Tíminn - 12.11.1993, Side 17

Föstudagur 12. nóvember 1993
17
Olga Havel er nýorðin fyrsta
forsetafrú lýðveldisins Tékklands.
Það embætti var áður bæði þjóðinni
og henni ókunnugt og hún þarf
því að ryðja áður ófarna braut.
Forsetafrú Tékklands ryður
brautina
1990. Markmið sjóðsins er að
bæta líf fatlaðra en hún segir
kommúnista ekki hafa viður-
kennt að fatlaðir væru til.
„Kommúnistar útilokuðu fatlaða
frá þjóðfélaginu,' segir hún.
Sextug að aldri er þessi glæsi-
lega kona full lífsorku að til að
sýna í gerðum sínum að henni sé
annt um náungann. Góðgerða-
starf sem rekið er fyrir frjáls
framlög er Tékkum enn fram-
andlegt og þess vegna aflar for-
setafrúin einkum fjár erlendis
enn sem komið er.
anir sínar var Olga óþreytandi í
andófsstarfi, ólöglegri útgáfu-
starfsemi og aðstoð við aðra and-
ófsmenn og fjölskyldur þeirra.
Börn þeirra sem fangelsaðir
voru, áttu hauk í homi þar sem
Olga var en þau Vaclav hafa sjálf
ekki eignast böm.
Forsetafrúin er ekkert ýkja hrif-
in af opinberum skyldum en ger-
ir sér ljóst að staða hennar geri
henni kleift að vinna að áhuga-
málum sínum með meiri árangri.
Þar er efst á blaði Olga Havel-
sjóðurinn, sem hún setti á stofn
Vaclav Havel, forseti Tékklands, hefur sjálfur verið brautryðjandi,
einn andófsrithöfunda í kommúnísku ættlandi sínu sem sat í fangelsi
fyrir skoðanir sínar en hófst til æðstu embætta eftir að land hans var
gert að lýðveldi. Og nú gegnir hann embætti forseta Tékklands.
Kona Tékklandsforseta, Olga,
hafði ekki eins góðan aðlögunar-
tíma að taka við stöðu forseta-
frúar, en hún kemur fram sem
fulltrúi lands síns við ýmis tæki-
færi. Hún var ekki sérstaklega
búin undir þetta óþekkta óg
ómótaða hlutverk en meðfæddir
og áunnir persónutöfrar hafa
vissulega komið henni til góða.
Hún heldur enn gömlum siðum,
drekkur einn bolla af tyrknesku
kaffi á morgnana, ber hvorki
skartgripi né andlitsfarða, og
stundum virðist stálblátt augna-
ráðið fjarrænt og jafnvel strangt
undan hvítu hárinu.
Olga er nú sögð vinsælasta kona
Tékklands.
Olga fæddist í venjulegri fjöl-
skyldu og var 15 ára þegar
kommúnistar tóku völdin. Þegar
hún neitaði að taka þátt í æsku-
lýðshreyfingu kommúnista var
hún rekin frá háskólanámi og
neydd til að vinna hin margvís-
legustu störf, m.a. við afgreiðslu í
búð og í skóverksmiðju Bata, þar
sem hún missti framan af fingr-
um vinstri handar í slysi.
Hún var 24 ára gömul 1957
þegar hún hitti 17 ára gamla
skáldið Havel, á því fræga kaffi-
húsi Cafe Slavia í Prag þar sem
listamenn og menntamenn
skiptust á skoðunum og báru
saman bækur sínar. Cafe Slavia
hefur nú verið lokað. Þau giftust
1964 og fjórum árum síðar
glumdi í götum hinnar fögru
höfuðborgar þeirra undan belt-
um sovéskra skriðdreka sem
krömdu miskunnariaust „vorið í
Prag' haustið 1968.
Þau hjónin létu aldrei af and-
stöðu við sovéska hernámið og
meðan Vaclav var látinn dúsa í
fangelsi, 1979- 1983, fyrir skoð-

L
'fráhorfhumheimi
VEISTU HVAÐ
ÞETIAER?
Svarið færðu hjá LESTRARHESTINUM, sem er
fræðslubókaklúbbur fyrir böm og unglinga. Hann er
áskriftarklúbbur sem saman stendur af 17 bókum í
bókaflokknum LÍFIÐ OG TILVERAN,
sem farið hefur sigurför um heiminn.
✓
Fjöldi Islendinga hafa skráð sig í klúbbinn á undan
förnum dögum. Astæðan, segir fólk, vandaðar
fræðslubækur sem eiga erindi inn á hvert heimili.
Fræðslubækur fyrir börn og unglinga
DYR
hverfi ou lífshieltir-
1. bók. RISAEÐLUR
Dýr frá horfnum heimi
2. bók. DÝR - umhverfi
og lífshœttir
Risaeðlur • Dýrarfkið • Jurtaríkið
Haflð • Jörðina • Uppgötvanir
Himininn og stjörnurnar
Mannslíkamann • Söguna
Húsdýrin • Dýrin í náttúrunni
Ferðalög • Listir • Tónlist
Matreiðslu fyrir byrjendur
Mannasiði • Þjóðsögur og þjóðtrú
' ■ ■ íL■'
■■
■ ■ .-;■■• ••■ ■■■ ■ ■ ■ •
• • ■ r ■• ;?•' .
• • ■ • * , .
., ‘ /'* * • .>'.*■•■
. * - . •••.•*• •'•
. • . • 4 *
■*.■•••. *
1 ••■'•,. V .*
Þetta er mynd
úr bókinni
RISAEÐLUR
sem er fyrsta
bókin í
bókaflokknum
LÍFIÐOG
TILVERAN

(bó
BOKAKLUBBUR
LESTRARHESTURINN
SKJALDBORG • ÁRMÚLA 23 • REYKJAVÍK
ASKRIETARSIMI

*