Tíminn - 09.12.1995, Blaðsíða 2

2
Vtetmi
Laugardagur 9. desember 1995
Hommar og lesbíur efna til Veislu til verndar mannréttindum í Operunni. Samkynhneigöir segjast
þvingaöir meö sköttum til aö styöja lög og stofnanir sem kúgi þau. Lög um samkynhneigöa eftir
áramót? Percy Stefánsson segir mannréttindi fótum troöin:
Hundruð samkynhneigðra
á íslandi eru í sambúð
Percy Stefánsson: „Ég er ekki til á pappírnum. Sambúöarlöggjöfin tekur ekki
tillit til okkar."
Samkynhneigb pör sem búa
saman og reka fjölskyldu
skipta hundrubum á íslandi,
aö sögn Percy Stefánssonar
formanns Samtakanna 78.
Hann segir þetta fólk búa vib
ótrúlegt óöryggi. Um 7.000 ís-
lendingar eru samkynhneigö-
ir í þab minnsta, flestir inni í
skápnum eins og þab er kall-
ab. MannréttinÖi lesbía og
homma eru fótum troöin aö
sögn Percy Stefánssonar. Ann-
aö kvöld kl. 20.30 verbur
haldin „Veisla til verndar
mannréttindum" í íslensku
óperunni. Allmargir einstak-
lingar og stofnanir vinna ab
veislunni meb samtökunum.
Meöal margra góöra lista-
manna sem fram koma er Lög-
reglukór Reykjavíkur, en auk
þess Páll Óskar, Emilíana Torr-
ini, Kolrassa Krókríbandi, Vigdís
Grímsdóttir, Elísabet Jökuls-
dóttir, Borgardætur, Caput,
Bragi Ólafsson, Bubbi ogTolli.
Frumvarp um sam-
kynhneigða?
En hver eru hin meintu brot á
mannréttindum samkyn-
hneigbs fólks á íslandi?
„Ég er búinn aö vera í sambúb
í 18 ár og mannréttindi mín eru
engin, hvorki í skattamálum,
erföamálum né lífeyrissjóös-
málum. Ég er ekki til á pappírn-
um. Sambúöarlöggjöfin tekur
ekki tillit til okkar. Vinnuvernd-
arlöggjöf finnst okkur vanta,
hana vantar reyndar fyrir svo-
kallaöa „venjulega íslendinga",
hvaö þá fyrir okkur. Viö erum
ekki nefnd í stjórnarskrá íslands
þó að við höfum óskað eftir að
vera meö í upptalningunni. I>að
var ekki tekib tillit til þess,"
sagöi Percy.
Percy segir aö hann bindi
vonir viö frumvarp til laga eftir
áramót þar sem veröur farin
svipub leiö og í Noregi og Dan-
mörku, hlutaréttindi til handa
lesbíum og hommum. Þaö þýð-
ir öll réttindi hjónabandsins,
nema ættleiöingu og giftingu í
kirkju. Percy segist halda að
þarna sé um aö ræða stjórnar-
frumvarp um málefni samkyn-
hneigöra á íslandi.
„Þaö er ekki þarmeð sagt aö
frumvarpib komi fram. En enda
þótt þaö komi og verbi sam-
þykkt, þá stendur þab eftir ab
breyta þarf almenningsálitinu.
Það erum viö að reyna aö gera
meö veislunni okkar í Óper-
unni. Við óskum eftir stuðningi
Hafís 40
sjómílur frá
landi
Nýlega fór flugvél Landhelgis-
gæslunnar, TF-SYN, í eftirlits- og
ískönnunarflug úti fyrir Vest-
fjöröum. Næst landi var ísbrún-
in um 40 sjómílur norövestur af
Straumnesi. -BÞ
og skilningi allra. Okkur miöar
áfram í þessu og þaö hafa orðið
breytingar síbustu þrjú árin til
hins betra," sagöi Percy.
Yfirborbið fallegra
en raunveruleikinn
Percy segist kannast viö dæmi
þess að samkynhneigt fólk hafi
orðiö fyrir aðkasti, þaö hafi
misst vinnu sína. Sjálfur heföi
hann aldrei goldið fyrir það aö
vera hommi.
„Yfirborðiö er oft fallegra en
raunveruleikinn. Þaö er allt í
lagi meðan samkynhneigö er í
ákveðinni fjarlægö frá fólki. Um
leið og hún nálgast veröur mál-
ið þrúgandi fyrir fólk, þaö verö-
ur hrætt. Þaö er frekar grunnt á
fordómunum. Viö reynum að
eyða þeim meö sýnileika," sagöi
Percy.
Samkynhneigðir
eiga ekkert val
Hommar og lesbíur segjast
eiga rétt á aö finna hamingjuna
á eigin forsendum og vera þátt-
takendur í samfélagi mannanna
á jafnréttisgrundvelli. Þau vilji
ekki veröa þvinguð meö skött-
um til aö styðja lög eða stofnan-
ir sem kúgi þau. Hjónabandiö
og borgaralegu réttindin sem
fylgja því séu mikill örlagavald-
ur í lífi margra lesbía og
homma. Þau vilji fá rétt til aö
vera foreldrar og rétt til hlunn-
inda sem samfélagib ætlar fjöl-
skyldum til verndar hagsmun-
um þeirra. Þau vilja lifa opið og
eiga rétt til einkalífs án leyndar
og hræðslu.
„Þegar viö tölum um stofnan-
ir sem kúga okkur eigurn við við
menntamálaráðuneytið sem
fræðir ekki um kynhneigð okk-
ar, fjármálaráðuneytið, og fleiri
aðila," sagði Percy.
Margt hjónafólk í dag velur þá
leiö aö setja á sviö sýndarskiln-
aö í hagnaðarskyni. Er hjóna-
bandið þá eftirsóknarvert?
„Já, hjónaband, og þá líka
skilnaöur, er val gagnkyn-
hneigðra. Viö höfum aftur á
móti ekkert val, hvorki til aö
giftast né skilja, kannski til aö
plata kerfið eins og fólk er aö
gera. Þaö er mikill munur á aö
eiga valið eöa vera stillt upp viö
vegg eins og í okkar tilfelli," seg-
ir Percy Stefánsson.
Eru ekki að
flagga kynlífi
sínu
Margir borgarar tala um aö
samkynhneigðir láti of mikið á
sér bera á almennum vettvangi,
tali of mikib um kynlífið, öfugt
viö þaö sem almenningur gerir.
„Viö erum ekki aö flagga kyn-
lífinu og viljum leiðrétta svona
misskilning. Viö viljum hugsa
meö hjartanu og höföinu eins
og aörir. Viö viljum lifa lífinu,
vinna og vera í sambúö eins og
annað fólk. Viö hugsum ekki
meira um kynlíf okkar en annað
fólk. Þaö em abrir sem hugsa
um okkar kynlíf og sjá ekki ann-
aö. Fólk er hrætt viö það sem
þaö þekkir ekki, við viljum slá á
fordómana og misskilninginn,
þar þarf fræöslu til. Við erum
venjulegír íslendingar, hvorki
betri né verri, við erum af öllum
stéttum og öllum gerðum og
eins og fólk er flest," sagöi Percy
Stefánsson aö lokum. -JBP
Sagt var...
Drenglyndur Jón Baldvin
„í mínum huga er Jón Baldvin
Hannibalsson orðinn ímynd dreng-
lyndis og skynsemi í íslensku samfé-
lagi..."
Svo farast Jóhanni Haukssyni orb í DV,
en hann vill a& formabur Alþýbuflokks-
ins verbi næsti forseti vor.
Mannkynib llla statt í kvenna-
ríki
„Ef konur hefðu algerlega einarfeng-
ið að ráða ferðinni frá árdaga, þá
þykist ég vita hvar mannkynib væri
nú statt á þróunarbrautinni. Eldslaust
inníhelli, maulandi leðurblökur og
trjámaura, kerlingarnar pælandi í
sinni „femí- nísku sýn" í blindni og
berháttandi sig ab ofan til að geta
taliö uppað tveimur. Þab væri ekki
einu sinni búib að finna upp frum-
stæbustu áhöld eins og öxi. Hvað þá
sög."
Skrifar Sverrir Stormsker í DV.
Help!
„Svo ætlar borgarstýran ab fara að
femínísera borgarkerfib, ráða helst
beib og blöbrur í allar þær stöbur
sem hún kemur því við. Ég tek undir
meb Bítlunum: Help!"
Sami og ab ofan.
Hrafninn lætur llla
„Eftir stendur ab upplognar sakir
Hrafns Jökulssonar á hendur mér og
minni fjölskyldu eiga sér ekki aörar
stobir en í skáldlegu hugarflugi rit-
stjórans. Von er ab fuglinn láti illa í
snörunni."
Gubni Ágústsson um Hrafn Jökulsson,
sem hefur verib víttur af sibanefnd
vegna skrifa Alþýbublabsins um Gubna.
Tíminn í gær.
Andstyggileg framkoma
„Þetta er andstyggileg framkoma og
óþverraháttur, eins og fyrri árásir á
mig sem eiga ekki við rök ab styöjast.
Enn bætir hann gráu ofan á svart.
Mér sýnist þetta snúast upp í mann-
legan harmleik."
Sami um sama.
Rabgreiðslur til aldamóta
„Ekki stendur heldur á ab fjárhagur-
inn þurfi að vera kaupglebinni fjötur
um fót. Nýtt kortatímabil er hafiö,
svo aö ekkert þarf ab borga fyrr en
komið er langt fram á næsta ár. Og
meb rabgreiðslum er hægt ab draga
borgun framundir aldamót."
00 í Tímanum.
Vigdís Finnbogadóttir er farin ab
undirbúa brottför sína af Bessastöb-
um og er byrjub ab kveðja. I vikunni
baub hún til sín „Klúbbi 44" í mót-
töku en þetta er klúbbur eiginkvenna
pípulagningarmanna og mun nafnib
tilkomib vegna þess ab 44 konur voru
á stofnfundinum. En ástæðan fyrir
því ab Vigdís býbur þessum hópi til
sín er sú ab hún hóf kosningabaráttu
sína 1980 með því ab fara á fram-
boðs- og kynningarfund hjá félaginu.
•
Á blabamannafundi hjá Þorsteini
Pálssyni í vikunni meb abilum úr
sjávarútvegi þótti Kristján Þórarins-
son stofnvistfræbingur fyndinn þegar
Ari Edwald, abstobarmabur Þor-
steins, kom inn á fundinn alveg á síð-
asta snúningi. Kristján mun þá hafa
sagt ab nú gætu menn byrjab fund-
inn, Ijósmyndari útvarps væri mætt-
ur. . .
Menn velta fyrir sér hvab sé aö gerst í
þingflokki Allaballa því Kristinn H.
Gunnarsson neitar alfariö ab uppi
hafi verib hugmyndir um ab halda
reglulega sameiginlega fundi þing-
flokka. Hann gengur meira ab segja
svo langt ab leibrétta frétt í Moggan-
um um ab Margrét hafi sagt ab slíkir
fundir væru á döfinni. Þó er staðfest
af Moggamönnum og raunar fleiri
fjölmiðlamönnum ab rétt er eftir
Margréti haft. í pottinum er fullyrt
ab Kristni sé vel kunnugt um ab
Margrét hafi sagt þetta á fundinum
en vilji samt gera þessa „leibrétt-
ingu" til ab koma því á framfæri ab
Margrét hafi sagt allt annað vib
Þingflokkinn og stjórn hans en á
fundi úti í bæ. Um frekari frekari til-
gang slíks plotts er ekki vitab .. .