Skinfaxi - 01.12.1925, Side 16

128
SKINFAXI
hefir langaö til að láta til sin lieyra. pó geta þær verið
sæmilega orðaðar, og sjaldan munu þær gefnar út fyrir
gróðavon, síst þnrfa þær að vera ósannar eða siðspill-
andi, vel má lesa þær þess vegna. Hitt er meinið, að
þær eru ritaðar af þeim sem engin skáld eru, eða þær
eru eftir höfunda, sem kalla má að séu enn á barnsaldri.
Höfundarnir liafa að eins séð morgunroðann og fyrstu
hélunætur æfinnar, því er þroski þeirra lílill og oftast
miklu minni en þeir sjálfir halda. Gömlum mönnum og
víðförlum finnast vegalengdirnar stuttar, sem þeir fóru
í æsku kringum túnið sitt lieima, þó þeim fyndist smala-
gatan furðu löng forðum daga, og voru hreyknir af því
við félaga sína, sem þeir sáu af sjónarhæðum þeim,
sem hjá lienni stóðu. Líkt mun þessu farið í andans
heimi. Rithöfundar munu oft sjá of seint, að þeir höfðu
litið að segja, þegar þeir byrjuðu á að gefa út sögur
sínar og iðrast því eftir að hafa gert það, bæði vegna
sín og þjóðarinnar, sem þeir vildu kenna. ]?eir sjá að
fagrar og skáldlegar hugmyndir æskunnar voru illa
mótaðar. Hugur skáldsins var óráðinn, hann var ekki
vígður mannlifsins mikla eldi nema áð litlu leyti. þvi
urðu áhrif sagnanna sem leifturljós, er kviknaði skyndi-
lega, en hvarf von hráðar. þau gátu aldrei orðið ber-
andi kraftur mikilsverðrar stefnu, og því síður refsi-
vöndur óhollra þjóðlífsstrauma. þau eiga ekki skap-
andi mátt. Yrkisefnin eru oftast nær einhæf, vanalega
um ástir. prátt kennir þar meirlyndis um of, söguhetj-
urnar sjá ekkert nema sína eigin sorg. pað er sem þær
ætli að deyja af ástahrygð og vonbrigðavoli. ]?eim finst
þær vera ólánsömustu verurnar á jörðu, og tala um til-
finningar sínar af miklum f jálgleik. Enda hafa höfund-
ar slíkra sagna hlotið þennan fræga dóm af einu höfuð-
skáldi landsins:
„peir leika sitt öfuga apaspil
i uppgerðarluygð af ao vera til.“