Tíminn - 19.06.1993, Blaðsíða 2
2 Tíminn
Laugardagur 19. júní 1993
Byggingafulltrúi á svæði þar sem er um helmingur allra sumarbústaða á íslandi. Hilmar Einarsson Laugarvatni:
Sumarbústaðamarkað-
urinn senn mettaður
Á Suðurlandi, nínar tiltekið í upp-
sveitahreppunum Laugardal, Gríms-
nesi, Biskupstungum, Hrunamanna-
og Gnúpveijahreppum, Grafningi og
Þingvalíahreppi, er mesta sumarbú-
staðabyggð í Íandinu og hetur nærrí
að helmingur allra sumarbústaða I
landinu séu í þessum hreppum. Einn
byggingafulltrúi starfar í þessum
sveitarfélögum og hefur hann aðset-
ur á Laugarvatni. Byggingafulltrúinn
heitir Hilmar Einarsson og við rxdd-
um við hann í síðustu viku. Hilmar
var fyrst spurður um hvernig maður
ber sig að þegar maður vill verða
sumarbústaðareigandi.
„Sé búið að skipuleggja landið og þú
hefur fengið lóö og ætlar að byggja
sumarbústað, þá byrjarðu á því að
leggja inn teikningu til byggingafull-
trúa. Teikningin er skoðuð þar og síð-
an lögð fyrir bygginganefnd. Helstu
kröfur, sem gerðar eru til sumarbú-
staða, eru þær að húsið skal helst ekki
vera stærra en 60 fermetrar, helst ekki
yfir 4,50 m á hæð og uppfylla kröfur
um eldvarnir. Standist teikningin
þessar kröfur og bygginganefnd sam-
þykkir hana, þá er gefið út byggingar-
leyfi og þú greiðir byggingarleyfis-
gjald, sem í dag er 105 kr. á rúmmetra
auk 4.100 króna fastagjalds, þannig að
gjöldin eru frá 10-25 þúsund krónur
eftir þvf hvað húsið er stórt.
Engin tímamörk
Þegar hér er komið sögu mælum við
okkur mót á staðnum þar sem sumar-
húsið þitt á að rísa og ég staðset húsið
ásamt eiganda. Hversu fljótt húsið
sfðan rís er undir húsbyggjandanum
komið, en engin sérstök tfmamörk
eru á því hversu lengi það má vera f
byggingu. Byggingartfminn er því að
sönnu mjög mislangur, Margir koma
með húsin tilbúin úr Reykjavík eða
annars staðar frá og setja þau niður á
undirstöður. Aðrir byggja þau á staðn-
um og dæmi eru um hús sem hafa ver-
ið þetta 10-15 ár í smíðum."
Reiknað er með því að rotþró sé við
hvem sumarbústað. Hún skal vera
viðurkennd af Hollustuvernd og al-
gengasta gerð rotþróa er þriggja hólfa
þró sem tekur 1500 lftra. Hilmar stað-
setur þróna, en síðan skal heilbrigðis-
eftirlit eða fulltrúi þess taka þróna út.
— Þú sagðir að sumarbústaðir
skyldu helst ekld fara yfir ákveðin
stxrðar- og hæðarmörk, sem þýðir að
þeir geta orðið stærri. Hver eru und-
antekningartilfellin?
Leiðbeinandi
stærðannörk
„Undanþágur frá stærðarmörkum
eru leyfðar af bygginganefnd í þeim
tilfellum að lóðin er það stór að hún
rúmar tvo bústaði, en eigandi hennar
ætiar aðeins að byggja einn. Þar af
leiðandi má gera ráð fyrir að langt
verði á milli húsa og þvf réttlætanlegt
að leyfa stærri hús þar heldur en á
lóðum af lágmarksstærð. Hæðina á
hins vegar að meta miðað við iands-
lagið. I sfðustu byggingareglugerð
fyrir sumarbústaði voru ákvæði um að
sumarhús væru ekki hærri en 4,50 m
frá jörðu. Hæðarákvæði eru vitaniega
sett til þess að húsin verði ekki of
áberandi f landslaginu. Það er ætlast
til þess að sumarbústaður falli inn f
umhverfið og sé sem líkastur lands-
laginu, lfka hvað varðar litaval. Það
síðastnefnda gengur hins vegar ansi
illa að fá suma til að skilja, að ekki sé
æskilegt að mála sumarbústaði f áber-
andi litum, líkt og þeir væru björgun-
arskýli."
— Er þá líka ætlast til að sumarbú-
Hilmar Einarsson, byggingafulltrúi
Grímsness, Biskupstungna,
Hrunamanna- og Gnúpverja-
hreppa, Laugardais, Skeiöa, Þing-
vallasveitar og Grafnings.
Tímamynd -sá
staðir séu byggðir úr náttúrulegum
efnum?
„Já, í höfuðatriðum. Það er ætlast til
að sumarbústaður sé úr léttum efn-
um, ekki úr steinsteypu og að sem
mestu leyti timbur- eða krossviðar-
klæddir."
— Er eltthvað um að sumarhús séu
stöðluð í framleiðslu?
„Það má segja að það sé minna um
það en æskilegt væri. Þaríir fólks eru
mjög mismunandi og þar með vill
kostnaðurinn almennt séð verða meiri
en hann þyrfti að verða. Hins vegar
eru til verksmiðjur sem framleiða
ákveðnar gerðir af bústöðum, sem
segja má að séu þar með staðlaðar."
Fasteignagjöld eða fast-
eignaskattar
— Hvað með fasteignagjöld af sum-
arbústöðum?
Jk, varðandi þau mál þá vill það bera
við að fólk rugli saman fasteignagjöld-
um og fasteignasköttum og segist
ekkert fá fyrir fasteignagjöldin sem
það greiðir af sumarbústöðum sínum.
Sannleikurinn er hins vegar sá að það
greiðir aðeins lögbundna fasteigna-
skatta, sem rfkið leggur á bústaði
samkvæmt fasteignamati."
— Hvað með þjónustu af hálfu sveit-
arfélagsins, svo sem samgöngur, sorp-
hreinsun og slfkt?
„Sveitarfélögin sjá yfirleitt ekkert um
sumarbústaðahverfin. f flestum tilfell-
um eru það einstaklingar sem láta
land úr jörðum sínum undir svo og
svo marga sumarbústaði, eða þá að fé-
lög og samtök kaupa jarðir og skipu-
leggja hluta af þeim undir sumarbú-
staði. Það er algengt að félagið eða
landeigandinn Ieggi veg að sumar-
húsahverfi og innan þess og sjái um
þjónustu við sumarhúsafólkið.
Ef við förum yfir það hvemig, eink-
um á seinni árum, hefur verið staðið
að skipulagningu sumarhúsabyggða,
þá gerist það þannig að ef jarðareig-
andi hyggst taka land til þessara nota
fyrir fleiri en þrjá bústaði, þá sækir
hann um það til sveitarstjómar og
lætur fylgja lauslegan uppdrátt. Fái
hann jákvætt svar, þá lætur hann gera
skipulagsteikningu sem lögð er fyrir
sveitarstjórn sem síðan leitar um-
sagnar Jarðanefndar, Hollustuvemdar
rfkisins og Náttúruverndarráðs. Að
þeim fengnum er málið sent til Skipu-
lagsstjóra ríkisins. Sé svar embættis-
ins jákvætt, fer málið aftur til sveitar-
stjórnarinnar til endanlegrar af-
greiðslu og þegar hún er fengin er
landið endanlega klárt til að hefja
framkvæmdir. Eins og sjá má er þetta
talsvert umstang og raunar jafn mikið
hvort sem um er að ræða Iand fyrir að-
eins þrjá bústaði eða hundrað."
Rafmagn og þjónusta
— Hvað með raforku til sumarbú-
staða?
„Ef sumarbústaðaeigendur vilja taka
inn rafmagn í bústaðina, er það oftast
fengið þannig að allt hverfið samein-
ast um að sækja um til Rafmagns-
veitna ríkisins. En oftast mynda eig-
endur bústaða í hverju hverfi fyrir sig
samtök, sem gæta hagsmuna þeirra og
sjá um allar sameiginlegar fram-
kvæmdir, líkt og húsfélög gera í fjöl-
býlishúsum."
— Hafa þessi félög ekki stundum
Byggingaieyfi sem sótt hefur veriö um f umdæmi byggingafulltrúans á Laugarvatni 1977-1992. Eins og sjá má fjölg-
aöi umsóknum gífurlega á árunum 1984-1988.
Í5
Byggingaleyfi
sem sótt
verið