Tíminn - 30.04.1993, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Föstudagur 30. apríl 1993
Borgarastríðið í Júgóslavíu hefur á sér margar Ijótar hliðar. Það hefur haft alvarleg áhrif á knattspyrnulíf í land-
inu, sem hefur skapað þær gleðistundir sem fátæka fólkið hefur átt:
Stríðið er að drepa eitt
frægasta félagslið heims!
Þaö gæti faríð svo aö þessi sjón sæist aldrei aftur. Þjáifarí Rauðu Stjömunnar lyftir Evrópumeistaratitli bikarhafa áríö 1991. Liöiö
er nú í öskustónni.
Það er ein hlið þeirra viðskipta-
þvingana sem Sameinuðu þjóðimar
hafa sett á Serba sem ekki hafa farið
mjög hátt í fjölmiðlum, en birtist
fyrst þegar júgóslavneska landslið-
inu í knattspymu var bannað að taka
þátt í úrslitakeppni Evrópumótsins í
knattspymu á síðasta ári. Síðan hafa
menn ekki velt því mikið fyrir sér
hvað orðið hefur um íþróttalíf í fyrr-
um ríkjum Júgóslavíu, en það er
engum blöðum um það að fletta að
ástandið á þeim vettvangi er alvar-
legt. Þegar svo er komið hefur það
einnig alvarleg áhrif á sálarlíf fólk,
fátæks fólks sem sækir sínar
ánægjulegu stundir á knattspymu-
völlinn. Þetta hefur eitt frægasta
knattspymulið í heimi og áhangend-
ur þess þurft að þola.
Félagið drepið!
Það má segja að borgarastyrjöldin í
Júgóslavíu hafi drepið eitt mesta
knattspymufélag í heiminum,
Rauðu Stjömuna frá Belgrad. Fyrir
aðeins tveimur ámm var Rauða
Stjaman á toppnum, þegar það sigr-
aði í Evrópukeppni bikarhafa og
lagði þá Barcelona að velli. Síðan
hefur það gerst að Rauðu Stjömunni
hefur verið bannað með banni Sam-
einuðu Þjóðanna að taka þátt í al-
þjóðlegum knattspymuleikjum.
Núverandi þjálfara þeirra Dragan
Djajic líður ekki vel vegna þessa
máls og líkir hann tómum heima-
velli liðsins, glæsilegum leikvangi,
við kirkjugarð. „Fólk sem átti engan
pening átti þó einn hlut, eina
ánægju í lífinu og það var fótboltinn.
Nú er það farið. Fólk vildi sjá alþjóð-
lega leiki og heimsklassa knatt-
spymumenn. Við fengum í það
minnsta 80 þúsund manns á heima-
leiki okkar, en nú megum við teljast
góðir ef við fáum 800 manns, á inn-
anhéraðs leiki, með þátttöku lélegra
leikmanna." sagði Dragan Djajic.
Alvarlegar en bensín-
skortur
Það má segja að fall Rauðu Stjöm-
unnar hafi haft meiri áhrif á almenn-
ing heldur en nokkur önnur afleið-
ing viðskiptaþvingana S.þ. Bensín-
skortur og 25 þúsund prósent verð-
bólga, hefúr ekki eins mikil áhrif á
fólkið í borginni. „Við vomm stór-
þjóð á knattspymusviðinu, en nú er-
um við ekki neitt," sagði einn niður-
brotinn knattspymuaðdáandi.
Þann 24. apni vom tvö ár liðin síð-
an síðasti alþjóðlegi leikurinn var
leikinn á heimavelli Rauðu Stjöm-
unnar og síðan þá hafa allir leik-
menn liðsins sem þá vom farið er-
lendis og leika þar knattspymu.
Flestir þeirra fóm til Real Madrid,
Inter Milan og Marseilles, en það er
ekki hægt að segja að sölumar hafi
verið vel heppnaðar, því greiðslur
fyrir leikmennina að upphæð um 15
milljónum dollara, eða um einn
milljarður króna, vom frystar vegna
aðgerða S.þ.
Þessi þróun hefur verið sérstaklega
erfið fyrir Milan Miljanci, sem þjálf-
aði Rauðu Stjömuna á ámm áður og
vann marga titla með liðinu og þjálf-
ar nú það sem eftir er af júgóslav-
neska landsliðinu. Þegar hann dvaldi
í Englandi á sjötta og sjöunda ára-
tugnum, kynntist hann fram-
kvæmdastjómm eins og Matt Busby
og Ron Greenwood, þar sem hann
þróaði með sér þjálfunaraðferðir,
byggðar meðal annars á enskri
knattspymu. „Einstaklingsframtak-
ið er ríkt í Júgóslövum, en Bretar
hafa mikinn aga og skipulag og með
því að sameina þetta tvennt tókst
okkur að byggja upp skemmtilegt
spil,“ segir Milan Miljanic.
Þessi leikaðferð færði bæði Rauðu
Stjömunni og landsliðinu frægð og
frama, enda vom flestir leikmenn
Rauðu Stjömunnar einnig í lands-
liðinu.
Áfram leitað efniviðs
Knattspyma í Júgóslavíu var svo
virt að þjálfarar frá Júgóslavíu vom
starfandi í 47 þjóðlöndum víðs vegar
um heim og meðal annars starfaði
Miljanic með Real Madrid og lands-
liði Kuwait, auk þess sem hann var
Helmingur þeirra miða sem ætlað-
ur em til sölu í Bandaríkjunum er
nú þegar seldur, að sögn fram-
kvæmdastjóra bandaríska knatt-
spyrnusambandsins, en um þriðj-
ungur allra miða verður seldur
heima fyrir. Gert er ráð fyrir að af-
gangurinn verði seldur innan
skamms á almennum markaði. Af-
orðaður við Arsenal.
Það verður að segja að saga breskr-
ar knattspyrnu og saga Rauðu
Stjörnunnar sé samofin. Gullaldar-
lið Manchester United, þar sem flest-
ir leikmanna liðsins fómst í flugslysi
árið 1958 vom að koma frá Belgrad
eftir að hafa leikið við Rauðu Stjöm-
una. Boðskort þar sem allir leik-
menn United rituðu nafn sitt
skömmu áður en þeir lögðu upp í
ferðalagið til Englands hangir upp í
minjagripa- og bikarsafni Stjöm-
unnar.
Djajic sem síðar varð þjálfari skor-
aði sigurmarkið þegar Júgóslavía
vann England í Iandsleik árið 1968.
En þessir dagar em liðnir. Hvorki
gangurinn af miðunum, eða um
65%, verður boðinn til sölu í öðmm
þátttökulöndum og víðar.
Keppnin hefst þann 7. júní 1994
þegar heimamenn mæta Þjóðverj-
um í Chicago. Tálið er að um einn
milljarður manna fylgist með leikn-
um í sjónvarpi, en áætlað er að
heildaráhorfendafjöldi að keppninni
Djajic né Miljanic geta nú séð hvem-
ig þeir, eða nokkur annar geti komið
Rauðu Stjömunni eða júgóslav-
neska landsliðinu saman á ný.
„Fjöldi fjölskyldna er niðurbrotinn
enda hefúr ferill margra þeirra verið
eyðilagður," segir Miljanic.
Hann vinnur nú hart að því að
koma á svæðisbundinni deild en
ekki er búist við að það verði deild
sem mark verður takandi á.
Sem dæmi um það hve Miljanic er
svartsýnn á að þessi mál leysist má
nefna að hann leitar nú logandi ljósi
að efnilegum leikmönnum á aldrin-
um 10-12 ára, sem gætu myndað
nýtt landslið, þegar þeir hafa hrist af
sér það ástand sem nú ríkir í land-
í sjónvarpi verði um 25 milljarðar
manna.
Þessar sömu þjóðir mætast ári áð-
ur, eða þann 13. júní í U.S. Cup og
hafa þegar verið seldir um 20 þús-
und miðar af þeim 65 þúsund sem í
boði eru og er talið að sá leikur fái
meiri áhorfun í sjónvarpi, en Super-
Bowl leikurinn í bandaríska ruðn-
inu. „Þetta er vinna til framtíðar og
það er nóg af efniviðnum, en hins
vegar eru horfumar fyrir morgun-
daginn slæmar."
„Ég bið ekki um neitt“
„Ég átti frænda í fangabúðum nas-
ista, með þeim bresku. Hann sagði
mér að það sem honum þótti merki-
legast við þá bresku, var að þeir
hefðu haldið virðingu sinni. Þeir
báðu aldrei Þjóðverja, en létu þá
ávallt finna með hegðun sinni að
þeir yrðu að lokum sigurvegarar. Ég
ætla ekki að biðja um neitt. Ég trúi
því að við verðum sigurvegarar, hvað
fótboltann varðar."
ingnum fékk. Til að hita upp fyrir
U.S. Cup í sumar fengu forráða-
menn bandaríska knattspymusam-
bandsins fyrirliða bandaríska liðsns,
Tony Meola, til að reyna að spyrna
knetti yfir Chicago ána. Fyrstu þrjár
tilraunir hans til að spyma yfir ána
mistókust og hafnaði knötturinn í
ánni, en í fjórðu tilraun tókst það.
Úrslitakeppni HM í knattspyrnu í Bandaríkjunum:
Helmingur til heima-
manna þegar seldur