Skinfaxi - 01.01.1922, Blaðsíða 3

SKINFAXI
3
bandsstjórnin beinir, bér með, eindregið,
þeirri ósk til þeirra félagsmanna, er þess
eiga kost, að þeir sendi blaðinu fréttir
af félögunum og aðrar góðar greinar um
félagsmál. Ennfremur vill sambandsstjórn-
in alvarlega brýna fyrir fél.mönnum, hversu
áríðandi það er, að þeir sendi öll þau
bréf, sem sambandið varða, beint til sam-
bandsstjórnarinnar, en ekki til einstakra
manna, þetta á við um hvort heldur eru,
bréf og peningasendingar til Skinfaxa, eða
bréf og skýrslur til sambandsins. Utaná
alt slíkt skal rita til sambandsstjórnar U.
M. F. í., pósthólf 516, Reykjavík. Ella er
gersamlega óvíst að bréfin komist til skila.
Vegna fjarveru og anna sambandsstj.
manna, veitti hr. Helgi Valtýsson hjálp
við útgáfu Skinfaxa á síðastliðnu ári.
Kann sambandsstj. honum beztu þakkir
fyrir þá aðstoð.
Þingvallafriðunin.
Ungmennafélögunum var fyrst birt sú
hugmynd að vernda Þingvelli við Öxará
og gera þá að friðhelgum þjóðgjarði, á
borð við samskonar garða erlendis; það
var á samfundi nokkurra félaga í Reykja-
vík árið 1912. Arið eftir var birt grein
um þetta mál í Eimreiðinni. Síðan hefir
friðunarmálið oft verið rætt hjá ungmenna-
félögunum, bæði á Fjórðungs- og Sam-
bandsþingum. Hefir altaf komið í ljós ein-
dreginn vilji þeirra, að friðunin kæmist á,
ekki síðar en á IOOO ára afmæli alþingis
1930. En vegna óhægrar aðstöðu, og
ýmsra kringumstæða, hafa félögin ekki
getað unnið þessu máli það gagn, sem þau
hefðu viljað.
Arið 1918 var Þingvallamálið flutt inn
á fund í Stúdentafélaginu í Reykjavík. Þar
fékk það ágætar undirtektir, sem vænta
mátti. Að tilhlutun félagsins var Þingvalla-
nefndin stofnuð, sem kunnugt er. Formað-
ur hennar var Pálmi heitinn Pálsson kenn-
ari. Nefndin sendi alþingi 1919 áskorun
um að taka Þingvallamálið til athugunar.
Þingið samþykti tillögu, í 5 liðum, sem
hér fer á eftir:
»Alþingi ályktar að skora á ríkis-
stjórnina:
x. Að láta rannsaka girðingastæði og
girðingakostnað umhverfis svæðið
frá Þingvallavatni milli Almannagjár
og Hrafnagjár norður á móts við
Ármannsfell og Hrafnabjörg.
2. Að rannsaka, á hvern hátt heppi-
legast yrði fyrirkomið að afnema bú-
íjárrækt og ábúð á býlunum, Hraun-
túni, Skógarkoti og Þingvöllum
ásamt Vatnskoti.
3. Að korna í veg fyrir, að einstakir
menn eða félög reisi sumarbústaði
eða nokkur önnur skýli á svæðinu,
sem í 1. lið getur.
4. Að skipa umsjónarmann á Þingvöll-
um yfir sumarið, er gæti þar góðr-
ar reglu.
5. Að leggja fyrir næsta alþingi frum-
varp til laga um friðun Alþingis-
staðarins forna við Öxará, að með-
töldu umhverfi hans, er æskilegt
þykir að friða«.
Tillögu þessa, ásamt ágætri greinagerð,
flutti gamall og góður ungmennafélagi, þá-
verandi alþingismaður, Jörundur Brynjólfs-
son. Tillagan var samþykt í báðum deild-
um, því nær í einu hljóði. Var viturlega
af stað farið, af fyrsta alþingi eftir ný-
fengið sjálfstæði þjoðarinnar, að hlutast til
um, að forni þingstaðurinn, og umhverfi
hans yrði sómi sýndur — yrði numinn á
ný —. Er ekki ósennilegt, að tillagan
verði tilefni til þess, að enn eigi Þing-
vellir í vændum að verða frægir í sögu
landsins.
Til skýringar á ýmsum liðum í tillög-
unni, skal drepið hér á nokkur atriði.