á árinu 1991. Eins og að framan greinir var þó jafnframt tekið fram að fimm lélegir árgangar væru að koma eða komnir inn í veiðistofninn og sýnilegt væri að afli næstu árin gæti vart orðið meiri en 200-250 þús. tonn (meðal- tal 225 þús. tonn) eigi ekki að ganga verulega á stofninn. Til að tryggja uppbyggingu þarf nú að takmarka afla talsvert fyrir neð- an jafnstöðuafla og því miðaðist ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar- innar og Alþjóðahafrannsóknaráðs- ins við 175 þúsund tonna afla að meðaltali næstu þrjú árin.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.