Morgunblaðið - 15.09.2007, Qupperneq 34
34 LAUGARDAGUR 15. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Þegar ég kom heim
sá ég númerið hennar
Jóhönnu á símnúmerabirtinum og
kaldur hrammur óttans greip um
hjarta. Var hún vinkona mín farin?
Úr vonleysi og vanmætti, sorg og
ótta fæddist þó fljótt von. Ef til vill
hafði hún bara fengið að fara heim og
var að hringja til að spjalla. Slíkur er
nú máttur vonarinnar. Virðingin fyr-
ir lífinu getur af sér lífsþrá og von
sem fléttast saman. Jóhanna þekkti
vel þrána, vonina og ákallið um
lengra líf, eftir að hafa barist við
krabbamein um árabil og jafnvel á
stundum haft betur. Þá baráttu háði
hún af því æðruleysi sem einkenndi
hana, en æðruleysi gagnvart verk-
efnum lífsins og umburðarlyndi
gagnvart mannfólki voru gildi sem
krýndu hana sem manneskju. Þó að
hún væri ákveðin, lægi ekki á skoð-
unum sínum og talaði tæpitungu-
laust. Eins og birtist í síðustu orðum
vinkonu minnar til mín, er hún sagði
að ég og frænka hennar værum eins
og „gamlar kerlingar!“, þegar við
Jóhanna Á.H.
Jóhannsdóttir
Jóhanna Árnheiður
Helga Jóhanns-
dóttir fæddist í
Reykjavík 15. maí
1957. Hún lést á
Heilbrigðisstofnun
Suðurlands á Sel-
fossi að morgni 6.
september síðastlið-
ins og var útför
hennar gerð frá
Fossvogskirkju 13.
september.
kvöddumst með kossi
við sjúkrabeð hennar.
Umburðarlyndi og
traust til mannfólksins
kom ekki síst í ljós
þegar Jóhanna var yf-
irfararstjóri hjá Úrval
Útsýn. Það var bæði
aðdáunarvert og lær-
dómsríkt að fylgjast
með því trausti sem
hún bar til fararstjóra
sinna sem oft á tíðum
var ungt fólk, að feta
sín fyrstu spor í farar-
stjórastarfinu. Með
þessu trausti lagði hún bæði grunn
að góðri samvinnu og þjálfun góðra
fararstjóraefna.
Jóhanna átti gott með að tjá hugs-
anir sínar og tilfinningar sem upp
komu á þeirri göngu sem hún þurfti
að takast á hendur. Bæði í ótta og
von. Einnig í gleði. Ekki alls fyrir
löngu sagði hún við mig að morgni
dags, „Karítas, ég er svo hamingju-
söm! Þrátt fyrir allt, vakna ég full
hamingju á morgnana.“ Í annan tíma
sagði hún, „hvernig sem allt fer, þá
veit ég þó að ég hef lifað lífi mínu lif-
andi, það er því miður meira en
mörgum hlotnast.“ Þessi orð hennar
og afstaða eru góð lexía og umhugs-
unarverð, þó þau veiti ekki huggun á
kveðjustundu sem kom of fljótt. Þeg-
ar svo margt er ógert og drengurinn
hennar enn svo ungur.
Það virðist svo undur stutt síðan
Jóhanna hóf gönguna með sjúkdóm
sinn. En þó svo langt. Ég er þakklát
Guði fyrir að hafa fengið að eiga hana
að vini og fengið að slást í för með
henni á þeirri göngu sem nú er að
baki. Eftir situr endurskin góðra
samtala, samverustunda og vináttu,
en einnig söknuður og tómarúm.
Við erum aldrei tilbúin til þess að
kveðja. Til þess er lífið of dýrmætt.
Hvert gengið spor of djúpt í heimi
reynslu og minninga. Á kveðju-
stundu finnst mér gott að horfa fram
til endurfunda genginna ástvina.
Minnast sigurs lífsins yfir dauðanum
og fyrirheits Drottins um eilíft líf.
Elsku Brahim og Helgi og ástvinir
allir. Ég bið þess að Guð minn gefi
ykkur öllum huggun og styrk. Guð
helgi allar minningar um Jóhönnu.
Ragnheiður Karítas
Pétursdóttir.
Jóhanna kenndi mér að taka mín
fyrstu skref í blaðamennsku. Líklega
hefði ég ekki getað fengið betri leið-
beinanda. Hún hafði þann eiginleika
að geta gagnrýnt á uppbyggilegan
hátt. Og enn þann dag í dag nota ég
þau góðu ráð sem hún gaf mér.
Þótt við áttum ekki eftir að starfa
á sama fjölmiðli, nema þetta eina
sumar, rákumst við alltaf hvor á aðra
af og til. Nú síðast í vor. Ég rifjaði þá
upp okkar fyrstu kynni og hve frá-
bær hún hefði verið. Hvatningarorð
hennar hefðu átt stóran þátt í því að
ég ákvað að leggja fyrir mig blaða-
mennsku.
Hún hringdi í mig kvöldið eftir og
sagði mér hvað henni hefði þótt vænt
um að heyra þetta. Ég hefði verið
hálf umkomulaus mína fyrstu daga
sem blaðamaður og því hefði hún
ákveðið að taka mig undir sinn
verndarvæng.
Og þannig var hún einmitt: Hlý,
jákvæð og gefandi. Við áttum gott
samtal þarna um kvöldið. Hún var
bjartsýn þrátt fyrir erfið veikindi og
sagði mér að hún hefði fundið ham-
ingjuna hjá eiginmanni sínum og
syni.
Ég mun ávallt varðveita þessar
góðu minningar um Jóhönnu.
Aðstandendum hennar votta ég
mína dýpstu samúð.
Arna Schram.
Hvað er lífið?
Það er leiftur eldflugu að aftni.
Það er andardráttur vísundar að vetri.
Það er skugginn sem skýst eftir jörðinni og
hverfur inn í sólarlagið.
(Þýð.)
Síðustu dagana sem Jóhanna lifði
var sól. Sólin var búin að skína alveg
stanslaust allt sumarið. Þegar leið að
kveðjutíma fór að rigna. Himinninn
byrjaði að hvolfa úr sér. Síðan hefur
rignt og blásið, himinninn grátið og
vindarnir blásið henni byr í bak í síð-
ustu ferð hennar.
Líf Jóhönnu var of stutt og hennar
verður sárlega saknað. Jóhanna var
kona sem bar með sér lífið og kraft-
inn þar sem hún kom og þar sem hún
var. Hún, sem persóna, var eins
langt frá dauðanum og hægt er að
vera allt til loka.
Jóhönnu kynntist ég í Portúgal
þegar hún starfaði þar sem farar-
stjóri fyrir Úrval-Útsýn. Ég hafði
heyrt margt um hana talað af sam-
fararstjórum hennar, áður en ég hitti
hana fyrst, og vildi gjarnan kynnast
henni. Einn daginn sá ég hana skjót-
ast yfir bílastæðið fyrir framan hótel
í miðbænum, dökka á brún og brá,
hnarreista og líflega, fallega og
sjarmerandi. Og þegar ég hljóp á eft-
ir henni og kynnti mig, þá kom bros-
ið, smábil á milli tannanna, vottur af
spékoppum. Þetta heillandi bros sem
sást svo oft og glettnisglampinn í
augunum. Jóhanna hafði húmor fyrir
öllu og sá alltaf leið út úr hlutunum.
Engin verkefni voru of erfið. Hún
valdi að finna lausnir á öllum vanda.
Hún tók hverju því sem mætti henni
á lífsleiðinni sem verkefni sem hægt
var að vinna til enda. Jóhanna kvart-
aði eins og aðrir en þá breytti hún
líka til, stóð ekki föst í skónum sem
voru að meiða hana ef hún fékk við
það ráðið. Hún var heilsteyptur per-
sónuleiki og sjálfri sér samkvæm.
Forvitin og áræðin. Jóhanna sagði
mér það eitt sinn, að eftir að hafa
lengi starfað sem blaðamaður ákvað
hún að venda sínu kvæði í kross og
leggja land undir fót. Hún pakkaði
saman sínum föggum og fór í ferða-
lag austur á bóginn. Þetta ferðalag
leiddi hana eftir nokkrum krókastíg-
um á fund ástvinar síns og sálufélaga
Brahim. Einn sumardag fyrir níu ár-
um hringdi hún í mig til Frakklands
til að segja mér að þau Brahim hefðu
eignast lítinn prins, hann Helga Id-
der. Þetta ferðalag í austur átti líka
eftir að leiða hana inn á nýjar braut-
ir, því fljótlega var hún aftur farin að
starfa sem fararstjóri af mikilli
ástríðu og hæfni.
Jóhanna kenndi mér og gaf mér
margt. Hún hafði gagnrýninn og
kvikan hug og rökræður við hana
gátu aldrei verið öðruvísi en spenn-
andi og gefandi. Við sátum löngum á
rökstólum, skilgreindum og skoðuð-
um, gerðum grín eða gagnrýndum.
Lífið er tími og tíminn er hál
skepna sem rennur manni hratt úr
greipum. Krabbinn er kvikindi með
mörg höfuð sem erfitt getur reynst
að höggva öll af. Jóhanna barðist við
kvikindið allt til síðustu stundar af
reisn og bjartsýni sem henni var lag-
ið.
Ég votta fjölskyldu Jóhönnu, sér-
staklega Brahim og Helga Idder,
mína dýpstu samúð.
Þórdís Erla Ágústsdóttir.
✝ Jón Laxdalfæddist á Gauts-
stöðum á Svalbarðs-
strönd 22. maí 1919.
Hann lést á heimili
sínu, Víðilundi 20 á
Akureyri, hinn 3.
september síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru. Grímur Lax-
dal, f. í Garðsvík á
Svalbarðsströnd
5.7. 1882, d. 3.11.
1977 og Sigurdís
Bjarnadóttir, f. í
Saurbæ á Vatnsnesi
í Húnaþingi vestra 20.2. 1884, d.
1.1. 1962. Syskini Jóns voru Helgi
lögfræðingur í Reykjavík, f.
21.10. 1910, d. 1940, Sæunn hjúkr-
unarkona, f. 8.5. 1912, d. 1933,
Guðný húsfreyja á Syðri-Grund í
Höfðahverfi, f. 6.7. 1914, d. 2000,
Halldór kaupmaður í Reykjavík,
f. 16.6. 1917, d. 1990, Óli Lúðvík
kaupmaður í Reykjavík, f. 16.8
1922, d. 1993, og Eggert kaup-
maður í Reykjavík, síðar í Noregi,
f. 23.9. 1924, d. 1985.
Eiginkona Jóns er Snjólaug
Aradóttir, f. á Grýtubakka í
Höfðahverfi 25. september 1929.
Þau gengu í hjónaband 8. febrúar
1951. Foreldrar hennar voru Ari
Bjarnason, f. á Svalbarði á Sval-
barðsströnd 24.8. 1893, d. 11.3.
1965 og Sigríður Árnadóttir, f. á
Gunnarsstöðum í Þistilfirði 18.9.
1896, d. 27.4. 1941. Börn Jóns og
Snjólaugar eru: 1) Sæunn, f. 7.
febrúar 1952. 2) Grímur, f. 13.12
1953, maki Halldóra Stefáns-
dóttir, börn þeirra eru Guðný Ósk
og Jón Stefán. Sonur Gríms og
Margrétar Ingólfsdóttir er Ing-
ólfur Már, maki Erna Guðmunds-
dóttir. 3) Ari, f.
12.12. 1958, maki
Sigurlaug Sigurð-
ardóttir, dóttir
þeirra er Auður
Snjólaug. Börn
Sigurlaugar eru
Sigurður Baldur og
Þóra Guðrún. 4)
Helgi, f. 4.6 1960,
maki Katrín H.
Árnadóttir, börn
þeirra eru Arnar
Jökull og Arndís
Halla. 5) Pálmi, f.
29.6. 1967, maki
Sólveig Jónsdóttir. Börn Sól-
veigar eru Erla, Jón Geir, Berg-
sveinn Ingvar og Pétur Trausti.
Foreldrar Jóns bjuggu á Gauts-
stöðum á Svalbarðströnd til 1925.
Síðan í eitt ár í Laufási og síðan á
Svalbarðseyri. Fjölskyldan flytur
síðan að Nesi í Höfðahverfi árið
1928 þar sem Jón ólst upp. Jón
stundaði nám við bændaskólann á
Hólum og útskrifast þaðan bú-
fræðingur 1941.
Jón og Snjólaug hófu búskap í
Nesi 1951 og bjuggu þar þangað
til þau fluttu í Birkilund 3 á Akur-
eyri 1995. Þau fluttu síðan í þjón-
ustuíbúð í Víðilundi 20 í apríl sl.
þar sem Jón lést. Jón var virkur í
félagsmálum og gegndi ýmsum
trúnaðarstörfum. Hann átti sæti í
hreppsnefnd Grýtubakkahrepps
um 20 ára skeið. Hann var um
tíma formaður skólanefndar
Grunnskólans í Grýtubakka-
hreppi, og í stjórn Kaupfélags
Svalbarðseyrar, þar af formaður í
mörg ár.
Jón verður jarðsunginn frá
Laufáskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
„Er búfræðingur, duglegur, vel
gefinn … Þetta er mannlýsing á Jóni
Laxdal þá 25 ára gömlum og er til-
vitnun í gangnaforingjaskrá Páls G.
Jónssonar frá Garði úr bók hans
Flateyjardalsheiði.
Glampi í augum, glettnislegt bros
og hlýlegt handtak. Hreinn og beinn,
ræðinn og hlýr. Þannig kom Jón
Laxdal mér fyrir sjónir þegar ég
hitti hann fyrst á heimili þeirra
hjóna fyrir rétt rúmum áratug. Þau
höfðu þá nýverið flutt til Akureyrar
eftir 45 ára búskap í Nesi í Höfð-
ahverfi. Síðar lærði ég að tilvitnun
Páls stóð fyrir sínu. Búfræðingur var
hann af lífi og sál, eljusamur og
greindur vel.
Það er góð lífsreynsla að kynnast
jafn heilsteyptum manni og Jón var.
Jón kunni að greina hismið frá
kjarnanum, var laus við tildur og
hálfkveðnar vísur. Hann hafði sterk-
ar skoðanir á öllum málum og lá ekki
á skoðunum sínum ef honum mislík-
aði eitthvað. Stefnufastur og kom
alltaf til dyranna eins og hann var
klæddur.
Hann hafði mikla frásagnarhæfi-
leika og var með ríka kímnigáfu.
Stutt ökuferð gat verið honum efni í
margar frásagnir. Í heimsóknum
okkar norður til þeirra hjóna naut
maður þess að hlusta á hann segja
sögur og ræða málefni líðandi stund-
ar. Það voru gefandi stundir. Hann
var vel að sér í öllum málum innan
sveitar sem utan og var ekki að
heyra að hann væri hættur búskap
og sestur í helgan stein. Hann hafði
mikinn áhuga á málefnum sam-
félagsins og var víðlesinn. Búskapur
og landbúnaðarmál áttu þó hug hans
og hjarta og fylgdist hann vel með
framförum og tækninýjungum í
þeim málum fram á síðasta dag.
Sagt er að landslag móti persónu-
leika fólks. Búsetan í Nesi hefur án
efa haft mikil áhrif á persónuleika
Jóns þar sem fáir staðir á landinu
geta státað af jafn fjölbreyttri og fal-
legri náttúru. Fjörðurinn, fjaran,
fjöllin, móinn sem og fuglarnir, fisk-
arnir, búsmalinn og annað dýralíf,
allt við bæjardyrnar. Í þessu um-
hverfi var Jón sannkallað barn nátt-
úrunnar. Hann var mjög næmur og
vissi oft meira en aðrir áður en hlut-
irnir komu í loftið. Mér er það minn-
isstætt þegar Helgi hringdi norður
til að tilkynna um fæðingu dóttur
okkar að mamma hans sagði eitthvað
á þessa leið „já, hann Jón sagði að nú
hlyti hann Helgi að fara að hringja,
barnið væri örugglega komið í heim-
inn“. Hann hafði fengið fregnir af því
þá þegar frá öðrum stöðum.
Hjónaband þeirra hjóna var ein-
stakt. Gagnkvæm virðing og vænt-
umþykja duldist engum.
Jón átti farsæl ævilok. Að undan-
skildum síðustu mánuðum var hugs-
un hans skýr og almenn heilsa góð.
Hann naut þess að synda og ganga
reglulega, spilaði vist og las. Hann
sofnaði svefninum langa á koddanum
sínum, hafði skilað fallegu og ríku
ævistarfi. Síðustu vikur fyrir andlát-
ið var hann meðvitaður um að stund-
in væri að nálgast, hann hafði fengið
kall.
Snjólaugu og ástvinum öllum
sendi ég samúðarkveðjur.
Katrín H. Árnadóttir.
Jón Laxdal
Kvaddur var mánu-
daginn 3. september
hinstu kveðju heiðurs-
maðurinn Stefán Torfason Hjaltalín.
Leiðir okkar lágu saman fyrir næst-
um þremur áratugum er ég kynntist
barnabarni hans, síðar eiginmanni
mínum og nafna hans. Var mér strax
vel tekið af bæði Stefáni og konu
hans Ingveldi sem þá bjuggu á
Klapparstíg í Reykjavík. Voru þau
Stefán og Inga góð heim að sækja,
skemmtileg, samhent og létu sér
annt um sína afkomendur og fjöl-
skyldur þeirra. Var sjaldnast farið í
ferðalög nema þau væru með í för og
ferðaðist fjölskyldan saman bæði inn-
anlands og utan og hafa góðar stund-
ir og minningar orðið til úr þeim ferð-
um. Einnig voru Stefán og Inga
dugleg að fara í sólina og ferðast
meðan heilsa Ingu leyfði, og höfðu
þau ánægju af þeim ferðum á árum
áður.
Jólaboðin koma líka upp í hugann
sem voru haldin hjá þeim á Klapp-
arstígnum, þau voru alltaf annan í
jólum og kom þá fjölskyldan saman
og borðaði hjá þeim. Í minningunni
var það hangikjöt, svið og annað góð-
gæti sem borið var fram handa öllum
skaranum sem fór ört stækkandi.
Íbúðin hjá þeim var ekki stór, en þau
létu sig ekki muna um það og voru
þetta ánægjulegar stundir sem fjöl-
skyldan átti saman og borðað, spjall-
að og jafnvel tekið í spil líka.
Stefán T. Hjaltalín
✝ Stefán T. Hjal-talín fæddist á
Selvöllum í Helga-
fellssveit 1. ágúst
1916. Hann lést á
Hrafnistu í Hafn-
arfirði 24. ágúst síð-
astliðinn.
Stefán var jarð-
sunginn frá Víði-
staðakirkju mánu-
daginn 3. sept. sl.
Þegar ég lít til baka
yfir liðin ár finnst mér
það að hafa kynnst
Stefáni og konu hans
Ingveldi mikil forrétt-
indi og er mér þakk-
læti til þeirra hjóna
efst í huga þegar ég
hugsa um þau, einnig
hafa börnin mín fengið
að eiga langafa og
langömmu fram að og
yfir tvítugsaldurinn og
er það alls ekki sjálf-
sagt og ber að þakka
fyrir það. Síðustu árin
átti Stefán heimili á Hrafnistu í Hafn-
arfirði. Kona hans Ingveldur lést árið
2000.
Stefán eignaðist góða vinkonu á
Hrafnistu, Gerðu Hammer, og áttu
þau síðustu árin hans saman þar.
Líkamlegri heilsu Stefáns fór að
hraka verulega síðustu tvö til þrjú ár-
in og reyndist Gerða honum mjög vel,
en alla tíð var hann með og fylgdist
með sínu fólki og lífinu í kringum sig,
en aldurinn var orðinn hár og líkam-
inn lúinn og komið að kveðjustund.
Vil ég þakka honum samfylgdina og
veit að vel hefur verið tekið á móti
honum þar sem ferðinni okkar allra
er heitið við lok lífs okkar á jörðinni.
Ó, blessuð stund, er burtu þokan líður,
sem blindar þessi dauðleg augu vor,
en æðri dagur, dýrðarskær og blíður,
með Drottins ljósi skín á öll vor spor.
Ó, blessuð stund, er burt er syndin illa
og brotinn liggur dauðans grimmi hjör
og Drottins sali frjálsir andar fylla
með frið og sælu, kraft og eilíft fjör.
(M. Joch.)
Ingibjörgu, Siggu, Sigga, Gerðu og
fjölskyldum þeirra sendum við sam-
úðarkveðjur. Einnig systkinum hans
og fjölskyldum þeirra.
Margrét Björgvinsdóttir
og fjölskylda.
Morgunblaðið birtir minningargreinar alla útgáfudagana.
Undirskrift| Minningargreinahöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín
en ekki stuttnefni undir greinunum.
Minningargreinar