Tíminn - 19.07.1996, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 19. júlí 1996
Blessabur meö flugmiba
„Hilmar sag&i þaö persónulegt atri&i
hvers og eins hvort hann blessa&i
a&ra me& flugmiðum, en slíkar fer&ir
væru ekki á vegum trúfélagsins
sjálfs."
Hefur DV eftir forstö&umanni Frelsisins
um starfsemi trúfélagsins. Ungur meö-
limur fékk sendan ómerktan flugmi&a
til Bandaríkjanna.
Þetta er matsatri&i
„Það er aö sjálfsögöu erfitt aö segja
til um hvort menn vilja láta tvö ár af
avi sinni fyrir hærri laun eöa öfugt."
Segir hagfræ&ingur á Þjó&hagsstofnun
um forsendur lífsgæ&avísitölu Samein-
u&u þjó&anna. Hann telur e&lilegra a&
leggja meiri áherslu á landsframlei&slu
en lífslíkur í forsendum þessarar vísi-
tölu. Mogginn í gær.
Fjölskyldan í fyrirrúmi
„Enn einu sinni eru fararstjórar og
þjálfarar mun fleiri en íþróttamenn-
irnir... rúsínan í pylsuendanum er
samt gríniö í sambandi vi& eiginkon-
urformanna Sundsambandsins og
Frjálsíþróttasambandsins. Þær fara
bá&ar með mönnum sínum á leik-
ana, skráðar sem fararstjórar."
Úr Sandkorni DV í fyrradag.
Hver er mestur og bestur?
„Á morgun hefst í Atlanta í Banda-
ríkjunum keppni um hverjir ná bestu
tökum á lyfjaneyslu án þess að upp
komist."
Segir í pistli Tímans í gær um Olympíu-
leikana.
Vandi er tveimur herrum a&
þjóna og vera bá&um trúr
„... það getur á engan háttfariö
saman að eftirlitsmenn þessir séu
samtímis á launum hjá vi&komandi
útgerðum eða í starfi um leið."
Segir lögmaöur Fiskistofu vi& DV í bak-
síöufrétt í fyrradag um tvöfalda vinnu
fiskvei&ieftirlitsmannanna tveggja á
Flæmska hattinum.
Vinnugle&i
„Ég veit nú bara ekki hvernig þeir
eiga að eyða tímanum, þessir bless-
aðir menn, þegar þeir eru ráðnir upp
á það að gera ekki neitt."
Segir útger&arstjóri um vinnu vei&ieft-
irlitsmanna um borö í þeim skipum
sem þeir eiga a& hafa eftirlit meö. DV í
fyrradag.
Félagi Babe og félagi Búbba
segja farvel, adios, goodbye,
auf wiedersehen ...
„Kveðja pólitíkina"
Olafur Ragnar Crímsson, veröandi for-
seti íslands, og eiginkona hans, Gu&rún
Katrín Þorbergsdóttir, hafa sagt sig úr
Alþý&ubandalaginu. Tíminn í gær.
Flugvél íslandsflugs á leið til Cræn-
lands í vikunni varb ab snúa frá án
þess ab geta lent, vegna lélegs
skyggnis. Farþegar vélarinnar voru
franskir og skildu ekki flugmanninn
þegar hann var ab útskýra abstæbur,
enda hvorki talandi á ensku né ís-
lensku og flugmaburinn ekki á
frönsku. Á endanum neyddist flug-
maburinn til ab fara aftur í farþega-
rýmib meb blab og tússpenna og út-
skýra abstæbur á myndrænan hátt
fyrirfarþegunum, vib lítinn fögnub
ab sögn. Þab er mörg búmannsraun-
in í ferðaþjónustunni eins og víbar.
•
Þab vakti athygli pottverja þegar
fréttastofa Ríkissjónvarpsins var ab
segja frá því ab skógurinn í Þórsmörk
væri orðinn örvasa og abframkom-
inn af elli. Langt og mikib vibtal var
vib skógarvörb Suburlands þar sem
hann tíundabi rækilega hversu illa
skógurinn væri á sig kominn, en á
meban voru sýndar myndirfrá Þórs-
mörk og á þeim gaf ab líta, fyrir utan
ölvub ungmenni og tjaldbúbir, ung-
legt og hraust kjarr og nokkurra
vikna teinunga. í tvígang sást fúa-
sprek og þá virtist þab vera sama
sprekib frá tveimur sjónarhornum.
Þetta var svipab og segja frétt af því
ab íslenska þjóbin væri komin ab fót-
um fram vegna elli og sýna myndir
frá leikskólum landsins meb.
Kolbrún Valdimarsdóttir for-
mabur Félags tungumálakenn-
ara:
Ekki held ég það. Það er svolítið
erfitt ab eiga að svara þessu í stuttu
máli. Þetta hefur reynst vera gott
að sumu leyti og ekki að öðru
leyti. Þetta getur haft áhrif á móð-
urmálið. Aðrar rannsóknir sýna
fram á að það sé betra aö hafa náð
góðu valdi á móðurmálinu áður
en byrjað er að hefja nám á nýju
máli. Ef tungumálakennsla er færb
neöar þá verba sérmenntaöir
tungumálakennarar ab sjá um
kennsluna. Þetta hefur viljað há
t.d. dönskukennslunni vegna þess
að kennarar hafa þurft að gera
þetta sem hafa ekki menntun til
þess og jafnvel gegn sínum vilja,
bekkjarkennarar.
Samkvæmt frétt Tímans í dag
er víba erlendis farið a& kenna
mjög ungum börnum erlend
tungumál með góðum árangri.
Er ástæða til a& færa kennslu í
erlendum tungumálum niður á
leikskólastigið hérlendis?
Hjálmar Ámason alþingismaður
og í menntamálanefnd Alþingis:
Ég tel ekki ástæðu til þess. Kennsla
í erlendum tungumálum fer fram
meðal yngstu barnanna í gegn um
sjónvarp, tölvuleiki og popptón-
list. Mörg dæmi sanna það. Brýn-
asta málið er að efla lestrarkunn-
áttu því að ólæsi fer vaxandi hér
þar sem besti íslenskukennari allra
handa er á undanhaldi, það er að
segja bókin. Þab er eitt brýnasta
verkefnib að efla lestrarkunnáttu.
Gubrún Alda Harðardóttir for-
maður Félags íslenskra leik-
skólakennara:
Nei, ég tel nú að það eigi að leggja
grunn að móðurmáli barnsins
hvort, sem móðurmálið er ís-
lenska, táknmál eða erlent tungu-
mál. Ég tel móðurmálið vera
grunninn.
Tímamynd ÞÖK
Lesiö fyrir leikskólabörn í gœr. Kannski bíbur þeirra oð lcera erlend tungumál.
Erlendis bjóöa leikskólar nú börnum upp á nám í erlendum málum:
Aldurinn 4-8 ára bestur
til að læra erlend mál
í nýju hefti tímaritsins Upp-
eldi em leidd rök að því að
aldurinn 4-8 ára sé kjöraldur
til að læra erlend tungumál og
að sama leikni náist ekki eftir
10-11 ára aldur. Áhugi á
tungumálanámi leikskóla-
barna sé nú oröinn útbreiddur
í mörgum löndum og leik-
skólar bjóði nú börnum inn-
fæddra upp á nám í erlendum
málum, t.d. í Bandaríkjunum,
Kanada, Frakklandi, Þýska-
landi og víðar. Árangur þessar-
ar starfsemi þyki bæði jákvæð-
ur og eftirtektarverður, og
komi raunar heim og saman
við áratuga reynslu margra
tungumálakennara, sem
margir hafi reynt að berjast
fyrir tungumálakennslu í
neðri bekkjum gmnnskólans.
„Reynslan sýnir að lítil börn,
sem alast upp í umhverfi þar
sem tvö tungumál eru töluð,
eiga auðvelt með að hafa vald á
báðum málunum," segir grein-
arhöfundur, Guðrún Friðgeirs-
dóttir. íslensk börn, t.d. á
dönskum leikskólum, læri
dönskuna svo vel á fáum mán-
uðum að enginn heyri mun á
máli þeirra og danskra jafnaldra
þeirra. Þau haldi samt dönsk-
unni aðskilinni frá íslensku, sé
hún töluð á heimili þeirra.
Framburðarleiknin varðveitist
síðan þegar þau verða eldri og
orðaforðinn meiri og flóknari,
því þau hafi náð valdi á hljóð-
kerfi beggja málanna.
Tvítyngt barn hafi í kringum
tveggja ára aldur fengið meðvit-
und um að það sé með tvö
tungumál í takinu og upp frá
því skilji það alveg á milli
tveggja málkerfa. Sum lítil börn
læri jafnvel þrjú eða fjögur
tungumál án tilsagnar, að því er
virðist jafn leikandi létt og þau
læra að hjóla.
Greind barnanna, menntun
foreldra og kunnátta þeirra í
viðkomandi máli eða þjóðfé-
lagsstaða virðist ekki skipta máli
fyrir málanám litlu barnanna,
svo framarlega sem þau umg-
angist innfædda.
Alþjóðasamtök tungumála-
kennara efndu til samstarfs við
sérfræðinga frá sex löndum um
tungumálanám 4-8 ára barna og
afraksturinn var bók: „Teaching
Foreign Languages to the Very
Young", sem byggir á reynslu
þeirra og fræðimennsku. Að
sögn greinarhöfundar rennir
reynsla þeirra og kannanir stoð-
um undir þá skoðun að æskilegt
sé að leikskólabörn læri erlend
mál frá 4 ára aldri. „Á þeim aldri
ná þau leikni og nákvæmni í
framburði sem endist þeim alla
ævi. Reynslan hefur sýnt að yf-
irleitt ná menn ekki sömu leikni
eftir 10 eða 11 ára aldur."
Greinarhöfundur segir önnur
rök hníga í sömu átt. Hafi sýnt
sig að tvítyngd börn skari að
ýmsu leyti fram úr börnum sem
ekki hafi lært erlent mál.
Reynsla barns af tveim málkerf-
um virðist efla sveigjanleika
hugsunar og gefa því yfirburði í
hugtakamyndun. Börn, sem
læri erlent mál á unga aldri, geti
betur skilið móðurmál sitt þegar
þau veröa meðvituð um að til
eru önnur tungumál.
" Forstjóri SVR heimilaði ekki ostaauglýsingar á strætisvögnum—~ QQ(öól “
Beinagrindur í æ-mék f/a/nst &£rr/i \
óæskilegn samhengi múif ösmbkk/egt !
Tíminn
spyr...
Sagt var...