Skinfaxi - 01.12.1925, Blaðsíða 17

SKINFAXI
129
Sögur þessar eru illa fallnar 1il þess að ala upp hrausta
og stórhuga þjóð. pær geta ekki skapað sannar hetjur,
sem aldrei kunna að hræðast, og mega heita ósigrandi
vegna ofurmagns karlmensku sinnar. þ’ær láta illa i eyr-
um þrekmanna, sem finst það skortur á manndómi að
mæla æðruorð. þær Iiafa ekki verið lesnar yfir vöggu
Rómverjans, sem rétti hendina i eldinn og stóð róleg-
ur meðan hún hrann. þær hafa elcki verið kendar por-
steini Siðu-Hallssyni. Hann kunni ekki að flýja þó fé-
lagar hans rynnu. Hann átti sanníslenska, ógnandi ró
svo mikla, að víkingnum, sem stóð yfir honum með
hrugðinn brand, féllust hendur. pær hafa ekki liaft
áhrif á luigsunarhátt þeirra, sem sungu á „Titanic“
meðan hún var að sökkva.
pó munu flestir á eitt sáttir um að íslendingar hafi
ekki verið afskiftir með öllu, þá er deilt var guðagáfu
þein-i, sem skáldin ein hljóta. pví hafi hér verið rit-
aðar sögur, sem kalla megi mikilsverðar, og ef til vill
verði sumar þeirra ódauðlegar eins og Islendingasög-
urnar fornu, því að á þeim sjáist snildarmerkið, sem
fáir geta lýst til hlítar, þó flestir finni áhrif þess og
heri lotningu fyrir því. Sögum þessum mun það sam-
eiginlegt að snerta við helgustu strengjum mannlegs
hugar á ýmsum öldum, þær eru ekki bundnar stund
né stað, þær eru skuggsjá náttúrunnar og örlaga mann-
lífsins. Fyrir því verða þær eitt af aðal efnum andlegr-
ar fæðu íslenskrar alþýðu um langan aldur, gefa henni
útsýn yfir mannheima, móta trú hennar og siðgæðis-
hugmyndir fremur flestu öðru. Er því næsta mikils-
vert að reyna að gera sér grein fyrir hverjar af kenn-
ingum þeirra muni þjóðinni hollastar. Verður þá um
tvær aðalstefnur að ræða. Önnur þeirra er um ljósið,
en hin um skuggana. Má líkja þeim við yrkjendur, því
báðir vinna að umbótum, báðir vilja rækta akurinn, en
aðferðirnar eru ólikar. Annar leggur höfuðáliersluna á
að eyða illgresinu, hann rífur það upp með rótum og