Skinfaxi - 01.06.1915, Blaðsíða 2

66
SKINFAXI
máttugastar. En rjett er þó að geta þess
að á rafmagnsöldinni hlýtur ísland að
standa vel að vígi i samkepninni. I Rúss-
landi, Þýskalandi, Frakklandi og Egglandi
eru árnar flestar lignar, og því hæfar til
siglinga, en ekki aflgjafar. I Suður-Evrópu
eru litlar úrkomur, vatnsmagn fremur lítið
og misjafnt eítir árstíðum. í raun og veru
eru ékki nema þrjú lönd i Evrópu, sem
eru verulega fossa-auðug. Það er Sviss,
Noregur og Island. Og af þessum þrem-
ur er Island einna best sett.
Nú má hér um bil sjá fyrir hversu fram-
þróun rafnotkunarinnar verður háttað hér
á landi. Fyrst voru raílýst fáein kauptún
og sveitabæir. Þar næst fóru menn á ein-
stöku stað að elda mat við rafhita, og láta
rafmagn hrevfa vélar í vinnustofum og á
heimilum, Á næstu áratugum verða raf-
magnsofnar algengir bæði í kaupstöðum
og á sveitabæjum. Þetta eru þær raf-
magnsframfarir, sem núlifandi íslendingar
munu vissulega fá að sjá. En það er að-
elns byrjunin. Af því getur að vísu leitt
mikið gott, einkum ef létt verður að hita
híbýli manna, því að nú er húskuldinn
þjóðinni til niðurdreps. En stóriðnaðurinn
kemur síðar. Það kostar margar miljónir
að beisla einn stórfoss, en þá mun arður-
inn líka verða mikill. Þá munu bæir rísa
upp við aflstöðvarnar, rafmagnsbæir í stað
kolaborga 19. aldarinnar. Enginn getur
sagt til hvers þessi mikla orka verður not-
uð. Besta hugmynd má fá með því að
athuga til hvers gufan er nú höfð. Hún
gerir ótal verk. Alt hið sama getur raf-
magnið gert, og meira til því að það er
máttugra og fjölbreytilegra í eðli sínu.
Ef til vill er ekkert hörmu-
Hér vantar and- legra, en að sjá hve góð
'náttúrugæði! lífsskilyrði Iandið hefir, en
vita jafnframt um fjölda
manna, sem líða neyð, og aðra sem hrekj-
ast burtu nauðugir, til fjarlægra landa.
Það stoðar ekki að áfella menn fyrir
leti eða ræktarleysi. Það væri bæði rangt
og gagnslaust. Viðreisn landsins er fólgin
í eflingu andans. Þjóðin hnípir nú hálf-
soltin og köld í Iélegum húsakynnum, alt
vegna fátæktar að sagt er. En raunar er
það vegna ófullkominnar menningar því að
alt um kring eru gnægtir auðs og hita,
sem bíða þess að þjóðin kunni að neyta
þeirra. Hér geta Iifað miljónir manna, og
lifað vel. Landið þarf ekki að breytast,
heldur mennirnir. Þeim þarf að fara fram
í réttri þekkingu og manndygð. Vill unga
fólkið vinna til sigurlaunanna? Eða eiga
þau að bíða ófæddra kynslóða?
Ú ti-f þróitir.
ii.
Meðferð á uielðslum. Oft getur það
komið sér vel fyrir íþróttamenn að kunna
dálítið að fara með meiðsli, og er hér sagt
frá nokkrum lækningum á algengustu meiðsl-
um íþróttamanna. Eru þær þannig, að-
flestir munu geta framkvæmt þær sjálfir,
eða fengið hjálp til þess hjá vinum sín-
um:
Þegar sin tognar, eða vöðvi, er best að
hvíla sig nokkra daga, eða hafa léttar æf-
ingar, sern ekki reyna á meiðslið, viðhafa
heitt og kalt vatn, eða bakstra, og nudd.
Ekki er gott að liggja í rúminu, vegna
þess, að það dregur úr mætti líkamans.
Heita vatnið er notað svo fljótt sem mögu-
legt er, eins heitt og unt er, og viðhaft
að minsta kosti 15—30 mínútur í hvert
skifti, eftir því hvað meiðslið er mikið. Kalt
vatn á aldrei nota fyr en meiðslið er orð-
ið að minsta kost eins dags gamalt, og er
það notað alveg á sama hátt og það heita.
Hvortveggja er notað 3—4 sinnum á hverj-
um degi. Aðal-reglan við nuddið er súr
að nudda altaf að hjartanu. Þegar nudda
á fót, er best að byrja á lærinu, og nudda
frá hnénu upp á mjöðm, síðan frá ökla