Réttur - 01.04.1980, Síða 37
til, svo sein Rósinkrans ívarsson, sá mikli
sjómannakappi, og úr Glerárþorpi Hall-
dór Snæhólm o.fl. o.fl. Ég minnist þess
að er fylking okkar fór fram hjá klöpp-
unum, þar sem konur allmargar voru að
breiða fisk, tók ein ung stúlka langa
bambusstöng með rauðri dulu á á endan-
um, er notuð var til að gefa merki um
kaffitíma o.s.frv., og veifaði henni dug-
lega til okkar eins og til að óska góðrar
ferðar.
Þegar út í Krossanes kom er gengið
upp að skrifstofuhúsinu og inn þangað
sem Holdö situr. Slær nú Erlingur staf
sínum í vegginn og mælir háum rómi:
„Hér er verkfall.“ — Svona fóru tilkynn-
ingarnar fram þá.
Hin formlega verkfallstilkynning var
síðan gefin af „kornungum, stillilegum
pilti, einbeittum að sjá,“ — segir Jón
Ralnsson í frásögn sinni og átti þar eðli-
lega við Steingrím Aðalsteinsson.
Síðan kemur svo Jón með þessa
skemmtilegn lýsingu:
„Þegar skipulagsatriðum er lokið, birtist skyndi-
lega meðal okkar Steingrimur Jónsson, bæjar-
fógeti á Akureyri. með honum er Holdö forstjóri
og fleira stórmenni.
Steingrímur fógeti hefir í höndum bók eina
mikla og Iss upp úr henni svohljóðandi: ,,Ég . . .
af guðs náð konungur yfir íslandi og Danmörku,
hertogi Vinda og Gauta . . .“ o. s. frv., þar sem
hann fordæmir með öll .i þessa vinnustöðvun og
mælir svo fyrir, að við fjarlægjumst staðinn án
tafar, svo unnt sé að halda vinnunni áfram.
En okkur verður það fyrir að slá varðhring um
þennan boð'oera konungs og syngja byltingasöng.
Ekki minnist ég þess að hafa fyrr eða síðar heyrt
fornfélaga minn, Erling Friðjónsson, syngja. Og
ekki tel ég mig, ósöngfróðan manninn, þess um-
kominn að dæma list hans í söng. Hitt fullyrði ég
þó, að söngur hans við þetta tækifæri var ekki
síður áhrifamikill en okkar hinna, enda var hér
sungið af hjartans list. Áhrifamátt söngsins má
marka af því, að strax eftir fyrsta erindið í „Inter-
Gamli barnaskólinn í Glerárþorpi, þar sem fund-
irnir voru haldnir.
nationalnum", beið bæjarfógeti ekki boðanna og
snéri heimleiðis með föruneyti sínu.“
Hættu nú allir íslensku verkamennim-
ir vinnu samstundis, en aftalað hafði ver-
ið við þá norsku að svo skyldi líta út sem
við stöðvuðum jrá með valdi - og var það
létt verk.
En Holdö leist ekki á blikuna, hvað
eitt snerti: Verið var að vinna við að
setja upp nýjan reykháf og hékk hann í
böndum yfir verksmiðjuhúsunum, þung-
ur og fyrirferðamikill, en þau úr timbri.
Spurði hann nú auðmjúklega hvort ekki
mætti festa reykháfinn, hann gæti dottið
og brotið húsin, ef stormur skylli á og
böndin slitnuðu. Honum var sagt, að ef
hann undirskrifaði allar kröfurnar, yrði
þetta strax gert, — en þangað til bæri
hann áhættuna.
En Holdi) vildi umfram allt brjóta
verkamennina og samtök þeirra á bak aft-
ur og vildi að svo komnu ekki láta und-
an. (Hann mun hafa orðið quislingur í
Noregi áratugi síðar.)
Er nú settur verkfallsvörður dag og
nótt við verksmiðjuna. Á hverju kvöldi
er haldinn fundur í litla barnaskólahús-
101