Réttur - 01.04.1980, Side 25
ágreiningsmál til hliðar en sameinast um
það sem allir gætu sætt sig við. í raun
hefur þetta því miður orðið samkomulag
um það eitt að telja sífellt fleiri krónur
upp úr launaumslögunum, meira og
meira af rýrum krónum, sífellt meira af
eirkrónum, álkrónum, flotkrónum og
svifkrónum. Jafnframt hefur samning-
um verið hagað svo að gerð þjóðfélagsins
breyttist ekki. Allt er reiknað í prósent-
um, en í þeirri aðferð felst að fái aldur-
hniginn maður eða. fatlaður rúmar 20
þúsundir skuli ráðherra fá fjórðung mil-
jónar; jiað er sama prósentan. Sama máli
gegnir um vísitöluna; þeir sem hafa hærri
tekiur en vísitölufjölskyldan hagnast á
verðbólgunni, ]>eir sem hafa lægri tekjur
tapa og jreim mun meir sem þeir eru
snauðari, því að ekkert hefur hækkað jafn
stórlega og brýnustu nauðþurftir. Ég skal
nefna dæmi af sjálfum mér. Ég get ekið
bifreið og bíll er mér lífsnauðsyn ef ég á
ekki að láta mér nægja að kúra inni. í
fyrra nægði Hfeyrir minn frá Trygginga-
stofnuninni til þess að fylla geyminn sex
sinnum á mánuði, nú þrisvar sinnum.
Ia'fskjör mín gagnvart bensíni liafa verið
skert um helming þótt ég njóti fullrar
vísitölu. Og jressi upphæð rennur öll í
ríkissióð því að j^angað fer meira en
lielmingur af bensínverðinu; jrað er tek-
inn skattur af fötlun manna ekki síður
en öðru. Ég stend undir þessum bagga,
fæ eftirlaun frá alþingi og er sæmilega
vinnufær. En mér er kunnugt um fjölda
fatlaðra sem hafa orðið að farga bíl og
setjast í stein sem sumir telia helgan en
ég vanhelgan. Hliðstæða sögu má seg'a
um öll önnur svið, í óðaverðbólgunni
hefur ekkert hækkað eins mikið í verði
og brýnustu nauðþurftir og það bitnar
harðast á jreim sem snauðastir eru. í
byrjun síðasta áratugs voru peningakjör
fatlaðs fólks og aldraðs bætt verulega en
ég er sannfærður um að sú kjarabót hef-
ur öll verið tekin aftur í verki síðan, jrótt
enginn langlærður hagfræðingur hafi séð
ástæðu til Jress að reikna Jrað út.
Hrikalegasta misréttið
Hér endur fyrir löngu sungum við um
það að hin kúgaða stétt gæti hrist klafa
sinn og orðið voldug og sterk. Hin kúg-
aða stétt á íslandi um þessar mundir er
fatlað fólk í víðustu merkingu þess orðs,
þar á meðal kornabörn og háaldrað fólk.
Samkvæmt stöðlum sem reiknaðir hafa
verið annarstaðar á Norðurlöndum er
fjöldi þessa fólks 15% af íbúatölu hverju
sinni, en það jafngildir 30—40 þúsund
manna hér á íslandi. Gildi J^essa fólks
er metið til peninga eins og allt annað.
Gildi okkar er reiknað í prósentum og
krónufjölda. Við sem taldir eru 75%
fatlaðir, j>.e. fjórðungur úr manni, fáum
bætur i'ir almannatryggingum sem nema
um einni miljón króna á ári; það er bæt-
ur fyrir Jrað sem við höfum misst. Það
sem eftir er af gildi sjálfra okkar er jariðj-
ungur úr miljón á ári hverju. Taki ég
dæmi af sjálfum mér og reikni með að ég
nái meðalaldri karlmanna er andvirði
mitt til æviloka talið jafngilda bíldruslu.
Þeir sem ekki bafa aðrar tekjur til fram-
færslu en bætur almannatrygginga fá líf-
eyri í viðbót og geta komist upp í ámóta
mikið á ári og ráðherra hefur á mánuði,
og er þó tekjugreiðandinn hinn sami, rík-
issjóður. Svipuðu máli gegnir um alla
Jrætti þessa vandamáls. Ef háseti missir
fót við vinnu sína fær hann miklu minni
bætur en útgerðarmaður sem verður fyr-
ir sarna áfalli við störf. Farist háseti við
89