Morgunblaðið - 03.05.2007, Side 17

Stjórnmálaskýrendur voruósammála um hvort þeirraSégolène Royal eða NicolasSarkozy hefði haft yf-
irhöndina í sjónvarpskappræðum
þeirra í gærkvöldi og hvort þær
myndu breyta einhverju um fylgi við
þau. Margir þeirra voru á því að
hvorugt gæti lýst yfir sigri, fremur
hefði verið um jafntefli að ræða.
Samkvæmt nýrri könnun Ipsos-
stofnunarinnar, sem birt var rétt
fyrir útsendinguna, hefur bilið milli
þeirra aukist á ný í sjö prósentustig.
Nýtur Sarkozy fylgis 53,5% kjós-
enda en Royal 46,5% og 87% að-
spurðra sögðust hafa gert upp hug
sinn, en kosið verður milli þeirra á
sunnudaginn kemur.
Kappræðnanna, sem stóðu í tvær
klukkustundir og 40 mínútur, hafði
verið beðið meðtalsverðri eftirvænt-
ingu og þóttu afar mikilvægar fyrir
frambjóðendurna, sem mættust
augliti til auglits í fyrsta sinn í kosn-
ingabaráttunni. Áætlað var að 20–25
milljónir manna myndu horfa á út-
sendinguna, eða um og yfir helm-
ingur kjósenda. Stemningunni í
landinu var líkt við að Frakkar væru
að leika til úrslita í heimsmeist-
aramóti í fótbolta; sjónvarpsskjáir
voru settir upp í veitingahúsum og
krám um land allt og á torgum úti.
Umræðurnar þóttu einkar mik-
ilvægar fyrir Royal þar sem þær
hafa verið taldar síðasta tækifæri
hennar til að höggva í fylgi Sarkozy
og telja kjósendum trú um að sá
kostur væri þjóðinni betri að fela
konu eitt valdamesta forsetaemb-
ætti heims.
Samkvæmt könnunum hafði hún
ekki sótt á Sarkozy eftir fyrri um-
ferð kosninganna. Að sama skapi
þótti mikilvægt fyrir Sarkozy að
sýna yfirvegun og láta ekki reita sig
til reiði en Royal hafði eftir fyrri um-
ferðina tekið upp þráðinn þar sem
Jean-Marie Le Pen hvarf frá og hert
mjög persónulega gagnrýni á
Sarkozy.
Styrkir vinstrafylgið
Laurent Joffrin, ritstjóri vinstri-
blaðsins Liberation, sem hvatt hefur
til þess að Royal verði kjörin, sagðist
þeirrar skoðunar að hún hefði haft
betur gegn Sarkozy en sagðist þó
ekki treysta sér til að segja hvort
það dygði henni til að sópa til sín
nægu fylgi til að ná kjöri.
Alltént sagði hann Royal fyrst og
síðast hafa styrkt stöðu sína gegn
vinstrimönnum sem margir voru
ósáttir við hversu langt hún þótti
teygja sig til að vinna Francois
Bayrou, leiðtoga miðflokksins UDF,
á sitt band eftir fyrri umferðina.
Stjórnmálafræðingurinn Steph-
ane Fouks, sem var aðstoðarráðu-
neytisstjóri Michel Rocard í land-
búnaðarráðuneytinu 1984–85, en
stýrir nú almannatengslafyrirtæki,
sagði að ef um kappleik hefði verið
að ræða hefði Royal unnið á stigum.
Hún hefði strax í byrjun hafið
harða sókn gegn Sarkozy en þó ekki
tekist að slá hann út af laginu. Fouks
sagði ómögulegt að segja hvort
Royal hefði náð einhverjum kjós-
endum á sitt band svo um munaði.
Júdómeistarinn David Douillet,
sem vann gullverðlaun í þyngsta
flokki í Atlanta 1996, var spurður
hvaða verðlaun frambjóðendurnir
verðskulduðu. Hann er stuðnings-
maður Sarkozy og hefur tekið mik-
inn þátt í kosningabaráttu hans.
Royal „virtist óviss“
Douillet var þeirrar hyggju að
Sarkozy hefði haft betur, Royal
hefði í mörgum málum virst óviss
um hvað hún vildi en sagst ætla að
eiga samræður við einhverja um við-
komandi mál. Sarkozy hefði haft á
hreinu til hvaða ráðstafana hann
myndi grípa sem forseti og lýst þeim
skýrt og skorinort.
„Ef þetta var kappleikur, þá var
Royal alltaf hlaupandi á eftir bolt-
anum án þess að ná honum en
Sarkozy hélt markaforskoti sínu
örugglega,“ sagði Douillet.
Hagfræðingurinn Thierry Sauss-
iez lýsti kappræðunni sem svo að
Royal hefði lýst hvers vegna hún
vildi aðhafast og breyta þjóðfélaginu
en Sarkozy lýst því hvernig hann
ætlaði að fara að því. Sagði hann nið-
urstöðuna jafntefli. Rithöfundurinn
Jean D’Ormesson sagði Sarkozy
hafa verið yfirvegaðan og afslapp-
aðan og „ljúfan sem lamb“ þrátt fyr-
ir harðar atlögur Royal.
Christophe Barbier, ritstjóri viku-
ritsins l’Express, sagði hvorugan
frambjóðandann hafa fallið í gildru
hins. Margur skýrandinn sagði meg-
inmun á frambjóðendum þann að
Sarkozy hefði verið afdráttarlaus og
hnitmiðaður í svörum en Royal oft
farið út um víðan völl, verið óskýr
og, ólíkt Sarkozy, ekki haft svör við
hvað aðgerðir hennar myndu kosta.
Margoft þurftu stjórnendur að biðja
hana að halda sig við umræðuefnið
eða stytta mál sitt. Hljóp frambjóð-
endunum nokkrum sinnum kapp í
kinn og í umræðu um menntamál
fatlaðra barna og unglinga reiddist
Royal og virtist vera að missa stjórn
á sér. Sarkozy boðaði þær breyt-
ingar, að fötluð börn yrðu ekki að-
greind í sérskólum heldur nytu
náms í sömu skólum og ófatlaðir.
„Þetta er hneyksli, hámark sið-
leysisins,“ sagði Royal sem kom sem
menntamálaráðherra núverandi fyr-
irkomulagi á. Hélt hún reiðilestur
um stund og er Sarkozy komst að
sagði hann:
„Ég efast ekki um einlægni yðar
en ekki draga siðferði mitt í efa. Ég
tek eftir því að þér missið auðveld-
lega stjórn á skapsmunum yðar.
Forseti Frakklands verður alltaf að
vera yfirvegaður.“
Umræður frambjóðendanna
tveggja, sem urðu hlutskarpastir í
fyrri umferð kosninganna 22. apríl,
einkenndust af átökum um málefni
og stefnuskrár beggja. Frambjóð-
endurnir deildu hart um atvinnu- og
efnahagsmál og samfélagsmál. Þar
hét Sarkozy því að uppræta atvinnu-
leysi, sem er 8,3%, á fimm árum með
því að „leysa atvinnukraftinn úr læð-
ingi“ og rjúfa ýmiss konar höft og
skatta á fyrirtæki. Sagðist hann
myndu afnema lögin um 35 stunda
vinnuviku sem væru að drepa allt at-
hafnalíf í dróma.
Jafntefli sem breytir fylginu lítið
Frönsku forsetafram-
bjóðendurnir Ségolène
Royal og Nicolas Sarkozy
tókust á í sjónvarpssal í
París í gærkvöldi. Ágúst
Ásgeirsson fylgdist með
kappræðum sem beðið
hafði verið eftir.
Reuters
Einvígi Nicolas Sarkozy, forsetaframbjóðandi hægrimanna, og sósíalistinn Ségolène Royal sitja augliti til auglitis
áður en sjónvarpskappræðurnar í París hófust í gærkvöldi. Seinni umferð kosninganna fer fram á sunnudag.
Í HNOTSKURN
»Jacques Chirac kvaddi ígær starfsfólk Elysee-
forsetahallarinnar og hóp ráð-
gjafa, en hann lætur af emb-
ætti forseta innan skamms.
»Royal yrði fyrst kvennaFrakklandsforseti.
agas@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2007 17
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
MIKIL spenna er í samskiptum
Eista og Rússa um þessar mundir
vegna deilunnar um sovéska stríðs-
minnismerkið í Tallinn en eist-
neska stjórnin hefur látið fjarlægja
það úr miðborginni. Líta Rússar,
ekki síst rússneski minnihlutinn í
Eistlandi, á það sem ögrun og
óvirðingu við sig en margir Eistar
minnast þess nú með hvaða aðferð-
um sovéskir kommúnistar sölsuðu
Eistland undir sig á stríðsárunum.
Eftir hörð mótmæli sovéskra
stjórnvalda og þingsins vegna
brottflutnings bronsstyttunnar af
sovéska hermanninum ákvað þing-
ið að senda nefnd manna til Tall-
inn. Svo er að sjá sem viðræður
hennar við eistneska ráðamenn hafi
gengið nokkuð vel en nefndin hefur
engu að síður verið gagnrýnd fyrir
afskipti af innanríkismálum Eist-
lands, sem er aðili að Evrópusam-
bandinu.
„Þetta minnir á atburði ársins
1940 þegar Stalín sendi fulltrúa
sína til Eistlands til að koma hér á
fót sovéskri leppstjórn,“ sagði
sagnfræðingurinn Mart Helme og
fyrrverandi sendiherra Eistlands í
Moskvu. „Kröfur rússnesku sendi-
nefndarinnar nú
um að eistneska
ríkisstjórnin segi
af sér vegna
málsins eru í
svipuðum dúr.
Svo er þó fyrir
að þakka, að nú
erum við aðilar
að Atlantshafs-
bandalaginu,
NATO, og Evr-
ópusambandinu.
Við lifum líka á
upplýsingaöld og því er ekki unnt
að bola burt ríkisstjórn án þess að
umheimurinn taki eftir.“
„Eistneskt innanríkismál“
Urmas Paet, utanríkisráðherra
Eistlands, skoraði fyrr í vikunni á
ESB að bregðast hart við yfirgangi
Rússa og sagði, að ákvörðun
stjórnarinnar um stríðsminnis-
merkið og átökin, sem um það
hefðu staðið, væru eistneskt innan-
ríkismál. Aðför Rússa að landinu
væri hins vegar mál, sem varðaði
ESB-ríkin öll.
„Þetta er mesta ógnun við full-
veldi Eistlands frá 1991,“ sagði
Andres Kasekamp, yfirmaður eist-
nesku utanríkismálastofnunarinn-
ar. „Hættan hefði hins vegar verið
miklu meiri og alvarlegri, væri
Eistland ekki í NATO og ESB.“
Rússar tóku því illa þegar Eist-
land, Lettland og Litháen gengu í
NATO 2004 og Helme segir, að síð-
an hafi þeir aukið afskipti sín af
innanríkismálum landanna.
Blóðug átök um sovéska minn-
ismerkið í Tallinn, sem hafa kostað
einn mann lífið, hafa kynt undir
gömlum ótta meðal Eista.
Lokaði sendiráðinu í Moskvu
„Þegar Rússar taka að ögra okk-
ur, spyr ég mig hvenær því muni
linna,“ sagði Milvi Tammist, tæp-
lega áttræður eftirlaunaþegi.
„Endar það með sama hætti og
1940 þegar Sovétmenn sviptu okk-
ur frelsinu? Mér er órótt en við
stöndum ekki ein. NATO gæti ekki
setið aðgerðalaust hjá, reyndu
Rússar að undiroka okkur á ný.“
Eistlandsstjórn lokaði í gær
sendiráði sínu í Moskvu eftir að
ungt fólk, sem styður rússnesk
stjórnvöld, gerði aðsúg að sendi-
herranum. Þá hefur komið fram, að
vefsíður eistneskra stjórnvalda
liggja niðri vegna tölvuárása frá
Rússlandi. Hefur þeim að sögn ver-
ið stýrt frá tölvum í opinberri eigu,
þ. á m. frá tölvu á skrifstofu Vlad-
ímírs Pútíns, forseta Rússlands.
Eistum er órótt vegna
deilunnar við Rússa
Deiluefnið Sovéski
hermaðurinn.
Valhöll, Háaleitisbraut 1, 2. hæð, 105 Reykjavík
Símar: 515 1735 og 898 1720, fax: 515 1717
Netfang: oskar@xd.is
Utankjörfundaratkvæðagreiðsla vegna alþingis
kosninganna 12. maí nk. er hafin.
Erlendis er kosið í sendiráðum Íslands og hjá mörgum ræðismönn-
um. Einnig er kosið á sjúkrahúsum og öldrunarstofnunum skv.
sérstökum auglýsingum þar um.
Munið að hafa skilríki meðferðis.
Utankjörstaðaskrifstofan veitir allar upplýsingar og aðstoð við
kosningu utan kjörfundar. Einnig er hægt að nálgast upplýsingar á
heimasíðu Sjálfstæðisflokksins www.xd.is og á upplýsingavef
dómsmálaráðuneytisins www.kosning.is
Sjálfstæðisfólk!
Látið okkur vita um stuðningsmenn
sem ekki verða heima á kjördag, t.d.
námsfólk erlendis.
UTANKJÖRSTAÐASKRIFSTOFA
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
Kosið er hjá sýslumönnum um allt land.
Í Reykjavík er kosið í anddyri Laugardalshallarinnar
alla daga kl. 10.00 - 22.00.