Tíminn - 29.10.1994, Blaðsíða 6

6
Wmðmu
Laugardagur 29. október 1994
I
Haavrbinaaþáttur
Ágæt skáldkona lifir í hógværö meðal vor, leikur sér
aö orösins kynngi og yrkir undir dýrum háttum. Eftir-
farandi sléttubandavísu sendir hún Hagyrðingaþætti.
Hún varö til í kjölfar írafársins í Alþýöuflokknum í
haust. Er hún lýsing á einum helsta siðapostula í for-
ystusveitinni.
Mannlýsing
Gætir friöar, aldrei er
ölkær, villtur bófi.
Bætir siði, fráleitt fer
fram úr stilltu hófi.
Rétt verður mannlýsingin þegar vísan er lesin aftur á
bak:
Hófi stilltu fram úr fer,
fráleitt siði bætir.
Bófi villtur, ölkær er,
aldrei friðar gætir.
Sama uppákoma varð tilefni limru:
Hjá flokknum varð fyrr í vetur
fylgishrun, heldur betur.
Af formannsnefnunni,
fylginu' og stefnunni
finnst hvorki tangur né tetur.
Gestur í Vík sendir eftirfarandi:
„Þessar stökur eiga aö minna á, aö bændastéttin virð-
ist endanlega hætt að bera af sér höggin í viöureign
sinni viö ríkisvaldið. Er miklu heldur, að bændur
þakki ráöherrum og öðrum valdamönnum kærlega
fyrir meðferðina á sér, ef eitthvað er.
Nýr bændabragur
Voru bændur valin stétt
með vísa stöðu og tryggan hag.
Skipt er nú um ráð og rétt,
reglum fundið annað lag.
Því nýjan sér á bændum brag,
blessa þeir allt sem fram er reitt.
Þar mun komið þeirra hag
að þakka pent fyrir ekki neitt!"
Gestur í Vík líkir fögnuði norsku ríkisstjórnarinnar
vegna úrslita í þjóðaratkvæðagreiðslu um ESB í Finn-
landi við hátíðahöld í Dofraheimum (sbr. Pétur Gaut):
Dansinn í Dofraheimum
Dansinn ærður Dofralýður
dreifum fjöll og skóga.
Takta slær og röftum ríður
rasssíð fálan Gróa.
Gömul vísa eftir Júlíus Sigurðsson bankastjóra, sem
allt eins gæti verið ort í dag:
Gróðabragð
Þegar félagseignin er
orðin nógu rúin,
hluthafamir sjálfum sér
selja þrotabúin.
Að lokum vísa eftir Aðalstein Sigurðsson:
Auðhyggja
Ágimd hlýða ýmsir menn,
auðinn víða finna,
þeim ofbýður ekki enn
þó örbirgð bíði hinna.
Ágætum hagyrðingum og orðfimum stórskáldum er
þakkað framlag til þáttarins og er meira af svo góðu
þegið með þökkum.
Botnar og vísur sendist til Tímans
Stakkholti 4
105 Reykjavík P.s. SKRIFIÐ GREINILEGA
Þjóöleg tíska endurvakin
Þjó&búningar gengu í endurnýj-
un lífdaganna á afmælisári lýö-
veldisins og eiga nú margar kon-
ur, ungar sem gamlar, peysuföt
eba upphlut og einstaka skartar
jafnvel einnig skautbúning. Nú er
spurningin hvort íslensku þjóð-
búningarnir séu úreltir eða boð-
legur samkvæmisklæðnaður?
Svar: Þetta er fínn fatnaður og
klassískur. Peysuföt og upphlutur
voru áöur sunnudagsklæðnaður
og klæddu konur sig svona upp
þegar fariö var í kirkju eða á önn-
ur mannamót. Þjóöbúningurinn
er í dag fullboðlegur samkvæmis-
klæbnaður og er hægt að nota
hann við mörg tækifæri.
Mér þótti til dæmis vænt um að
heyra s.l. sumar að kona mér
tengd var borin til grafar af kon-
um sem allar voru í þjóðbúningi.
Hin látna saumaði slíka búninga
og kenndi öðrum. Var því vel við
hæfi að konur, sem allar voru af-
komendur hennar, bæru hana til
grafar á svona glæsilegan og eftir-
minnilegan hátt.
Ég get rifjað upp að í fegurðar-
samkeppninni 1971 keppti stúlk-
an, sem varð önnur, í þjóðbún-
ingi en ekki í síðum kjól eins og
venjan er. Hún var mjög glæsileg.
En þab eru viss vandamál við að
klæðast peysufötum. íslenski
þjóðbúningurinn er þungur og
hann er heitur, en konur eru
farnar að venjast því að geta verið
léttklæddari í sparifötunum,
svitna síður og geta betur dansað.
Þetta var ágætisbúningur í félags-
heimilum fyrri tíma, sem ekki
voru upphitub og böllin voru
helst á veturna. Þetta hentaði vel
þar.
Þótt íslenski þjóðbúningurinn sé
glæsilegur, er hann heldur óþægi-
legur klæðnaður að bera. Mér
finnst hann því vera miklu frem-
ur vibhafnarbúningur heldur en
til að skemmta sér í.
Mér finnst eiga vel við að konur
gifti sig í þjóðbúningi, fari í hon-
um til kirkju og noti hann við há-
tíðlegar og virðulegar athafnir.
Svo er dálítið vandamál viö ís-
lenska þjóðbúninginn sem ekki
er alltaf gaumur gefinn. Tvítugar
stúlkur bera hann ekki alltaf vel,
þótt þær séu glæsilegar. Eldri kon-
ur bera hann miklu betur.
Þess vegna þorir Fegurðarsam-
keppni íslands ab ríba á vaðið,
eins og allar abrar þjóðir gera, og
búa til karnivalbúning, eins kon-
ar stælingu af þjóðbúningnum. í
raun og veru ætti feguröardrottn-
ing íslands að vera í einhverjum
ógurlega glæsilegum ísbúning
meb bláum, rauðum og hvítum
linda um mittið og hárri klauf og
með gífurlegan jökulhöfuðbún-
að. Þá mundi hún alltaf vinna
þessar keppnir.
Vandamálið er að þær verða
óttalegar lummur við hliðina á
karnivaldrottningunum, þegar
kemur ab þjóbbúningaskrúb-
göngum. En það eru allir hræddir
um ab það mundi særa þjóðar-
stoltiö, ef breytt væri út af hefö-
Hvernig
áég ab
vera?
Heiöar Jónsson, snyrtir,
svarar spurningum lesenda
bundnum búningum. En það
sýnir líka hve sterka hefb þjóö-
búningurinn hefur.
Hverri konu er í sjálfsvald sett
hvort hún gengur í þjóðbúningi
eða ekki. Hins vegar er tilvalið
fyrir konur, sem þurfa vegna
embættis síns eða maka síns að
vera við hátíðlegar athafnir þar
sem t.d. forsetinn er vibstaddur,
að eiga þjóbbúning.
Hönnuðir okkar virðast hræddir
við heföina, því þeir sækja lítið í
þjóðbúninga til að hanna fatnað
fyrir nútímakonuna. Vel væri
hægt aö hugsa sér að koma ein-
hvers konar þjóðlegri tísku á
framfæri, en það er gert víða um
lönd, oft meb frábærum árangri.
Vib megum ekki vera of íhalds-
söm þegar þjóbbúningurinn er
annars vegar. Hægt er að ganga í
honum eins og hann er, og líka er
upplagt að nota hann sem uppi-
stööu í þjóbleg tískuföt sem hæfa
nútímanum.
Á meðfylgjandi myndum eru
nokkrar útfærslur á hefðbundn-
um þjóðbúningum. ■