Tíminn - 18.12.1993, Blaðsíða 1

Starfsmenn Stálsmiðjunnar: lægra kaup eða brottrekstur__Sjá bls. 4
Unglingum í sjoppum gert að vinna svart fyrir lítið kaup Sjá bls. 4
Laugardagur 18. desember 1993 S JÁLFSTÆÐUR, MÁLEFNALEGUR OG GAGNRÝNINN 239, tbl. 77. árg. Verð í lausasölu 125 kr.
Skráðir atvinnuleysisdagar
svðruðu til 4,7% atvinnu-
leysis í nóvember og hefur
það aldrei áður rhælst meira
í þeim mánuði.
Hefur atvinnuleysi aukist um
41% frá sama tíma í fyrra. Ýmis-
legt þykir benda til að atvinnu-
lausum geti fjölgað um allt að
3.000 manns á tveim síðustu
mánuðum ársins. Meðalfjöldinn
var 4.700 í október, fór í rúmlega
6.000 í nóvember og virðist nú
stefna í allt að 7.700 manns í des-
ember. Raunar töldu atvinnuleys-
isskrár þegar orðið 6.700 manns í
nóvemberlok, sem skiptist hníf-
jafnt í karla og konur.
Hlutfall atvinnulausra eftir
landsvæðum og meðalfjöldi var
sem hér segir f nóvemben
d n
ISvæöi: Konur: Karlar: Fjöldi: 1
Höfuðb.sv. 5,5% 3,9% 3.520
Landsb. 6,4% 3,7% 2.510
Vesturland 6,4% 3,7% 320
Vestfíróir 2,1% 1,3% 80
Nl. vestra 5,7% 3,9% 240
Nl. eystra 7,3% 4,7% 690
Austuriand 3,8% 3,1% 200
Suöuriand 7,3% 4,4% 530
Suöumes 9,2% 3,7% 440
Samtals: 6,0% 3,8% 6.030
Nóv. ■92: 4,1% 2,8% 4.280
Gífurleg aukning milli ára sést
glöggt við samanburð síðustu
tveggja dálkanna hér að ofan.
í nóvember var atvinnuleysi á
höfuðborgarsvæðinu hið sama og
meðaltalið á landsvísu (4,7%). At-
Vlvinnulausuni
fjölgað uni rúm
40%áeinuári
Reuter
Palestinskur starfsmaður Sameinuðu þjóöanna veifar til Ijósmyndarans eftir
að hafa sett stjörnu á jólatréö á Mangertorgi I Betlehem.
vinnuleysi hefur aukist gífurlega
milli mánaða um allt land, þó
mest á landsbyggðinni eða um
meira en 50% að meðaltali. Skýr-
ingar Vinnumálaskrifstofunnar
eru óvenjulega slæm aflabrögð í
nóvember, lok sláturtíðar og mik-
ill samdráttur í allri útivinnu
vegna veðurs. Par við bætist að
mörgum átaksverkefnum hafi
lokið í mánuðinum, auk þess sem
vísbendingar séu um samdrátt í
sumum atvinnugreinum.
Að sögn Vinnumálaskrifstof-
unnar eru ýmsar vísbendingar um
það að atvinnuleysi muni aukast
töluvert í desembermánuði og
gæti orðið á bilinu 5,5 til 6%, því
nú gæti vaxandi árstíðasveiflna.
Tímabundið veiðihlé og lokun
fiskvinnsluhúsa muni að öllum
líkindum verða mjög þungt á
metunum. Auk þess bendi ýmis-
legt til þess að slíkt sé nú meira í
undirbúningi, vegna boðaðra
verkfalla.
HEI
Líkur á að hætt verði
við ferðamannaskattinn
Andstæðingar skattsins á
Alþingi hafa fengið aukinn
þrótt eftir að ákveðið var að
strætó þyrfti ekki að borga
skattmn
Ákvörðun fjármálaráðherra um
að endurgreiða virðisaukaskatt af
strætisvögnum hefur fært baráttu-
mönnum fyrir niðurfellingu skatts
á ferðamannaþjónustu nýjan
þrótt. Samkvæmt heimildum Tím-
ans mun stjómarandstaðan ætla
að leggja ofuráherslu á að reyna að
koma í veg fyrir að skatturinn taki
gildi um áramót. Tvennt bendir til
að það kunni að takast, annars
vegar óánægja margra stjómar-
þingmanna með skattinn og hins
vegar tímaþröng á Alþingi.
Mikil óánægja er á þingi með þá
ákvörðun fjármálaráðherra að
endurgreiða virðisaukaskatt af
ferðum almenningsvagna sem
sveitarfélögin reka. Fylgismenn
skattlagningar telja óeðlilegt að
undanþiggja strætó við álagningu
skattsins. Þingmenn af lands-
byggðinni segja að þetta komi fyrst
og fremst íbúum á höfuðborgar-
svæðinu til góða, en íbúar á lands-
byggðinni sitji upp með skatt á
innanlandsflug.
Ákvörðun fjármálaráðherra hef-
ur hert andstæðinga álagningar
virðisaukaskatts á ferðamanna-
þjónustu í andstöðu sinni. Tíminn
hefur heimildir fyrir því að stjóm-
arandstaðan á Alþingi hafi einsett
sér að leggja alla áherslu á að knýja
ríkisstjómina til að draga í Iand í
þessu máli. Sagt er að ekki þurfi að
leggja hart að mörgum þingmönn-
um ríkisstjómarflokkanna að
skipta um skoðun, því margir
þeirra telja þennan skatt óréttlátan
og óskynsamlegan.
Það skiptir einnig máli að fáir
dagar eru eftir af þinghaldi fyrir jól
og mörg mál eru óafgreidd. Við
þær aðstæður getur stjómarand-
staðan haft talsverð áhrif á hvaða
mál fá afgreiðslu fyrir jól.
Ekki er búist við að þinghaldi
ljúki fyrr en á þriðjudag eða mið-
vikudag í næstu viku.
EÓ
I i ímii ii11
Askrift
sími \
618300
Vistvænir
vextir
„Grænn" skiptasamningur milli
Svisslendinga og Pólveija var
samþykktur í Sviss í gær. Sam-
kvæmt samningnum munu
Pólverjar verja upphæðum,
sem svara til vaxta og vanskila
af lánum þeirra í Sviss, til um-
hverfisvænna verkefna heima
fyrir. Stofnaður verður þar um
sérstakur sjóður, „Ecofund', og
er ætlunin að fé úr honum
verði aðallega varið til að draga
úr mengun sem berst til ná-
grannaríkja Póllands. Upphæð-
in, sem hér um ræðir, nemur
um þremur og hálfum milljarði
íslenskra króna, eða einum tí-
unda af skuld Pólveija við Sviss-
lendinga. Pá hafa Bandaríkja-
menn og Frakkar samþykkt
svipuð kjör gagnvart Póllandi.
í PAG
Aöeins 13% bama undir
þriggja ára aldri era á
dagheimili
bloðsíða 4
Horfur á aö Jeltsín og
Zhírínovskíj berjist um
völdin í Rússlandi
blaðsíða 8-9
Heimsókn í melluhverfi
Hamborgar
blaðsíða 10
Nýjar upplýsingar um
áhrif reykinga á blóö-
streymi í fótum
baksíða
ÞJÓNUSTA
Sjónvarpsdagskrá
bls. 16 og 17
Bridge
bls. 14
Gengisskráning
bls. 18
Bíó
bls. 19