Morgunblaðið - 30.01.2006, Blaðsíða 17
vinnustöðum er fólki með skerta
starfsgetu gefinn kostur á léttum
hlutastörfum, standi vilji þeirra til
þess tímabundið. Auk þess að koma
til móts við þarfir starfsmanna með
skerta starfsgetu með jákvæðu við-
horfi, má ætla að jákvæð ímynd
skapist um fyrirtæki, sem slíka
stefnu hafa.
leyfir
við hliðina á mér og sagði mér að
hafa ekki áhyggjur af launa-
greiðslunum. Ég myndi halda
þeim óskertum á meðan ég stæði í
þessu, en samkvæmt áunnum rétt-
indum var ég búin að reikna það
út að ég ætti fjögurra mánaða
veikindarétt á fullum launum. Það
kom hinsvegar aldrei til þess að
ég þyrfti að sækja greiðslur til
stéttarfélagsins míns, VR. Svo
bættu yfirmenn mínir um betur
með því að bjóða mér nýja stöðu í
febrúar 2005 eftir að ég var búin
að vera í fullri samfelldri vinnu á
áttunda mánuð eftir veikindin.
Mér var boðið starf þekking-
arstjóra í starfsmannaþjónustu
Nýherja sem ég þáði eftir að ég
minnti menn á að stutt hafi verið
síðan ég hafi verið mikið veik og
mikið frá. Þeir gerðu lítið úr því.“
Magnea segist öll vera að koma
til og stutt sé í fyrri þrótt. Hún er
að fara í lýtaaðgerð vegna brjósta-
missisins og vel er fylgst með
henni. „Stuðningur yfirmanna
minna skipti gríðarlega miklu máli
fyrir mig í þessum hremmingum
og það að geta fengið að vinna eft-
ir því sem orkan leyfði, ýmist
heima eða á vinnustaðnum, hafði
góð áhrif. Ég var með ýmis sér-
hæfð verkefni á minni könnu sem
ég vann þegar heilsan leyfði,“ seg-
ir Magnea og bætir við að hún
hafi að auki á undanförnum árum
stundað eróbik-kennslu hjá Hreyf-
ingu og hafi eigandi fyrirtækisins,
Ágústa Johnson, verið sér mikill
andlegur stuðningsbolti. „Leynt
og ljóst veit maður um alla
klettana í kringum sig. Ég vissi
það fyrirfram að foreldrar mínir
og systkini, nánustu ættingjar og
vinir yrðu mér stuðningsnet. Já-
kvæðni og stuðningur vinnuveit-
enda minna sem og vinnuveitenda
fyrrverandi sambýlismanns míns,
Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins,
kom mér hinsvegar verulega á
óvart, og þegar upp er staðið
skiptir viðhorf vinnuveitenda
miklu máli. Ég átti allt eins von á
að gleymast pínulítið.“
krabbamein 35 ára
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 30. JANÚAR 2006 17
DAGLEGT LÍF Í JANÚAR
Umbo›s- og sölua›ili
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
Birkiaska
GLERUNGSEYÐING er vaxandi
vandamál hjá íslenskum unglingum
– en hvað er glerungseyðing
tanna?
Glerungseyðing er það kallað
þegar sýra leysir upp tannvef.
Glerungur á yfirborði tanna
Bein tannkrónunnar er hulið
hörðu lagi sem nefnt er glerungur.
Glerungurinn er harðasti vefur lík-
amans og er 95% steinefni en að
öðru leyti vatn og lífræn efni.
Hvað gerist?
Þegar þú drekkur eða borðar
eitthvað sem er súrt, eins og t.d.
gosdrykki, getur það skaðað tenn-
urnar.Ysta lag glerungsins leysist
upp. Mjög þunnt lag af yfirborði
tannarinnar skolast burt og kemur
ekki aftur.
Form tannanna breytist. Fyll-
ingar í jöxlum virðast rísa upp yfir
glerunginn sem áður var þeim
jafnhár. Glerungur framtanna
eyðist að innanverðu og við það
þynnast tennurnar.
Í fyrstu er glerungseyðing sárs-
aukalaus og erfitt er að sjá hana
sjálfur. Á seinni stigum geta tenn-
urnar hins vegar orðið næmari fyr-
ir kulda og hita og viðkvæmar þeg-
ar þær eru burstaðar
Hvað er súrt?
Drykkir
Í sykruðum og sykurlausum gos-
drykkjum og ávaxtasöfum er
sýra og þeir geta því leyst upp
glerunginn.
Mjólk og vatn, með og án goss,
leysir ekki upp glerunginn.
Matur
Ávextir eru hollir – borðaðu
gjarnan nokkra á dag. Í einstaka
tilfelli getur mikil og tíð neysla
mjög súrra ávaxta skaðað gler-
unginn.
Uppköst og bakflæði
Tíð uppköst þar sem magasýrur
koma upp í munnholið (bakflæði)
geta leyst upp glerunginn.
Sælgæti
Ef mikið er borðað af súru sæl-
gæti, t.d. víngúmmi, getur það
leyst upp glerunginn.
Hvað er hægt að gera til að
fyrirbyggja glerungseyðingu?
Það er margt sem getur skemmt
tennur – og jafnvel þó þær séu
burstaðar daglega getur glerung-
urinn eyðst. En hér eru nokkur
fyrirbyggjandi ráð:
Takmarka neyslu súrra drykkja
og matvæla og neyta þeirra ein-
göngu á matmálstímum.
Ljúka við súra drykkinn á stutt-
um tíma, frekar en að vera að
dreypa á honum í langan tíma.
Skola munninn vel með vatni
eftir að hafa fengið sér eitthvað
súrt.
Bursta ekki tennurnar strax eft-
ir súran mat eða drykk því
hætta er á að bursta burt tann-
vef sem er viðkvæmur eftir sýr-
una.
Nota alltaf tannbursta með
mjúkum hárum og tannkrem
með litlu eða engum slípiefnum.
Drekka frekar vatn eða mjólk í
stað súrra drykkja.
Ert þú með glerungseyðingu?
Þegar þú ferð í tanneftirlit fáðu
tannlækninn þinn til að athuga það
og farðu jafnframt yfir neysluvenj-
ur þínar.
HOLLRÁÐ UM HEILSUNA | Lýðheilsustöð
Dr. Inga B. Árnadóttir, tannlæknir og
formaður tannverndarráðs, og
Jóhanna Laufey Ólafsdóttir, tann-
fræðingur og verkefnastjóri tann-
verndar, Lýðheilsustöð.
Hvað er glerungseyðing tanna?
KAFFIBOLLI getur aukið kyn-
lífslöngun kvenna að því er
bandarísk rannsókn gefur til
kynna. Á vef Aftenposten er haft
eftir Sky-sjónvarpsstöðinni að
stór skammtur af kaffi geti aukið
virkni þess hluta heilans sem
stjórnar kynlífslöngun. Vís-
indamenn við Southwestern-
háskólann í Texas draga þessar
ályktanir af rannsókn á kvenkyns
rottum. Rottur sem fengu koff-
einskammta stunduðu meira kyn-
líf en rottur sem ekki fengu koff-
ein. Mest áhrif sáu
vísindamennirnir hjá rottum sem
ekki voru vanar koffeini.
Morgunblaðið/Ásdís
Kaffi eykur
kynlífslöng-
un kvenna
FYRIR nokkrum árum var ungur
nemandi í Bandaríkjunum að horfa
á sjónvarp seint um kvöld og það
var kalt bæði úti og inni. Hann fékk
mömmu sína til að sauma handa sér
flísteppi með ermum svo hann gæti
haldið á sér hita en einnig farið í
tölvuleiki eða notað fjarstýringuna
án þess að missa teppið af sér. Í dag
hefur hann í slagtogi með öðrum
hafið framleiðslu á teppunum undir
nafninu slanket. Teppin selur hann
á Netinu á slóðinni
www.theslanket.com
Flísteppi
með ermum
Fréttir á SMS