Tíminn - 01.04.1995, Blaðsíða 9

Fimm flokkar berjast um
nítján þingsæti Reykjavíkur
Þingmenn Reykjavíkur eru nú
átján a& tölu, en ver&a nítján
eftir kosningarnar sem fram
fara eftir viku, þar sem svo-
nefndur „flakkari" hefur nú
veri& kyrrsettur í Reykjavík.
Var sú rá&stöfun tilraun til aö
koma til móts vi& kröfur um
jöfnun atkvæ&isréttar, en mi&-
a& vi& þa& aö fjöldi kjósenda í
Reykjavík, var um 40% allra
sem kusu 1991, ættu þing-
menn kjördæmisins a& vera
25 a& tölu.
Fullvíst er að fimm núverandi
þingmenn Reykvíkinga hverfa
nú úr löggjafarsamkundunni.
En þar sem nítjándi þingmaður-
inn bætist við, munu ab
minnsta kosti sex rrýlibar úr
Reykjavík taka sæti á Alþingi eft-
ir þessar kosningar, en frekari
fjölgun á hvorn veginn sem er
fer svo eftir því hvernig fylgi
færist milli flokka.
Ný framboö í Reykjavík eru
þrjú aö þessu sinni, en voru sex
a& tölu fyrir þingkosningarnar
1991. Ekkert þeirra komst ná-
lægt því a& fá mann kjörinn, en
af þeim þremur framboöum,
sem komu fram að þessu sinni,
er Þjóðvaki Jóhönnu Sigurðar-
dóttur einn líklegur til-aö setja
strik í reikninginn.
Af þeim fimmtán konum, sem
nú eiga sæti á þingi, eru sjö úr
Reykjavík og má telja ólíklegt ab
þeim fjölgi í þessum kosning-
um. Enda þótt tveir efstu menn
á lista Þjóövaka séu konur, eru
líkur á aö þingkonum Kvenna-
listans, sem nú em þrjár úr
Reykjavík, muni fækka og vegur
það á móti þeim konum sem
kynnu aö bætast viö frá Þjóð-
vaka. En miðað viö óbreytt fylgi
gömlu flokkanna yröi því engin
breyting a& þessu leyti, nema
helst hjá Sjálfstæbisflokknum
þar sem frambjóðandi í níunda
sæti er kona.
Hvernig færist fylg-
ið milli flokka í
Reykjavík?
Af þeim, sem stunda viöhorfs-
mælingar aö jafnaöi, er almennt
talib að mest sé að marka niður-
stöður frá Félagsvísindastofnun.
Samantekt úr þeim þremur
könnunum, sem þar hafa farið
fram í febrúar og mars, gefur til
kynna að af þeim reykvísku
kjósendum sem taka afstöðu,
ætli 55% þeirra sem kusu Al- ’
þýðuflokkinn 1991 að kjósa
hann nú, 70% þeirra sem kusu
Framsóknarflokk virðast ætla að
greiða honum atkvæði nú, 80%
kjósenda Sjálfstæðisflokksins,
75% þeirra sem kusu Alþýðu-
bandalag, en rétt innan við 50%
þeirra, sem kusu Kvennalistann,
virðast ætla að kjósa þann flokk
nú.
Hafa ber í huga aö Reykvíking-
ar í úrtaki Félagsvísindastofnun-
ar um landið alit eru fámennari
en svo að þessar tölur geti talist
áreiðanleg vísbending, en þó
kunna þær að gefa einhverja
hugmynd um hvert stefnir.
Þjóövaki
Stóra spurningin í Reykjavík
að þessu sinni er Þjóðvaki. En
þegar litið er á tölur þeirra, sem
hafa ákveðið hvað þeir ætla ab
kjósa, kann það að koma á óvart
að Jóhanna ætlar að höggva
nokkurn veginn jafnt í rabir
Kvennalista og Alþýðuflokks.
15% fylgis hennar kemur frá
hvorum þessara flokka um sig,
en 10% koma frá Framsókn og
5% frá Sjálfstæðisflokki.
Þegar litið er á þessar þrennar
niðurstöður Félagsvísindastofn-
unar með tilliti til landsins alls,
virðist Þjóbvaki hins vegar ætla
að sækja fylgi sitt nokkuð jafnt
til allra flokka.
Hvernlg helst gömlu
flokkunum á fylgi?
Niðurstöbur Félagsvísinda-
stofnunar benda til þess að Fram-
sóknarflokki, Sjálfstæðisflokki og
Alþýðubandalagi haldist þokka-
lega á fylgi sínu. Aö þessu leyti
hefur Sjálfstæðisflokkur foryst-
una, en 82% allra kjósenda hans
1991 hyggjast greiða honum at-
kvæði nú. Af kjósendum Fram-
sóknarflokks og Alþýðubanda-
lags ætla 77% að róa áfram á
sömu mið, en annaö verður upp
á teningnum hjá Alþýðuflokld
og Kvennalista.
62% þeirra, sem síðast kusu Al-
þýðuflokk, ætla að kjósa hann
nú, en aðeins 44% kjósenda
Kvennalistans ætla að halda
tryggb við hann í þessum kosn-
ingum.
Aftur og enn skal undirstrikað
að hér er um að ræba of lítið úr-
tak til þess aö grundvalla megi
ákveðnar kenningar á niður-
stöðutölum úr þessum þremur
skoðanakönnunum í febrúar og
mars, og vert er til dæmis að
benda á það að reynslan hefur yf-
irleitt sýnt að Alþýöuflokkurinn
er sterkastur á endasprettinum,
en Sjálfstæðisflokkurinn hefur
oftast nær fengið ívið minna
fylgi í kosningum en skoðana-
kannanir hafa gefið vísbendingar
um.
Enn á Félagsvísindastofnun
eftir a& gera eina skoðanakönn-
un fyrir kosningar og er búist við
því ab niðurstöður hennar birtist
í Morgunblaðinu er líða tekur á
vikuna.
Örframboö nota
tækifæriö til aö aug-
lýsa málstaö sinn
Þótt ekki megi gera lítið úr nýj-
ungum á vettvangi stjórnmál-
anna, sýnir reynsla liðinna ára að
fámenn samtök, sem bjóða fram,
hafa ekki erindi sem erfibi, nema
ef vera skyldi það að fá tækifæri
til að auglýsa málstað sinn. Hag-
kvæmari auglýsing en ab hljóta
sess við hlið ráðamanna þjóbar-
innar, í glampa sjónvarpslj-
ósanna í hita kosningabaráttu, er
vandfundin og hafa margir hóp-
ar, sem sameinast um margvís-
Iegustu málefni, nýtt sér hana.
Aö þessu sinni bjóöa tvenn slík
samtök fram í Reykjavík undir
ábúbarmiklum nafngiftum, þ.e.
Náttúrulagaflokkur Islands og
Kristileg stjórnmálahreyfing.
Engu skal spáð um gengi þeirra í
þessum kosningum, en í síðustu
kosningum vom slík framboð
sex að tölu og fengu þau samtals
3.6% atkvæða og engan mann
kjörinn. ■
Reykjavík 1983 % - 1987 % 1991 %
Alþýðuflokkur 5.740 (10,8) 9.527 (16,0) 9.165 (14,8)
Framsóknarflokkur 4.781 (9,4) 5.738 (9,6) 6.299 (10,1)
Sjálfstæbisflokkur 21.807 (43,0) 17.333 (29,0) 28.731 (46,3)
Alþýbubandalag 9.634 (19,0) 8.226 (13,8) 8.259 (13,3)
Kvennalisti 4.248 (8,4) 8.353 (14,0) 7.444 (12,0)
Abrir 4.815 (9,5) 10.505 07,6) 2.206 (3,6)
Alls 50.755 59.682 62.104