Tíminn - 28.10.1995, Blaðsíða 2

2

Laugardagur 28. október 1995
Sjúkdómatrygging er nýjung á tryggingamarkabi vegna breytinga sem eru ab verba á velferbar-
kerfinu. Alþjóba líftryggingafélagib:
Fólki er gert ab kaupa sér vernd
gegn ýmsum sjúkdomum
„Ríkið er að draga sig meira út
úr heilbrigðisþjónustunni og
ýtir fólki um leið til að kaupa
verndina sjálft," segir Daöi
Friðriksson sölumaður hjá Al-
þjóða líftryggingafélaginu sem
býöur landsmönnum uppá
svokallaða sjúkdómatrygg-
ingu.
Athygli vekur aö byrjað var ab
selja slíka tryggingu um miðjan
síðasta áratug í Bretlandi og í
byrjun þessa áratugar í Svíþjóð.
Hérlendis virðast menn einnig
sjá sóknarfæri í sölu þessara
trygginga vegna þeirra breytinga
sem em aö veröa á velferðarkerf-
inu og því öryggisneti sem ætlað
er fyrir þá sem verða fyrir sjúk-
dómsáföllum.
Daöi segir ab viötökurnar við
sjúkdómatryggingunum lofi
góðu þab sem af er en stutt er síð-
an félagiö byrjaði að bjóða lands-
mönnum uppá þennan val-
möguleika. Alls er landsmönn-
um bobið aö tryggja sig fyrir 13
sjúkdómaflokkum og m.a.
krabbameini og hjarta- og æöa-
sjúkdómum, en um 60% dauös-
falla munu vera af þeirra völd-
um. Hinsvegar er ekki bobiö
„Þetta var nú almennt þokka-
legur vetur að flestu leyti. Þaö
voru að vísu miklar umhleyp-
ingar en tiltölulega hlýtt
nema í febrúar en þá var mjög
kalt og talsverður snjór," sagði
Trausti Jónsson, veðurfræö-
ingur, um veturinn 1934-35 í
Önundarfirði. En síöla hausts
árib 1934 fórust þrír menn í
snjóflóði á svipubum slóðum
Sögusagnir um óhappaárib
1995, 13 tungia ár, koma
stjörnufrœbingum á óvart:
Ékki neitt
skelfilegt
viö árib
í ljósi einmuna náttúruhamfara
og tíðra slysa á árinu hefur sú
umræða komib upp meðal fólks
ab árið 1995 sé óhappaár í
stjörnuspekilegu tilliti. Þab
tengist tölunni „óhappatöl-
unni" 13 vegna þess að árib sé
„13 tungla ár" en ekki 12
tungla. Þorsteinn Sæmundsson
stjörnufræöingur segir þetta
vera einhvern misskilning en
forvitnilegt sé ab velta fyrir sér
uppsprettu þessara getgátna.
„13 tungla ár er á 2 til þriggja
ára fresti. 12 tunglmánubir em
354 dagar. Þab munar því 11
dögum og þessvegna er skotiö
inn aukatungli á tveggja til
þriggja ára fresti. Síðast var það
1993 en ég veit ekki hvaðan
menn fá þær 'hugmyndir ab
þetta sé eitthvab skelfilegt."
Þorsteinn segir aldrei hafa
heyrt talab um neina hjátrú
hvað þetta varöar en hann sé
forvitinn um hvaða forsendur
liggi þarna að baki. -BÞ
uppá tryggingu vegna alnæmis,
enn sem komið er. Auk þess em
ekki seldar tryggingar fyrir Alz-
heimers-sjúkdómi eða Parkin-
sons veiki fyrir þá sem em eldri
en 60 ára.
Samkvæmt skilmálum fær sá
sem kaupir sjúkratryggingu fyrir
t.d. 5 miljónir króna vegna
krabbameins, alla þá upphæð
greidda strax og sjúkdómsgrein-
ing liggur fyrir af hálfu læknis.
Hugsunin að baki þessu fyrir-
komulagi er m.a. sú ab einstak-
lingar eiga ekki að þurfa að hafa
fjárhagslegar áhyggjur vegna
sjúkdómsins og geta því einbeitt
sér ab því að ná bata. Þá metur
fólk sjálft bótaþörfina og greiðir
iðgjald sem byggist á aldri þess.
Athygli vekur ab vemlegur
munur er á upphæb iðgjalda eft-
ir því hvort viðkomandi reykir
eða ekki. Sem dæmi, þá greiðir
t.d. fertugur mabur, sem reykir
einn pakka á dag og tryggir sig
fyrir 5 miljónir króna vegna
lungakrabbameins, tæplega 30
þúsund krónur á ári í iögjöld og
er þá 5% afsláttur inní því dæmi.
Ef hann reykir hinsvegar ekki og
fær sama afslátt er iögjaldið tæp-
við Flateyri og flóbiö sem féll
nú á fimmtudag.
Að sögn Trausta er ekki hægt
að draga þær ályktanir að kom-
andi vetur verði harðari en
vanalega þó haustinu ljúki á svo
harkalegan hátt. Rigning, snjór
og rok skiptust á veturinn 1934-
35 og var nóvember talinn
óhagstæður vegna hvassviðris
og bleytu og erfiðar gæftir voru
til sjávar. Ein af orsökum snjó-
flóösins á Flateyri á fimmtudag
er einmitt talin mikil blejda í
jarðvegi sem ekki hafi náb ab
frjósa en Trausti telur samt sem
ar 19 þúsund krónur á ársgmnd-
velli. Aftur á móti þarf kyrrsetu-
maður sem slafrar í sig feitmeti
og aðra óhollustu í tíma og ótíma
ekki að greiba hærra iögjald
í kjaramálaályktun 18. þings
VMSÍ er skoraö á launanefnd
og verkalýbsfélög ab segja upp
gildandi kjarasamningum og
hefja strax undirbúning að
gerð nýrra samninga, enda
séu forsendur núgildandi
samninga brostnar.
Gerö er krafa um vemlega
hækkun lægstu launa og kaup-
máttartryggingar. Verði ekki
gengið aö „sanngjörnum" kröf-
um verkalýbshreyfingar um
endurskoðun samninga, sé það
áður ekki hægt að spá fyrir veð-
ur út frá þessum upplýsingum.
„Þetta er svo tilviljunarkennt að
vib getum ekkert sagt fyrir um
snjóflóð í vetur. Veturinn getur
verið af ýmsu tagi. Hann getur
orðið slæmur eða á hvorn veg-
inn sem er."
Trausti telur ekki að veðurfar á
íslandi sé að versna enda hafi
hér verib óvenjulegt hlýinda-
skeið á árunum 1925-65. Þannig
að ef litiö sé til síöustu alda þá sé
hitastig hér að færast í svipað
horf og var fyrir þetta hlýinda-
skeið. -LÓA
vegna kransæðasjúkdóma en
jafnaldri hans sem neytir heil-
brigðra fæðis og hreyfir sig að
jafnaði mikið.
á ábyrgð ríkis og atvinnurek-
enda hvab „gerast kann á
vinnumarkaði næstu vikur."
í ályktuninni, sem samþykkt
var samhljóða á þinginu, vekur
athygli að þar er ekki minnst
einu orði á Kjaradóm, auk þess
sem ekki er hallab einu orði að
forsætisráðherra, öndvert viö
það sem er að finna í drögum að
kjaramálaályktuninni. En þar
fordæmdi þingið að opinberir
aðilar skyldu hafa frumkvæðið
að því að láta þá efnameiri njóta
efnahagsbatans, en ekki hópa
lágtekjufólks eins og forsætis-
ráðherra hafði ábur lýst yfir.
Auk þess hefði Kjaradómur
breytt krónutöluhækkun lág-
launahópa í prósentuhækkanir
fyrir hálaunahópa.
í samþykktri og endanlegri út-
gáfu kjaramálaályktunarinnar
lýsir þingið yfir furðu sinni á
þeirri litlu áherslu sem lögð er á
baráttuna gegn atvinnuleysinu í
fjárlagafrumvarpinu fyrir næsta
ár. Þingið krefst þess að baráttan
gegn atvinnuleysinu verði gerð
að forgangsverkefni í hagstjórn-
inni og að atvinnurekendur
greiöi jafn há laun og samskon-
ar fyrirtæki gera á Norðurlönd-
unum.
Lýst er ábyrgö á hendur at-
vinnurekendum og ríki vegna
„smánarlegs" kaupmáttarstigs
launafólks sem hefur aukið á af-
komuvanda heimila og ýtt und-
ir búferlaflutninga fólks til ná-
grannalanda í leit að betri af-
komu. -grh
Sagt var...
Þjóbþrifaráb gegn fólksfjölgun
„Var framlag íslands til kvennaráb-
stefnunnar í Kína ef til vill kenningar
um ab lesbíulíf væri þjó&þrifaráb
gegn fólksfjölgun? Hafa lesbíur yfir-
tekiö kvennarábstefnuna og nýta
hana sem áróburstæki til ab auglýsa
sínar einkahvatir?"
Spyr Ólöf S. Eyjólfsdóttir í DV vegna út-
varpsvibtals vib „athyglissjúka kven-
rembubestíu".
Trúln flytur ekkl kjötfjöll
„Þab er stundum eins og stjórnmála-
menn hafi ekki rænu á ab vera meb
réttu rábi. Sagt er ab trúin flytji fjöll,
en trúin flytur ekki kjötfjöll. Þab gera
stjórnmálamenn hinsvegar. Þeir flytja
þau á haugana."
Stormskerib var á flugi í gær í DV og
ræddi þar m.a. um „lambbúnaöarráb-
herra".
Eyrun líka gul
„Þegar ég var faharinn aö tala svo-
hona fyrir nokkrum árum þá hætti
ég ab reykja. Orbin komu upp úr
mér í samfelldu hóstakjöltri, hljóm-
laus og sannfæringarlítil. Húbin var
orbin grágul. Tennurnar líka. Meira
ab segja eyrun voru gul."
Opnun pistils Cubmundar Andra Thors-
sonar í Alþýbublabinu í gær.
Einfalt mál
„En ungt fólk á ab reykja. Síban á
fólk ab hætta því. Þetta er afar ein-
falt. Fólk á líka ab fara á fyllerí meban
þab er ungt, og síban á fólk ab hætta
því. Þetta er afar einfalt."
Sami og ab ofan.
Bjössa burt
„Kæru félagar, ísland úr NATÓ og
Bjössa burt!"
Hákon Vibar Gubmundsson í Vikublab-
Inu.
Felgum forbab
„Ég og Unnar vinur minn vorum
orönir vel þreyttir á ab sjá fólk meb
sæmilega greindarvísitölu ganga til
libs vib Hugin, félag ungra sjálfstæb-
ismanna í Garbabæ, þar sem þab var
eina unga stjórnmálaaflib í Garba-
bæ."
Segir Þorkell Mani Pétursson, 19 ára, í
Vikublabinu abspurbur um orsök þess
ab Félag ungra alþýbubandalagsmanna
var stofnab í Garbabæ á dögunum.
í pottinum er staðhæft aö Lands-
fundur Sjálfstæðisflokksins veröi
ekki haldinn eins og til stóð.
Hann átti að hefjast á fimmtu-
daginn. Nú mun ætlunin að
halda hann næsta vor. Atburðirn-
ir á Flateyri spila hér inn í, en
einnig það aö utanbæjarmenn
eru tregari en fyrr til feröalaga til
Reykjavíkur þegar allra veðra er
von. Þá segja margir aö fyrir
. fundinum hafi ekki legið neitt
sem ekki getur beöið vorsins. Þá
segja þeir allra innvfgöustu að
auk alls framangreinds henti for-
sætisráðherra miklu betur að
hafa fundinn hreinlega ekki fyrr
en í vor. Astæðan sé sú að þá sé
betri tími til að tilkynna um for-
setaframboð.
•
Nú heyrist að listamenn í Mos-
fellsbæ, sem og bæjarstjórnin,
séu orðin alvarlega uggandi um
framtíb Álafossmiðstöðvarinnar
sem listamiðstöövar. Ástæðan er
sú að Lánasýsla ríkisins, alias
Fribrik Sophusson fjármálaráb-
herra, hefur selt húsin á lóbinni
einkaabila úti f bæ, án þess ab
bjóba Mosfellsbæ húsin til kaups.
Sumir Mosfellingar eru þegar til-
búnir meb skýringar á þessu og
segja ab hér muni Sjálfstæbis-
flokkurinn ætla ab hygla ein-
hverjum gæbingum meb því ab
selja húsin fyrir slikk og knýja
bæinn til ab kaupa á upp-
sprengdu verbi.
Þokkalegur vetur 7 934-35 í Önundarfiröi þrátt fyrir mannskcett snjóflóö síöla hausts:
Upphaf vetrar segir lítið
um framvindu veðurfars
-grh
18. þing VMSI skorar á launanefnd og verkalýbsfé-
lög ab segja samningum upp:
Krafist nýrra
kjarasamninga