Morgunblaðið - 18.02.2008, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 18. FEBRÚAR 2008 39
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
N1 VERSLANIR WWW.N1.IS
N1 býður úrval af legum og tengdum vörum
fyrir iðnað, bifreiðar og sjávarútveg. Hafðu
samband við fagmenn okkar í síma 440 1233.
LEGUR
Legur · Leguhús · Reimar · Tannhjól · Reimskífur
Pakkdósir · Sérverkfæri · Legufeiti
DRAUMUR hvers blaðamanns er
að „skúbba“ – vera fyrstur með
feita frétt. Lára (Sara Dögg) er
nýr liðsmaður hjá „gulu press-
unni“, því þarf hún að grafa upp
æsifrétt til að komast í tölu alvö-
rublaðamanna á dagblaðinu Póst-
inum. Fréttalukkan er með Láru,
hennar frumraun er meinleys-
islegt mannshvarf verkfræðings-
ins Mána, bíllinn hans finnst uppi
á Sandskeiði, blóði drifinn.
Ekki að orðlengja það, hvarfið
breytist í snúið og skælt morðmál
þar sem Lára er oftast skrefi á
undan öðrum blaðamönnum og
lögreglu. Hún reynist hafa bein í
sínu lunkna fréttanefi og veitir
ekki af því þegar líða tekur á at-
burðarásina er líf hennar sjálfrar
er í bráðri hættu.
Á þessa leið er rauði þráðurinn
í glæpaþáttaröðinni Pressa, sem
hefur nýlokið göngu sinni á Stöð
2, sem einnig sýndi tímamóta-
þættina Næturvaktina fyrir
skömmu. Stöðvarmenn hafa sann-
arlega stungið RÚV aftur fyrir
sig á þessu sviði, í bili a.m.k.
Gæði Næturvaktarinnar komu
ekki á óvart, við erum orðin
þrælsjóuð í gerð gamanmála fyrir
sjónvarp og engu að kvíða þar
sem snillingurinn Jón Gnarr er
annars vegar, „handritalæknirinn“
Sigurjón Kjartansson og Pétur
Jóhann. Allir hafa þeir sannað sig,
en öðru máli gegnir um saka-
málasviðið, þar hafa íslenskir
þáttagerðarmenn lítið komið við
sögu og afraksturinn verið auð-
gleymdur til þessa. Í því sam-
bandi er vert að hafa í huga að sú
bábilja var lífseig fram á síðasta
tug nýliðinnar aldar að íslenskar
glæpasögur ættu engan rétt á sér
og páfarnir hlógu að slíkri firru.
Arnaldur Indriðason afsannaði þá
kenningu með tug metsölubóka út
um alla Evrópu þar sem hefur
rignt yfir hann verðlaunum. Um
svipað leyti hefur komið fram á
sjónarsviðið hópur hugmyndaríkra
og skemmtilegra glæpapenna,
fimm þeirra eiga þátt í handriti
Pressu.
Hugsunarhátturinn er breyttur,
grundvöllurinn er fyrir hendi,
þökk sé höfundunum, og því mið-
ur eru glæpamál orðin daglegt
brauð í innanlandsfréttum.
Fjársvikamálið sem Pressa
snýst um og endar með morði er
ekki fjarlægt íslenskum raunveru-
leika, líkt og glæpasagan er að
verða sannasti samtímaspegill lýð-
veldisins. Eitt leiðir af öðru og
bak við glæpina er gróðafíknin
sem tröllríður þjóðfélaginu og er
jafnvel búin að eignast sinn fasta
útsendingartíma í fréttaþáttum
sjónvarpsstöðva og eigin prent-
miðla.
Græðgin verður fórnarlömbum
Pressu að falli, á hælum hennar
er óreynd en brött blaðakona sem
hefur vissulega ansi oft heppnina
með sér, en sjaldan í slíkum mæli
að hún trufli ánægju áhorfandans.
Þættirnir eru af „danska skól-
anum“, evrópskir kvikmyndagerð-
armenn hafa heimfært þetta al-
ameríska sjónvarpsefni og lagað
að hugsunarhætti þjóðar sinnar
og fáir náð jafngóðum tökum á
því og frændur vorir við sundið.
Hetjurnar eru dálítið andhetju-
legar í aðra röndina, gjarnan í for-
ræðisdeilu, með afkvæmi sín á
hælunum, einkalífið heldur súrt og
þannig er komið fyrir Láru sem er
nýskilin við barnsföður sinn; há-
skólagengið ábyrgðarlaust himpi-
gimpi með meiri áhuga á ungpíum
en dóttur sinni.
Lára er falleg stúlka og karl-
menn dragast að henni eins og bý-
flugur að baldursbrá. Pressan
dregur upp skondna mynd af and-
rúmsloftinu á ritstjórnarskrifstof-
unni; hún er fyndin en trúverðug
og kennir margra grasa í mann-
lífsflórunni. Þarna eru stjörnu-
blaðamennirnir Stína (Arndís
Hrönn Egilsdóttir) og Stefán
(Stefán Hallur Stefánsson), gamli
kvennabósinn og fréttastjórinn
Gestur (Þorsteinn Bachmann), enn
með blik í auga og ágengur skratti
ef hann kemst í tæri við pils. Rit-
stjórinn (Kjartan Guðjónsson) er
kominn yfir drykkjuslugsstigið og
stýrir sínu fólki vel – ef það stend-
ur sig.
Eins og góðum krimmum sæmir
er athyglinni dreift með fölskum
grunsemdum og ágætum hlið-
arsögum, m.a. af perranum Jörgen
og einelti sem dóttir Láru verður
fyrir. Siðferðileg skylda blaða-
manna blandast oftar en ekki inn í
umfjöllun gulu pressunnar og
samskipti hennar við aðra fjöl-
miðla. Það er mikið að gerast frá
fyrstu mínútu til þeirrar síðustu,
fléttan er margsnúin og sökudólg-
urinn er vandlega felumálaður.
Stundum ber á dramatísku offlæði
sem angrar mann þó aldrei alvar-
lega, en er eini ljóðurinn á hand-
ritsgerðinni.
Óskar Jónasson heldur traust-
um höndum um framvinduna,
keyrslan er hröð og fumlaus og
hann kann greinilega ekki síður
við sig í krimmanum en gríninu.
Óskar er með traustan tökumann,
klippara og tónlistarmenn sér við
hlið og leiktjöldin eru ótrúlega
raunveruleg og útlit Pressu er
fullkomlega óaðfinnanlegt.
Þvílík lofrulla og enn er eftir að
hæla leikurunum en það er einkar
ánægjulegt að sjá jafnvel sam-
ansettan leikhóp og í Pressu (slag-
ar hátt upp í leikaravalið í Brúð-
gumanum). Blandað er saman
vönum og menntuðum leikurum
og nýgræðingum af götunni, sem
gefst mjög vel. Þeir fyrrnefndu
eru í fyrirrúmi, með Söru Dögg
(Næturvaktin) hárrétta í aðal-
hlutverki Láru. Hún er mátulega
óörugg til að byrja með, nýgræð-
ingurinn á Póstinum, en sækir í
sig veðrið og ber uppi margar erf-
iðar senur með mikilli prýði.
Kjartan og Arndís Hrönn eru eins
og fædd og uppalin í (ekki lengur)
reykmettuðum ritstjórnarskrif-
stofum, sama máli gegnir um Þor-
stein Bachmann, sem reynist
meira en lítill senuþjófur. Þannig
er hægt að halda lengi áfram.
Niðurstaðan skiptir mestu máli
og hún er skýr: Við ráðum við efn-
isflokkinn og sakamálaþættir hafa
eignast nýtt og eftirsóknarvert
viðmið.
Gula presssan kemst í feitt
SJÓNVARPSÞÁTTUR
STÖÐ 2
Íslenskir sjónvarpsþættir. Leikstjórn:
Óskar Jónasson. Yfirumsjón handrits:
Sigurjón Kjartansson. Saga: Sigurjón og
Óskar. Handritshöfundar: Árni Þór-
arinsson, Páll Kristinn Pálsson, Yrsa Sig-
urðardóttir, Ævar Örn Jósepsson. Fram-
leiðandi: Þór Freysson.
Kvikmyndatökustjóri: Arnar Þórisson.
Leikmynd: Sveinn Viðar Hjartarson.
Hljóðhönnun: Þorsteinn Ásgeirsson.
Klipping: Guðni Halldórsson. Tónlist:
Barði Jóhannesson, Eberg. Aðalleik-
endur: Sara Dögg Ásgeirsdóttir, Kjartan
Guðjónsson, Þorsteinn Bachmann, Stef-
án Hallur Stefánsson og Nanna Kristín
Magnúsdóttir. Sýningartími 6 x 45 mín.
Saga film fyrir Stöð 2. 2008.
Pressa
bbbbn
Sæbjörn Valdimarsson
Góðir leikarar „Blandað er saman vönum og menntuðum leikurum og nýgræðingum af götunni, sem gefst mjög vel,“ segir meðal annars í dómi.