Morgunblaðið - 25.06.2006, Blaðsíða 6

AÐGERÐIR til fækkunar sílamávi í Reykjavík verða
auknar á næstu dögum, að sögn Gísla Marteins Bald-
urssonar, formanns umhverfisráðs Reykjavíkur. Mávar
hafa verið óvenjumargir í Reykjavík
það sem af er sumri og valdið borg-
arbúum talsvert miklum ama. Hefð-
bundnar aðgerðir gegn mávinum
virðast ekki duga nú. Því er ætlunin
að herða á og leita leiða til þess að
fækka mávunum svo þeir verði ekki í
jafn miklum mæli, t.d. á Austurvelli
og Tjörninni.
„Ég hef verið í umhverfisráði og
lagt fram fyrirspurnir og tillögur um
þetta mál, til að reyna að fækka varg-
fugli í borginni, en það hefur ekkert
verið gert. Nú er kominn nýr meirihluti og við ætlum að
láta kné fylgja kviði og grípa til aðgerða og sjá hvort við
getum ekki fækkað þessum ófögnuði,“ sagði Gísli Mar-
teinn.
Hann sagði að jafnt borgarfulltrúar og embættismenn
borgarinnar hefðu fengið kvartanir vegna mávagersins
úr flestum borgarhlutum.
Gefa mávunum en ekki öndunum
„Fólk veit sem er að þetta eru salmonellusmitberar og
þeir fljúga alveg ofan í fólki sem er að fá sér matarbita á
Austurvelli eða hvar sem er. Það er allt útskitið, og ef
fólk ætlar með fjölskyldunni niður að Tjörn að gefa önd-
unum brauð þá hefur það frekar verið að gefa máv-
unum,“ sagði Gísli Marteinn.
Hann kvaðst hafa fengið þá skýringu á mávagerinu að
nú sé minna um sandsíli í sjónum en verið hefur. Mávarn-
ir hafi því minna æti í náttúrunni en ella og eins hafi þeir
ekki jafn greiðan aðgang að sorphaugum og áður.
„Við erum að fara í fegrunar- og hreinsunarátak í
bænum og að losa okkur við þetta er liður í því,“ sagði
Gísli Marteinn. Næstkomandi mánudag verður fundur í
umhverfisráði og þar munu meindýraeyðar borgarinnar
kynna fyrirhugaðar aðgerðir. Þeir munu síðan annast
fækkun mávanna, að sögn Gísla Marteins.
Hertar aðgerðir gegn
sílamávum í Reykjavík
Morgunblaðið/Ómar
Sílamávar eru að margra dómi orðnir plága í Reykjavík.
Gísli Marteinn
Baldursson
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
600 sumarhús og
mikil þjónusta í boði
UMRÆÐUR hafa verið um áætl-
anir Orkuveitu Reykjavíkur og fast-
eignafélagsins Klasa um uppbygg-
ingu frístundabyggðar við
Úlfljótsvatn. Nái þær fram að ganga
má búast við að á næstu árum muni
um 600 sumarhús verða byggð við
vesturhluta vatnsins og á svæði fyrir
sunnan það. Einnig mun ýmiss kon-
ar þjónusta verða starfrækt á svæð-
inu og eru uppi hugmyndir um að
sérstök þjónustumiðstöð sé til stað-
ar og golfvöllur. Morgunblaðið
kynnti sér þær hugmyndir sem uppi
eru um skipulag svæðisins.
Ekki verður um hefðbundna ís-
lenska sumarhúsabyggð að ræða en
að sögn Kristjáns B. Ólafssonar
verkefnisstjóra og Valdimars Harð-
arsonar arkitekts er verkefnið metn-
aðarfullt og gerðar verða meiri kröf-
ur til umhverfislegra þátta en áður
hefur verið gert. Einnig verði boðið
upp á meiri þjónustu við sum-
arbústaðaeigendur. Algengt sé að
sumarhúsaeigendur hafi þurft að
gera leigusamninga við landeig-
endur svo nokkurt óöryggi hafi
skapast um framtíð sumarhúsa við
eigendaskipti jarða. Úlfljótsvatn frí-
tímabyggð, félagið sem Orkuveita
Reykjavíkur og Klasi standa að,
mun aftur á móti einungis bjóða
eignarlóðir.
Strangar kröfur
vegna umhverfismála
Kristján telur að eftirspurn eftir
orlofshúsum sé mikil og vaxandi.
„Við erum að horfa á breytta aldurs-
samsetningu og hópa eldra fólks
sem hafa efni á því að láta fara vel
um sig á efri árum.“ Að sama skapi
hafi kröfur fólks til aðstöðu, afþrey-
ingar og þjónustu breyst mjög mikið
á síðustu árum. Valdimar segir að
litið hafi verið til Bandaríkjanna við
skipulag svæðisins og markmiðið sé
að boðið verði upp á mjög víðtæka
þjónustu á svæðinu. Ýmiss konar
leiksvæði verði fyrir börn, 9 holu
golfvöllur, ljósleiðaratenging og
þjónustukjarni með verslun og veit-
ingaaðstöðu. Fleiri hugmyndir eru í
skoðun og útfærslu. Þá verði eig-
endum frístundahúsa boðið að fá
húsin þrifin og máluð óski þeir þess
og jafnframt að gras verði slegið og
séð um gróður.
Kristján og Valdimar leggja báðir
áherslu á að miklar kröfur verði
gerðar til að umhverfið og náttúra
vatnsins hljóti ekki skaða af byggð-
inni. Sérstök byggingarnefnd á veg-
um landeigenda muni þurfa að sam-
þykkja hönnun hvers húss og verða
gerðar kröfur um að húsin falli vel
inn í náttúruna.
Valdimar segir að þau standi lágt
á steyptum grunni og verði því á
einni hæð nema landslagið bjóði upp
á annað. Þök húsa verði einhalla og
mælst verði til þess að gras verði á
þökum húsanna eða annað efni er
falli vel að heildarásýndinni. Gert er
ráð fyrir göngustígum og opnum
svæðum innan byggðarinnar. Skýr-
ar reglur verði settar um umferð á
svæðinu, umgengni, dýrahald og
umferð á vatninu sjálfu.
Byggðin sjálf verði ekki nær vatn-
inu en 100 metrar en í reglugerð er
lágmarksfjarlægð 50 metrar. Þannig
verði tryggt að útivistargildi með-
fram vatninu skerðist ekki.
Þeir benda einnig á að mikil vinna
hafi verið lögð í hönnun fráveitu-
kerfis. Byggt sé á bestu tækni og
reist verði svokölluð tveggja þrepa
hreinsistöð og séð til þess að mögu-
leg mengun verði sem allra minnst.
Kristján telur að um gríðarlega
framþróun sé að ræða enda hafi ís-
lensk sumarhús hingað til notast við
rotþrær en efasemdir hafi verið um
ágæti þeirra. Tryggt verði að byggð-
in muni ekki hafa áhrif á vernd-
arsvæði Þingvallavatns.
Sitt sýnist hverjum
Jörðin Úlfljótsvatn er um 1.500
hektarar og komst í eigu Rafmagns-
veitu Reykjavíkur um miðjan fjórða
áratug síðustu aldar. Eftir stofnun
Orkuveitu Reykjavíkur fór hún með
eignarhald á svæðinu þangað til að
stofnað var fyrirtækið Úlfljótsvatn
frítímabyggð sem er í eigu Orkuveit-
unnar og Klasa. Lagði Orkuveitan
fram land en Klasi hlutafé.
Nokkrar deilur hafa verið um
áætlanirnar í borgarstjórn en jafn-
framt hafa ýmsir aðilar sem hafa
haft afnot af hluta jarðarinnar lýst
yfir efasemdum sínum. Starfs-
mannafélag Reykjavíkurborgar og
Skátahreyfingin hafa haft aðstöðu á
svæðinu og gert athugasemdir.
Að sögn Kristjáns er fullur vilji til
að starfa með þessum aðilum og öðr-
um hagsmunaaðilum, þ.m.t.
Bernskuskógum og Skólaskógum,
að uppbyggingu svæðisins og að
samstarf geti gagnast öllum. Séð
verði til þess að rask á náttúrunni
verði sem minnst og raunar sýnir
reynslan að sumarhúsabyggðum
fylgi mikil gróðurrækt sem svæðið
þarfnist. Ekki standi til að flæma
neina af svæðinu enda þoli jörðin
meiri nýtingu en verið hefur.
Áætlanir um nýja gerð frístundabyggðar við vesturhluta Úlfljótsvatns á næstu árum
Ljósmynd/Mats Wibe Lund
Séð yfir Úlfljótsvatn frá suðri, en jörðin Úlfljótsvatn er um 1.500 hektarar að stærð.

  

    


Eftir Gunnar Pál Baldvinsson
gunnarpall@mbl.is
Loftmynd af því svæði sem Orkuveitan og Klasi hyggjast setja á frí-
stundabyggð. Á græna svæðinu er fyrirhugað að selja 600 lóðir undir sum-
arhús en það nær nokkuð lengra til suðurs en hér sést. Reitirnir sýna þær
180 lóðir sem boðið verður upp á í fyrri áfanga og búið er að skipuleggja.
6 SUNNUDAGUR 25. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FLEIRI ástæður liggja að baki
lægð fuglastofna en léleg afkoma
sandsílastofna, að mati Haraldar
Sigurðssonar, bónda á Núpskötlu
á Melrakkasléttu. Tíðarfar í vor
hafi verið óhagstætt fyrir varpið
auk þess sem refur sæki í hreiðrin.
Það hafi refurinn alltaf gert en
refastofninn hefur allt að því sex-
faldast á sl. 30 árum að sögn Har-
aldar.
„Ég hef sloppið við að fá refinn í
varpið nokkuð mörg undanfarin
ár. Með því að fara á stúfana
seinni part vetrar og drepa þann
ref sem er hér næst, hefur maður
sloppið prýðilega við að fá ref inn í
varpið,“ segir Haraldur. „Sveitar-
félagið hér hefur staðið sig vel og
ráðið hæfa skyttu. Því er ekki alls
staðar að heilsa, einfaldlega vegna
þess að ríkið kippti svo að sér
höndum með endurgreiðslur til
sveitarfélaga að þau hafa ekkert
ráðið við það.“
Mestur skaði á varptíma
Segist Haraldur ekki í vafa um
það að þar sem refurinn fái að
leika lausum hala höggvi hann
drjúg skörð í fuglastofna.
„Refurinn gerir hvað mestan
skaða á varptímanum, það er
ákveðin fyrirhyggja í genunum og
hann grefur eins mikið af eggjum
og hann mögulega kemur fótum
yfir. Síðan er hann skröltandi allan
veturinn að þefa þetta uppi og
éta.“ Refurinn geri því í raun
meiri skaða en honum er nauðsyn-
legt til að komast af.
„Það hefur margsýnt sig að krí-
an hefur horfið úr öflugum kríu-
vörpum í grennd við mannabústaði
þegar búseta hefur lagst af. Það er
ekki vegna þess að hún sé svo
hænd að manninum að hún fari
þegar hann fer. Það er refurinn
sem gengur frá varpinu, vegna
þess að ekkert truflar hann þegar
fólkið er farið. Það er heldur betur
nauðsynlegt að skera refastofninn
niður til að hlífa varpinu og fugla-
lífi yfirleitt.“
Refurinn heggur
skörð í fuglastofna
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Nauðsynlegt er að halda refastofn-
inum í skefjum til að vernda fugla,
að mati Haraldar Sigurðssonar.