Tíminn - 18.11.1995, Blaðsíða 24

Vebrib (Byggt á spá Vefturstofu kl. 16.30 í gær)
• Suburland til Breibafjarbar: Vestan og su&vestan kaldi og súld. Hiti
3 til 5 stig.
• Vestfir&ir: Su&vestan kaldi og súld. Hiti 1 til 4 stig.
• Strandir og Nor&urland vestra og Nor&urland eystra: Vestan
kaldi og ví&a súíd. Hiti 0 til 4 stig.
• Austurland aö Glettingi og Austfiröir: Vestan og su&vestan gola
e&a kaldi og skýjað meö koflum. Hiti 2 til 6 stig.
• Su&austurland: Vestan og nor&vestan gola eöa kaldi og víöa skýjaö
í fyrstu, en vestan kaldi og dalítil súld vestantil þegar líöur a morgunmn
og yfir daginn. Hiti 1 til 6 stig.
Dagpeningar, ökutœkjastyrkir og bifreiöahlunnindi hœkkaö margfalt meira en laun
síöustu árin:
Fangavaröafélag
íslands:
Dæmalaus della
hjá Guðnýju
Valgeröur Sverrisdóttir segist ekki þekkja til þess aö vara-
þingmenn séu kallaöir á þing nema nauösyn beri til:
„Mér finnst þetta alveg dæma-
laus della hjá Gu&nýju Gub-
björnsdóttur. Hún er aö gefa í
skyn a& a&rir flokkar en henn-
ar eigin séu a& gera sér þa& a&
leik a& taka inn þingmenn og
láta þjó&ina borga, án þess a&
hafa nokkra ástæ&u til," sag&i
Valger&ur Sverrisdóttir ai-
þingisma&ur í samtali vi&
Tímann í gær.
Valgerbur sagöi ab ekki væri
hægt að taka inn varamann
nema viðkomandi þingmaður
væri í opinberum erindagjörö-
um erlendis, eða veikur, eöa í
fæðingarorlofi. Nýbúiö væri að
setja nákvæmar reglur um þessi
atri&i. Grundvallaratriöin séu
að þau aö þingmönnum sé skylt
aö mæta á þingfundi, nema
nauösyn banni, eins og segi í
þingskaparlögum.
„Þaö er svosem möguleiki aö
fara út af þingi kauplaust og
kalla inn varaþingmann. En það
er eiginlega undantekningin,
enda er þaö ekki gert nema viö-
komandi þingma&ur standi
sjálfur straum af kostnaðinum,
það er þingfararlaununum. En
auðvitaö kemur alltaf einhver
kostnaöur vi& aö kalla til vara-
mann, sem þingið greiöir,"
sagbi Valgeröur.
Valger&ur sagöi þaö mistök í
lagasetningu a& varaþingmenn
Fleiri verbi
á Litla Hraun
Fulltrúar Starfsmannafélags rík-
isstofnana, SFR, gengu á fund
dómsmálará&herra í vlkunni og
kynntu fyrir honum ályktun al-
menns félagsfundar í Fanga-
varöafélagi íslands þar sem
skorab er á rá&herra að fjölga
fangavör&um viö fangelsiö a&
Litla Hrauni.
Félagið telur aö með tilkomu
nýs fangahús og fjölgun fanga-
plássa úr 51 í 86 á Litla Hrauni sé
brýnt að fjölga fangavöröum,
bæöi með tilliti til öryggis fanga
og fangavarða. Af þeim sökum
telur Fangavaröafélagiö brýnt að
dómsmálaráðherra og fangelsisyf-
irfvöld endurskoði fyrri afstööu
sína og ráði nú þegar fleiri fanga-
verði til fangelsisins. En það mun
vera yfirlýst stefna fangelsisyfir-
valda að fjölga ekki fangavöröum
á Hrauninu frá því sem nú er þrátt
fyrir stækkun. -grh
Dagpeningar hækkað
33% en laun aðeins 3%
sem koma kannski inn á þing í
hálfan mánuð, næðu strax líf-
eyrisréttindum þingmanna aö
hluta.
„Þetta hefur örugglega aldrei
verið vilji löggjafans. Að menn
fái slík réttindi strax fyrir stutta
setu á þingi fær ekki staðist og
hlýtur að verða leiðrétt. Þessu
mælir enginn bót," sagði Val-
gerður Sverrisdóttir í gær.
-JBP
Halldór og skœrin:
Höfbabakkabrúin víaö
KL. 15.00 ígœr vígöi samgöngurábherra,
nnar léttir á a
gengiö vel og veríb innan tímamarka. Myndin er tekin viö þetta tœkifœrí ígcer. TímamyndGS
Halldór Blöndal, formlega nýju Höfbabakkabrúna. Tilkoma brúarinnar léttir á allri umferb og hafa framkvœmdir
Ingibjörg Pálmadóttir heUbrigöisráöherra:
Reykingamenn borgi
Sextán milljónir af árlegri
veltu tóbakssölu munu renna
til forvarna veröi frumvarp
sem heilbrig&isrá&herra hef-
ur lagt fram a& veruleika. í
því er gert rá& fyrir a& aldurs-
mörk þeirra sem mega kaupa
tóbak hækki í 17 ár.
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra kynnti ríkis-
stjórninni frumvarp til laga um
tóbaksvarnir í vikunni.
Ástæba þess aö frumvarpið er
lagt fram er, a& sögn Ingibjarg-
ar, að allar rannsóknir sýni að
tóbaksnotkun meðal unglinga
hafi aukist hér á landi undan-
farin ár. Tóbaksnotkun kvenna
sé einnig mjög mikil hérlendis
og mun meiri en í nágranna-
löndunum.
„Allar þjóðir í kringum okkar
hafa hert tóbakslöggjöf sína.
Þetta frumvarp er mjög í takt
við það sem hefur veriö ab ger-
ast í kringum okkur," segir ráð-
herra.
Samkvæmt frumvarpinu er
aldur þeirra sem mega kaupa
tóbak hækkaður í 17 ár. Ingi-
björg segir markmibiö vera aö
losna við tóbak úr grunnskól-
unum. „Það vinnst auövitað
ekki eingöngu með lögum
heldur þurfum við stóraukna
fræðslu og jákvæbar áminning-
ar. Til þess þarf fjármagn og
þess vegna er gert ráð fyrir því
að þaö hlutfall af brúttóveltu
tóbakssölu sem fer til forvarna
hækki. í dag er þaö 0,2% sem
skilar 8 milljónum króna en
samkvæmt frumvarpinu hækk-
ar það í 0,4% sem mundi skila
16 milljónum. Það þýddi aö við
gætum farið í verulegt átak.
Auk þess er reiknað með að
næstú fimm árin hækki verð á
tóbaki umfram verölag um 5-
Nær 13% fleiri fengu greidda
dagpeninga á sí&asta ári en ár-
iö áöur og 5% fleiri bílastyrk,
þótt launþegum hafi hins veg-
ar fjölgað minna en 1% milli
sömu ára. Og sí&ustu tvö ár
hafa framtaldar dagpeninga-
greiöslur hækkaö um 33% eöa
hlutfallslega 10 sinnum meira
en heildar launatekjur sem
a&eins hækku&u um 3% á
sama tíma. Þetta eru dæmi
um athygliver&a þróun sem
kemur í ljós vi& úrvinnslu
Þjóöhagsstofnunar úr skatt-
framtölum landsmanna. Akst-
ur og feröalög í þágu vinnu-
veitenda vir&ast vaxa mjög
hrö&um skrefum.
Rúmlega 25.100 manns töldu
fram bílastyrki (135.500 kr. ab
meðaltali) í síöustu skattskýrslu
sinni, eba meira en 6. hver laun-
þegi. Og 14.400 töldu fram dag-
peninga (163 þús.kr. að meöal-
tali).
Framtölin leiöa m.a. í ljós að
ýmsar aðrar tekur en laun, t.d.
ökutækjastyrkir, bifreiðahlunn-
indi, greiðslur frá lífeyrissjóðum
og tryggingastofnun, hafa
hækkaö hlutfallslega miklu
meira en atvinnutekjur fólks,
sem hafa sára lítið hækkað síð-
ustu þrjú árin.
Á hinn bóginn hafa tekjur
fólks af eignum og af atvinnu-
rekstri hreinlega hrapað niður,
svo samanlagðar (framtaldar)
tekjur fólks af eignum og at-
vinnurekstri duga nú ekki einu
sinni orðið fyrir vaxtagjöldum
af skuldum heimilanna. Enda
hefur eignaskattsstofn lands-
manna ekkert hækkað síðustu
tvö árin, þar sem hækkun
skulda (um 41 milljarð króna)
vegur nánast á móti allri eigna-
aukningu sömu ára.
Alls töldu um 186.300 ein-
staklingar fram einhverjar tekj-
ur fyrir árið 1994 um 1.228
þús.kr. aö jafnaði eða sem svarar
102.400 kr. að meðaltali á mán-
uði.
Af þessum hópi voru um 132
þúsund manns sem töldu fram
atvinnutekjur eingöngu, um
1.209 þús.kr. að jafnaöi
(100.800 kr. á mánuði) og 2%
hærri en áriö áöur. Athygli vek-
ur að fólki með atvinnutekjur
eingöngu hefur næstum ekkert
fjölgað frá 1991. Á hinn bóginn
er stór og hraðvaxandi hópur
sem starfar sjálfstætt, til viðbót-
ar launavinnu eða að öllu leyti.
Rúmlega 26.500 manns töldu
fram einhver reiknuö laun á síð-
asta ári, hvar af 11.100 manns
töldu einungis fram reiknuð
laun. Til viðbótar þessum hóp-
um kemur síðan hraðvaxandi
hópur lífeyrisþega.
Samanlagður tekjuskattsstofn
einstaklinga var rösklega 235
milljarðar króna á síðasta ári
(sem svaraði til 56% þjóðar-
teknanna). Þar af námu laun og
starfstengdar greiðslur (til
147.200 einstaklinga) um 172
milljörðum króna. Þessi upp-
hæð hefur aðeins hækkað um
4,8% á undanförnum þrem ár-
um og reiknaö endurgjald, fyrir
sjálfstæða vinnu, ennþá minna
eða minna en 2%.
Á sömu árum hafa greiddir
ökutækjastyrkir hækkað um
nærri 12%, dagpeningar um
44%, bifreiðahlunnindi um
58% og ýmsar aðrar tekjur um
134%.

TVOFALDUR 1. VINNINGUR