Tíminn - 11.02.1993, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 11. febrúar 1993
Tíminn 3
Steingrímur Hermannsson segir að breyta verði um stefnu í efnahagsmálum ef
ekki á illa að fara:
Stjórnin er að stór-
hækka erlendar skuldir
Steingrímur Hermannsson, fyrrverandi forsætisráðherra, segir að erlendar
skuldir sem hlutfall af vergri landsframleiðslu hafí aldrei hækkað eins mik-
ið milli ára og í tíð núverandi ríkisstjómar. Þjóðhagsstofnun spáir að þetta
hlutfall verði á þessu ári 56,9%. Þetta hlutfall hefur hækkað um 10% á
tveimur árum. Steingrímur segir að breyta verði um stefnu í efnahags- og
atvinnumálum ef ekki á illa að fara.
„Erlendar skuldir hafa því miður
aukist í gegnum árin, en þó aldrei
eins og núna. Erlendar skuldir sem
hlutfall af vergri landsframleiðslu
taka stökk á þessu ári samkvæmt
upplýsingum Þjóðhagsstofnunar,
eða úr 50,7% árið 1992 í 56,9% á
þessu ári. Þetta hlutfall hefúr aldrei
komist nálægt þvf að vera svona hátt
áður,“ sagði Steingrímur.
Erlendar skuldir sem hlutfall af
vergri landsframleiðslu lækkuðu
verulega á árunum 1985-1987, eða
úr 52,8% í 40,8%. Síðan hækkuðu
erlendar skuldir aftur á fastgengis-
tímabilinu, fóru þá upp í 46,6%. Ár-
ið 1990 lækkuðu erlendar skuldir
sem hlutfall af vergri landsfram-
leiðslu aftur niður í 46,1%. Á fyrsta
valdaári núverandi ríkisstjómar
hækkaði þetta hlutfall aftur, eða upp
í 46,9%, á öðru valdaári upp í 50,7%
og nú er spáð að það verði í ár
56,9%.
Steingrímur sagðist telja að ef
haldið hefði verið áfram á þeirri
braut sem fyrri ríkisstjórn hafði
markað, hefði atvinnulíf verið öfl-
ugt, gjaldeyristekjur hefðu verið
miklar og erlendar skuldir hefðu
haldið áfram að lækka.
Steingrímur sagði sérkennilegar
fullyrðingar forsætisráðherra um að
ekki megi taka meiri erlend lán.
Steingrímur Hermannsson
alþingismaður.
Samkvæmt lánsfjárlögum fyrir
þetta ár verði teknir 32 milljarðar í
erlendum lánum, þar af fari 23
milljarðar í endurgreiðslu á lánum.
Níu milljarðar verði teknir aukalega
að láni erlendis.
„Ég tel að ef ekki verði breytt um
stefhu og horfið verði frá þessu af-
skiptaleysi í atvinnumálum þá fari
illa. Ef ekki verður farið að vinna að
því að skapa atvinnulífinu rekstrar-
grundvöll þannig að gjaldeyristekj-
ur okkar aukist þá er veruleg
hætta,“ sagði Steingrímur.
Forsætisráðherra hefur sagt að
hann sjá batamerki í okkar efna-
hagslífi. Steingrímur sagðist ekki
sjá þessi batamerki. Ekki sé annað
fyrirsjáanlegt en að gjaldþrot fyrir-
tækja haldi áfram og að atvinnuleysi
haldi áfram að aukast. Steingrímur
sagði að samkvæmt kenningu frjáls-
hyggjumanna kunni þetta að vera
batamerki. Þeirra kenning gangi út
á að það þurfi að hreinsa til áður en
uppbygging hefjist. -EÓ
Samningar brotnir á verkafólki f skjóli slæms atvinnuástands. Vestmannaeyjar:
Verkafólk veiarer sér við
V vB iWIVIIi VvlHI Hl vwl VIV
að standa á rétti sínum
Elsa Valgeirsdóttir, formaður an 04-12 að það vinni áfram til I vaktavinnusamniögi um sfldar- inu. Við síðustu atvinnulcysis-
Veikakvennafélagsins Snótar í klukkan 17 og jafnvd kngur i og ioðnufrystingu á mflli stéttar- skránlngu voru 70 manns á skrá
Eyjum, segir að atvinnuleysið sé óbreyttu tímakaupl og stundum félaganna I Eyjum og atvlnnurek- hjá verkalýðsfélögunum f Vest-
besta keyrið sem rekið hefur á án bupauka," I grelnlnni er full- enda, segir m.a. að verkafólk sem mannaeyjum og þar af voru 10
fíörur atvinnurekenda, enda sé nú yrt að þessi frarakoma sé vlðhÖfð í hefúr unnlð átta tíma eða lengur verkakonur f Snót. Fæstlr voru á
avo komið að verkafólk veigri sér skjóli atvinnuleysisins. Þar kemur skull fá átta tíma hvfld á milli atvinnuleysiskrá í sumar, eða um
við að standa á rétti sáuim af ótta einnlg fram að ef fólk vill fá leið- vakta og „sé vöktum slitið skuli 30 manns.
við að lenda upp á kant við þá. réttingu sinna mála cr því sagt að vaktavinnufólk fá a.mJt. 10 tíma Vonir eru þó bundnar við að at-
í sfðasta fréttablaði stéttarfélag- alltaf sé hægt að fá annað fólk í hvíld áður en það er látið hefía vinnulausum munl eitthvað
anna í Vestmannaeyjum, Drífandl, vinnu og ef einhver sé óánægður venjubundna tímavinnu." fækka þegar loðnufrystlngin verð-
er minnst á þetta vandamál frá geti hann bara hætt Ennfremur Formaður Snótar segir að þrátt ur komin á fullt skrið í þessari
sfldarvertíðinni og meínt brot á séu dæml um að þelm sem haía fyrir þetta dæml sé ástandið í viku, enda viðbúið að loðnuvinnsl-
samningi. Þar er m.a. nefnt dæml veiið með eltthvert „múður“, hafl þessum málum almennt séð i an efli atvinnustígið í Eyjum sem
af verkstjóra í óncfndri vinnslu- verið refsað með því að færa þáyf- nokkuð góðu stanði í Eyjum mlð- og á öðrum stöðum þar sem loðna
stöð sem krafðlst þess af fólkl ir f „störf sem gefa ekki kaup- að við margt annað sem hún hefur erunnin.
„sem verið hefur á vakt frá klukk- auka.“ heyrst frá öðrum stöðum á land- -grh
Seðlabankinn hafnar beiðni tveggja lífeyrissjóða um að fá að hafa milliliðalaus viðskipti við
bandarískt verðbréfafyrirtæki um kaup á skuldabréfum fyrir 130 milljónir króna. Seðlabanka-
stjóri segir um skuldabréfakaup okkar erlendis:
Seðlabankinn hefur hafnað beiðni tveggja lífeyrissjóða, Lífeyrissjóðs
bænda og Lífeyrissjóðs Tæknifræðingafélags íslands, um undanþágu frá
reglum um gjaldeyrisviðskipti, en lífeyrissjóðimir höfðu hug á að fjárfesta
í sérstökum hlutdeildarsjóði hjá verðbréfafyrirtæki í New Yoric fyrir um 130
milljónir íslenskra króna.
Um áramót jókst frelsi í gjaldeyris-
viðskiptum, en enn eru þó takmark-
anir. Birgir ísleifur Gunnarsson,
seðlabankastjóri, segist telja rétt að
við förum okkur hægt í verðbréfa-
viðskiptum erlendis.
f nóvember á síðasta ári samþykkti
Alþingi ný lög um gjaldeyrisvið-
skipti. Á grundvelli laganna gaf við-
skiptaráðherra út reglugerð um
gjaldeyrismál sem tók gildi um ára-
móL
„Um áramót varð sú meginbreyting
að öll gjaldeyrisviðskipti urðu óheft
nema að annað sé sérstaklega ákveð-
ið í lögum. Þessu var öfugt farið áð-
ur. Þá var allt bannað nema að það
væri sérstaklega leyft. Það er því orð-
ið miklu meira frjálsræði í sambandi
við t.d. ferðagjaldeyri, búferlaflutn-
inga og ýmislegt sem tengist slíkum
hreyfingum," sagði Birgir ísleifur.
í reglugerðinni er gert ráð fyrir að
áfram verði takmarkanir á fjárfest-
ingum innlendra aðila í langtíma
skuldabindingum. Þessar takmark-
anir eru af tvennum toga. Annars
vegar að verðbréfin skuli keypt fyrir
milligöngu verðbréfafýrirtækja og
hins vegar er sett þak á þær upphæð-
ir sem kaupa má fyrir. Einstaklingar,
fyrirtæki eða stofnanir mega ekki
kaupa fyrir hærri upphæðir en 750
þúsund krónur. Þingaðilar á Verð-
bréfaþingi íslands mega hins vegar
fjárfesta fyrir allt að 150 milljónir
króna.
Seðlabankanum er heimilt að veita
undanþágu frá þessum reglum. „Við
höfum viljað fara okkur mjög hægt í
að veita undanþágu í þessu sam-
bandi. Það var verulega gengið f
frjálsræðisátt með þessari reglugerð
og við teljum rétt að láta þar við sitja
í bili. Ástæðumar em m.a. öryggis-
ástæður. Það auðveldar allt eftirlit og
skýrslugerð fyrir okkur sem þurfum
að fylgjast með fjármagnshreyfing-
um inn og úr landinu, að láta þetta
fara í gegnum innlenda þingaðila
(verðbréfafyrirtækin). Við teljum að
það sé rétt að fara hægt af stað í fjár-
festingum erlendis," sagði Birgir ís-
leifur. Birgir ísleifur sagði að með
gildistöku EES-samningsins eða í
síðasta lagi um næstu áramót, geti
lífeyrissjóðirnir keypt erlend skulda-
bréf að vild. Áfram verði þó ætlast til
að þessi viðskipti fari í gegnum inn-
lend verðbréfafyrirtæki. Seðlabank-
inn getur hins vegar veitt undan-
þágu frá því atriði, en Birgir ísleifur
sagði ekkert liggja fyrir um hvort
það verði gert.
Lífeyrissjóðirnir tveir vildu komast
hjá því að láta þessi viðskipti ganga í
gegn um innlendu verðbréfafyrir-
tækin vegna þess að þau taka til
ákveðið gjald fyrir þjónustu sína.
Forsvarsmenn lífeyrissjóðanna telja
sig geta fengið allt að 20% ávöxtun á
ári hjá bandaríska verðbréfafyrirtæk-
inu, auk gengishagnaðar. Forsvars-
menn íslensku verðbréfafyrirtækj-
anna telja óraunhæft að gera ráð fyr-
ir svo góðri ávöxtun. -EÓ
þróttamaður ársins í Rangár-
vallasýslu, Eggert Sigurðsson.
Mynd SBS
Íþróttamenn ársins:
Eggert
bestur í
Rangár-
þingi
Eggert Sigurðsson, UMF Þórsmörk
í Fljótshlíð, var valinn íþróttamaður
Rangárvallasýslu en úrslit í þessu
vali voru kynnt sl. fóstudag. Það er
Kiwanisklúbburinn Dímon í Rang-
árvallasýslu sem stendur árlega fyr-
ir þessu vali.
Sá er hlaut þennan sæmdartitil að
þessu sinni, Eggert Sigurðsson, hef-
ur staðið sig með ágætum á síðasta
ári og meðal annars tvíbætti hann
íslandsmetið í langstökki án at-
rennu, 19-20 ára á árinu. Það er nú
2,38 m. í öðm sæti í þessari kosn-
ingu varð Óskar Pálsson golfmaður
og í því þriðja lenti Friðsemd Thor-
arensen, ung frjálsíþróttakona. Auk
þess var valinn íþróttamaður ársins í
hverri grein fyrir sig.
Þá var Davíð Helgason valinn
íþróttamaður ársins hjá hinu nýlega
stofnaða íþróttafélagi, Hamri, í
Hveragerði. Davíð er mjög fjölhæfúr
íþróttamaður og var kjörinn íþrótta-
maður ársins bæði af körfuknatt-
leiks- og frjálsíþróttadeildum Ham-
ars.
—SBS, Selfossi
BILALEIGA
AKUREYRAR
MEÐ ÚTIBÚ ALLT í KRINGUM
LANDIÐ.
MUNID ÓDÝRU
HELGARPAKKANA OKKAR
REYKJAVÍK
91-686915
AKUREYRI
96-21715
PÖNTUM BÍLA ERLENDIS
interRent
l il+i